به گزارش «راهبرد معاصر»؛ رژیم صهیونیستی 14 مرداد با هدف قرار دادن مواضع جهاد اسلامی فلسطین در غزه، زمینهساز جنگ سه روزه شد؛ درگیری ای که ساعات پایانی 16 مرداد با دستیابی به آتشبس خاتمه یافت. بررسی تبعات نبرد بر وضعیت اقتصادی، امنیتی و اجتماعی رژیم صهیونیستی نشان میدهد این رژیم آسیبهای جدی از جنگ افروزی دیده است که چهار بخش تقسیم می شود.
هزینههای مادی جنگ سه روزه رژیم صهیونیستی علیه جهاد اسلامی در دو دسته قابل بررسی است:
وبسایت عبری گلوبالز در گزارشی نوشت، هزینه هر باتری سامانه گنبد آهنین حدود 100 میلیون دلار و قیمت هر موشک رهگیر آن معروف به «تامیر» حدود 50 هزار دلار است. در همین رابطه وبسایت خبری عبریزبان «واینت» در گزارشی نوشت، به دلیل استفاده از وسایل مدرن و گرانقیمت، جذب 25 هزار نیروی ذخیره و وجود تورم در اقتصاد رژیم صهیونیستی، یک روز نبرد در این جنگ سه روزه تقریباً 160 تا 150 میلیون شِکِل (واحد پول رژیم صهیونیستی) هزینه داشت.
علاوه بر این، طبق گزارش سازمان امور مالیاتی رژیم صهیونیستی دستکم یکصد گزارش «خسارت به اموال» به این سازمان ارسال شد که تخمین زده میشود دست کم 50 مورد دیگر نیز به آن افزوده شود. طبق برآوردها، هزینه این جنگ که شامل پرتاب چند صد موشک رهگیر، آماده باش 25 هزار نیروی ذخیره، پرواز جنگندهها، استفاده از وسایل جاسوسی و امنیتی و همچنین خسارت های ناشی از تعطیلی کسبوکارها در مناطق اطراف غزه و تخریب اموال عمومی و خصوصی میشود، نزدیک به نیم میلیارد شِکِل تخمین زده شده است.
به دلیل استفاده از وسایل مدرن و گرانقیمت، جذب 25 هزار نیروی ذخیره و وجود تورم در اقتصاد رژیم صهیونیستی، یک روز نبرد در این جنگ سه روزه تقریباً 160 تا 150 میلیون شِکِل (واحد پول رژیم صهیونیستی) هزینه داشت
اهمیت هزینههای مادی در این است که در حال حاضر معیشت و اقتصاد مهترین چالش صهیونیستهاست. آنها در چندین نظرسنجی اعلام کردهاند بیش از آنکه مهم باشد چه کسی نخستوزیر خواهد شد یا اینکه سیاستهای امنیتی و خارجی رژیم صهیونیستی چگونه است، نحوه مدیریت تورم و هزینههای زندگی برایشان اولویت دارد.
با استناد به گزارشهای منتشر شده در رسانههای عبریزبان، در جریان عملیات نظامی اخیر آسیبهای روانی به صهیونیستها وارد شده که در دو دسته قابل بررسی است:
نگرانی نسبت به تهدیدات جانی، باعث شد تا در روز دوم جنگ وزارت امور داخلی رژیم صهیونیستی اعلام کند تعدادی از سواحل در جنوب سرزمین های اشغالی ازجمله اشکلون و اشدود به دلیل پرتاب موشک از غزه تعطیل شدهاند. همچنین در حالی که هیچ دستورالعمل رسمی وجود نداشت، بسیاری از ساکنان شهرهای نزدیک به مرز غزه برای حفظ جانشان این منطقه را ترک کردند و به قسمتهای شمالی رفتند.
در ادامه این روند، همان روز شهرداری تل آویو تمامی پناهگاههای عمومی را در سراسر شهر باز کرد و از مردم خواست تا از دستورات فرماندهی جبهه داخلی تبعیت کنند که دلیل این کار وحشت از پرتاب موشکهای دوربرد جهاد اسلامی بود.
