سرمایه مورد نیاز ایجاد یک شغل چقدر است؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ روز گذشته، حجت الله عبدالملکی وزیر کار حداقل هزینه ایجاد یک شغل را یک میلیون تومان بیان می‌کند. او سه سال پیش هم عنوان کرده بود که با یک میلیون تومان می‌شود شغل ایجاد کرد.

درباره امکان ایجاد شغل با هزینه‌ یک میلیون تومانی با فاطمه عزیزخانی کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت و گو کردیم.

باشگاه خبرنگاران جوان: امکان شروع به فعالیت در چه مشاغلی با یک میلیون تومان در کشور فراهم است؟

عزیزخانی: با توجه به جهش تورمی، ارزی و بی ثباتی اقتصاد کلان که در کشور داریم، قطعا هزینه ایجاد شغل بسیار بالاتر از یک میلیون تومان است. در ضمن، باید شغلی ایجاد کنیم که پایداری و دوام داشته باشد، نه اینکه فرد برای دو تا سه ماه یک منبع درآمدی داشته باشد و بعد از آن از بازار خارج شود و قادر به ادامه نباشد.

برآورد هزینه ایجاد شغل، 300 میلیون تومان است
عزیزخانی: پس باید تمام جوانب سنجیده شود. اگر هدف صرفا بالا بردن تعداد شاغلان باشد (طبق تعریف مرکز آمار، هرکس یک ساعت در هفته کار کند، شاغل محسوب می‌شود) که با آن عملکرد خود را نشان دهیم، می‌توان با همان یک میلیون تومان نیز کار‌هایی را انجام داد. اما اشتغال‌های بی کیفیتی خواهند بود که احتمالا دوام و استمراری نداشته باشند.

اما اگر می‌خواهیم به معنای واقعی توسعه، اشتغالزایی کنیم تا در مسیر توسعه قرار بگیریم، منبع درآمد پایداری ایجاد شود تا به ارزش افزوده‌ای برای کشور ختم شود و در نهایت رشد اقتصادی را به همراه داشته باشد؛ در آنصورت لازم است که بسیاری از ضوابط را برای اشتغالزایی در نظر گرفت و با چنین رویه‌ای نمی‌توان این نوع اشتغال را ایجاد کرد.

سال گذشته رقمی میان ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان به عنوان هزینه ایجاد شغل، مطرح می‌شد که با شرایط اقتصادی امسال، مسلما این هزینه بسیار بیشتر شده است.

در ادامه با چند تولیدکننده در حوزه‌های مختلف نیز گفت و گو کردیم و سرمایه اولیه و هزینه های راه اندازی کسب و کارشان را پرسیدیم.

بهروز خان احمدی یکی از فعالان صنف چوب و MDF گفت: سرمایه اولیه مورد نیاز برای یک کارگاه کابینت سازی برای اشتغال ۵ نفر، با فرض دستگاه‌های جزئی و بدون احتساب هزینه لازم برای اجاره کارگاهی کوچک، حدود ۴۰۰ میلیون تومان است.

همچنین، ابزار اولیه لازم برای تعمیرات در این شغل با فرض ابزار‌هایی از نوع چینی کمتر از ۵ میلیون تومان نخواهد بود. در غیر اینصورت، برای تهیه دستگاه‌های ژاپنی یا اروپایی باید بالای ۱۰ میلیون تومان هزینه کرد.

وحید تابانی یکی از تولیدکنندگان کفش گفت: برای شروع به کار در یک تولیدی کوچک کفش، با تولید روزانه ۵۰ جفت کفش، حداقل بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان سرمایه اولیه لازم است.

در حال حاضر، زیره کفش جفتی ۱۳۰ هزار تومان و چرم، پایی ۷۰ هزار تومان است. هزینه مخارج روزانه خوراک در طول یک ماه با فرض روزی ۵۰ هزار تومان، ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است. به جز حقوقی که به کارگر پرداخت می‌شود، ماهی ۱ میلیون تومان نیز فقط برای بیمه کارگر لازم است.

اصغر جعفری یکی از تولیدکنندگان پوشاک گفت: بدون در نظر گرفتن هزینه حقوق کارگر، ۲۰۰ میلیون تومان بابت اجاره یک تولیدی ۱۰۰ متری و پنج چرخ که هرکدام ۳۰ میلیون تومان هزینه خرید آن هاست، برای شروع به کار سرمایه اولیه لازم است.

اگر یک نفر نیز بخواهد در منزل خود در این شغل فعالیت داشته باشد، باید ۳۰ میلیون تومان فقط برای چرخ مورد نیاز هزینه کند.

البته مشاغل زیر را می توان به عنوان مشاغلی با هزینه ایجاد یک میلیون تومان در نظر گرفت.

متولی ایجاد شغل در کشور، وزارت کار است؟

وزیر کار وزارتخانه‌های دیگری مانند صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی، ارتباطات فناوری اطلاعات، محیط زیست و گردشگری را هم از متولیان ایجاد کار می داند. او می گوید: وزارت کار مسئول ایجاد اشتغال در کشور نیست.

در راستای متولی اشتغال در کشور با حمید حاج اسماعیلی کارشناسی ارشد کارآفرینی گفت و گو کردیم.

حاج اسماعیلی: اشتغال یک امر فراسازمانی است و به همین جهت ریاست شورای عالی اشتغال، با رئیس جمهور است. یک سوال اساسی در سال های اخیر مبنی بر اینکه متولی اشتغال در کشور چه ارگانی است، مطرح شده است. معمولا وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در همه دوره‌ها این باور را داشته که متولی اشتغال نیست، بلکه هماهنگ کننده اشتغال است.

دبیرخانه شورای عالی اشتغال در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزیر کار نیز دبیر شورای عالی اشتغال است. رئیس جمهور تمام اختیارات خود را به دبیرخانه و دبیر آن تفویض می‌کند. هماهنگی میان وزارتخانه‌هایی که عضو شورای عالی اشتغال بوده و در امر اشتغال دخیل هستند، با دبیرخانه و دبیر شورای عالی اشتغال است. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تنظیم کننده روابط کار در کشور بوده و نظارت بر کارگاه‌ها را نیز برعهده دارد.

سازمان‌های فنی و حرفه‌ای که امر آموزش و مهارت آموزی را در اختیار دارند، جزء سازمان‌های تابعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هستند. همچنین، صدور پروانه، صدور مجوز، هدایت و تامین اعتبار از جمله مسائلی هستند که در اختیار خود وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است؛ بنابراین اگر بخواهیم مسئولیت ایجاد اشتغال را به عهده یک وزارتخانه قرار دهیم، قطعا وزارت کار مسئول اشتغال در کشور است. زیرا تمام ابزارها، امکانات، اختیارات و هماهنگی‌ها در اختیار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است.

اینکه با تمام این امکانات و اختیارات بگوییم مسئول اشتغال نیستیم، به نظر من شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت است. بنابراین، امر اشتغال امری خطیر و بسیار بزرگی است که باید تمام وزارتخانه‌ها کمک کنند، اما مسئول اصلی آن، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است./ باشگاه خبرنگاران