به گزارش راهبرد معاصر؛ سفر حسن روحانی به ارمنستان شب گذشته با بازگشت وی به تهران به پایان رسید. روحانی و تیم همرامش در این سفر با مقاماتی از روسیه، ارمنستان، سنگاپور، قزاقستان و... دیدار نموده و توافقاتی میان طرفین منعقد گردید.
با این حال مهمترین دستاورد سفر به ایروان را می توان در توئیتی که وزیر خارجه منتشر نموده مشاهده کرد. محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان طی مطلبی در فضای مجازی با اشاره به اجلاس امروز سران اوراسیا در ارمنستان، تاکید کرد: با پیوستن ایران به اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا، و تصویب موافقت نامه تجارت ترجیحی به همراه سایر اعضا، پیشرفت مهمی در ایروان به وقوع پیوست.
وی در ادامه آورده است: با کار موازی بر روی کریدورهای مواصلاتی شمال-جنوب و جنوب-غرب، زمینه برای گسترش تجارت منطقه‌ای و تحکیم نقش ما به عنوان کانون حیاتی مواصلاتی فراهم شد.
در سفر حسن روحانی به ارمنستان اعلام شد، ایران به عضویت اتحادیه اقتصادی اوراسیا درمی‌آید. براساس این تصمیم ایران حالا با دست‌های بازتری با قزاقستان، قرقیزستان، روسیه، بلاروس و ارمنستان معامله می‌کند.
رئیس جمهوری اسلامی ایران پس از شرکت و سخنرانی در اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا و تبیین توانمندی‌ها و ظرفیت‌های گسترده کشورمان برای تعامل اقتصادی با اتحادیه اوراسیا، سه شنبه شب ایروان را به مقصد تهران ترک کرد.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا فرصتی تاریخی است
مهدی سنایی، سفیر ایران در روسیه همزمان با سفر رئیس جمهور روحانی به ارمنستان برای شرکت در اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا در یک رشته توییت نوشت:
حضور #ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا گامی بلند در مسیر توسعه همکاری های منطقه ای و تجاری با همسایگان شمالی و تحقق یکی از اهداف اصلی سیاست های کلان است.
موافقتنامه منطقه تجاری آزاد میان ایران و اوراسیا پس از سه سال مذاکرات فشرده ایران با دبیرخانه این اتحادیه در مسکو حاصل شد.
اجرای موافقنامه منطقه آزاد تجاری میان ایران و اوراسیا در آبان‌ماه و کاهش تعرفه بر پانصد قلم کالای صادراتی از ایران، در صورت برنامه ریزی صحیح، فرصتی تاریخی برای افزایش صادرات کشورمان به ۶ کشور منطقه فراهم می‌آورد.
افزایش حجم ترانزیت با اجرای موافقتنامه تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا
محمد اسلامی روز سه‌شنبه در همایش بینالمللی ظرفیت‌های ترانزیتی اوراسیا با اشاره به اهمیت و موقعیت استراتژیک جمهوری اسلامی ایران و قرارگرفتن در مسیر کریدورهای شمال-جنوب و شرق- غرب، به ظرفیت مناسب بنادر، پایانه‌های مرزی و دیگر زیرساختهای حمل‌ونقل موجود در کشور برای تسهیل جریان حمل‌ونقل و تجارت بینالمللی و منطقه‌ای تأکیدکرد.
وی با اشاره به ترانزیت بیش از ۱۰ میلیون تن بارعبوری از مسیر ایران در سال گذشته، نسبت به تصویب و اجرای موافقتنامه تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا در ایران و تاثیر آن در افزایش حجم ترانزیت ابراز خرسندی کرد.
اسلامی همچنین از برنامه توسعه مراکز لجستیک کشور خبر داد و از کشورهای عضو و منطقه برای سرمایه‌گذاری در این مراکز دعوت کرد.
