ارائه طرح قانون تشکیل ستاد رفاهی و صندوق رفاه فرهنگیان به مجلس
در راستای اجرای سیاست‌های کلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور و هدف عملیاتی سند تحول بنیادین، طرح قانون تشکیل ستاد امور رفاهی و صندوق رفاه فرهنگیان تقدیم مجلس شد.
به گزارش راهبرد معاصر در راستای اجرای سیاست‌های کلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور و هدف عملیاتی سند تحول بنیادین، طرح قانون تشکیل ستاد امور رفاهی و صندوق رفاه فرهنگیان تقدیم مجلس شورای اسلامی شد.
با تصویب این طرح، صندوق ذخیره فرهنگیان، در قالب صندوق رفاه فرهنگیان ساماندهی می‌شود.
متن کامل طرح تشکیل ستاد رفاهی و صندوق رفاه فرهنگیان به شرح زیر است:
مقدمه (دلایل توجیهی):
معیشت و رفاه فرهنگیان یکی از مسائل اساسی کشور و آموزش و پرورش است که با وجود تلاش‌های انجام گرفته، بهبود قابل توجهی نداشته و فرهنگیان همچنان از نظر رفاهی در سطح پایین تری از دیگر کارکنان دولت قرار دارند. تشکیل تعاونی‌های مصرف، مسکن، تصویب قانون تأمین مسکن فرهنگیان و کارکنان آموزش و پرورش و آخرین آنها تأسیس صندوق ذخیره فرهنگیان نمونه‌ای از تلاش‌های ناموفقی است که نه تنها به ارتقاء منزلت و رفاه فرهنگیان منجر نشد بلکه تبعات و آثار فسادهای مربوط به آن ذهن را آزرده می‌نماید.
در سال ۱۳۷۳ با هدف ارتقاء معیشت و رفاه فرهنگیان، طرحی با عنوان افزایش قدرت مالی دوران بازنشستگی فرهنگیان، مطرح شد و پیرو آن، در تبصره ۶۳ قانون برنامه دوم توسعه و تصویب نامه ۱۳۷۴/۲/۱۱ هیئت وزیران، صندوق ذخیره فرهنگیان، تأسیس و در تاریخ ۱۳۷۴/۳/۷ در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت گردید. در تبصره ۶۳ قانون برنامه دوم توسعه ذکر شده: «وزارت آموزش و پرورش موظف است نسبت به تأسیس صندوق ذخیره فرهنگیان اقدام نماید، فرهنگیان می‌توانند ماهانه حداکثر تا مبلغ پنج درصد (%۵) حقوق و مزایای خود را به حساب صندوق واریز نمایند. دولت موظف است همه ساله معادل مبلغ فوق را که به همین منظور در بودجه سالانه منظور می‌گردد، به صندوق مزبور واریز نماید. سهم الشراکه فرهنگیان در هنگام بازنشستگی و از کار افتادگی و یا بازخریدی به آنان و در صورت فوت به وارث آنها مسترد می‌گردند».
تأخیر چهار ماه در ارسال طرح مربوط به ضوابط اجرایی تبصره ۶۳ قانون برنامه و ارائه پیشنهاد و تصویب آن در یک روز نشانگر تعجیل بیش از حد و عدم بررسی کارشناسانه طرح اجرایی تأسیس صندوق ذخیره فرهنگیان است. در مصوبه هیأت وزیران مسائل اساسی و مهم صندوق همانند ساز و کار اداره صندوق (اهداف، نحوه اداره، ترکیب هیأت امناء، حیطه فعالیت)، ماهیت حقوقی صندوق (خصوصی، عمومی غیر دولتی و یا دولتی)، جایگاه حقوقی اعضا (سهام دار یا سپرده گذار) و ساز و کار نظارت اعضا صندوق و نهادهای نظارتی بر عملکرد صندوق تعیین نشد و با تکرار تبصره قانونی در مورد تأسیس صندوق، صرفا بر تأمین منابع مالی صندوق از طریق کسر از حقوق فرهنگیان و واریزی دولت تأکید شده است.
