به گزارش راهبرد معاصر؛ سه‌شنبه گذشته، شرکت انرژی انگلیسی- هلندی شل اعلام کرد از پروژه عظیم صنایع پتروشیمی موسوم به «النبراس» در استان بصره خارج می‌شود، در حالی که وزارت صنعت و معدن عراق تأیید کرد که انصراف این شرکت از ادامه پروژه به دلیل تغییر سیاست آن در سرمایه گذاری در صنایع پتروشیمی در نقاط مختلف جهان است.
شرکت شل چندمین شرکت انرژی بین المللی است که در مقطع اخیر از عراق خارج شده است. پیش از آن، شرکت آمریکایی اکسون موبیل از فعالیت در برخی از میادین نفتی جنوب این کشور خارج شده بود.
این موضوع سوالات زیادی را در مورد دلایل خروج این شرکت‌های غربی و زیان‌های اقتصادی ناشی از آن برای عراق ایجاد می‌کند.
نبیل المرسومی، استاد اقتصاد در دانشگاه المعقل بصره و متخصص در امور نفت، می‌گوید: پروژه نبراس بزرگترین پروژه پتروشیمی در خاورمیانه با ظرفیت تولید حدود 1.8 میلیون تن پلی اتیلن با پالایشگاهی با ظرفیت 300 هزار بشکه در روز است زیرا این پروژه به ورودی‌های گاز متان تولیدی از گاز طبیعی همراه به عنوان خوراک صنایع پتروشیمی وابسته است.
المرسومی در گفت‌وگو با الجزیره افزود که اهمیت استراتژیک این پروژه از این واقعیت ناشی می شود که یک پایگاه صنعتی است که از صنایع پلاستیک و لاستیک و تمام صنایع مرتبط پشتیبانی می کند، در حالی که ارزش پروژه حدوداً 11 میلیارد دلار تخمین زده می شود علاوه بر این که 40 هزار فرصت شغلی ایجاد می‌کند و همچنین درآمد مالی سالانه حدود 1.4 میلیارد دلار را فراهم می‌کند.
این سومین خروج شرکت شل از سرمایه گذاری‌ها در عراق پس از انصراف از سرمایه گذاری در میدان های مجنون و غرب القرنه است.
وی تصریح کرد: اوضاع متلاطم امنیتی در عراق پس از تنش‌هایی که دو ماه پیش بین گروه‌های مقاومت و و نیروهای آمریکایی به وجود آمد از جمله دلایل خروج شل از پروژه نبراس است.
از سوی دیگر، سخنگوی وزارت نفت عراق، عاصم جهاد، می‌گوید که خروج شل به دلیل جهت گیری آن به سمت پروژه‌های گازی به جای پروژه‌های نفتی و پتروشیمی است و اینکه این شرکت اکنون به سمت سودآورترین پروژه‌ها در نقاط مختلف جهان حرکت می‌کند.
وی همچنین گفت که شل هنوز در برخی از پروژه‌ها از جمله پروژه شرکت گاز بصره باقی مانده است.
جهاد درباره بقیه شرکت‌هایی که از کار در عراق انصراف داده‌اند، توضیح داد که سرمایه‌گذاری‌های موبیل در میدان قرنه غربی به ادعای این شرکت برایش سود آور نبوده و با توافق دولت عراق از آنجا خارج شد.
حسن العبیدی، کارشناس امنیتی نیز در گفت‌وگو با الجزیره تاکید کرد که تمامی شرکت‌های سرمایه گذاری بین المللی در سرمایه گذاری خود به عوامل زیادی تاکید دارند که مهمترین آن عامل امنیتی است که نبود آن می‌تواند منجر به ضرر میلیاردها دلاری به این شرکت‌ها شود.
وی افزود، تحولات دو ماه گذشته در عراق و هدف گرفته شدن پایگاه‌های ائتلاف بین المللی و بمباران‌های هواپیماهای آمریکایی علیه مواضعی در این کشور از جمله در قلب بغداد بر سرمایه‌گذاری شرکت‌های غربی در این کشور تاثیرگذار بوده است.
در همین حال سخنگوی وزارت نفت عراق با تایید اینکه کشورش در نتیجه خروج اکسون موبیل هیچ ضرری ندیده است، گفت: سهم این شرکت به شرکای دیگر از جمله شرکت‌هایی با ملیت‌های مختلف واگذار شده است و عراق هیچ گونه قرارداد الزام آور با شل منعقد نکرده بود.
وی افزود که دولت عراق توانایی جذب شرکت‌های بین المللی دیگر را برای کار در توسعه پروژه نبراس، به ویژه با پیگیری بی وقفه دولت برای سرمایه گذاری در گاز همراه را دارد.(برای مثال شرکت چینی را جایگزین شرکت اکسون موبیل آمریکایی کرد)
صفوان قصی، یک اقتصاددان نیز با تایید سخنان سخنگوی وزارت نفت عراق گفت که بغداد در جست‌وجوی شرکت جایگزین شل است و شرکت محلی گاز بصره و آرامکو عربستان می توانند جایگزین شل شوند.
گروه‌های مقاومت عراق طی سال‌های اخیر با تعلل واشنگتن برای خارج کردن نظامیان خود از عراق پایگاه‌های نظامیان اشغالگر آمریکا و منافع آن را هدف گرفته‌اند.
نیروهای اشغالگر آمریکایی همراه با سایر نظامیان خارجی در قالب به اصطلاح ائتلاف بین المللی از سال ۲۰۰۳ میلادی در عراق مستقر شده‌اند اما بر اساس مصوبه پارلمان عراق باید دیگر از این کشور خارج شوند./فارس