وزیر راه و شهرسازی همچنین طرح‌های توسعه کریدورهای ترانزیتی جمهوری اسلامی ایران را برای کشورهای محصور در خشکی با محوریت اوراسیا عاملی جهت شکوفایی اقتصادی عنوان کرد.
اسلامی در حاشیه اجلاس دو روزه اتحادیه همکاری اقتصادی اوراسیا که در شهر ایروان در حال برگزاری است، اظهار داشت: موافقتنامه حاصل از اجلاس سران کشورهای عضو شورای همکاری های اقتصادی اوراسیا به برداشته شدن گام‌های بزرگ در توسعه مبادلات تجاری و اقتصادی از جانب جمهوری اسلامی ایران کمک می‌کند.
وزیر مدیریت منطقه‌ای و زیر ساخت ارمنستان نیز در حاشیه همین اجلاس اعلام کرد که کشورش از برنامه‌های راهبردی با ایران برخوردار است و تلاش می‌کند در زمینه‌های مختلف با جمهوری اسلامی ایران برنامه‌ریزی‌های بلند مدت داشته باشد.
ارمنستان تا پایان سال جاری میلادی ریاست دوره‌ای اتحادیه همکاری‌های اقتصادی اوراسیا را بر عهده دارد.
نخست وزیر ارمنستان اعلام کرده است، همان قدر که همکاری اقتصادی میان کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا از اهمیت بالایی برخوردار است، همکاری با ایران نیز مهم است.
گفت‌وگوی روسای جمهوری ایران و روسیه درباره ابتکار «صلح هرمز»
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی و ولادیمیر پوتین در این دیدار که در حاشیه اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا برگزار شد، به موضوعات برجام و توافق هسته‌ای و همچنین امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز و ابتکار صلح هرمز پرداختند.
روحانی در این دیدار برجام را به عنوان الگوی کارآمدی از موفقیت دیپلماسی چندجانبه برای حل و فصل مسائل بین المللی دانست و تاکید کرد: موفقیت این توافق مستلزم اجرای کامل تعهدات متقابل از سوی همه امضاکنندگان آن و حمایت همه کشورها از اجرای مفاد آن است.
رئیس جمهوری تصریح کرد که ایران از امضا کنندگان توافق برجام انتظار دارد در راستای اجرایی شدن آن اقدام نمایند و نقش مسکو در این زمینه حائز اهمیت است.
وی همچنین حفظ صلح و ثبات در منطقه و از جمله خلیج‌فارس و تأمین آزادی و امنیت کشتی‌رانی در تنگه هرمز را سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران بر شمرد و گفت: امنیت و صلح پایدار در خلیج فارس، دریای عمان و تنگه هرمز تنها با مشارکت کشورهای این منطقه تأمین می‌شود.
رئیس جمهوری با تشریح و تبیین “ابتکار صلح هرمز” هدف آن را ارتقای صلح، ثبات، پیشرفت و رفاه کلیه ساکنان تنگه هرمز و تفاهم متقابل و روابط صلح‌آمیز و دوستانه میان آنها ذکر کرد و اظهار کرد: این ابتکار حوزه‌های مختلف همکاری مانند تأمین همگانی امنیت انرژی، آزادی کشتی‌رانی و انتقال آزادانه نفت و سایر منابع نسبت به کشورهای حوزه تنگه هرمز و فراتر از آن را در برمی‌گیرد.
رئیس جمهوری روسیه نیز در این دیدار بار دیگر با حمایت از برجام و توافق هسته ای، تاکید کرد که مسکو همه تلاش خود را برای اجرای کامل تعهدات از سوی همه طرف های امضا کننده این توافق بکار می گیرد.
ولادیمیر پوتین از آغاز همکاری رسمی ایران در مناسبات اقتصادی با اتحادیه اوراسیا استقبال و آن را زمینه ساز همگرایی و توسعه بیشتر منطقه ای دانست.