در همین رابطه ساکنان مناطق جنوبی و اطراف نوار غزه نسبت به کمکاری رژیم صهیونیستی در زمینه حفظ امنیت خود در برابر موشکهای مقاومت فلسطین اعتراض کردند. رئیس کمیته منطقه «سده نیتزان» در جنوب نقب و نزدیک نوار غزه گفت، چرا پرداخت 35 میلیون شِکِل برای تأمین مالی احزاب مشکلی ندارد، اما هزینه 42 میلیون شِکِلی برای محافظت از هفت شهرک در دستور کار نیست؟ این مناطق نیازمند حفظ امنیت است و این کار میتواند ترس و اضطراب ساکنان را در زمان پرتاب راکت از غزه کاهش دهد.
بررسیهای معاریو نشان میدهد در نتیجه درگیری نظامی سه روزه حجم مراجعه صهیونیستها به مراکز دریافت کمکهای اولیه روانی نسبت به روزهای عادی حدود 40 درصد افزایش داشت و در مجموع 2 هزار و 370 نفر به این مراکز مراجعه کردند. حدود 50 درصد مراجعه کنندگان والدین کودکانی بودند که در جنگ دچار اضطراب شدند. همچنین این حمله نظامی به بازگشایی فوری خط تلفن کمکهای اضطراری منجر شد که به افراد مبتلا به نگرانی پس از سانحه کمکهای روانی ارائه میکردند.
با توجه به میزان آسیبهای روانی که به ساکنان سرزمین های اشغالی در جریان حملات به غزه وارد شد، کابینه یئیر لاپید تصویب « برنامه داخلی تقویت تابآوری مدنی» را در دستور کار قرار داد. بودجه اختصاصی برای این موضوع 26 میلیون شِکِل اعلام و هدف از این کار گسترش فعالیت مراکز تابآوری برای ساکنان اطراف نوار غزه و مناطق جنوبی عنوان شد.
بررسیهای معاریو نشان میدهد در نتیجه درگیری نظامی سه روزه حجم مراجعه صهیونیستها به مراکز دریافت کمکهای اولیه روانی نسبت به روزهای عادی حدود 40 درصد افزایش داشت
علاوه بر این، یکی دیگر از آسیبهای روانی، احساس ناامنی صهیونیستهاست. به عنوان نمونه چند روز قبل دانشآموزان صهیونیست شهر قدس اشغالی اعلام کردند با توجه به شرایط حساس و خطرناک امنیتی حتی نسبت به حضور نظافتچی عرب در داخل مدرسه احساس ناامنی میکنند. این احساس مختص کودکان و دانشآموزان نیست؛ زیرا نظرسنجیهای پس از اعتراضات خیابانی فلسطینیها در جریان عملیات «سیفالقدس» نشان داد احساس ناامنی صهیونیستها افزایش یافته است. این موضوع موجب شد تا در سند امنیت داخلی سال 2022 رژیم صهیونیستی نگرانی نسبت به بروز جنگ داخلی به عنوان گزاره مهم در محافل امنیتی مطرح شود.
در روز سوم جنگ وبسایت واینت در گزارشی مدعی شد منافع رژیم صهیونیستی در دستیابی به آتش بس رخ داد. این گزارش به وضوح تأکید میکرد یکی از خطراتی که میتواند رژیم صهیونیستی را به طور جدی تهدید کند، حمایت فلسطینیها از مردم غزه است.
به دلیل ترس رژیم صهیونیستی از چنین سناریویی بود که در جریان جنگ سه روزه هاآرتص اعلام کرد نیروهای پلیس برای مقابله با ناآرامیهای احتمالی در شهرهایی که اعراب فلسطینی در آنجا حضور دارند (لود، عکا، تلآویو یافا و حیفا)، به حالت آمادهباش درآمدند. طبق این گزارش، 10 گردان ذخیره نیز در مناطق مرزی برای سرکوب هرگونه اعتراضات در شهرها فراخوانده شدند. نگرانی از بروز تنشهای داخلی به حدی بود که در اقدامی بیسابقه، نیروهای پلیس به تجهیزات ضد شورش مجهز شدند.