باوجود کم توجهی به بایسته‌های این صندوق در زمان تأسیس و نقص بسیار زیاد اساسنامه، در ماده (۱۴۷) قانون برنامه سوم توسعه مصوب سال ۱۳۷۸، اهداف تشکیل صندوق و مسئولیت وزیر آموزش و پرورش در مورد عملکرد صندوق در مقابل مجلس تصریح می‌شود و ذکر می‌شود: «در جهت تحقق کامل اهداف تأسیس صندوق ذخیره فرهنگیان موضوع تبصره «۶۳» قانون برنامه پنج ساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۷۳/۹/۲۰ و تأمین هر چه بیشتر رفاه و ارتقای وضعیت معیشتی فرهنگیان کشور، دولت مکلف است: ...» در بخش دیگری از همین ماده ذکر شده: «در مورد عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان، وزیر آموزش و پرورش در مقابل مجلس شورای اسلامی مسئول می‌باشد.»
علیرغم اهداف اولیه تأسیس و تصریح ماده ۱۴۷ قانون برنامه سوم توسعه، یکی از چالش‌ها و ابهام‌های اصلی این صندوق، تأثیر آن بر تأمین رفاه و ارتقاء معیشت فرهنگیان است. به طوری که می‌توان گفت تأسیس این صندوق عملا تأثیر قابل توجهی در این زمینه نداشته است و حتی وجود این صندوق باعث محرومیت فرهنگیان از برخی مزایای دیگر و از جمله عضویت در صندوق حساب پس انداز کارکنان دولت شده است. شرکت لیزینگ فرهنگیان، شرکت‌های عمرانی و بیمه و... هیچ یک خدمات و امتیاز متناسبی را برای فرهنگیان ایجاد نکردند و خدمات آنها برای فرهنگیان در سطح سایر شرکت‌های مشابه بوده است. با وجود عملکرد ناموفق صندوق و عدم تأثیر اقدامات آن بر رفاه و معیشت فرهنگیان، تاکنون هیچ قانون دائمی و چارچوب جامعی در خصوص صندوق ذخیره فرهنگیان و امور رفاهی فرهنگیان به تصویب نرسیده است و صندوق ذخیره فرهنگیان صرفا به استناد تعدادی از قوانین برنامه توسعه‌ای کشور که فقط به تأمین منابع مالی صندوق اشاره دارند فعالیت می‌نماید. عدم درج واریز سهم دولت در قانون برنامه پنجم توسعه یکی از نتایج زیانبار خلاء قانون دائمی برای این صندوق است. بدیهی است که نتیجه ابهام و بی چارچوبی در کنار منابع عظیم مالی، بستر یابی فساد و رانت است لذا تا ساختار صندوق ذخیره فرهنگیان در قالب یک قانون جامع اصلاح نشود، نمی توان انتظار بهبود معیشت فرهنگیان از طریق این صندوق را داشت.
در خصوص ماهیت حقوق این صندوق از یکسو ترکیب اعضاء هیئت امناء و شیوه انحلال آن در اساسنامه سال ۱۳۷۴، رنگ و بوی ماهیت دولتی به صندوق می‌دهد ولی از سوئی برخی‌ها اعتقاد به غیر دولتی و خصوصی بودن ماهیت حقوقی صندوق دارند. در ماده ۲۲ اساسنامه مصوب سال ۱۳۷۴، در خصوص انحلال صندوق ذخیره فرهنگیان چنین آمده است: «در صورتی که هیئت امنا رأی به انحلال مؤسسه دهد یک یا چند نفر مدیر تصفیه و همچنین یک نفر بازرس به عنوان مدیران تصفیه تعیین خواهد نمود. وظایف مدیران تصفیه تعیین میزان مطالبات و حق‌الشرکه فرهنگیان و شیوه بازپرداخت آن و انتقال مابقی اموال منقول یا غیر منقول بنام و یا به حسابی که توسط ولایت فقیه معرفی می‌گردد، می‌باشد». این ماده نشان دهنده ماهیت غیر خصوصی این صندوق است که در اساسنامه سال‌های بعد و آخرین نسخه آن (مصوب سال ۱۳۹۷)، موضوع انحلال صندوق با حذف بخش انتهایی عبارت بالا در قالب ماده ۲۰ تصویب شده است. لذا مؤسسه‌ای که اساسنامه آن بدون هیچ تغییری در قوانین بالادستی، دچار چنین تغییرات فاحشی در مورد خصوصی یا غیر خصوصی بودن آن می‌شود، نشانه وجود ضعف و نقص اساسی در قوانین مرتبط و چارچوب فعالیت آن است. هر چند مدیران این صندوق در تعریف اهداف و سیاست‌های این صندوق، بیان داشته اند که «مؤسسه صندوق ذخیره فرهنگیان به عنوان سازمانی اقتصادی با برخورداری از اعتماد روزافزون در میان قشر معلمان کشور و حمایت دولت می‌کوشد تا با فعالیت‌های اقتصادی منافع اقتصادی و سطح رفاه فرهنگیان عضو را بهبود بخشد»؛ اما در بررسی عملکرد این صندوق شاخص‌هایی که نشانگر بهبود معیشت و رفاه فرهنگیان دیده نمی شود.