روسای جمهوری اسلامی ایران و روسیه در این دیدار همچنین بر تقویت بیش از پیش روابط تهران – مسکو در همه حوزه های مورد علاقه تاکید و در خصوص طرح ارائه شده رئیس جمهور کشورمان در سفر اخیر به سازمان ملل موسوم به “ابتکار صلح هرمز” گفت‌وگوکردند.
روحانی: استفاده آمریکا از دلار به عنوان یک سلاح، به تروریسم اقتصادی منجر می‌شود
حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور در اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ارمنستان تاکید کرد:جامعه بینالمللی باید با اتخاذ تصمیمی قاطع و اقداماتی موثر با رویکرد خصمانه و یکجانبه گرایانه آمریکا مقابله کند.
متن سخنرانی رئیس جمهور به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای پاشینیان، نخست وزیر جمهوری ارمنستان،
روسای محترم جمهور،
نخست وزیران محترم،
خانمها، آقایان،
بسیار خوشحالم که فرصت تاریخی حضور در اجلاس بزرگ سران اتحادیه اقتصادی اورآسیا در شهر زیبا و تاریخی ایروان، همزمان با مهیا شدن مقدمات اجرای موافقت نامه موقت ترتیبات تجاری جمهوری اسلامی ایران با این اتحادیه، فراهم گردید. لازم می‌دانم از جناب آقای پاشینیان، نخست‌وزیر محترم جمهوری ارمنستان برای برگزاری این نشست مهم و میهمان‌نوازی شایسته، صمیمانه سپاسگزاری نمایم.
حضار محترم
نشست سران کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اورآسیا، فرصتی مغتنم برای‌تبادل‌نظر و چاره‌اندیشی درخصوص پاره‌ای از موضوعات و مسائل بینالمللی و منطقه‌ای است و امیدوارم نتایج ارزشمندی از گفت‌وگوهای این نشست حاصل شود.
نظام جهانی بر پایه چندجانبه‌گرایی و همکاری‌های مشترک کلیه اعضای جامعه بینالمللی استوار است و همه کشورها به حکم تعهد و مسئولیت بینالمللی خود و در راستای حفظ صلح، امنیت، ثبات و نظم بینالمللی، موظف به مقابله با یک جانبه گرایی هستند.
مقاومت و تقابل برخی از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران با اقدامات خصمانه و یکجانبه‌گرایانه ایالات متحده آمریکا، باعث مواجه شدن این کشور با تحریم‌های شدید و غیرانسانی شده است. آمریکا در سال‌های اخیر با اعمال رویکرد یکجانبه و بی‌توجهی به تعهدات، و توافقات بین المللی و زیر پا گذاشتن موافقت‌نامه‌های دوجانبه، بسیاری از کشورهای دیگر از جمله؛ چین و روسیه، همچنین تعدادی از متحدین خود را هدف قرار داده است. به اعتقاد ما، جامعه بینالمللی باید با اتخاذ تصمیمی قاطع و اقداماتی موثر با رویکرد خصمانه و یکجانبه گرایانه آمریکا مقابله نماید. اقدامات قهری امریکا و استفاده از دلار به عنوان یک سلاح، به تروریسم اقتصادی منجر خواهد شد و زندگی مردم عادی را هدف قرار خواهد داد.
حضار گرامی
اجرای برجام به عنوان الگوی کارآمدی از موفقیت دیپلماسی چندجانبه برای حل و فصل مسائل بینالمللی، مستلزم اجرای کامل تعهدات متقابل از سوی همه امضاکنندگان آن می‌باشد و کلیه اعضاء سازمان ملل، متعهد به رعایت و نیز حمایت از اجرای مفاد آن می‌باشند.
جمهوری اسلامی از امضاءکنندگان توافق برجام انتظار دارد در راستای اجرایی شدن آن اقدام نمایند و در شرایط حساس کنونی علاوه بر نقش اعضای باقی‌مانده در برجام، حمایت سایر کشورها از این دستاورد چندجانبه جهت حفظ و ارتقای همکاری‌ها، امنیت و ثبات منطقه‌ای و بینالمللی ضروری است.
