فطریه و کفاره به چه کسانی تعلق می گیرد؟

به گزارش راهبرد معاصر با نزدیک شدن به عید فطر 1400  مراجع مبالغ مربوط به پرداخت فطریه 1400 و کفاره روزه 1400 را مشخص کرده‌اند. فطریه زکاتی است که هر مسلمان باید برای خود و هر کسی که نان خور اوست پرداخت کند که میزان آن بر اساس سه کیلوگرم قوت غالب یا غذای روزمره افراد مشخص می شود که در کشور ما معمولا بر اساس گندم و برنج محاسبه می شود. کفاره روزه نیز مربوط به افزادی همچون بیماران مزمن، سالمندان و کسانی است که توانایی روزه گرفتن را ندارند و برابر هر روز روزه باید کفاره پرداخت کنند. مبلغ کفاره روزه و فطریه به نیازمندان پرداخت می شود.

 به عبارت دقیقتر محلی اصلی مصرف فطریه و کفاره روزه فقرای شیعه است و همه مراجع شیعه  در این موضوع اتفاق نظر دارند اما جزئیات جداگانه‌ای را نیز مطرح کرده اند. در ادامه نظر درباره پرداخت فطریه را می خوانید.

فطریه به چه کسانی باید پرداخت شود؟

آیت الله سیستانی: زکات فطره را بنابر احتیاط واجب، باید فقط به فقرا داد. و منظور فقرای شیعه است که دارای شرایط در مستحقین زکات مال هستند، و چنانچه در شهر از فقرای شیعه کسی نباشد می‌توان آن را به فقرای دیگر مسلمانان داد، ولی در هر صورت نباید به ناصبی داده شود.

آیت الله مکارم شیرازی: زکات فطره برای شیعیان نیازمند باید مصرف شود. اما در صورت داشتن این شرط مثلاً می‌توان به زلزله زدگان نیز پرداخت کرد.

آیت الله صافی گلپایگانی: زکات فطره بنابر احتیاط واجب باید به فقرای شیعه برسد و اگر به سازمان‌ها و مؤسسات خیریه داده می‌شود، یقین کند که بدون کم و زیاد در مورد فقیر شیعه صرف شود.

آیت الله نوری همدانی:احتیاط مستحب آن است که فقط به فقرای شیعه بدهند.

آیت الله مظاهری: زکات فطریه را در هر کار خیری می‌توان مصرف کرد، ولی پرداخت به فقرا بهتر است.

نظرات مراجع درباره پرداخت فطریه به سید

آیت الله سیستانی: کسی که سید نیست، نمی‌تواند به سید فطره بدهد، حتی اگر سیدی نان خور او باشد، نمی‌تواند فطره او را به سید دیگری بدهد.

آیت الله نوری همدانی: کسی که سید نیست نمی‌تواند به سید فطره بدهد.

آیت الله مظاهری: سید به سید و سید به غیر سید می‌تواند بپردازد و اگر ضرورتی باشد، غیر سید به سید هم می‌تواند پرداخت کند.

نظر مراجع درباره پرداخت فطریه به واجب النفقه

آیت الله صافی گلپایگانی: زکات فطره را نمی‌توان به واجب النفقه، مانند فرزند، زن، پدر یا مادر حتی اگر مستحق باشند، داد.

نظر مراجع درباره پرداخت فطریه به نزدیکان

آیت الله سیستانی: مستحب است در دادن زکات فطره، خویشان و همسایگان فقیر خود را بر دیگران مقدم دارد، و سزاوار است که اهل علم و دین و فضل را به دیگران نیز مقدم دارد.

آیت الله مکارم شیرازی: اینکه شخص بخواهد برای کمک به خویشاوند خود در شهر دیگر، زکات خود را برای او بفرستد، نمی‌تواند، مگر اینکه در شهر فقیر نباشد؛ البته راهکاری در این عرصه وجود دارد به این صورت که یکی از دوستان فرد که در آن منطقه زندگی می‌کند، زکات فطریه او را بدهد، و این شخص، بعدها بدهی خود را به آن شخص پرداخت کند.

آیت الله صافی گلپایگانی: مستحب است در دادن زکات فطره، خویشان فقیر خود را بر دیگران مقدم بدارد و بعد همسایگان فقیر را، بعد اهل علم فقیر را ولی اگر دیگران از جهتی برتری داشته باشند، مستحب است آنها را مقدم بدارد.

کفاره روزه به چه کسانی تعلق میگیرد ؟

کفاره مربوط به روزه را باید به مصرف خوراک فقیری رسانید که واجب النفقه کفاره دهنده نباشد.