خلاء قانونی در زمینه تأسیس صندوق سبب شده حتی انجام برخی از اقدامات همانند عضویت سه تن از فرهنگیان در هیأت امناء صندوق که به منظور مشارکت و نظارت آنان در اداره صندوق انجام شد، به دلیل عدم طراحی و ساختار نامناسب عملا به شکست بیانجامد. عدم ثبت عضویت سه نفر عضو منتخب و نبود اثری از اسم و امضاء آنان (اعضای انتخاب شده) در آخرین نسخه اساسنامه مصوب سال ۱۳۹۷ که به امضاء سایر اعضاء رسیده، نشانگر عدم توفیق این اقدام است.
علاوه بر اشکالات و نواقص اساسی که در مورد صندوق ذخیره فرهنگیان و عملکرد آن وجود داشته و دارد، الزام اسناد بالادستی کشور به ارتقاء منزلت و مرجعیت معلمان از طرق مختلف و به طور خاص از طریق بهبود معیشت و رفاه آنان دلیل محکمی برای بازنگری در مدیریت امور رفاهی و معیشتی فرهنگیان است. «اعتلای منزلت اجتماعی معلمان و افزایش انگیزه ی آنان برای خدمت مطلوب با اقدامات فرهنگی و تبلیغی و خدمات و امکانات رفاهی و رفع مشکلات مادی و معیشتی فرهنگیان»، بند (۳-۳) سیاست‌های کلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور ابلاغی مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۲ است که متأسفانه تاکنون اقدام مناسبی برای تحقق آن انجام نشده است. در هدف شماره (۱۲) سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، برقراری الگوی جبران خدمات و تأمین رفاه نیروی انسانی در خور منزلت فرهنگیان مورد تأکید واقع شده است. در راهکار شماره (۳) این هدف، ایجاد ساز و کارهای قانونی برای افزایش انگیزه معلمان و مربیان با ساماندهی مناسب خدمات و امکانات رفاهی و رفع مشکلات مادی و معیشتی آنان تکلیف شده است. طراحی و استقرار «سازمان خدمات رفاهی، بهداشتی، ورزشی و درمانی فرهنگیان» و ایجاد زیرساخت‌های لازم، با تأکید بر ارتقای بهداشت و سلامت و ارائه خدمات بیمه‌ای کامل، جامع و کار آمد نیز یکی از برنامه‌های زیر نظام تربیت معلم و تأمین منابع انسانی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که تاکنون اقدامی برای آن انجام نشده است.
لذا در راستای اجرای بند (۳-۳) سیاست‌های کلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور و هدف عملیاتی شماره (۱۲) سند تحول بنیادین، طرح قانون تشکیل ستاد امور رفاهی و صندوق رفاه فرهنگیان تقدیم می‌شود.
