چالش اصلی مذاکرات وین بر سر چیست؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ نشست برجام در حالی برگزار می شود که طرف آمریکایی و غربی همچنان معتقد است که به یک تصمیم اصولی و مشخص شده در این موضوع نرسیده اند اما دولت جمهوری اسلامی ایران در هفته های اخیر بارها اعلام کرده جزییات و اصلی ترین موارد برجامی حل و فصل شده واین روزها منتظر بازگشت به برجام و خبرهای خوب خواهیم بود. امیر علی ابوالفتح کارشناس آمریکا و سیاست بین الملل درباره نشست برجام و مراحل طی شده و تصمیماتی که همچنان بر روی آن باید بحث و نظر شود با راهبرد معاصر نظر خود را در میان گذاشته است که در ادامه می خوانید.

امیر علی ابوالفتح کارشناس روابط بین الملل در خصوص جزییات مذاکره برجام وآنچه در وین می گذرد گفت: آنچه به عنوان مذاکرات برجام در حال حاضردر وین می گذرد اجماع طرفین مذاکره کننده و توافق کنندگان برای عمل به سند موجودی به نام برجام است. به این معنا که قرار نیست سند تغییر کند، نه ایران می تواند به این سند بندی بیافزاید نه آمریکا می تواند اضافه بر این سند از ایران خواسته ای را طلب کند.

وی دراین باره خاطر نشان کرد: هر چند که آمریکایی ها بدشان نمی آید در متن برجام دست ببرند و برخی موارد را به نفع خود کم یا زیاد کنند ، اما بالاترین سطح در جمهوری اسلامی ایران این تذکر را به تیم مذاکره کننده داده است که نه یک خط زیاد نه یک خط از برجام کم شود، بنابراین قرار نیست اگر توافقی حاصل شد هیچ یک از طرفین خواسته ای غیر از متن برجام از یکدیگر طلب کنند، چرا که تعهدات آمریکا در قبال ایران و تعهدات ایران در قبال مسائل هسته ای بسیار روشن ذکر شده است، لذا در صورت بی عملی و عدم تعهد هر یک از طرفین راهکارها و روش هایی که طرف دیگر برای احقاق حقوق خود می تواند مورد استفاده قرار بدهد بسیار روشن و شفاف و صریح ذکر شده است.

ابوالفتح دراین باره با اشاره به بندهای تصریح شده دربرجام عنوان کرد: دربند 26و 37 برجام آمدهاست اگر هر یک از طرفین به تعهدات خود عمل نکند ایران می تواند بخشی یا همه تعهدات خود را اجرا نکند، طرف مقابل می تواند چنین و چنان کند، مثلا اگر آمریکا به تعهدات برجام عمل نکرد ایران می تواند تعهدات خود را انجام ندهد، پس تنها ضمانت دوام سند برجام همین دو اصلی است که در خود برجام ذکر شده است و طرفین باید بدان متعهد باشند، هر چند طرف آمریکایی تا کنون بدان متعهد نبوده است.

امیرعلی ابوالفتح درباره ادامه مسیر مذاکرات و مسائلی که ممکن است مطرح شود گفت: بر فرض اینکه مسیر مذاکرات و بازگشت به برجام مشخص شود و آمریکایی ها به برجام بازگشتند هم ما و هم آنها باید عین به عین سند برجام را اجرا کنیم، نه ایران بلکه سایر کشورهای توافق کننده هم نمی توانند از طرف مقابل چیز بیشتری بخواهند یا طرف مقابل را با فشارهای غیر برجامی تحت فشار یا در نقطه ضعف قرار دهند چراکه آنها مرتکب عدم تعهد به قرار داد برجام شده اند.اگر آمریکایی ها از ما بندی اضافه بخواهند قطعا ما نیز می توانیم از آنها بند اضافه ای بخواهیم که به توافق اضافه کنند، لذا این موضوع دو طرفه است، لذا اعضای برجام هر چه در برجام آمده را باید بپذیریند حال اینکه می خواهند آن را گام به گام یا یکباره انجام دهند این موارد بحث تکنیک مذاکراتی است که مسئولین ارشد نظام برای آن تصمیم می گیرند اما ما باید برجام را به گونه ای پیش ببریم که یک بار دیگر دچار خروج آمریکا از برجام و بی عملی کشورهای اروپایی در قبال توافق نامه ای که با ایران امضاء کرده اند نشویم، این موضوع بسیار حائز اهمیت است، در غیر این صورت دچار همان فرآیندی می شویم که درچند سال گذشته کشورهای غربی بر ما تحمیل کردند.

کارشناس مسائل سیاسی و بین الملل در ادامه افزود: اینکه آمریکا آیا نیت بازگشت به برجام یا تعهد به اجرای وظایف خود را دارد یا خیر را باید در ادامه مسیر ببینیم که آیا شدنی است یا خیر، اما براساس شواهد و قرائن آمریکایی ها بر بازگشت به برجام تاکید دارند، یعنی آمادگی خود را برای برداشتن تحریم های هسته ای عنوان کرده اند، در حال حاضر بحث اصلی بر سر تحریم هایی است که آقای ترامپ به اشکال و قالب های مختلف برما تحمیل کرده است.

وی در این باره تصریح نمود: آقای ترامپ برخی از نهادهای جمهوری اسلامی ایران را ذیل تحریم هسته ای قرار داد و آنها را یک بار دیگر به اسامی مختلفی دوباره ذیل تحریم حقوق بشری، تروریسم و موشکی قرار داد. آمریکایی ها چنین استدلال می کنند که ما تحریم های نفتی در توافق هسته ای را برمی داریم اما تحریم هایی که به نام شرکت ملی نفت با عنوان حقوق بشری است را نمی توانیم برداریم! دولت بایدن می گوید ما به شما قول دادیم تحریم هسته ای را برداریم، اما برای رفع تحریم های حقوق بشری به شما قولی ندادیم این تحریم ها بوده و هست اما ایران می گوید درست است تحریم شرکت ملی نفت ایران حقوق بشری است اما ترامپ بعد ازخروج از برجام چنین تحریمی را به شرکت نفت ایران تحمیل کرده است. جمهوری اسلامی به هر آن چیزی که قبل از برجام تحریم بوده کار ندارد، اما روی تحریم هایی تاکید دارد که بعد از خروج از برجام آمریکا به ایران تحمیلش شده است اعم از هسته ای یا حقوق بشری و دیگر عناوین. به هر حال مساله اصلی در حال حاضر روی این موضوع است چرا که کار برای دولت بایدن برای حذف و لغو تحریم های تروریستی که به ما اعمال کرده اند بسیار سخت است و آنها برای پاسخگویی در داخل آمریکا کار سختی را درپیش رو دارند از این رو موضوع بسیار دشوار است و برداشتن تحریم ها آنگونه که در داخل عنوان می شود راحت نیست.

وی در پایان خاطر نشان کرد: به هر حال مذاکرات ادامه دارد و طرفین تاکید می کنند که امیدوارند به نتیجه برسند اما کار به سادگی آنچه گفته می شود نیست برای اینکه نظام به دنبال اجرای کامل برجام است و ضمن اینکه تضمین های لازم خواسته شده حال اینکه آمریکا چقدر حاضر به تضمین دادن باشد و از ما چیز اضافه ای طلب نکند مشخص نیست و باید منتظر روزهای آتی و اخبار بعدی باشیم.