فقیر کیست ؟

و فقیر، کسى است که مخارج سال خود و کسانى که عهده‌دار خرج آنهاست را ندارد. ولى کسى که صنعت، ملک یا سرمایه‌اى دارد که مى‌تواند مخارج سال خود را به تدریج کسب کند، فقیر نیست.

آیا کفاره را می‌توان به فقیر سید داد ؟

فقها در این زمینه می‌گویند: کفاره نیز مانند سایر صدقات واجب، به سادات تعلق نمی‌گیرد، مگر اینکه کفاره دهنده سید باشد.

البته عده معدودی از فقها در زمینه‌ی مصرف کفاره، دادنِ آن را به فقیر سید جایز شمرده‌اند.

پس در فرض سؤال، چنانچه بخواهند کفارات را به مصرف فقیران سید برسانند، چون که بر طبق نظر اکثر فقها، فقط در صورتی که کفاره دهنده سید باشد دادن کفاره به فقیر سید را جایز دانسته‌اند، و جهت رعایت احتیاط، سزاوار است آنچه از سادات و غیر سادات دریافت می‌کنند، از هم جدا و معین کنند که در این صورت کفاره سادات را می‌توان به سید فقیر داد.

آیا می شود کفاره روزه را به مادر و خواهر بی سرپرست داد؟

کفاره مربوط به روزه را باید به مصرف خوراک فقیری رسانید که واجب النفقه کفاره دهنده نباشد. و فقیر، کسى است که مخارج سال خود و کسانى که عهده‌دار خرج آنهاست را ندارد. ولى کسى که صنعت، ملک یا سرمایه‌اى دارد که مى‌تواند مخارج سال خود را به تدریج کسب کند، فقیر نیست. بنابراین نمی توان کفاره را به مادر، (که در صورت نیازمندی، نفقه او بر فرزند، واجب است)، داد.

اما خواهر در صورتی که فقیر شمرده شود می تواند کفاره در یافت کند.

شخص مریض که روزه برایش ضرر دارد نباید روزه بگیرد. حال اگر مریضی او تا سال آینده طول کشید، روزه هایش قضا ندارد اما باید برای هر روز 750 گرم گندم یا جو یا برنج به فقیر، کفاره بدهد

حال اگر پس از رمضان بتواند روزه بگیرد، باید روزه هایش را قضا کند. و اگر تا سال آینده بدون عذر تأخیر انداخت علاوه بر قضا، برای هر روز باید همان کفاره ای که ذکر شد بپردازد.

نیز اضافه می شود که ملاک قیمت کفاره، شهرى است که کفّاره در آن پرداخت مى‌شود و قیمت آن را مى‌توانید به شخص مستحق بدهید، به شرط این که اطمینان داشته باشید مصرف نان مى‌کند.

فطریه ۱۴۰۰ چقدر است؟

دفاتر مراجع عظام تقلید، مقدار و مبلغ فطریه رمضان سال ۱۴۰۰ را اعلام کردند.

دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای:

گندم: ۲۰ هزار تومان

برنج: بر اساس قیمت محل زندگی روزه دار

دفتر آیت الله العظمی سیستانی:

از آنجا که میزان زکات فطره برای هر فرد سه کیلوگرم است، مبلغ آن برای فطریه بدل از آرد بیست و یک (۲۱) هزار تومان و برای فطریه بدل از برنج ایرانی یکصد (۱۰۰) هزار تومان و فطریه بدل از برنج غیر ایرانی، هفتاد و پنج (۷۵) هزار تومان تعیین شده است.

دفتر آیت الله العظمی صافی گلپایگانی:

بسمه تعالی

با آرزوی قبولی طاعات و عبادات روزه‌داران گرامی، نظر مرجع عالیقدر آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی، پیرامون میزان زکات فطره و کفاره روزه به شرح ذیل می‌باشد:

مؤمنان مبلغ معادل یک صاع (۳ کیلوگرم) گندم یا برنج را به عنوان قوت غالب جهت زکات فطره بپردازند.

کفاره روزه غیرعمدی، برای هر روز، یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام مثل گندم است.

کفاره عمدی، برای هر روز افطار عمدی، اطعام شصت مسکین؛ هرکدام یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام، مثل گندم پرداخت شود.

