به گزارش راهبرد معاصر؛ جمعیت ایران به سمت پیر شدن می‌رود، موضوعی که از جهات مختلف چالش زا و نگران کننده است. نیروی جوان یکی از شاخص های مهم در قدرت کشورها به شمارمی رود. از این رو جوان بودن جامعه یک مزیت و امتیاز در برابر جوامع مسن و سالمند به شمار می رود. افشین طباطبایی جامعه شناس و استاد دانشگاه در این گفت‌وگو به تشریح چرایی کاهش جمعیت جوان و مخاطرات ناشی از آن برای آینده کشور سخن گفته است.
چرا جوان بودن جوامع مهم است و اصلا یک امتیاز برای آن جامعه به شمار می رود؟
جوان بودن جامعه یکی از مولفه‌های مهم در رشد و توسعه اقتصادی کشورها به شمار می رود. جامعه جوان در سلامت بیشتری است، در چنین جامعه‌ای که سرشار از شور جوانی است، انگیزه برای کار و تلاش بسیار زیاد است لذا انرژی بالایی که در این جوامع موج می‌زند منجر به حرکت‌های شایان توجهی می‌شود که تفاوت اساسی بین جوامع پیر و سالخورده با جوامع متشکل از نیروی جوان ایجاد می‌کند، هر چند مدیریت اقتصادی در همه جوامع شرط لازم برای توسعه و پیشرفت اقتصادی است اما اگر جامعه‌ای خواهان توسعه و شکوفایی اقتصادی باشد از نیروهای جوان استفاده به عمل می‌آورد که در عین جوانی و برخورداری از نیروی بدنی از نیروی فکری، پویایی لازم و به‌روز بودن برخوردار هستند. قطعا یکی از موضوعات مهمی که همواره در کلام نورانی مقام معظم رهبری و مباحث اجتماعی که ایشان بدان اشاره میکنند، موضوع فرزندآوری است، این موضوع از چند بعد قابل بررسی است. یکی از ابعاد کمک به شادابی و حفظ نیروی جوان در جامعه برای انجام بسیای از امور و فعالیت‌هایی است که قطعا صرفا نیروی جوان می‌تواند آن را به منصه ظهور برساند. از این جهت ترکیب بالای نیروی جوان در جامعه حائز اهمیت است که افراد میانسال و مسن انگیزه بالایی برای فعالیت‌های تازه ندارند که بعضا منجر به تغییر و تحولاتی شگرف در جامعه شود. میانسالان به تبع شرایط سنی خود خواهان آرامش نسبی هستند، در حالی که نیروی جوان از ایجاد تغییر و ریسک و خطرپذیری ابایی ندارد، نیروی جوان به دنبال کسب بهترین دستاوردها برای زندگی خود و دیگران است از این رو ترکیب جمعیتی جوان در جامعه از زوایای مختلف محاسنی به دنبال دارد که در ترکیب سنی جامعه میانسال به هیچ وجه قابل احصا نیست. انسان‌های بزرگی که در طول تاریخ خالق تغییرات بزرگی بوده اند بیشتر نیروی جوان بوده اند، لذا جوان بودن جامعه مولفه مهمی در رشد کشور در همه ی ابعاد به شمار می رود.
