چند روزی است که گمانه‌زنی‌های بسیاری در مورد منشا آلودگی‌های اخیر ایران شنیده می‌شود و عده‌ای ترکیه و برخی عراق را مسبب انتشار این ریزگردها می‌دانند.
سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در گفتگویی تلفنی با برنامه جوان ایرانی سلام رادیو جوان در مورد منشا ریزگرد‌های اخیر ایران و مذاکراتی که در باب حل این مشکلات با کشور‌های منطقه شده توضیحاتی ارائه داد.
خطیب زاده درباره منشا خارجی این ریزگردها گفت: ریزگردها موضوع دامنه‌داری در منطقه غرب آسیاست، البته درخصوص اینکه منشاء ریزگردها کجاست باید متخصصان محیط زیست نظر بدهند، اما تا امروز به صورت متقن مشخص نیست که آیا عراق یا سوریه منشا این ریزگردهاست. حتی برخی قسمت‌هایی از عربستان صعودی و حتی سودان را هم نام می‌برند. اما باتوجه به نظر اکثر کارشناسان منشا این ریزگردها در حوزه عراق است
وی ادامه داد: اگر بخوایم به همین حوزه عراق نگاه بکنیم باید بدانیم این موضوع از کجا ناشی می‌شود. رود‌های دجله و فرات در حوزه‌های آب ریزیشان در کشور عراق دچار بحران‌هایی شدند که این مشکل مربوط به امروز نیست، البته بخشی از آن به سد سازی‌های بالادستی ترکیه در رودخانه دجله برمی‌گردد. اما واقعیت امر این است که از دید کارشناسی، موضوع مدیریت منابع آب و خشک شدن حور‌های عظیمی که در جنوب عراق است برای امروز و دیروز نیست. بسیاری از این‌ها به دوران صدام برمی‌گردد.
خطیب زاده با بیان اینکه دوستان عراقی ما در جلسات کمتر به مسئولیت قطعی خودشان توجه می‌کنند توضیح داد: ما در وزارت امور خارجه با دولت ترکیه در خصوص مدیریت مشترک منابع آبی مذاکره داشته‌ایم. همچنین هم با دولت عراق و هم با دوستانمان در عراق در حال مذاکره هستم، اما به دلیل دست کاری‌های که شده، برگشت پذیری این حوزه‌های آبریز بسیار سخت شده است.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: متاسفانه دست کاری‌های چند دهه اخیر در محیط زیست اثرات درازمدت مدنی گذاشته است و ما در همه پلتفرم‌ها و همه چارچوب‌ها که گفتگویی شکل گرفته، این موضوع را به عنوان یک موضوع اصلی و قطعی گفتیم که کسی حق ندارد بخاطر مرز‌های جغرافیایی به صورت یک جانبه آب را مدیریت کند.
خطیب زاده در مورد مشکل داخلی مدیریت آب نیز گفت: مطلب دیگر کار‌های انسانی مثل سد سازی است که ما واقعا اعتراض‌های شدیدی داریم، اما در خصوص اقدامات محیط زیستی این نهاد‌های ذی ربط مثل سازمان محیط زیست و وزارت نیرو هستند که باید تعریف بکنند و تخصص وزارت خارجه نیست، گرچه همکاری‌ها می‌تواند این موضوعات را کاهش بدهد.
وی با بیان اینکه مشکلات آبی برای کل کشور‌های این حوزه است گفت: اتفاقی که افتاده، اتفاق بدی است. ما در مرز‌های شرقی و در مرز‌های غربی دچار بحران آب شدیم. این موضوع نه فقط در ایران بلکه در حوزه هند و پاکستان و در حوزه مناطق غرب آسیا، کل کشورها دچار مضایق آبی شدند و این مشکلات بر روی آماج سرزمینی کشور‌های منطقه از جمله ایران تاثیر می‌گذارد.
وی در پایان گفت: ما جلسات متعددی داخل ایران و با کشور‌های منطقه برگزار می‌کنیم تا به راه‌هایی برای حل این مشکلات به صورت پایدار برسیم. ما به عنوان وزارت خارجه مسئول برقراری فضای حقوقی و سیاسی بین کشورها هستیم تا راه حل‌هایی که دوستانمان ارائه می‌دهند اجرایی شود./تسنیم