به گزارش راهبرد معاصر قیمت مسکن در تهران نسبت به یک ماه گذشته 10.4 درصد نسبت به زمان مشابه در سال گذشته 56.6 درصد افزایش یافته است. متوسط قیمت هر متر مربع آپارتمان مسکونی در تهران 20 میلیون و 910 هزار تومان است. اما در مناطق22 دوگانه تهران بیشترین متوسط قیمت یک متر آپارتمان مسکونی 45.3 میلیون تومان در منطقه یک است و کمترین متوسط قیمت 9.32 میلیون تومان در منطقه 18 تهران است. که نسبت به ماه مشابه در پارسال 51.8 و 58.2 درصد افزایش یافته است. در این میان تعداد معاملات آپارتمان های مسکونی در تیر ماه به بیش از 14 هزار واحد رسیده در مقایسه با خرداد 30.3 درصد و نسبت به تیر سال 98، 193 درصد رشد داشته است.
براساس بررسی‌های به‌عمل‌آمده از آخرین وضعیت بازار مسکن با استناد به اطلاعات مربوط به فایل‌های عرضه‌شده به بازار فروش مسکن در هفته‌های گذشته و همچنین بر مبنای اظهارات واسطه‌های معاملات مسکن شهر تهران، هم‌اکنون عمده افزایش قیمت مسکن و تورم ماهانه قابل‌توجه مسکن مربوط به به‌روزرسانی قیمت فایل‌های فروش آپارتمان‌های نوساز است و افزایش قیمت اخیر کمتر مربوط به تحولات قیمتی واحدهای مسکونی چند ساله و قدیمی‌ساز است.
هر چند تغییرات قیمتی واحدهای مسکونی نوساز با فاصله زمانی نسبتا کوتاه به بازار معاملات خرید وفروش واحدهای مسکونی چندساله و قدیمی‌ساز نیز سرایت می‌کند و همواره نوعی نسبت معمول و متعارف بین قیمت این دو گروه از واحدهای مسکونی (نوساز و چندساله) وجود دارد.
با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد عمده افزایش قیمتی که هم‌اکنون در بازار معاملات مسکن شهر تهران در مناطق مختلف اعم از مناطق لوکس و شمالی و مناطق معمولی و مصرفی مشاهده می‌شود از ناحیه عرضه نوسازها با نرخ‌های جدید است و کماکان در بازار معاملات واحدهای مسکونی چندساله و قدیمی‌ساز می‌توان فایل‌هایی با سطح قیمت‌های متعارف و منطقی و نزدیک‌تر به میانگین قیمت منطقه یافت.
با این حال، واسطه‌های معاملات مسکن شهر تهران به متقاضیان مصرفی توصیه می‌کنند چنانچه توانایی مالی آنها برای خرید واحدهای مسکونی نوساز با سطح جدید قیمتی کفایت نمی‌کند، برای کوتاه کردن زمان جست‌وجو در بازار،انتخاب خود را به جست‌وجوی فایل‌های چند ساله محدود کنند تا بتوانند زودتر به نتیجه برسند و خرید خود را در بازار با نرخ‌های متعارف‌تر انجام دهند؛ چراکه در آینده نزدیک احتمال به‌روز شدن قیمت واحدهای مسکونی چندساله نیز وجود دارد.
ضریب بالای رشد اجاره‌بها در دو تابستان متوالی طی سال‌های ۹۷ و ۹۸ موجب شد بسیاری از مستاجران که استطاعت پرداخت اجاره‌بهای پیشنهادی جدید موجران را نداشتند، نسبت به جابه‌جایی در فصل طلایی نقل و انتقالات ملکی اقدام کنند.
آنها طی این جابه‌جایی یکی از دو انتخاب پیش روی خود یعنی سکونت در یک واحد کوچک‌تر از خانه اجاری قبلی یا سکونت در یک واحد به لحاظ متراژ مشابه خانه قبلی اما در یک محله ارزان‌تر را انتخاب کردند و به این ترتیب توانستند از عهده هزینه‌های اجاره‌بهای سکونت در شهر تهران در سال‌های پرتلاطم بازار اجاره بر بیایند.
امسال اگرچه تب قیمتی در بازار اجاره‌بها به درجه دو سال اخیر نرسیده است، اما رکود ناشی از شیوع کرونا سبب شده همین درجه نسبتا پایین تب نیز برای شماری از مستاجران قابل تحمل نباشد.
مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا درخصوص تعیین سقف برای افزایش اجاره‌بها سبب شده برخی از موجران در حالی که پیش‌تر قصد افزایش اجاره‌بها به میزان کمتری داشتند، اکنون به این سقف که در تهران ۲۵ درصد اعلام شده اصرار کنند و از مستاجر بخواهند با توجه به مجوز دولت، نهایت افزایش اجاره‌بهای ممکن را پذیرا باشد یا نسبت به تخلیه و جابه‌جایی اقدام کند.
البته این رویه در میان همه موجران وجود ندارد و همچنان گزارش‌هایی از عدم افزایش اجاره‌بها یا افزایش حداکثر ۱۰ تا ۱۵ درصدی نرخ اجاره به ویژه در محله‌های مصرفی وجود دارد.
