چرا آمریکا‌یی‌ها با نگرانی به مسئله خروج از عراق‌ می‌نگرند؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ خروج نیروهای آمریکایی از عراق تازه ترین دلیل برگزاری دور جدید مذاکرات مصطفی الکاظمی با دولت آمریکا در واشنگتن است. گمانه زنی ها از این موضوع حکایت دارد که تا پایان سال 2021 نیروهای نظامی آمریکا از خاک عراق خارج می شوند. راهبرد معاصر برای تحلیل و تشریح مواضع دو طرف آمریکایی و عراقی گفت و گویی داشته با سید رضا قزوینی غرابی کارشناس روابط خارجی، منطقه و عراق.

سید رضا قزوینی غرابی کارشناس سیاست خارجی و منطقه در گفت وگو با راهبرد معاصر به استراتژی مورد نظر آمریکایی ها درباره موضوع خروج از عراق اشاره کرد و با رد این موضوع که آنها به سرعت خاک عراق را ترک کنند گفت: آمریکایی ها در کوتاه مدت به خروج نظامی از عراق فکر نمی کنند. آنها به رعایت موازنه نظامی قدرت با ایران و گروه های مقاومت عراقی نزدیک به ایران می اندیشند. خروج نظامی کامل آنها این موازنه را به ضرر آمریکا بر هم خواهد زد. شاید توافق شود که در یک جدول زمانی نظامیان آمریکایی خارج شوند اما به نظر می رسد حتی در این صورت شاهد یک خروج بی سرو صدای کامل نباشیم.

وی در این باره افزود: تعداد دقیق نظامیان آمریکا در عراق روشن نیست. آمارهای متفاوتی توسط منابع متفاوت ارائه می شود. بعضا بین 2500 تا9000 نظامی نیز گفته شده است. وقتی آمار روشن و دقیقی نباشد نمی تواند از یک خروج قطعی سخن گفت. علاوه بر اینکه به راحتی می توان بخشی از نیروهای رزمی موجود را در قالب نیروهای استشاری و آموزش دهنده، معرفی کرد تا حضور آنها در عراق مشروع جلوه کند. خروج نظامیان آمریکایی از عراق فرآیندی پیچیده است و در میان گروه های سیاسی نیز اجماعی بر سر آن وجود ندارد.

قزوینی غرابی در پاسخ به اینکه آیا بین خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان با عراق تشابهاتی وجود دارد گفت: آمریکایی ها در افغانستان از مدت ها قبل و پیش از دولت بایدن به دنبال راهکاری برای خروج نظامیان‌شان بوده اند. به ویژه اینکه مذاکراتی نیز در سطح رسمی میان آنها و طالبان برگزار شده بود. شرایط در عراق هم تفاوت و هم پیچیدگی های خودش را دارد. زلمی خلیل زاد سفیر سابق آمریکا در افغانستان که خودش افغان تبار است نیز در کتاب خاطرات خودش به این پیچیدگی عراق نسبت به افغانستان اشاره می کند. نیروهای نظامی و رزمی ایالات متحده چگونه پس از خروج گسترده خود در پایان سال 2011 به عراق بازگشتند.

وی دراین باره تصریح کرد: ظهور یک چالش و معضل بسیار بزرگ بین المللی به نام داعش که کانون آن در عراق بود زمینه بازگشت مجدد همان نظامیان خارج شده از عراق به این کشور با عنوان جدید ائتلاف بین المللی را مهیا کرد. بنابراین حتی در صورت خروج نظامیان آمریکا، هرگونه بحران امنیتی و حتی سیاسی سطح بالا می تواند زمینه را برای حضور مجدد آمریکایی ها در عراق، به وجود آورد.

سید رضا قزوینی غرابی تاثیر خروج نیروهای آمریکایی را بر راهبردهای جمهوری اسلامی ایران درمنطقه تحلیل کرد ودر این باره گفت: طبعا خروج کامل نیروهای نظامی آمریکایی از عراق گزینه مورد خواست و انتظار تهران و برخی از گروه های سیاسی عراقی است. ایران، وجود این نظامیان و حضور پررنگ آمریکا در عراق را از نظر امنیتی به سود خود و منافع خود و منافع منطقه نمی بیند. نظامیان آمریکایی در تقابل آشکار با شبه نظامیان عراقی نزدیک به ایران هستند.

کارشناس مسائل عراق خاطر نشان کرد: علاوه بر اینکه چالش‌های مقطعی امنیتی در مرزهای عراق و سوریه نیز در حقیقت ایران را نشانه رفته است و خروج نظامیان آمریکایی که بخش قابل توجهی از آنها در استان الانبار، به موازات سوریه، مستقر هستند، شرایط مانور را برای گروه های مقاومت آسان تر خواهد کرد. اما همان طور که اشاره کردم خروج کامل نظامی آمریکا از عراق موضوعی آسان نیست.

قزوینی غرابی در خصوص اختلاف نظرهایی که در بین گروه ها و جناح های سیاسی عراق وجود دارد گفت: سیاستمداران کرد با آن مخالفند و در میان سیاستمداران اهل سنت نیز این مخالف جدی است. حتی اتهاماتی از سوی برخی گروه های سیاسی شیعی به تیم مذاکراتی عراق در خصوص جدی نبودن آن یا ضعف این هیئت وارد شده است. با توجه به اینکه انتخابات پارلمانی در عراق نیز پیش روست، حالا چه در 2021 چه در 2022، طرف های مختلف به دنبال بهره برداری تبلیغاتی برای نیز برای خود هستند و اینکه هرگونه اقدام آنها، امتیازی را به سبد طرف مقابل نریزد. بنابراین کار برای همه طرف ها در عراق با پیچیدگی ها و سختی هایی همراه است.