چرا رغبت جامعه به ازدواج و فرزندآوری که عامل مهمی در جوان ماندن ترکیب سنی جامعه دارد، کاهش یافته است. این مشکل ناشی از مسائل اقتصادی است؟
در پاسخ به این سوال که چرا جامعه از فرزند آوری که کمک موثری به جوان ماندن جامعه می کند دور شده باید گفت، دلایل مختلفی اعم از فرهنگی تا اقتصادی و تغییر دیدگاه‌ها به کانون خانواده و ازدواج دخیل است. هر چند عوامل اقتصادی اصل مهمی در کاهش زاد و ولد و بی‌توجهی به جوان ماندن جامعه در دهه‌های کنونی شده، اما نباید از این نکته غفلت کنیم که شبیخون فرهنگی، تاثیر گذاری‌ها، تلقین ها و تبلیغاتی که از زندگی بدون فرزند یا زندگی مجردی در رسانه‌های غربی و شبکه های فارسی زبان ماهواره ای می شود در این موضوع بسیار دخیل است. نمی‌توان موضوع فشارهای اقتصادی و معیشتی را بر خانواده ها نادیده گرفت اما این موضوع نمی‌تواند شرط کافی یا شرط اول عدم فرزند آوری و جوان نگاه داشتن جامعه باشد، چرا که والدین ما در دهه های گذشته با تعداد فرزندان بیشتری سختی های اقتصادی قابل توجهی را پشت سر گذاشته اند، نمی توان این موضوع را نادیده گرفت که عدم صرفه جویی، اسراف و چشم و هم‌چشمی و ریخت و پاش‌های غیر ضروری خانواده‌ها را نگران کمبودهای اقتصادی و تاثیر آن بر زندگی فرزندشان کرده است. لذا تغییرات فرهنگی و خوراک مسمومی که ناشی از تاثیر گذاری دشمنان اسلام و صهیونیست‌ها بر جامعه جهانی است به این موضوع می اندیشد تا با کم کردن جمعیت جوان کشورهای اسلامی در آینده ای نه چندان دور طرح های خائنانه و تجاوزگرایانه خود را در سرزمین های اسلامی پیاده کند.
بنابراین، آیا فرضیه کاهش جمعیت جوان ایران و دیگر کشورهای اسلامی امری برنامه ریزی شده است؟
صهیونیست‌ها در دو قرن گذشته به شدت بر این موضوع تمرکز کرده اند که با تبلیغات مسموم و فضاسازی‌های ضد فرهنگی تعادل جمعیتی مسلمانان را به هم بریزند، صهیونیست ها از طریق برنامه سازی و تکیه بر زندگی‌های بی محتوای غربی به دنبال این هستند که جوامع اسلامی را با خالی کردن از جوانان تاثیر گذار و پرشور، توخالی کنند. غربی ها و صهیونیست ها با ترویج بی بند و باری به دنبال آزاد کردن روابط نامشروع و دور کردن جوانان از امر مقدس ازدواج هستند تا اهداف و نیات پلید خود را از این راه بر جوامع اسلامی پیاده کنند. در حقیقت گرفتن نیروی جوان از هر جامعه ای به معنای نیمه جان کردن آن جامعه است.
به نظر می رسد برخی والدین هم نادانسته آب به آسیاب دشمن می ریزند و به دلیل مسائل اقتصادی مانع ازدواج فرزندان خود می شوند، آیا این موضوع حائز اهمیت است؟
متاسفانه برخی از والدین به صورت ناآگاهانه یاری‌دهنده و همراه دشمنان شده‌اند، خانواده هایی که علی رغم توان مالی و برخورداری از امکانات مطلوب، فرزندان خود را به ازدواج پایدار و تشکیل خانواده تشویق نمی‌کنند تا که با فرزند آوری، پویایی و نشاط جوانی همه‌ی اجزای جامعه را تحت تاثیر قرار دهد. بی‌شک هنگامی که والدین تحت تاثیر تهاجمات فرهنگی غرب قرار بگیرند و کارکردهای سنتی ازدواج و تاثیر آن بر سلامت جامعه را دست کم بگیرند به غلط و به اشتباه یاری‌رسان دشمنی شده‌اند که به هیچ وجه خیرخواه جوامع اسلامی و ایران اسلامی نیست. تغییر دیدگاه‌های والدین و جوانانی که ازدواج گریز شده‌اند و توجه دادن آنها به عواید ازدواج و جوان نگاه داشتن جامعه رسالت بزرگی است. رسالتی که رسانه ها و نهادهای فرهنگی به جد باید آن را در دستور کار خود قرار دهند چرا که مجموعه عوامل مهمی چون اقتصاد، فرهنگ و حتی امنیت جامعه در گرو جوان ماندن و حضور جدی جوانان در ارکان قدرت و تصمیم گیری است.