متأسفانه در نتیجه اقدامات مخرب آمریکا، امروزه شاهد ایجاد مشکلات فراوان در روابط اقتصادی کشورها، رشد روزافزون فقر، ناامنی، مهاجرت و کاهش رشد اقتصادی در جهان هستیم و استمرار این فضای تنش‌آلود، لطمات غیرقابل جبرانی را به‌دنبال خواهد داشت. در چنین فضای توام با بیم و ناامیدی در نظام بین‌الملل، لاجرم نیازمند همکاری‌های اقتصادی چندجانبه و منطقه‌ای به موازات چندجانبه‌گرایی در نظام بین‌الملل هستیم. بنابراین همکاری جمعی و منطقه‌ای در قالب اتحادیه‌های اقتصادی، تجاری و سیاسی مانند اتحادیه اقتصادی اورآسیا، سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو)، سازمان همکاری شانگهای و مجمع گفتگوی آسیایی (ACD) به عنوان مهمترین ابزارها در همگرایی اقتصادی ـ سیاسی منطقه‌ای مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران است.
خانمها و آقایان
سیاست جمهوری اسلامی ایران حفظ صلح و ثبات در منطقه و از جمله خلیج‌فارس و تأمین آزادی و امنیت کشتی‌رانی در تنگه هرمز است. حوادث اخیر، این امنیت را به شکل جدی در معرض خطر قرار داده است. امنیت و صلح در خلیج فارس، دریای عمان و تنگه هرمز با مشارکت کشورهای این منطقه تأمین می‌شود و همان‌گونه که در نشست سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح نمودم، همه کشورهایی را که از تحولات خلیج‌فارس و تنگه هرمز متأثر می‌شوند به «ائتلاف امید» یعنی «ابتکار صلح هرمز» Hormoz Peace Endeavor دعوت می‌کنم. هدف این ائتلاف ارتقای صلح، ثبات، پیشرفت و رفاه کلیه ساکنان تنگه هرمز و تفاهم متقابل و روابط صلح‌آمیز و دوستانه میان ایشان است. این ابتکار حوزه‌های مختلف همکاری مانند تأمین همگانی امنیت انرژی، آزادی کشتی‌رانی و انتقال آزادانه نفت و سایر منابع نسبت به کشورهای حوزه تنگه هرمز و فراتر از آن را در برمی‌گیرد.
حضار محترم
ارادة جمهوری اسلامی ایران متنوع‌سازی روابط اقتصادی خود و تکیه بر اصول اقتصاد مقاومتی و همکاری‌های فعال‌تر منطقه‌ای- بینالمللی است.
امضای موافقت نامه تجاری جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اورآسیا، بیانگر دیدگاه جامع و سازنده ایران، همراه با اراده سیاسی قوی در کمک به توسعه روابط اقتصادی - تجاری چندجانبه و منطقه‌ای است. اجرایی شدن موافقتنامه فی‌مابین قدمی در مسیر تقویت ساختارهای تجاری چند جانبه تلقی می‌شود.
موقعیت جغرافیایی ایران امکان اتصال ترانزیتی قاره‌های اروپا و آسیا و کشورهای مختلف در غرب، شرق، شمال و جنوب را به همدیگر فراهم می‌سازد. ما علاقه‌مندیم از این موهبت برای کمک به توسعه پایدار و رشد کشورمان و همگرایی اقتصادی سایر کشورهای منطقه به بهترین نحو استفاده کنیم. در همین راستا با سرمایه‌گذاری‌های عظیم، کریدورهای مختلف جاده‌ای و ریلی برای تسهیل حمل و نقل ترانزیتی طراحی و اجرا شده‌اند که از آن جمله می‌توان به کریدور شمال – جنوب، کریدور خلیج فارس – دریای سیاه، کریدور پیش بینی شده در موافقتنامه عشق‌آباد، کریدورهای جاده ای و ریلی اکو و همچنین کریدورهای هوایی اشاره نمود. بنادر متعدد جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر، خلیج‌فارس و حاشیه اقیانوس هند (به ویژه چابهار)، شبکه‌های جاده‌ای و ریلی و آسمان امن ایران، امکان اتصال کشورهای همسایه به همدیگر و به سایر قاره‌ها را فراهم می‌کند.