دفتر آیت الله العظمی وحید خراسانی:

باسمه‌تعالی

پیرو سوالات مکرر مؤمنین از دفتر حضرت آیت الله العظمی وحیدخراسانی (مد ظله العالی) مبنی بر میزان زکات فطره ماه مبارک رمضان ١۴۴٢، به اطلاع می‌رساند میزان زکات فطره برای هر نفر، یک صاع که تقریباً سه کیلوگرم گندم یا برنج و مانند اینها - از طعام‌های متعارف در محل - است که مکلّف می‌تواند پول یکی از اینها را طبق قیمتی که در محل خودش دارد محاسبه نموده و به فقیر بپردازد.

از آنجا که قیمت هر کیلو گندم در بعضی مناطق نزدیک به هفت هزار تومان و قیمت هر کیلو برنج متعارف تقریباً بیست و پنج هزار تومان می‌باشد، فطریه هر نفر به حساب گندم تقریباً، بیست هزار تومان و به حساب برنج، هفتاد و پنج هزار تومان می‌باشد و دفتر معظم له به این مبلغ زکات فطره را قبول می‌کند.

در مسأله ۲۰۳۱ توضیح المسائل در مورد مصرف زکات فطره چنین بیان شده است: مشهور فرموده اند: مصرف زکات فطره، مصرف زکات مال (مسأله ۱۹۴۲) است، ولی احتیاط واجب آن است که به فقرا داده شود، و باید این فقیر شیعه دوازده امامی باشد، مگر اینکه مؤمنی پیدا نشود، در این صورت به غیر ناصبی هم می‌شود داد.

دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی:

زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم، مبلغ بیست هزار تومان (۲۰۰۰۰ تومان) و بر مبنای قوت غالب برنج، مبلغ هفتاد هزار تومان (۷۰۰۰۰ تومان) اعلام شده است. مؤمنین در انتخاب هر یک از این موارد مخیر هستند.

کفاره روزه غیر عمد مبلغ پنج هزار تومان (۵۰۰۰ تومان) است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد مبلغ سیصد هزار تومان (۳۰۰۰۰۰ تومان) است.

لازم به ذکر است که براساس مسأله ۱۶۹۲ رساله توضیح المسائل آیت الله العظمی مکارم شیرازی، زکات فطره بر تمام کسانی که قبل از غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و غنی باشند واجب است، یعنی باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند، هر نفر به اندازه یک صاع (تقریباً سه کیلو) از آنچه غذای نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو یا خرما یا برنج یا ذرّت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از اینها را بدهد کافی است.

در ضمن بنابر فتوای معظّم له اگر کسی فقط در افطار شب عید فطر میهمان دیگری باشد فطریه او به عهده خودش است.

دفتر آیت الله العظمی شبیری زنجانی:

گندم: ۲۵,۰۰۰ تومان

کفاره عذر: روزی ۶,۵۰۰ تومان

دفتر آیت الله العظمی نوری همدانی:

بسم الله الرحمن الرحیم

با آرزوی قبولی طاعات و عبادات همه مؤمنین و مومنات به اطلاع می‌رساند طبق نظر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی دامت برکاته میزان زکات فطره ماه مبارک رمضان ١۴۴٢، برای هر نفر، یک صاع که تقریباً سه کیلوگرم گندم یا برنج و یا اجناسی که در رساله عملیه ذکرگردید است. مکلّف می‌تواند پول یکی از اینها را طبق قیمتی که در محل خودش دارد محاسبه نموده و به فقیر بپردازد.

با توجه به اینکه قیمت هر کیلو گندم در بعضی مناطق نزدیک به هفت (۷) هزار تومان، و قیمت هر کیلو برنج متعارف تقریباً بیست و پنج (۲۵) هزار تومان می‌باشد، فطریه هر نفر به حساب گندم تقریباً بیست (۲۰) هزار تومان و به حساب برنج هفتاد و پنج (۷۵) هزار تومان می‌باشد.

کفاره روزه 1400 چقدر است؟

حضرت آیت الله العظمی خامنه ای

میزان و مبلغ زکات فطره و کفاره روزه سال ۱۴۰۰ از سوی دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای اعلام شد.براساس نظر حضرت آیت الله خامنه ای، مبلغ زکات فطره سال ۱۴۰۰، ۲۰ هزار تومان و کفاره روزه غیر عمدی، ۵۰۰۰ تومان می باشد.

همچنین کفاره روزه عمدی هم، گرفتن ۶۰ روز روزه یا اطعام شصت فقیر به ازاء هریک روز می باشد.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

کفاره روزه غیر عمد مبلغ پنج هزار تومان (۵۰۰۰ تومان) است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد مبلغ سیصد هزار تومان (۳۰۰۰۰۰ تومان) است.