دولت ائتلافی اسرائیل؛ تسهیل گر راهبرد بایدن در خاورمیانه؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ «گیدئون لوی» روزنامه‌نگار چپ‌گرا و مشهور اسراییلی در روزنامه « هاآرتص» نوشت: «دولت جدید ائتلافی اسرائیل به نخست‌وزیری نفتالی بنت نه تغییری ایجاد می‌کند و نه زمینه‌ساز وحدت می‌شود. پس چرا در واشنگتن برای شادمانی از آغاز دولت جدید بطری‌های شامپاین پخش میشه؟». « جو بایدن» از زمان حضورش در کاخ سفید، تقریباً یک ماه طول کشید تا با بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر سابق اسرائیل ارتباط رسمی برقرار کند؛ اما دولت جدید ائتلافی اسرائیل پس ‌از این که رأی اعتماد گرفت؛ جو بایدن با تماس تلفنی، پیروزی دوست جدیدش نفتالی بنت را تبریک گفت. اما پرسش این است که چرا دولت بایدن از یک دولت به رهبری نخست‌وزیری که حامی الحاق کرانه باختری و گسترش شهرک‌سازی‌هاست حمایت می‌کند؟

در وهله نخست، خروج بنیامین نتانیاهو از قدرت با هر استانداردی می‌تواند بهترین خبر برای دولت بایدن باشد. در دوران نخست‌ وزیری بنیامین نتانیاهو شاهد تقویت روابط اسرائیل با جمهوری خواهان به هزینه دموکرات‌ها بودیم و اکنون با خروج وی از قدرت می‌تواند اعتماد و اطمینان بیشتری در روابط بین دو کشور ایجاد شود.

دوم این‌که نفتالی بنت احتمالاً به‌عنوان ضعیف‌ترین نخست‌وزیر تاریخ اسرائیل، دوران تصدی خود را آغاز می‌کند و این در واقع برای دولت بایدن خبر خوبی است. وی تنها شش کرسی را در اختیار دارد و احزاب تشکیل‌دهنده ائتلاف برای دوام دولت به یکدیگر وابسته خواهند بود؛ تا مبادا یکی از اعضای آن از چرخه قدرت خارج و زمینه فروپاشی دولت ائتلافی را فراهم کند. بنابراین نفتالی بنت در طی این بازه زمانی به‌جای گسترش درگیری با جو بایدن در حوزه مسائل سیاسی، تمام هم‌وغم خود را صرف مسائل داخلی خواهد کرد. وی با نمایش این‌که می‌تواند رابطه ایالات‌متحده و اسرائیل را مدیریت کند؛ توانست زمینه دریافت یک میلیارد دلار برای تأمین مجدد موشک‌های گنبد آهنین را فراهم کند.

سوم، اگر نتانیاهو به‌عنوان نخست‌وزیر به کار خود ادامه می‌داد، احتمالاً درگیری وی با بایدن بر سربرنامه ایالات ‌متحده برای ورود مجدد به توافق هسته‌ای یا مسئله فلسطین وجود داشت؛ اما نفتالی بنت مانند نتانیاهو تهاجمی عمل نمی‌کند و بسیار غیرمحتمل به نظر می‌رسد که وی تلاش دولت بایدن برای بازگشت به برجام را به چالش بکشد؛ چه رسد به این‌که سیاست نتانیاهو را در سال 2015م. در قالب سخنرانی در کنگره و دعوت از جمهوری خواهان در مخالفت با اوباما را تکرار کند.

در مورد مسئله فلسطین، نفتالی بنت باید فشار جناح راست را بر الحاق و گسترش شهرک‌سازی‌ها محدود کند، مبادا ائتلاف فروبریزد یا درگیر اختلافات ناخواسته با دولت بایدن شود. درواقع نفتالی بنت سعی خواهد کرد تا به ‌صورت کلی از مسئله فلسطین اجتناب کند. البته هنوز مشخص نیست که وی چگونه با فشار اعضای جناح راست ائتلاف و فلسطینیان که به مقاومت در برابر اشغالگری اسرائیل ادامه می‌دهند، مقابله خواهد کرد.

چهارم، خروج بنیامین نتانیاهو از قدرت می‌تواند یک مزیت مهمی برای سیاست داخلی دولت بایدن باشد. در مقابل قصد دولت بایدن برای ورود مجدد به توافق هسته‌ای، نفتالی بنت برخلاف بنیامین نتانیاهو به‌صورت تهاجمی از کارت جمهوری خواهان بازی نمی‌کند و احتمالاً سعی خواهد کرد تنش در داخل حزب دموکرات را کاهش دهد. در حال حاضر بایدن درصدد است بین حزب جمهوری‌خواه که به دنبال راه‌هایی برای توصیف دموکرات‌ها به‌عنوان ضد اسرائیل هستند و جناح مترقی حزب دموکرات که خواستار فشار دولت بایدن بر اسرائیل در مسئله فلسطین هستند، یک توازن مناسب ایجاد کند.

بدون نتانیاهو، بزرگ‌ترین تهدید برای بهبود روابط ایالات‌متحده و دولت ائتلافی، واقعیت‌های خاورمیانه است. اکنون سیاست اسرائیل با بی‌ثباتی همراه است و نتانیاهو در خارج از قدرت به فشار خود به دولت ائتلافی ادامه خواهد داد و از سوی دیگر فلسطینی‌ها آرام نخواهند نشست. بنابراین بدون رویکرد معتبر توسط اسرائیلی‌ها برای مقابله با این موضوعات و عدم انعطاف‌پذیری نسبت به فلسطینی‌ها، می‌توان در طی سال‌های آینده شاهد تداوم بحران باشیم.