به گزارش «راهبرد معاصر»؛ چندی پیش مدیران شبکه اجتماعی «تیک تاک» به کنگره آمریکا فراخوانده شدند تا همچون جنایتکاری که چندین جرم بین المللی مرتکب شده است، مقابل قضات آمریکایی جواب پس دهند. فضا و چیدمانی که در این جلسات شکل گرفته بود، تراژدی ای برای دموکراسی و کمدی برای غرب بود که قابل بیان نیست.
تیک تاک شبکه اجتماعی فعال و بسیار محبوب چینی است که البته در کشورهای غربی ازجمله آمریکا طرفداران زیادی دارد. این رسانه همچون موارد دیگر از این دست همچون توییتر، فیس بوک و اینستاگرام دارای قابلیت های رسانه ای متفاوتی ازجمله امکان به اشتراک گذاری موزیک ویدئوهای کوتاه است.
سیاستگذاران غربی دو تمهید مهم را برای مقابله با تیک تاک برنامه ریزی کردند؛ نخست، مسدود کردن آن در کشورهایشان و دیگری، احضار مدیران این برنامه به ساختمان کنگره آمریکا
این رسانه اجتماعی در چین با عنوان دوئین عرضه شد و در خارج از این کشور و در عرصه بین المللی با نام تیک تاک شناخته می شود. محبوبیت آن به حدی است که بنا به گفته قانونگذار آمریکایی، یک سوم جوانان آمریکا مدتی از وقت خود را در روز به آن اختصاص می دهند.
حرف و حدیث ها درباره رسانه اجتماعی تیک تاک از دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ مطرح و دولت وی نیز نگرانی های خود را از این برنامه بروز داده بود. این کشمکش ها ادامه یافت و به دولت فعلی دموکرات آمریکا نیز کشیده شد. البته فقط آمریکا نبود که سوء ظن به تیک تاک را پروراند، بلکه کشورهای اتحادیه اروپا نیز کمابیش همین خط فکری را دنبال کردند.
در راستای این نگرانی های ادعایی، دو واقعه مهم رسانه ای پیش آمد. به عبارت بهتر سیاستگذاران غربی دو تمهید مهم را برای مقابله با تیک تاک برنامه ریزی کردند؛ نخست، مسدود کردن آن در کشورهایشان و دیگری، احضار مدیران این برنامه به ساختمان کنگره آمریکا.
مسدود کردن البته فقط مخصوص به آمریکا نبود و برخی کشورهای اروپایی نیز آن را در دستور کار قرار دادند. دولت هایی که تاکنون دیگران را برای سرکوب آزادی بیان و مسدود کردن فضای آنلاین سرزنش و مؤاخذه می کردند، حال خود در عملی متناقض در این باتلاق گیر افتادند. جالب تر اینکه دلیل این محدودیت ها تفاوتی با کشورهای مورد مؤاخذه ندارد و غربی ها با همان عناوینی که خود منتقدش بودند، راه مسدود کردن را پیمودند.
علاوه بر این، آمریکایی ها مدیرعامل تیک تاک را به کنگره فراخواندند و وی را به صورتی بازجوگونه بازخواست کردند. در این جلسات نمایشی، تیک تاک به شدیدترین وجه به وسیله دموکرات ها و جمهوری خواهان مورد حمله قرار گرفت.
در سلسله ای طولانی از پرسش و پاسخ های کنگره آمریکا از مدیران تیک تاک، موارد زیادی از اتهامات و ادعاها مطرح شد. اما مهم ترین عاملی که مدیران این برنامه باید پاسخگوی آن می بودند، نگرانی های امنیتی دولت آمریکا بود. بهانه این بود رسانه اجتماعی تیک تاک برای امنیت ملی آمریکا مشکل آفرین شده است و با حزب حاکم کمونیست چین مراودات خاص و هماهنگی کامل دارد.