با این وجود امسال هم مثل سال گذشته به دو علت، یکی استطاعت محدود پرداخت اجاره‌بها توسط مستاجر و دیگری پرتعداد بودن فایل واحدهای اجاری نقلی در بازار مسکن نسبت به دیگر گروه‌های متراژی در برخی از محله‌های مصرفی همچون مناطق ۷، ۹، ۱۰، ۱۲، ۱۴ و ۱۵ بازار رهن و اجاره آپارتمان‌های نقلی نسبتا گرم‌تر از گروه‌های متراژی دیگر است.
البته واقعیت دیگری نیز در این رابطه وجود دارد و آن قیمت‌های پیشنهادی منصفانه‌تر واحدهای نقلی نسبت به واحدهای میان و بزرگ‌متراژ است.
به نظر می‌رسد موجران با علم به قدرت خرید متقاضیان اجاره این املاک، قیمت‌های پیشنهادی خود را اعلام کرده‌اند که در نتیجه دوره انتظار آنها برای انعقاد قرارداد اجاره کاهش یافته است.
مقصود سوداگران از حضور در بازار مسکن فعلی این است که فروشنده‌های مستاصل که به دلیل انجام معامله ثانویه از جنس تبدیل به احسن یا سرمایه‌گذاری در بازار دیگری یا به هر علتی به جز این، ناگزیر به فروش فوری آپارتمان خود هستند، یافته و آپارتمان آنها را به بهای نقد اما زیر قیمت خریداری کنند.
اگرچه قیمت‌های بازار مسکن این روزها بالاتر از سطح انتظار خریداران بوده و در قله است، اما باز هم سوداگران امید به افزایش التهاب قیمتی در بازار مسکن ماه‌های آتی دارند و در شرایطی که به دلیل رکود، تقاضای مصرفی مسکن به‌شدت کاهش یافته، فرصت را برای جست و جوی بازار و خرید آپارتمان‌های زیر قیمت از افراد مستاصل مناسب دیده‌اند.
در این بین فروشنده‌ها باید آگاهی کافی از سطح قیمت معقول و متناسب با شرایط ملک خود داشته باشند تا از معامله با سوداگران زیان نبینند.
در حال حاضر با وجود قیمت‌های تند فایل‌های فروش آپارتمان‌های زیر ۱۰ سال ساخت، در گروه آپارتمان‌های ۱۰ سال ساخت به بالا تعداد آپارتمان‌های قیمت‌مناسب و فایل‌های فروش فوری در نسبت با کل فایل‌ها کم نیست و این یعنی فروشند‌ه‌هایی از طبقه مصرفی در بازار حضور دارند که باید مراقب معاملات سوداگرانه باشند.
برخی از سوداگران حتی در همین شرایط رکودی به محض خرید آپارتمان و در حالی که هنوز نقل و انتقال سند به‌طور کامل انجام نشده، معامله دیگری را رقم می‌زنند و ملک را به فرد متقاضی دیگری می‌فروشند.
هر چند این رفتار در دوره رکود کمتر رواج دارد، اما تحقیقات میدانی از بازار مسکن نشان می‌دهد در تیرماه معاملاتی از این جنس در محله‌های مصرفی به ویژه در محدوده غربی تهران (منطقه پنج) انجام شده است.
بررسی‌ها از وضعیت بازار اجاره مسکن نشان می‌دهد تعداد فایل‌هایی که این روزها با شرایط رهن کامل به مستاجران به‌عنوان طرف تقاضای بازار اجاره معرفی می‌شود چند برابر تابستان سال‌های قبل است.
علت این موضوع هم در وهله اول به افزایش تمایل موجران به سرمایه‌گذاری در بازار سهام به دلیل بازدهی بسیار بالای این بازار در ماه‌های اخیر مربوط می‌شود.
مستاجران در بازار مسکن پایتخت که هر سال با معضل کمبود فایل‌های رهن کامل مواجه و ناچار بودند درصد قابل توجهی از بهای اجاره را به‌صورت اجاره ماهانه به موجر پرداخت کنند هم اکنون با انبوهی از فایل‌های رهن کامل در مناطق مختلف شهر تهران روبه‌رو شده‌اند و از این بابت مشکل و معضل همیشگی آنها در بازار اجاره- کمبود فایل رهن کامل-تا حد زیادی برطرف شده است.
از سوی دیگر تحقیقات میدانی نشان می‌دهد اگر چه تعداد فایل‌های رهن کامل عرضه شده به بازار اجاره مسکن تحت تاثیر تمایل موجران به سرمایه‌گذاری در بازار سهام افزایش یافته است، اما همین عطش سرمایه‌گذاری و کسب سود بالاتر موجب شده است بخش قابل توجهی از این موجران اقدام به تعیین پول پیش به مبالغی فراتر از ارزش واقعی رهن واحد مسکونی خود کنند.
همین موضوع گرانی در بازار اجاره به خصوص در زمان حاضر که فصل طلایی و اوج جابه جایی‌ها در بازار اجاره مسکن است را دامن زده است.