اتحادیه گمرکی اورآسیا زمانی می‌تواند ظرفیت‌های خود را تحقق ببخشد که در حوزه راهبردی حمل و نقل نیز به سمت همگرایی حرکت نماید، لذا پیشنهاد می‌شود کشورهای عضو این اتحادیه با تدوین راهبرد تسهیل ترانزیت اورآسیا، رویه‌ها و مقررات ترانزیت، تردد متصدیان حمل و نقل و وسایل نقلیه باری و مسافری به قلمروهای همدیگر را از طریق طراحی و اجرای راه‌کارهای هوشمندانه تسهیل نموده و موانع را برای مبادلات بیشتر و روانتر به حداقل ممکن کاهش دهند.
جمهوری اسلامی ایران ظرفیت‌ها و زیرساختهای گسترده‌ای در مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی به ویژه در جنوب شامل منطقه آزاد چابهار و شمال کشور شامل امیرآباد در استان مازندران، انزلی در استان گیلان، منطقه آزاد تجاری ارس در آذربایجان شرقی ایجاد نموده و آماده ارائه تسهیلات و امکاناتی ارزشمند برای گسترش همکاری‌های تجاری با اتحادیه اقتصادی اورآسیا است. به همین مناسبت از سرمایه‌گذاران اتحادیه اقتصادی اورآسیا دعوت می‌نمایم از توانمندی‌های مذکور برای توسعه مناسبات فی‌مابین استفاده کنند.
جمهوری اسلامی ایران با تصویب و لازم الاجرا نمودن یکی از جامع‌ترین قوانین تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی، آمادگی دارد میزبان سرمایه‌گذاران و کارآفرینان اتحادیه اقتصادی اورآسیا و برگزاری نشست‌های فرصت‌های سرمایه‌گذاری درآینده نزدیک باشد. در این راستا از هرگونه همکاری با کشورهای عضو اتحادیه اورآسیا در حوزه‌های مالی و بانکی و سرمایه‌گذاری بویژه از طریق مکانیزم‌های جدید و موثر استقبال نموده و پیشنهاد می‌نمایم کارگروه ویژه‌ای جهت اجرایی نمودن ایدة فرصت‌های سرمایه‌گذاری مشترک در حوزة اوراسیایی توسط نمایندگان محترم دولت‌های عضو اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران تشکیل گردد.
حضار محترم
امیدواریم جمهوری اسلامی ایران از مشارکت و همراهی کشورهای دوست فدراسیون روسیه، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و بلاروس در گذشتن از مسیر ناهموار کنونی به خوبی بهره‌مند گردد و شاهد گسترش بیش از پیش مناسبات اقتصادی و تجاری فی‌مابین در کنار مناسبات خوب سیاسی باشیم. در اینجا بار دیگر، دست یاری و همکاری به سوی شما دراز می کنم و بر این باورم که با کمک یکدیگر خواهیم توانست تعاملات اقتصادی منطقه را در چارچوب اتحادیه اقتصادی اورآسیا، به عنوان یک مدل کارآمد به سایر مناطق جهان معرفی نماییم.
در پایان، ضمن تشکر مجدد از تمامی مسئولان عالی‌رتبه و دست‌اندرکاران این اجلاس، امیدوارم حضور سران در این نشست، موجبات نقش‌آفرینی و ارتقاء جایگاه اتحادیه اقتصادی اورآسیا را در منطقه و نظام بین‌الملل فراهم آورد.
از توجه شما سپاسگزارم