چرا عضویت ایران در پیمان شانگهای حائز اهمیت است؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ ایران اسلامی سرانجام در 26 شهریور 1400 به وقت دولت سیزدهم به عضویت دائم پیمان شانگهای درآمد. ایران حدود ۱۵ سال بود که به عنوان ناظر در این سازمان حضور داشت، اما عضویت دائم آن تاکنون و به رغم درخواست رسمی میسر نشده بود. سازمان همکاری شانگهای نمادی از زنجیره همگرایی منطقه‌ای در آسیا به شمار می‌رود که بدون عضویت دائم ایران، با موقعیت ژئو استراتژیک و ژئو اکونومیک منحصر به فردی که در آسیا دارد حلقه‌های آن کامل نمی‌شد.

سازمان همکاری شانگهای از دل رقابت قدرت‌های بزرگ بر سر منطقه ژئوپلتیک آسیای مرکزی پدیدار شد و در تاریخ 26 آوریل 1996 با عنوان شانگهای 5 در شهر شانگهای چین پایه‌گذاری شد. در آن جلسه سران کشورهای روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان گرد هم آمدند تا به منظور اعتمادسازی امنیتی در مرزها با یکدیگر مذاکره کنند.

دستور کار اجلاس نیز به توسعه اقدامات اعتمادساز امنیتی در نواحی مرزی محدود می‌شد، اما در پنجمین نشست سران شانگهای 5 در شهر شانگهای که در ژوئن سال 2001 برگزار شد پنج کشور چین، روسیه، قزاقستان، قیرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان با امضای بیانیه‌ای تشکیل «سازمان همکاری شانگهای» را اعلام کردند. حالا ایران اسلامی به عنوان یکی از قدرت های توانمند منطقه آسیای میانه عضو رسمی پیمان شانگهای شده است. اما اهمیت این عضویت چیست؟ راهبرد معاصر برای بررسی اهمیت عضویت ایران در این اجلاس بین المللی که حتی با درخواست آمریکا برای عضویت در آن موافقت نکرده است، با «مجید رضا حریری»، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین گفتگویی داشته است.

مجیدرضا حریری در خصوص اهمیت عضویت ایران در این پیمان بین المللی گفت: ایران طی 4 دهه گذشته در هیچ پیمان منطقه ای و بین المللی عضو نبوده است همین عضویت از نظر روانی روابط ما را با مجامع بین‌المللی تقویت می‌کند.

حریری معتقد است: در حالت عادی هم این پیمان، پیمان بزرگی است و آینده اقتصاد دنیا را در اختیار دارد چنانچه همه صاحب نظران معتقدند که اقتصاد دنیای آینده را آسیا تعیین می‌کند. دو قدرت برتر اقتصادی طی دهه‌های آینده چین و هند هستند و همه اینها عضو این پیمان هستند، شرق آسیا، آسیای میانه و جنوب آسیا و منطقه اوراسیا شاکله این پیمان را شکل می‌دهد.

رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین با اشاره به اهمیت عضویت ایران در این سازمان مهم بین المللی عنوان می‌کند: عضویت دائم ایران در پیمان شانگهای می‌تواند یک فرصت مناسب برای افزایش سطح تبادلات تجاری با اعضای این سازمان مهم باشد.

حریری با تاکید بر اینکه طی دو سه دهه آینده، آسیا حرف اصلی را در اقتصاد دنیا و تجارت جهانی می‌زند، افزود: چین، هند وروسیه به عنوان قدرت‌های برتر در آینده نقش بسزایی در اقتصاد دنیا ایفا می‌کنند.

وی با بیان اینکه عضویت در پیمان شانگهای یک فرصت بسیار مناسب برای ایران است، گفت: ایران با عضویت در این سازمان بین المللی می‌تواند روابط بین المللی خود را با دیگر کشورهای دنیا به لحاظ اقتصادی و سیاسی تقویت کند.

حریری با اشاره به اعضای این سازمان مهم بین المللی گفت: در این پیمان کشورهایی همچون هند و روسیه و چین حضور دارند لذا این فرصت برای کشوری همچون ایران فراهم است تا وارد بازار این کشورها شود؛ همچنین از این فرصت برای توسعه مبادلات اقتصادی با کشورهای عضو پیمان شانگهای بهره‌برداری کند.

رئیس اتاق مشترک ایران و چین عنوان کرد: اعضای این پیمان، بزرگترین دارندگان ذخایر انرژی دنیا هستند و بزرگترین مصرف‌کنندگان انرژی را هم در کنار خود دارند لذا فرصت مناسبی فراهم است تا از این توانمندی و نیازی که برای انرژی وجود دارد، برای فروش نفت و فرآورده‌های نفتی ایران بهترین بهره‌برداری را انجام داد.

وی با اشاره به اهمیت عضویت دائم ایران در روابط و همکاری‌های مشترک با کشور چین، ابراز کرد: ایران و چین تفاهمنامه ای همچون سند 25 ساله همکاری‌های مشترک را به امضا رسانده‌اند که وجود آن می‌تواند در کنار عضویت دائم ایران، تغییرات گسترده در روابط تجاری و اقتصادی دو طرف را به وجود بیاورد.

به اعتقاد حریری این امیدواری وجود دارد که با استقرار دولت سیزدهم، به سرعت این سند اجرایی شود و در بستر و فرصت جدیدی که فراهم شده روابط ایران و چین توسعه یابد.

رئیس اتاق مشترک ایران و چین با بیان اینکه تحریم همواره یکی از موانع اصلی بر سر راه فعالیت‌های اقتصادی ایران در خارج از مرزها بوده، گفت: می‌توان از فرصت پیش آمده و عضویت ایران در پیمان شانگهای استفاده و تحریم‌کنندگان را متوجه کرد که ایران با بخش بزرگی از اقتصاد دنیا حتی در شرایط تحریم هم به واسطه حضور در این پیمان بین‌المللی مهم، ارتباط خواهد داشت لذا تحریم ها را تا حدودی بی‌اثر خواهد کرد.