به گزارش راهبرد معاصر؛ اگرچه مذاکرات وین در فاز نهایی خود قرار دارد، اما "دشواری ها" و " اختلافات اساسی" در پروسه احیای برجام به قوت خود باقیست. در یکی از مهم ترین این موارد، مقامات آمریکایی نهایت تلاش خود را به کار گرفته اند تا از پرداخت" ضمانت کتبی" در خصوص بقا در برجام خودداری کنند. حتی کار به جایی رسیده است که تروییکای اروپایی نیز در پایان دور ششم مذاکرات وین، به صورت غیر مستقیم، تاکید ایران بر لزوم "تضمین مدار بودن برجام" در صورت بازگشت آمریکا به توافق هسته ای را مصداق زیاده خواهی و خواسته ای غیراصولی دانسته اند! بدیهی است که جمهوری اسلامی ایران نباید تسلیم این شانتاژ سیاسی و غیرحقوقی طرف مقابل شود.
بارها تاکید شده است که به دلیل خروج یکجانبه آمریکا از برجام، این حق مسلم جمهوری اسلامی ایران و حتی دیگر اعضای کمیته مشترک برجام است از واشنگتن جهت بقا در توافق، تضمین بگیرند. در این میان، یک مقام آمریکایی خطاب به روزنامه نیویورک تایمز گفته است:
"درخواست ایران در خصوص لزوم اراده تضمین در خصوص حفظ توافق هسته ای را درک می کنیم اما این درخواست را نمی توان در عمل اجرا کرد! در هر حال، توافق های الزام آور، باید از رای دو سوم کنگره برخوردار باشند اما برجام این گونه نیست. بنابراین، دولت های آمریکا در خصوص بقا یا عدم بقا در این توافق مخیر هستند. "
در دوران ریاست جمهوری ترامپ، وی با استناد به همین استدلال از توافق هسته ای خارج شد. صورت مسئله کاملا مشخص است: مقامات آمریکایی و اروپایی سعی دارند با استناد به "استقلال دولت ها در تصمیم گیری"، خروج احتمالی دوباره واشنگتن از این توافق را توجیه کنند اما در اینجا کسی در خصوص " اختیار یا عدم اختیار دولت ها" و "حق تصمیم گیری آنها" سخنی به میان نمی آورد! آنچه در این میان اصالت دارد، لزوم " پرداخت هزینه های خروج از برجام" در صورت تکرار این مسئله توسط آمریکاست. به عبارت بهتر، قطعا در این خصوص باید هزینه ها و تبعاتی از سوی کمیته مشترک برجام و حتی شورای امنیت سازمان ملل متحد پیش بینی شود که متعاقب آن، دولت فعلی یا بعدی آمریکا در صورت تکرار رفتار ترامپ در قبال توافق هسته ای با سخت ترین هزینه های ممکن مواجه شود. این هزینه ها می تواند شامل " پرداخت جریمه مالی سنگین به ایران" و برخی موارد دیگر می باشد. این موارد، باید به صورت کمی محاسبه شده و به تایید نهادهای بین المللی برسد. به عبارت بهتر، باید مشخص شود که هزینه های خروج احتمالی دوباره آمریکا از توافق هسته ای چه بوده ، چگونه محاسبه می شود و چگونه عوارض و تبعات ناشی از این موضوع را جبران می کند.
بنابراین، ضرب و تقسیم صوری مقامات آمریکایی با هدف توجیه " عدم تضمین پذیری برجام" نه به لحاظ عقلانی و نه به لحاظ حقوقی مورد پذیرش نیست. بدون شک اگر در این میان "تضمینی کتبی" و " عملیاتی" از سوی طرف آمریکایی دریافت نشود و به تایید کمیته مشترک برجام نرسد، بازگشت صوری این کشور به توافق هسته ای کمترین فایده ای نخواهد داشت. خط قرمزی که امیدواریم مذاکره کنندگان در وین ذره ای از آن عقب نشینی نکنند.