برنامه‌های وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش برای بازگشایی مدارس چیست؟
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش پیرامون نحوه بازگشایی مدارس توضیحاتی داد و از اشکالات آموزش مجازی گفت.
به گزارش اهبرد معاصر، مسعود فیاضی در گفت‌وگو با پانا درباره موضوع بازگشایی مدارس اظهار کرد: «اکنون موضوع بازگشایی مدارس یکی از دغدغه‌های جدی خانواده‌های دانش‌آموزان و وزارت آموزش و پرورش است زیرا 18 ماه کشور درگیر کرونا شده و دانش‌آموزان از آموزش حضوری محروم شده‌اند. البته با آموزش مجازی فرایند یادهی و یادگیری دنبال می‌شود اما این روش نقص‌ها و اشکالاتی دارد.»
وی ادامه داد: «البته آموزش مجازی و تعمیم آن واقعا برکاتی نیز داشته است. دلیلش این است که آموزش مجازی به عنوان یک مکمل جدی برای آموزش حقیقی یا حضوری آثار و آورده‌های بسیار زیادی برای فرایند تعلیم و تربیت دارد. هرچند، قبلا در سند تحول نیز این امر وجود داشت که باید به این حوزه ورود کرد اما این فرایند بسیار کند بوده که کرونا آن را تسریع کرد. بعد از این هم در دوران پسا کرونا این موضوع توسعه پیدا می‌کند تا اشکالاتش رفع شود و ظرفیت آموزش مجازی ارتقا پیدا کند.»
دسترسی عمومی به فضای مجازی وجود ندارد
فیاضی با بیان اینکه آموزش مجازی ضعف‌هایی دارد گفت: «از جمله این اشکالات این است که به جهت ضعف در توسعه زیرساخت‌های ارتباطی، اطلاعاتی و فناورانه کشور، دسترسی بسیاری از معلمان و دانش‌آموزان به فضای مجازی و آموزش‌های مجازی محدود شد؛ در نتیجه امکان بهره مندی از برخی از دانش‌آموزان سلب شد و داده‌های موجود به ما نشان می‌دهند که این باعث ترک تحصیل یا حتی عدم ثبت نام دانش‌آموزان در پایه اول ابتدایی شده است لذا نرخ بازماندگان از تحصیل نیز افزایش پیدا کرد. همچنین هزینه‌های تأمین ابزار دسترسی برای برخی خانواده‌ها به ویژه در مناطق محروم با مشکل مواجه شد که در مرکز پژوهش‌ها سعی شده پیش نویس طرحی در خصوص تامین تبلت دانش‌آموزی و نحوه تأمین اعتبار آن از سوی دولت را تهیه شود و در اختیار مجلس قرار گیرد. خوشبختانه مجلس در قانون بودجه امسال این اعتبار را با هدف تأمین ابزار دسترسی و تبلت دانش‌آموزی تصویب کرد که باید به سرعت این پیگیری و عملیاتی شود البته برای این مهم از ظرفیت خیرین و نهادهای عمومی و غیردولتی هم باید استفاده کرد.»
آسیب‌های جسمی و روحی به دانش‌آموزان؛ محصول بی‌تحرکی دانش‌آموزان
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش تاکید کرد: «نکته دوم این بود که دانش‌آموزان به جهت اینکه در خانه‌ها پای کلاس درس می‌نشستند تحرکشان کم شد، تعامل با گروه همسالان به حداقل رسید که این باعث آسیب‌های جسمی مانند اضافه وزن و چاقی و مسائل و چالش‌های روحی و شخصیتی شد.»
فشار به معلم و خانواده‌ها در آموزش به دانش‌آموزان
وی اضافه کرد نکته سوم این بود که واقعا هم به معلم‌ها و هم به خانواده‌ها فشار آمد حتی می‌توان گفت برخی معلمان و خانواده‌ها را به ستوه آورد. خانواده ای که چند فرزند دانش‌آموز دارد، چگونه باید ابزار دسترسی تأمین کند، چقدر وقت بگذارد یا حتی آموزش مجازی چه فشار زیادی را بر معلمان تحمیل می‌کند. باید آمادگی‌های زیادی را قبل از برگزاری کلاس داشته باشد و فیلم‌هایی تهیه و محتوایی را پیدا کند تا بارگذاری کند که بیش از آموزش حضوری وقت و توان او را می‌گیرد و گاها کندی سرعت دسترسی، ارتباط موثر و مناسب را با اخلال مواجه می‌کند و موجب سلب آرامش دانش‌آموز و معلم می‌شود.
اختلال در یاددهی و یادگیری
فیاضی با بیان اینکه اشکال بعد این بود که اساس فرایند یاددهی یادگیری در زمانی که چهره به چهره نیست دچار اختلال می‌شود اظهار کرد: «جریان پویای یادگیری کامل اتفاق نمی‌افتد یا حتی یادگیری برخی از دروس سخت می‌شود.»