هرچند مدیران تیک تاک در پاسخ، اتهامات را رد کردند و گفتند هیچ گونه شواهدی در این زمینه وجود ندارد، از نمایندگان کنگره اصرار بود و از بازخواست شوندگان انکار. سؤال اصلی اینجاست مگر رسانه های اجتماعی آمریکا در خلاء فعالیت می کنند و هیچ ارتباطی با دولت و سرمایه داران آمریکایی ندارند که این روند متناقض باید درباره تیک تاک جریان یابد؟ چگونه است فعالیت فیس بوک و توییتر زیر نظر سرمایه داری آمریکا بدون اشکال است، ولی برعکس آن فعالیت ضد امنیتی به شمار می رود؟
مهم ترین عاملی که مدیران این برنامه باید پاسخگوی آن می بودند، نگرانی های امنیتی دولت آمریکا بود
علاوه بر این، مگر رسانه های اجتماعی به قول غربی ها نباید با آزادی بیان اجازه فعالیت داشته باشند؟ حال چگونه است این حجم از بازخواست روانه رسانه ای اجتماعی شده است؟ آیا فقط به دلیل اینکه آمریکایی ها آزادی را فقط تا جایی قبول دارند که با منافع آن ها ناسازگار نباشد؟
یکی دیگر از نگرانی های ادعایی نمایندگان کنگره انحراف و گمراه شدن نوجوانان و جوانان آمریکایی بود. دیگر در آن مقطع موضوع آزادی فضای مجازی و حق انتخاب فرزندان مطرح نبود، هرچه بود سخن از هواداری مسدودیت و پاکسازی اینترنت به بهانه آلودگی ناشی از تیک تاک بود. بسیاری از نمایندگان کنگره بر این موضوع پای می فشردند که نگران فرزندانشان هستند، زیرا این برنامه باعث درگیری ذهنی و عاطفی بیش از حد آنها شده است.
همان کسانی که عمری بر طبل دخالت نکردن نهادهای دولتی و امنیتی در فضای مجازی و آزادی بی قید و بند آن می کوبیدند، حال که پای منافع خویش به میان آمده و صدای بلند تیک تاک به در منزلشان رسیده، نگرانی هایشان بروز یافته است. کدام را باید پذیرفت؛ ادعای آزادی فضای مجازی برای کشورهای دیگر یا محدودیت آن برای کشور خودی؟
آنچه ما از روبنای دولت و کنگره آمریکا سراغ داریم، همواره اختلاف دو حزب مشهور دموکرات و جمهوری خواه و به اصطلاح تنوع و تضارب احزاب در این مملکت است؛ اما در بسیاری موارد و ازجمله در موضوع مسدود کردن تیک تاک اوضاع متفاوت می نماید. هر دو حزب به ظاهر متعارض اینجا دست به دست هم داده اند و به اعتراف خود در این زمینه امنیتی هم نظر شده اند که بینی تیک تاک را به خاک بمالند.
می توان گفت، از موضوعات این چنینی در جوامع غربی که نمونه های آن کم نیست می توان ریاکاری آنها در تنوع حزبی و آزادی سیاسی را نیز استنباط کرد و به طور مشخص به این نتیجه دست یافت این به اصطلاح احزاب متعارض، جنگ زرگری و رندانه ای به راه انداخته اند تا استبداد و تاریکی ای که در تار و پود نظام سیاسی غرب نهفته است، در حد توان مخفی کنند؛ در غیر این صورت نه تیک تاک تفاوت چندانی با برنامه های جهان غرب دارد و نه امنیت آنان با این بهانه های نخ نما به خطر جدی مبتلا شده است.
در نهایت اگر فارغ از هر تحلیل و توضیح به مشروح جلسات کنگره آمریکا برای بازخواست تیک تاک مراجعه شود، فضای آن به گونه ای مشابه جلسات بازجویی و اعتراف گیری به نظر می آید که هر مشاهده گر منصفی را به حقایق ناگفته و نانوشته ای از استکبار و خودبینی غربی رهنون می سازد.