به گزارش راهبرد معاصر «سعید خطیبزاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز گذشته (دوشنبه) با تأیید دور پنجم گفتوگوهای میان تهران و ریاض گفت که این گفتوگوها با تلاشهای دولت عراق و مساعدتهای دولت عمان در بغداد برگزار شد و مثبت و رو به جلو بود.
شبکه آمریکایی «سی ان ان» در واکنش به این اظهارات مقامهای ایرانی درباره دور پنجم گفتوگوهای میان عربستان و جمهوری اسلامی ایران گزارش کرد، در حالیکه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس اعتماد خود به آمریکا برای پایبندی به تعهداتش در قبال امنیت خود از دست دادهاند، دو رقیب قدیمی در غرب آسیا خود امور را به دست گرفتهاند.
در این گزارش با اشاره به یکی از محورهای گفتوگو میان ایران و عربستان مبنی بر اعزام 40 هزار زائر ایرانی به مراسم حج ادامه داد، در حالی که مذاکرات تا به امروز بر موضوعات نسبتاً کوچکی مانند زیارت اماکن مقدس متمرکز بوده و مقامات در سطح اطلاعاتی نیز در آن حضور داشتهاند، حضور احتمالی مقامات در سطح وزارت خارجه در مذاکرات آتی میتواند نشان دهنده پیشرفت قابل توجه و تمایل طرفین برای به نتیجه رساندن برخی از حل نشدنیترین درگیریهای منطقهای باشد.
خطیب زاده در نشست خبری هفتگی خود در خصوص این موضوع که ایران مطالبی را به صورت کتبی به عربستان داده و منتظر پاسخ عربستان است و اینکه آیا عربستان به این مطالب پاسخ داده است، گفت:«ما در خصوص موضوعات دوجانبه و منطقهای با هیأت اعزامی عربستان گفتوگوهایی انجام دادیم. انشاءالله حج برگزار میشود، سال گذشته به خاطر کرونا داخلی برگزار میشود و گفتوگوها حاکی از این است که شاید نزدیک به ۴۰ هزار نفر اعزام خواهند شد و جزییات را از سازمان حج بپرسید و موضوعات دیگری در دستورکار بوده که در حال انجام است.
مرندی: از نظر ایران، بزرگترین مانع در مسیر گرم شدن روابط ریاض و تهران، جنگ یمن بود و هماکنون که متوقف شده است، امید واقعی برای بهبود روابط وجود دارد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران روز گذشته همچنین درباره احتمال دیدار وزرای خارجه ایران و عربستان هم یادآور شد: هنوز در آن نقطه قرار نداریم.
سی ان ان سپس با اشاره به این موارد درباره روابط نه چندان خوب آمریکا و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نوشت، عربستان سعودی، بزرگترین صادرکننده نفت جهان، و امارات متحده عربی، درخواستهای ایالات متحده را برای افزایش تولید نفت به منظور کاهش قیمت نفت خام که احتمالاً به جنگ روسیه در اوکراین دامن میزند، رد کردهاند و در عوض تصمیم گرفتند به اتحاد با روسیه بعنوان صادرکننده نفت برای افزایش تدریجی تولیدات بپیوندند.
از طرف دیگر، با گذشت بیش از ۱۵ ماه از ریاست جمهوری بایدن، هیچ گفتوگویی بین رئیسجمهور آمریکا و «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان صورت نگرفته است و این در حالی است که هر دو کشور امارات و عربستان در حال رفع موانع و اختلافات در منطقه هستند.
«محمد مرندی» استاد دانشگاه تهران در خصوص روابط میان ایران و ریاض میگوید که از نقطه نظر ایران، بزرگترین مانع در مسیر گرم شدن روابط ریاض و تهران، جنگ یمن بود و توضیح داد: «هماکنون که متوقف شده است، حداقل فعلاً متوقف شده است، امید واقعی برای بهبود روابط وجود دارد». مرندی در ادامه افزود که ایران فقط آمادگی دارد تا درباره موضوعاتی با ماهیت دوجانبه مذاکره کند و از جانب انصارالله یمن مذاکرهای صورت نمیدهد.
سی ان ان سپس در بخش بعدی گزارش خود نوشت که ازسرگیری مذاکرات میان ایران و عربستان در حالی صورت گرفته است که جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو برجام در حال انجام مذاکرات وین برای لغو تحریمهای یکجانبه غرب و احیای توافق هستهای هستند و کشورهای عربی از آمریکا برای رسیدگی به نگرانیهایی که در خصوص ایران دارند، ناامید شدهاند.
این گزارش سپس در بخش پایانی خود نوشت، گفتوگوهای مستقیم با ایران تلاشی از سوی کشورهای عربی خلیج فارس برای انجام این کار است اما تحلیلگران در توانایی آنها برای دستیابی به نتایجی که بتواند هر دو طرف را راضی کند، تردید دارند./فارس