عنوان طرح: طرح تشکیل ستاد رفاهی و صندوق رفاه فرهنگیان
ماده ۱- به منظور سیاست گذاری، تصمیم گیری، برنامه ریزی و نظارت بر اجرای قوانین، برنامه‌ها و امور رفاهی فرهنگیان، ستاد رفاه فرهنگیان با وظایف و ارکان مشروح در این قانون در سطح ملی، استانی و مناطق آموزش و پرورش تشکیل می‌شود.
ماده ۲- با تصویب این قانون، صندوق ذخیره فرهنگیان، در قالب صندوق رفاه فرهنگیان ساماندهی می‌شود.
ماده ۳- اهداف تشکیل ستاد رفاه فرهنگیان شامل موارد زیر است:
۱. ارتقاء انگیزه و منزلت اجتماعی معلمان از طریق ارائه خدمات رفاهی و معیشتی متناسب با شأن و منزلت آنان
۲. سیاست گذاری و برنامه ریزی در جهت تأمین امکانات اولیه معیشتی و رفاهی برای فرهنگیان متناسب با منزلت والای اجتماعی آنان با اولویت مسکن، خودرو، درمان، سفر، رایانه، لوازم خانگی و...
٣. بررسی قوانین و مقررات مرتبط با امور رفاهی فرهنگیان و پیشنهاد اصلاح یا به روزآوری آنها به مراجع مربوطه
۴. برنامه ریزی و نظارت بر اجرای قانون تأمین مسکن فرهنگیان و کارکنان آموزش و پرورش و دیگر قوانین مشابه
۵. برنامه ریزی در جهت نظم و سامان دادن به صندوق‌های وام ضروری، تعاونی‌های موجود فرهنگیان و سیاست گذاری درباره یکپارچه سازی آنها با هدف ارتقاء خدمات
۶. برنامه ریزی در جهت ایجاد تسهیلات لازم نظیر فوق برنامه‌های فرهنگی، ورزشی، سفرهای زیارتی، علمی سیاحتی و...
۷. سیاست گذاری و تصمیم گیری در خصوص راه‌های مساعدت به ستادهای رفاهی مناطق آموزش و پرورش
۸. سیاست گذاری و برنامه ریزی برای تأمین اسکان مناسب معلمانی مناطق محروم و صعب العبور روستایی که امکان تردد آنها محدود است و به صورت شبانه روزی در روستا ساکن می‌شوند.
۹. سیاست گذاری و برنامه ریزی برای تکریم فرهنگیان در زمان بازنشستگی و پرداخت به موقع پاداش آنان
۱۰. سیاست گذاری و برنامه ریزی برای ساخت مدارس، اردوگاه‌ها، با امکان استفاده اقامتی در مناطق گردشگری. (هر یک از کلاس‌های این مدارس باید دارای سرویس بهداشتی و حمام مستقل باشند که در زمان اقامت مورد استفاده قرار گیرند)
ماده ۴- ستاد رفاه فرهنگیان، عالی ترین مرجع تصمیم گیرنده در امور رفاهی فرهنگیان است و از اعضای زیر تشکیل می‌شود.
۱. وزیر آموزش و پرورش (رئیس ستاد)
۲. یک تن از نمایندگان عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی
٣. یک تن از نمایندگان عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی
۴. یک تن از نمایندگان عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی
۵. معاونت مرتبط (امور علمی، فرهنگی، اجتماعی سازمان برنامه و بودجه
۶. یکی از معاونان سازمان صدا و سیمای جموری اسلامی ایران
۷. معاونت مسکن و ساختمان وازرت راه و شهر سازی
۸. معاونت رفاه اجتماعی وزارت رفاه و امور اجتماعی
۹. معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت آموزش و پرورش
۱۰. معاونت تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش
۱۱. رئیس سازمان نوسازی و تجهیز مدارس وزارت آموزش و پرورش
۱۲. هفت (۷) تن از فرهنگیان عضو ستاد رفاهی مناطق آموزش و پرورش
۱۳. مدیر کل امور رفاهی وزارت آموزش و پرورش (دبیر ستاد)
۱۴. مدیرعامل صندوق رفاه فرهنگیان
تبصره ۱: حسب مورد توسط دبیر شورا، رئیس کانون یا شورای صنفی فرهنگیان، مسئولان شرکت‌های تعاونی مسکن و مصرف و صندوق‌های وام و یا افراد صاحب نظر بدون حق رأی به جلسات دعوت خواهند شد.
