به گزارش راهبرد معاصر؛ نگرانی های عربستان از رشد نفوذ ایران در میان ملت های منطقه، باعث اتخاذ مشی تهاجمی از سوی دستگاه سیاست خارجی پادشاهی سعودی و بروز تنش های بسیار در منطقه شده است که امروزه، عراق و سوریه تنها بخشی از جلوه های آن را به نمایش می گذارد. در این رابطه، با ریچارد مورفی، سفیر اسبق امریکا در سوریه و عربستان مصاحبه ای داشتیم و از وی در رابطه با چشم انداز منطقه ای رقابت ریاض-تهران پرسیدیم.
از نظر شما، عربستان سعودی در مسائل منطقه‌ای چقدر قدرتمند است؟
ثروت نفتی عربستان سعودی به این کشور توانایی حمایت مالی از عواملی را می‌دهد، که به عقیده این کشور بر امنیت ملی تأثیرگذار هستند. نقش این کشور در مسائل دینی، باعث تقویت نسبی نقشش در دنیای اسلام می‌شود. شاه عربستان، یک نسل قبل، عنوان "خادم‌الحرمین‌الشرفین" را انتخاب کرد، تا اعلام کند که عنوان "پادشاهی" فقط از آن خداوند است. اقدام به انتخاب عنوان مزبور، در واقعی تاکیدی است بر ادعای برخورداری ریاض از مسئولیت‌های دینی ویژه.
امروزه، بحث درباره افول ایران در عراق داغ شده است. نظر شما در این رابطه چیست؟ آیا این فرضیه واقعیت دارد؟
پس از سقوط صدام حسین، ایران به عنوان کشور همسایه عراق، نقشی کلیدی در سیاست داخلی عراق ایفا کرده است. ظهور سیاسیون عراقی که تمایل به بازسازی کشور خود دارند و آماده هستند تا بر مبنایی نامشخص به مصالحه داخلی برسند، نقش ایران را کاهش داده است؛ گرچه، ایران بخش عمده‌ای از تأثیر خود را حفظ کرده است.
بر اساس اخبار منتشر شده از سوریه، آمریکا قصد خروج از سوریه را دارد. نظر شما در این رابطه چیست؟ آیا ترامپ در حال انجام دادن همان اقداماتی است که در افغانستان انجام داده بود (حرف زدن درباره چیزی و خلاف آن عمل کردن)؟
کشور سوریه به دلیل جنگ داخلی و تلاش قدرت‌های خارجی رقیب برای تأثیرگذاری بر آینده آن تخریب شده است. بخشی از برنامه کنونی واشنگتن برای حفظ نقش نظامی خود در سوریه، مبتنی بر شکست نیروهای داعش بوده است. کارشناسان نظامی تخمین زده‌اند شکست داعش چندماه دیگر طول می‌کشد و متاثر از همین دیدگاه رئیس‌جمهور آمریکا، حضور نظامی محدود این کشور در سوریه را مدتی تمدید کرد. البته مخالفان ادامه حضور در سوریه، چه در کنگره و چه در عموم مردم، بسیار پرشمارند و نسبت به ورود این کشور به جنگی دیگر در خاورمیانه هشدار می دهند. دیگر منتقدان نیز با لفاظی‌های دوره جنگ سرد، در خصوص واگذاری تأثیر آمریکا به ایران و روسیه، نگرانی خود را ابراز می دارند. در میان این کشورها، به نظر می‌رسد ایران نسبت به روسیه، برای در نظر گرفتن طرح حضور بلندمدت نظامی در سوریه، آمادگی بیشتری داشته باشد.
لطفاً قدرت و تأثیر منطقه‌ای ایران و عربستان سعودی را با یکدیگر مقایسه کنید.
درگیری میان ایران و عربستان سعودی برای تأثیرگذاری بر منطقه در کشورهای عراق، سوریه، لبنان و یمن در جریان است و اعطای عنوان پیروز به یکی از این دو کشور غیرممکن است. روابط عربستان با عراق بهبود پیدا کرده، با روسیه نیز با تمرکز بر توافق در حوزه تولید نفت و قیمت این محصول، فصل جدیدی گشوده شده است؛ بنابراین، نمی توان پیروزی برای این رقابت، حداقل در مقطع کنونی، تعیین کرد.