به گزارش «راهبرد معاصر»؛ پس از حمله هفتم اکتبر 2023 کشورهای جنوب شرقی آسیا عمدتاً به دو صورت واکنش نشان دادند؛ نزدیکان به اسرائیل همبستگی خود را با آن ابراز کردند، در حالی که دیگران با فلسطینیان ابراز همدردی کردند. برخی‌ها نیز همچون رویه معمول منطقه ای ترجیح دادند از جانبداری در درگیری خودداری کنند.
با گذشت بیش از پنج ماه از آن حمله، بخش اعظم جنوب شرق آسیا به شدت علیه اسرائیل شده است. تلاش‌ها برای مجازات شرکت‌های کشتیرانی اسرائیلی و سایر شرکت‌ها، زنجیره‌های تأمین را پیچیده می‌کند و پیامدهای واقعی برای شرکت‌های اسرائیلی دارد. این پیامدها بر گردشگری و دیپلماسی اسرائیل در منطقه نیز تأثیر می گذارد.
مالزی اواخر سال گذشته مانع از پهلوگیری کشتی‌های اسرائیلی در بنادر خود شد
هرچند اسرائیل مدت‌ها برای تقویت روابط دیپلماتیک، دفاعی و تجاری با کشورهای جنوب شرقی آسیا تلاش کرده بود، ولی اکنون تجاوزات آن به غزه برای سال‌های آینده مانع از تحقق و به ثمر نشستن تلاش‌ها شده است.
ازجمله نخستین اقدامات کشورهای منطقه در واکنش به تجاوز اسرائیل به غزه را مالزی اواخر سال گذشته انجام داد و مانع از پهلوگیری کشتی‌های اسرائیلی در بنادر خود شد که نشان دهنده حساسیت آنها نسبت به جنگ غزه است. انور ابراهیم، نخست وزیر مالزی از این هم فراتر رفت و جنگ را اوج بربریت اسرائیل توصیف کرد.
قبل از هفتم اکتبر 2023 سفیر اسرائیل در سنگاپور گفته بود تل‌آویو تلاش خواهد کرد روابط دیپلماتیک با مالزی برقرار کند. اکنون این تلاش ها تا حد زیادی متوقف شده است و سال ها طول خواهد کشید تا دوباره ازسر گرفته شود.
صحنه سیاسی اندونزی شبیه مالزی است. جوکو ویدودو، رئیس جمهور این کشور به پایان دوره ریاست جمهوری خود نزدیک می شود و اندونزی به‌طور رسمی سکولار شده است، اما جمعیت فزاینده مذهبی اندونزی و نیاز جوکو به حفظ اعتبار خود به عنوان مدافع منافع مسلمانان، جاکارتا را بر آن داشت در آخرین روزهای ریاست جمهوری خود موضع سختی در قبال جنگ اتخاذ کند.
همان‌گونه که درباره مالزی نیز مصداق دارد، در حالی که هیچ روابط دیپلماتیک رسمی میان اندونزی و اسرائیل وجود ندارد، تحرکاتی به سمت روابط دفاعی پنهانی انجام شده است. با وجود این، وزیر دفاع دولت ویدودو که احتمالاً به عنوان رئیس جمهور جانشینش خواهد شد، نقش بیشتری برای جاکارتا در صحنه جهانی می بیند. این می تواند شامل جست‌وجوی جایگاه بالاتر در خاورمیانه باشد.
برخلاف جوکو، وزیر دفاع اندونزی مسلمان مؤمن نیست، ولی در جریان رقابت‌های انتخاباتی ریاست جمهوری راهپیمایی ای را مدیریت کرد که در آن از رویکرد اسرائیل برای تداوم تجاوزات به نوار غزه انتقاد می‌کرد. در نتیجه، انتظار می رود وی به محض اینکه رئیس جمهور شود، رویکرد سخت گیرانه تری در قبال اسرائیل اتخاذ کند که می تواند چشم انداز روابط تجاری اسرائیل و اندونزی را پیچیده تر کند.
سایر کشورهایی نیز که واکنش‌هایشان نسبت به حمله هفتم اکتبر خنثی‌تر بود، اکنون از اسرائیل رویگردان هستند. فیلیپین و تایلند که سال‌ها روابط گرمی با اسرائیل داشتند، با چالش جدی مواجه شده‌اند و نمی‌توانند مردم مردم خود را که از کشته شدن کارگران مهاجر فیلیپینی و تایلندی در اسرائیل پس از هفتم اکتبر به خشم آمده‌اند، آرام کنند. آنها در مهار خشم مردم نسبت به جنگ غزه نیز ناکام مانده‌اند. در حال حاضر، آنها به احتمال زیاد روابط با اسرائیل را در حالت رکود عمیق دنبال خواهند کرد.
حتی ویتنام محافظه کار که روابط دیپلماتیک و توافقنامه تجارت آزاد با اسرائیل را حفظ و به ندرت سعی می کند در موضوعات جهانی در خط مقدم قرار بگیرد، خواستار پایان فوری خشونت در غزه شده است. اگر درگیری‌ها ادامه یابد، هانوی ممکن است مجبور شود برخی از روابط دیپلماتیک و تجاری را کاهش دهد.
سنگاپور مدت‌هاست نزدیک‌ترین شریک اسرائیل در جنوب شرقی آسیا به‌شمار می‌رود و حتی خود را به اسرائیل نزدیک‌تر از هر کشوری می‌داند، اما برای جلوگیری از خشم جامعه بزرگ مسلمان خود، شروع به اعلام مخالفت با جنگ غزه کرده است.
اسرائیل پس از سال‌ها تلاش برای ارتقای وجهه دیپلماتیک خود در آسیای جنوب شرقی، اکنون در مدیریت پیامدهای جنگ غزه با شکست مواجه شده است. از هم‌اکنون و برای آینده قابل پیش بینی روابط دفاعی و اطلاعاتی اسرائیل با کشورهای جنوب شرقی آسیا باید با دقت و ملاحظه بیشتری دنبال شود.