تبصره ۲: به منظور پیگیری و اجرای مصوبات ستاد رفاهی، دبیر خانه ستاد در حوزه معاونت اداری، مالی و مدیریت منابع تشکیل و زیر نظر دبیر ستاد رفاه انجام وظیفه می‌نماید.
تبصره ۳: فرهنگیان عضو ستاد مرکزی از میان فرهنگیان عضو ستادهای استانی با نظر وزیر آموزش و پرورش تعیین می‌شوند و فرهنگیان عضو ستادهای استانی از میان فرهنگیان عضو ستادهای مناطق با نظر مدیر کل استان تعیین می‌شوند.
تبصره ۴: در انتخاب فرهنگیان عضو ستاد رفاهی وزارت، از هر استان حداکثر یک نفر انتخاب می‌شود. در انتخاب فرهنگیان عضو ستاد رفاهی استان نیز از هر منطقه حداکثر یک نفر انتخاب می‌شود.
ماده ۵- در هر منطقه آموزش و پرورش یک ستاد رفاهی تشکیل می‌شود که وظایف و اختیارات آن متناظر با ستاد رفاهی ملی و استانی است و در آیین نامه اجرایی قانون به تصویب هیأت دولت می‌رسد.
ماده ۶- حداقل نیمی از فرهنگیان عضو ستادهای رفاهی مناطق و استان و شعب صندوق رفاه از بین فرهنگیان عضو صندوق رفاه و از طریق انتخابات تعیین می‌گردند.
ماده ۷- کلیة دارایی‌های صندوق ذخیره فرهنگیان از طریق عرضه در بورس (بهابازار) تعیین قیمت و ارزش گذاری شده و سهام هر یک از اعضاء (شاغل، بازنشسته، انصراف داده و...) از سرمایه و دارایی‌های صندوق به صورت دقیق تعیین و در قالب سند رسمی به اعضا ابلاغ می‌شود.
ماده ۸- به منظور ساماندهی دارایی‌ها و سهام هر از اعضای صندوق ذخیره فرهنگیان دولت مکلف است حداکثر ظرف مدت سه ماه از لازم الاجرا شدن این قانون تمام دارایی‌های صندوق ذخیره فرهنگیان را از طریق عرضه در بورس ارزش گذاری کرده و نسبت به تعیین سهم هر یک از اعضای صندوق (اعم از شاغل، باز نشسته، انصراف داده و ...) به تناسب میزان سهم و مدت عضویت اقدام و در قالب سند رسمی قابل معامله به آنان تحویل نماید.
تبصره ۱: به منظور نظارت اعضای صندوق ذخیره در تعیین ارزش سهام هر یک از اعضاء و تبدیل دارایی‌های صندوق به سهام قابل عرضه در بورس، هیأت تصفیه حساب و هیأت نظارت با ترکیب زیر تشکیل می‌شود.
تبصره ۲: اعضای هیأت تصفیه شامل: مدیر عامل صندوق ذخیره، معاون پشتیبانی و توسعه مدیریت، مدیر کل امور مالی، ذی حسابی وزارت آموزش و پرورش
تبصره ۳: اعضای هیأت نظارت شامل: دو تن از معاونان پشتیبانی مناطق آموزش و پرورش، سه نفر فرهنگی عضو هیأت امناء صندوق ذخیره و سه نفر دیگر از فرهنگیان عضو صندوق ذخیره با تخصص مالی و حسابداری، سه نفر حسابرس از مؤسسان رسمی حسابرسی
تبصره ۴: آیین نامه اجرایی این ماده حداکثر سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون با پیشنهاد مشترک وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت آموزش و پرورش و مشارکت نمایندگان اعضای صندوق به تصویب هیأت دولت می‌رسد.
