نبرد غزه و شکست مفتضحانه ابومازن

به گزارش راهبرد معاصر؛ پس از شروع آتش‌بس بین اسرائیل و حماس، تحلیلگران و کارشناسان در حال ارزیابی و بررسی نتایج درگیری خشونت‌آمیز اخیر می‌باشند. با توجه به زمان نسبتا کوتاه جنگ، ویرانی و تخریب در نوار غزه بسیار عظیم بوده است. مشخصه اصلی این جنگ، اثرات ماندگار حملات موشکی حماس به اسرائیل می‌باشد. پس از تشدید حملات موشکی حماس به مواضع اسرائیل، قطعاً اوضاع و شرایط برای ایالات‌متحده تغییر کرده است و رئیس‌جمهور بایدن مجبور خواهد شد که سیاست‌های خود را متناسب با این تحولات، تغییر دهد.

جو بایدن از همان ابتدا به دنبال این بود که مسئله فلسطین را از اولویت سیاست خارجی خود خارج کند؛ اما این امری غیرممکن بود. ایالات‌متحده می‌توانست این بحران را قبل از این‌که به بالاترین سطح تنش در غزه برسد، خنثی نماید. در طی این حمله بیش از 240 نفر فلسطینی و ده ها نفر اسرائیلی کشته‌شده‌اند. ایالات‌متحده خیلی دیر وارد عمل شد و اقداماتی انجام داد که اگرچند روز پیش به آن مبادرت ورزیده بود، می‌توانست جلوی مرگ‌های دل‌خراش را بگیرد. دولت بایدن باید اکنون به این نتیجه رسیده باشد که دیگر نمی‌تواند مسئله اسرائیل و فلسطین را نادیده بگیرد.

سیاست‌های در حال تغییر فلسطین

قرار است که «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا این هفته از منطقه خاورمیانه بازدید کند و با « محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین دیدار نماید. بخشی از انگیزه این دیدار، تقویت موضع متزلزل عباس به‌عنوان رهبر فلسطینیان تحت اشغال می‌باشد. اما محمود عباس که جایگاهش در میان مردم فلسطین ضعیف به نظر می‌رسید، در رویارویی اخیر بین اسرائیل و حماس به‌عنوان یک چهره خنثی و ناکارآمد ظاهر شد. در هنگام حمله هوایی اسرائیل به غزه، محمود عباس تا حد زیادی ساکت ماند. حتی قبل از حمله به غزه، در واکنش به اقدامات تهاجمی اسرائیل در مسجدالاقصی و تلاش شهرک‌نشینان اسرائیلی برای بیرون راندن خانواده‌های فلسطینی از محله شیخ جراح در شرق اورشلیم؛ کار چندانی انجام نداده بود. این ناتوانی ظاهری در مواجهه با اقدامات اسرائیل، تصویر محمود عباس را به‌عنوان رهبر ناکارآمد تقویت کرد؛ جایی که وی به‌جای تلاش برای پایان دادن به چند دهه سلب مالکیت فلسطینان، تنها به حفظ قدرت ناچیز خود اهمیت می‌دهد.

تصمیم محمود عباس برای تعویق انداختن انتخابات فلسطین تا اطلاع ثانوی باعث تقویت این تصور عمومی شد که وی رهبر فاسدی است که تنها در صورتی انتخابات آزاد را برگزار می‌کند که او فکر کند پیروز خواهد شد. موافقت صریح دولت بایدن با تعویق افتادن زمان انتخابات، این تصور را تقویت می‌کند که ایالات‌متحده به دموکراسی فلسطین اهمیت چندانی نمی‌دهد. در مقابل گروه حماس برای دفاع از منافع فلسطینی‌ها به سمت تهاجم تمام‌عیار با اسرائیل حرکت کرد. بنابراین شکی نیست که آن‌ها در چشم مردم فلسطین، جایگزین تشکیلات خودگردان فلسطین شده‌اند. در رام الله، اورشلیم و واشنگتن تردید بسیار زیادی وجود دارد که اجازه برگزاری انتخابات فلسطین را بدهد و دولت بایدن باید تصمیم بگیرد تا کی می‌خواهد این نقش و بازی را حفظ کند که محمود عباس یک رهبر مشروع مردم فلسطین است.درواقع ایالات‌متحده اگر می‌خواهند تا حدی پیشرفت کند و بنیان یک‌روند صلح واقعی را در مسیر خود قرار دهد، باید راهی را برای تعامل با رهبران فلسطینی پیدا کند که برای مردم فلسطین احترام قائل می‌باشد. بنابراین احتمالاً به این معنا خواهد بود که باید راهی را بیابیم که حماس را درروند صلح دخیل کنیم.

اجماع دوحزبی در حال از بین رفتن است

درحالی‌که دولت بایدن حداقل در ابتدا سعی می‌کند بحران اخیر را با استفاده از قواعد سنتی دموکرات‌ها پیش ببرد؛ اما متوجه شد که حزب او مانند دفعات پیش یعنی دوران باراک اوباما و بیل کلینتون پشت سر او صف نکشیده اند. در روز 16 می، درحالی‌که بایدن اصرار راسخ داشت که اقدامات اسرائیل در چارچوب دفاع از خود می‌باشد؛ اما 29 سناتور دموکرات به رهبری جان آساف سناتور یهودی از ایالت جورجیا خواهان آتش‌بس فوری شد. این فشار نه‌تنها بر رئیس‌جمهور بود؛ بلکه با اظهارات و بیانیه‌های صادرشده از جانب اسرائیل نیز در تضاد بود. همچنین قبل از آتش‌بس، گریگوری میکز رئیس کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان نامه‌ای به رئیس‌جمهور ارسال و طی آن خواستار توقف فروش تجهیزات مجهز به بمب هوشمند به اسرائیل شد.

همان‌طور که در متن فوق ذکر شد، بخش ترقی‌خواه حزب دموکرات آمریکا در حال افزایش است و آن‌ها بیشتر به دنبال توجه به سیاست خارجی به‌خصوص مسئله فلسطین هستند. رئیس‌جمهور بایدن دیگر نمی‌تواند مسئله اسرائیل و فلسطین را نادیده بگیرد و همچنین نمی‌تواند از روند صلحی که شهرک‌های اسرائیلی توسعه می‌یابند و وضعیت رو به وخامت در غزه بدتر می‌شود، حمایت و پشتیبانی نمایند. بنابراین دولت بایدن از این فرصت برخوردار است که سیاست امریکا را در قبال حقوق «برابر» هر دو طرف تغییر دهد. اما تلاش برای تقویت محمود عباس و ایجاد فضایی در مورد حق اسرائیل در دفاع از خود، راه‌حل دو دولتی مدنظر دموکرات‌ها را به حاشیه می‌برد. درواقع دموکرات‌های ترقی‌خواه اکنون بیش‌ازپیش از اقدامات تهاجمی اسرائیل در فلسطین خسته شده‌اند و خواهان واکنش دولت بایدن به این اقدامات می‌باشند.