گرچه به دلایل متعددی فلسطینیهای اراضی اشغالی مشابه آنچه در جریان عملیات سیفالقدس رخ داد، دست به اعتراضات بزرگ نزدند؛ اما در روز سوم جنگ تعدادی از فلسطینیها در شهر تلآویو و یافا به نشانه اعتراض تجمع کردند. تصاویر و گزارشها نشان میدهد در آن تجمع که با به صدا درآمدن آژیرهای خطر همزمان شد، معترضان از اینکه جهاد اسلامی به شهر تلآویو و منطقه گوشدان موشک پرتاب میکرد، خشنود بودند. همچنین در پس زمینه فیلمی که از این گردهمایی منتشر شد، یکی از فلسطینیها با نشان دادن دویدن صهیونیستها به سمت پناهگاهها، فریاد میزد «از اینجا فرار کنید ... یهودیها کجا ناپدید شدند».
نگرانی از گسترش چنین تجمعاتی در سایر مناطق عربی سرزین های اشغالی از ابتدای جنگ سه روزه مطرح بود. مقام های امنیتی نسبت به بروز درگیری داخلی هشدار میدادند و در این میان آنچه میتوانست ظرفیت جنگ داخلی را بالفعل کند، طولانیتر شدن نبرد و ورود جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) به این منازعه بود؛ لذا تأکید مقام های نظامی و سیاسی رژیم صهیونیستی بر پایان دادن عملیات نظامی از ساعت های پایانی روز دوم در این راستا قابل تحلیل است. آشکار شدن دوباره وجود گسل هویتی-قومی و دینی در داخل سرزین های اشغالی را باید یکی از هزینههای مهم جنگ سه روزه برای رژیم صهیونیستی دانست.
روز سوم درگیری وزارت امور خارجه عربستان در بیانیهای رسمی بر ایستادگی این کشور در کنار «ملت برادر فلسطین» تأکید کرد و از جامعه جهانی خواست تا به مسئولیت خود برای پایان دادن به این حملات، حمایت از غیرنظامیان و تلاش برای پایان دادن به درگیری طولانی مدت فلسطینی - صهیونیستی عمل کند.
اهمیت موضعگیری عربستان به این جنگ را باید در راستای تلاش رژیم صهیونیستی برای عادیسازی روابط تحلیل کرد. در این عملیات نظامی امارات و بحرین موضع منفی علیه رژیم صهیونیستی نگرفتند و صرفاً به اعلام هشدار برای اتباعشان که در سرزمین های اشغالی حضور دارند، بسنده کردند.
واکنش رسمی عربستان میتواند گامهای دیپلماتیک رژیم صهیونیستی برای نزدیک شدن به این کشور را سختتر کند. اهمیت تأکید بر «گامهای دیپلماتیک» از آن جهت است که ریاض و تلآویو در حوزههایی مانند صنعت هایتک و پزشکی همکاریهایی دارند که کمتر در رسانهها بدان پرداخته شده است، اما آنچه برای رسیدن به عادیسازی نهایی اهمیت دارد، برقراری رسمی روابط دیپماتیک و سیاسی میان دو طرف است که موضع اخیر عربستان نشان داد دستیابی به این هدف با موانع جدی مواجه است.
وزارت امور خارجه اردن روز دوم جنگ با صدور بیانیهای خواستار لزوم توقف فوری تجاوزهای رژیم صهیونیستی به نوار غزه شد و حمله این رژیم به نوار غزه را محکوم کرد. در همین راستا مردم اردن مقابل سفارت رژیم صهیونیستی در امان تظاهرات کردند و خواستار اخراج سفیر صهیونیست شدند.
اهمیت واکنش افکار عمومی اردن و همچنین وزارت امور خارجه این کشور برای رژیم صهیونیستی قابل توجه است؛ به ویژه آنکه به تازگی لاپید به این کشور سفر کرد تا مشکلات فیمابین که بخشی زیادی از آن مربوط به فلسطینیها و امکان اسلامی شدن شهر قدس است، مرتفع شود. این واکنشها میتواند مسیر تحقق توافقات را سختتر کند و اثر این وضعیت در افزایش ناامنیها و بروز برخوردها میان صهیونیستها و فلسطینیان در قدس قابل مشاهده خواهد بود.