ماده ۹- اعضای صندوق ذخیره فرهنگیان می‌توانند پس از تسویه حساب کامل با صندوق مذکور تمام مبالغ تعلق یافته را به صورت مستقیم و در قالب سهام به صندوق رفاه فرهنگیان انتقال دهند.
ماده ۱۰- صندوق رفاه فرهنگیان به عنوان نهاد عمومی غیر دولتی و دارای شخصیت حقوقی، استخدامی و اداری و مالی و معاملاتی مستقل که بر اساس تمهیدات و مصوبات هیئت امنا و در چارچوب قوانین و مقررات مربوط و با اهداف ذیل تشکیل می‌شود.
۱. سیاست گذاری و برنامه ریزی‌های برای بهبود امور معیشتی و رفاهی فرهنگیان عضو
۲. سیاست گذاری و برنامه ریزی در جهت تأمین امکانات اولیه معیشتی و رفاهی برای فرهنگیان با اولویت مسکن، زمین، خودرو، کامپیوتر، لوازم خانگی و...
٣. برنامه ریزی در جهت تأمین منابع مالی و تصمیم گیری در خصوص سرمایه گذاری در پروژه‌های سود ده، متناسب با شأن فرهنگیان
۴. برنامه ریزی در جهت ایجاد تسهیلات لازم نظیر فوق برنامه‌های فرهنگی، ورزشی، سفرهای زیارتی، علمی سیاحتی و...
۵. فراهم آوردن زمینه‌های مناسب برای هر گونه حمایت مادی و معنوی و پشتیبانی مالی، شغلی، صنفی، اجتماعی و مانند آن از فرهنگیان اعم از شاغل و بازنشسته در امور رفاهی، معیشتی.
۶. ساماندهی و یکپارچه سازی سرمایه‌های فرهنگیان در صندوق‌ها وام ضروری و افزایش مبالغ، مدت بازپرداخت و کاهش زمان انتظار و کارمزد وام‌های تخصیصی
ماده ۱۱- صندوق رفاه فرهنگیان با تابعیت ایرانی و برای مدت نامحدود تشکیل می‌شود و مرکز اصلی آن در تهران است.
ماده ۱۲- صندوق رفاه فرهنگیان به صورت هیات امنایی اداره می‌شود و ارکان آن عبارت اند از:
۱- هیأت امناء
۲- هیأت مدیره و مدیر عامل
۳- هیأت نظارت
ماده ۱۳- صندوق رفاه فرهنگیان دارای هیأت مدیره، مدیر عامل (اجرایی) و هیأت نظارت است که ترکیب اعضاء، وظایف و اختیارات و نحوه انتصاب آنها به تصویب هیأت امناء می‌رسد.
ماده ۱۴- ترکیب اعضای هیات امناء عبارت اند از:
۱. وزیر آموزش و پرورش (رئیس هیأت امناء)
۲. معاون پشتیبانی و توسعه مدیریت وزارت آموزش و پرورش
٣. مدیر عامل صندوق رفاه فرهنگیان (دبیر هیأت امناء)
۴. دو تن از مدیران مناطق آموزش و پرورش به انتخاب سایر مدیران مناطق
۵. دو تن از معاونان پشتیبانی مناطق آموزش و پرورش به انتخاب سایر معاونان مناطق
۶. ده تن از معلمان عضو ستاد رفاهی مناطق به انتخاب وزیر آموزش و پرورش
۷. دو تن از متخصصان برجسته اقتصادی به پیشنهاد وزیر آموزش و پرورش و تصویب ستاد رفاهی
۸. دو تن از مدیران موفق در فعالیت‌های اقتصادی بزرگ مقیاس به پیشنهاد وزیر آموزش و پرورش و تصویب ستاد رفاهی
تبصره - اعضای ردیف ۴، ۵ و۶ باید حداقل دو سال سابقه عضویت در صندوق را دارا باشند و از هر استان حداکثر یک نفر انتخاب می‌شود.
ماده ۱۵- تمام امور اجرایی صندوق رفاه بر عهده هیات عامل است که اعضای آن مطابق اساسنامه صندوق، از میان مدیران موفق در فعالیت‌های اقتصادی با تصویب هیأت امناء تعیین می‌شوند.