وی گفت: «کنار همه این موارد در آموزش غیرحضوری، دانش‌آموز از درس آموزی و سجایای اخلاقی و ملکات نفسانی و نحوه سلوک و سبک زندگی معلم محروم می‌شود که این در مواجهه مستقیم فقط دست می‌آید. فرایند تربیت بیش از اینکه با برنامه ای محقق شود با سلوک معلم محقق می‌شود. محیط مدرسه کاملا هویت ساز و آموزنده است. هویت همه ابعاد وجودی دانش‌آموز را در بر می‌گیرد. این محیط شکل دهنده به ابعاد شخصیت آن بستگی دارد که وقتی مجازی می‌شود از این محیط هم دور می‌شود. بنابراین بحث جدی است یعنی در فرایند تعلیم و تربیت نبود در محضر و نبود در مدرسه اخلال جدی ایجاد می‌کند و دانش‌آموزان ضربه جدی می‌خورند.»
اهتمام جدی به سلامت جسمی معلم و کادر
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش ادامه داد: «بحث سلامتی بسیارجدی است. یعنی اگر نتوان سلامتی دانش‌آموز و معلم و کادر مدرسه را تامین کرد به طور طبیعی باید سراغ آموزش مجازی و تقویت آن و رفع خلاها و کاستی‌های آن رفت. اما اکنون با گذشت 18 ماه و دستاوردهایی که در واکسیناسیون وجود داشته است می‌توان امیدوار بود که با رعایت برخی از جوانب امر و رعایت برخی پروتکل‌ها، واکسیناسیون معلم‌ها و کادر و دانش‌آموز حتی راننده سرویس می‌توان مدارس را بازگشایی کرد یا به صورت تمام وقت یا به صورت پاره وقت.»
تصمیم گیری در رابطه با تعامل آموزش مجازی با آموزش حقیقی
وی تاکید کرد: «بنابراین باید به سمت این رفت که بازگشایی انجام گیرد. البته آموزش مجازی نباید حذف شود. آموزش مجازی رکن مهم آموزش است و باید همیشه کنار آموزش حقیقی یا حضوری وجود داشته باشد و تقویت هم شود. بعد از کرونا به شرایط قبل از کرونا نباید بازگشت. آموزش مجازی حضور جدی دارد که باید به طور جدی در مورد آن برنامه ریزی کرد. اما چند نکته باید در بازگشایی مورد ملاحظه قرار بگیرد و آن هم این است که باید درباره ترکیبی بودن آموزش مجازی/حضوری و یا ترکیبی نبودن، مجازی صرف یا حضوری صرف، تصمیم گیری شود.»
تصمیم گیری در رابطه با نحوه اجرای پروتکل‌ها بر اساس هر اقلیم
فیاضی اشاره کرد: «باید در مورد نحوه اجرای پروتکل‌ها کاملا تصمیم گیری شود؛ تعداد دانش‌آموزان، تراکم کلاس و مدرسه، ساعت ورود و خروج دانش‌آموزان مهم است. این موارد به عواملی بستگی دارد از جمله این موارد میزان شیوع بیماری در منطقه، میزان تراکم دانش‌آموز در کلاس و در مدرسه، نوع درس‌ها است. بعضی درس‌ها مهارتی است که در فضای مجازی قابلیت یاددهی ندارد یا برخی دروس آزمایشگاهی است و تجهیزات و وسایل خاصی می‌طلبد اما بعضی‌ها کاملا نظری است و قابلیت انتقال دادن به صورت مجازی وجود دارد. ترکیب این عوامل است که ما را به تصمیم وادار و منجر می‌کند که چه نوع بازگشایی مدارس را انجام دهیم.»
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش گفت: «به جهت تفاوت سرزمینی و شرایط اقلیمی و کرونایی حاکم بر منطقه که داریم نمی‌توانیم نسخه واحد به کل کشور دهیم. بنابراین بهترین کار این است که ظرفیت شوراهای استانی و شوراهای شهرستانی و شوراهای منطقه ای و حتی شوراهای مدرسه که ترکیبی از کادر مدرسه و خانواده‌ها است را فعال کنیم. دغدغه خانواده‌ها در خصوص فرزندانشان جدی است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت.»
وی در ادامه از مجاهدت معلمانی که در این مدت به عنوان مدافعان تعلیم و تربیت جان خود را از دست دادند تشکر کرد و افزود: «بنابراین تصمیم گیری در این خصوص باید در یک ترکیبی، یعنی با یک شوراهایی از ترکیب معلم و کادر مدرسه و خانواده باشد، ستاد نیز باید تنظیم گری، هدایت گری و حمایت کند و کنترل نهایی را انجام دهد. شاخص‌ها را معلوم کند و بر اساس آن شاخص‌ها تصمیم گیری و بر اساس آن مدارس بازگشایی شود.»
فیاضی اشاره کرد: «معلم‌ها و کادر مدارس را با اعلام اینکه امروز این می‌شود و فردا آن می‌شود نباید دچار تشویش کرد. باید به خود مناطق و مدارس موضوع را بسپاریم تا آن‌ها تصمیم گیر در این مساله باشند.»