ماده ۱۶- هیأت نظارت بر صندوق رفاه نیز از میان اعضای صندوق عضو ستاد رفاهی مناطق آموزش و پرورش با تصویب هیأت امناء تعیین می‌شوند.
ماده ۱۷۔ سود خالص سالیانه صندوق در پایان هر سال مالی با تصویب هیأت امناء صندوق و به نسبت سهام سرمایه اعضاء، تمام یا بخشی به آنان پرداخت و یا به همان نسبت بر میزان سرمایه هر عضو در صندوق افزوده خواهد شد.
تبصره - عملکرد صندوق و سود یا افزایش سرمایه در پایان هر سال مالی به صورت شفاف به اعضا اطلاع رسانی می‌شود.
ماده ۱۸- صندوق رفاه فرهنگیان مکلف است گزارش عملکرد خود را به صورت شفاف در اختیار همه اعضا قرار دهد.
ماده ۱۹- اساسنامه صندوق رفاه فرهنگیان در قالب مفاد این قانون به پیشنهاد هیأت امناء صندوق حداکثر سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون به تصویب هیأت دولت می‌رسد.
ماده ۲۰- اعضای صندوق رفاه به عنوان سهام دار بوده و در کلیه فعالیت‌های اقتصادی و افزایش سرمایه صندوق متناسب با سهام شان سهم دارند.
ماده ۲۱- ارزش کلیه دارایی‌های صندوق ذخیره فرهنگیان از طریق عرضه سهام شرکت‌ها و مؤسسات متعلق به صندوق شفاف می‌شود و سهم هر یک از اعضا (شاغل، بازنشسته، انصراف داده و...) از دارایی‌های صندوق رسم تعیین و در قالب یک سند رسمی به آنان ابلاغ می‌شود.
ماده ۲۲- در جذب نیرو و استخدام در شرکت‌ها و مؤسسات تابع صندوق رفاه فرهنگیان، فرزندان اعضاء در اولویت هستند.
تبصره – آیین نامه اجرایی این ماده با توجه به لحاظ کردن به کار گیری نیروی تخصصی شایسته و منافع کل اعضای صندوق به تصویب هیأت امناء صندوق رفاه فرهنگیان می‌رسد.
ماده ۲۳- اعضای هیأت مدیره صندوق از میان افراد با سابقه درخشان فعالیت‌های اقتصادی و رفاهی متناسب با اهداف صندوق به پیشنهاد دبیر و تصویب هیأت امناء منصوب می‌شوند.
تبصره – دوره فعالیت اعضای هیأت مدیره چهار ساله و با تصویب هیأت امناء قابل تمدید است.
ماده ۲۴- صندوق مجاز است برای تحقق اهداف و مأموریت‌های تعریف شده در این قانون در سطح ملی یا استانی و با تصویب هیأت امناء نسبت به تأسیس شعب یا شرکت‌های مختلف در زمینه تحقق اهداف اقدام نمایند.
تبصره ۱: شعب صندوق رفاه (در صورت تأسیس) دارای هیأت امناء هستند که حداقل نیمی از اعضای آنها از فرهنگیان عضو در هر استان یا شهرستان تشکیل می‌شوند.
تبصره ۲: شعب صندوق در چارچوب قوانین و مقررات کشور و مصوبات هیات امناء صندوق فعالیت می‌کنند.
ماده ۲۵- سرمایه گذاری صندوق در واحدهای تولیدی، خدماتی، تجاری و... در بخش‌های مختلف اقتصادی و آموزشی و پژوهشی یا و یا واگذاری شرکت‌های تحت پوشش صرفا از طریق خرید یا فروش سهام یا اوراق قرضه و در فرایندی کاملا رقابتی انجام می‌پذیرد.
ماده ۲۶- صندوق مجاز به انجام فعالیت‌های زیر به منظور تحقق اهداف خود می‌باشد:
۱. کلیه امور و عملیاتی که به طور مستقیم و غیر مستقیم برای تحقق اهداف صندوق لازم و یا مفید بوده و در جهت اجرای موضوع صندوق باشد.
۲. برنامه ریزی و اقدامات لازم برای تأمین نیازهای معیشتی، رفاهی، تفریحی، گردشگری، ورزشی و سایر نیازهای فرهنگیان که موجب ارتقا منزلت و بهبود شرایط اقتصادی - اجتماعی آنان می‌گردد.
۳. ارائه خدمات مالی، اقتصادی، فنی، مدیریتی، مشاوره‌ای، آموزشی، پژوهشی مستقیما یا از طریق ایجاد مؤسسات متناسب با هر یک از فعالیت‌های یاد شده، مستقلا یا از طریق مشارکت با اشخاص حقیقی یا حقوقی داخلی یا خارجی
۴. استفاده از تسهیلات مالی و اعتباری بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری و شرکت در مزایده‌ها و مناقصه‌ها
۵. ارائه خدمات علمی، آموزشی، مشاوره و کارشناسی در حوزه آموزشی، هدایت تحصیلی، مشاوره شغلی و تولید آثار فرهنگی و هنری
۶. انجام فعالیت در حوزه‌های ورزش، گردشگری، امور رفاهی و مسافرتی شامل تأسیس مؤسسات آموزشی، فرهنگی، هنری، ورزشی و تفریحی و تأسیس دفاتر خدماتی در زمینه‌های یادشده مستق یا با مشارکت اشخاص حقیقی یا حقوقی داخلی یا خارجی در سطح ملی یا بین المللی
۷. سرمایه گذاری در واحدهای تولیدی و خدماتی در بخش‌های مختلف اقتصادی و آموزشی و پژوهشی از طریق خرید سهام با اوراق قرضه.
۸. سپرده گذاری در بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری
۹. ارائه خدمات و مشاوره‌های تحصیلی در حوزه‌ها و رشته‌های مختلف در سطح داخلی یا بین المللی مستقلا یا از طریق مشارکت با اشخاص حقیقی یا حقوقی داخلی یا خارجی.
ماده ۲۷- هر یک از اعضای صندوق رفاه فرهنگیان می‌تواند حداکثر تا ۵ درصد از حقوق و مزایای خود را به صورت ماهیانه به حساب صندوق واریز نمایند و دولت نیز مکلف است معادل مبالغ واریزی اعضاء را به صورت ماهیانه به حساب صندوق واریز نماید.
ماده ۲۸- سازمان برنامه و بودجه و وزارت آموزش و پرورش مکلف اند سهم واریزی فرهنگیان را هر سال در بودجه سالیانه لحاظ کنند و در در پایان هر سال مالی کلیه مطالبات صندوق را تسویه نمایند.
ماده ۲۹- کلیه مطالبات صندوق ذخیره فرهنگیان از دولت بابت عدم واریزی سهم دولت و مطالبات صندوق از اشخاص در محاسبه سهام اعضاء به عنوان طلب وصول شده محاسبه می‌گردد و دولت مکلف است حداکثر تا پایان سال ۱۴۰۱ نسبت به واریزی کلیه بدهی خود به صندوق اقدام کند.
ماده ۳۰- کلیه مطالبات صندوق ذخیره از اشخاص حقیقی و حقوقی توسط که توسط هیأت تصفیه تعیین می‌شود در محاسبه سهام اعضای صندوق محاسبه و جهت وصول به قوه قضائیه تسلیم می‌شود. قوه قضائیه نیز ملکف است به گونه ای برنامه ریزی نماید که حداکثر یک سال پس از لازم الاجرا شدن این قانون مطالبات مذکور وصول و به حساب صندوق رفاه فرهنگیان واریز شوند.
ماده ۳۱- صد در صد دارایی های صندوق رفاه فرهنگیان متعلق به اعضای آن است و در صورت انحلال صندوق بر مبنای ماده واحده ای که به تصویب مجلس شورای اسلامی می‌رسد ترتیب انحلال آن تعیین و دارایی های آن به تناسب میان اعضا تقسیم می‌شود./فارس