کم‌کاری‌ها در تبیین و ترویج فرهنگ حجاب
به گزارش راهبرد معاصر، عفاف در کنار حیا عناصری به هم پیوسته‌اند که خداوند آن را در وجود تمام انسان‌ها نهادینه کرده است و هر فردی به صورت ذاتی می‌داند که مسیر رستگاری و کمال معنوی در گام اول در گروی التزام به این خصلت‌های نیکوست؛ چرا که وجود این دو عنصر به هر فردی تعالی روحی و عزت نفس می‌بخشد و در مقابل، هر مقدار از این عناصر در انسان کاهش یابد، موجب تنزل روحی و شخصیتی وی می‌شود.
نویسنده مسیحی: حجاب پیش از ظهور مسیح هم معمول بود
آنچه مسلم است به مسئله عفاف و حجاب به عنوان اصلی‌ترین مسائل مربوط به زنان در تمام آموزه‌های ادیان و نیز متون کتب آسمانی اشاره شده است. حتی در این متون شاهد حد و حدود و قوانین شرعی مسأله حجاب هستیم. «جرجی زیدان»، دانشمند مسیحی در این باره می‌گوید: «اگر مقصود از حجاب، پوشانیدن تن و بدن است، این وضع، قبل از اسلام و حتی پیش از ظهور دین مسیح، معمول بوده است و آثار آن هنوز در خود اروپا باقی مانده است».
پژوهشها نشان می‌دهد که زنان ایران‌زمین از زمان مادها که نخستین ساکنان این دیار بودند، دارای حجاب کاملی، شامل پیراهن بلند چیندار، شلوار تا مچ پا و چادر و شنلی بلند بر روی لباسها بودهاند.(جلیل ضیاءپور، پوشاک باستانی ایرانیان از کهن‌ترین زمان، ص17، 26) این حجاب در دوران سلسلههای مختلف پارسها نیز معمول بوده است.
حجاب در متون عهد عتیق
جایگاه فرهنگی پوشش در میان زنان نجیب ایران‌زمین به گونهای است که در دوران سلطه کامل شاهان، هنگامی که خشایارشاه به ملکه «وشی» دستور داد که بدون پوشش به بزم بیاید تا حاضران، زیبایی اندام او را بنگرند، وی امتناع کرد و از انجام فرمان پادشاه سر باز زد. به دلیل این سرپیچی، به حکم دادوَران، عنوان «ملکه ایران» را از دست داد. نقل این داستان در عهد عتیق چنین آمده است: «...امر فرمود وشتئ ملکه را با تاج ملوکانه به حضور پادشاه بیاورند تا زیبایی او را به خلایق و سروران نشان دهد؛ زیراکه نیکو منظر بود اما؛ وشتئ نخواست.»
خداوند به واسطه دین مبین اسلام به عنوان دینی که آموزه‌های آن در راستای تعالی‌بخشی به روح و جان انسان‌هاست، این مسئله را همچون ادیان دیگر و بهتر است بگوییم در طول آموزه‌های ادیان الهی مورد توجه قرار داد با این تفاوت که فلسفه حجاب و راهکارهای عملی کردن فرهنگ عفاف و حجاب را در کتاب آسمانی خویش تبیین کرد.
مدرنیسم و آغاز استحاله فرهنگی از طریق چالش حجاب
بنابراین امر حجاب تا قبل از مدرنیسم (15 تا 20 میلادی) مسئله‌ای پذیرفته‌شده در تمام جوامع محسوب می‌شد، اما متأسفانه با آغاز عصر مدرنیته که با شعار جدایی دین از سیاست و نیز با شعار ناکارآمدی دین در پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی و از سویی ایجاد تشکیک در آموزه‌های ادیان روی کار آمد، چالش حجاب به عنوان اولین اقدام استحاله فرهنگی جوامع دینی در دستور کار سردمداران این تفکر الحادی در دستور کار قرار گرفت؛ شعارهای رنگین همچون برابری زنان با مردان، مطالبه ورود بی‌ضابطه زنان به عرصه اجتماع، حجاب اجباری و ... از مفاهیمی بود که در آن زمان تولید شد و کم کم جوامع اسلامی از جمله ترکیه توسط شخصی نفوذی به نام آتاتورک و نیز در ایران توسط رضاشاه را در بر گرفت که متأسفانه این خط نفوذ پس از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت خود را جهت استحاله فرهنگی جامعه همچنان ادامه می‌دهند. از این جهت چالش حجاب در این عصر نیز تبدیل به جریانی غیر قابل کنترل شد.
به اذعان کارشناسان حوزه عفاف و حجاب، عدم تبیین مناسب موضوع حجاب و به دنبال آن، عدم ارائه این تبیین‌ها در قالب‌های ادبی و هنری و استفاده صِرف از عوامل بازدارنده (هرچند لازم) و نیز عدم پایبندی بر اجرای قوانین حجاب در کشور و همچنین هجمه‌های داخلی و خارجی در امر حجاب به ترتیب عواملی هستند که به خودی خود بر دامنه دوگانه حجاب و بدحجابی افزودند.
روح‌افزا: کار بنیادی در سطح مراکز آموزش عالی و هنری درباره حجاب صورت نمی‌گیرد
فرشته روح‌افزا، عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی در برنامه اخیر گفت‌وگوی ویژه خبری یکی از منتقدانی است که معتقد است کار عمیق معرفتی و تبیین صحیح درباره حجاب صورت نگرفته است.
وی در این نشست با انتقاد از علمکرد دستگاه‌های حاکمیتی و اجرایی کشور نسبت به عدم اهتمام به گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در مراکز علمی آموزشی گفت: کار بنیادی در سطح آموزش عالی، ادارات و سینما درباره فرهنگ عفاف و حجاب صورت نمی‌گیرد. در سینما و تئاتر و ادبیاتی مثل رمان از فوائد حجاب و عواقب شوم بدحجابی برای مردم سخن نگفتیم. در آموزش و پرورش از همان سن دبستان کارِ ویژه درباره عفاف و حجاب انجام نمی‌دهیم. برعکس ما در نمایشگاه کتاب امسال نزدیک به 200 کتاب یافتیم که ضد حجاب مطلب نوشتند. یعنی یک عامل بازدارنده‌ای هم باید داشته باشیم.
عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی با ابراز تأسف نسبت به اینکه در زمینه حجاب کار ضد فرهنگی بیشتر از کار فرهنگی انجام می‌گیرد، عدم اختصاص ارز دولتی به چادر را یکی از نشانه‌های آن بر شمرد و گفت: افراد متعددی از ما سؤال می‌کنند با وجود تورم و گرانی توانایی خرید چادر نداریم. یک چادر مشکی ساده که قبلا با صد هزار تومان می‌توانستیم بخریم، اکنون باید با 500 هزار تومان خریداری کنیم.
کسی که قانون‌گذار است، خودش قانون‌شکن است
روح‌افزا درباره چگونگی تصویب قوانین حجاب گفت: ما قوانین آن را بارها ارائه دادیم منتها اجرا نمی‌شود. در نوشتن قانون مشکلی نداریم اما دوستان در اجرای آن سهل‌انگاری می‌کنند. مثلاً کسی که نماینده مجلس اسلامی ماست، خلاف قانون عفاف و حجاب با یک خبرگزاری خارجی صحبت می‌کند. یعنی کسی که قانون‌گذار است، خودش قانون‌شکن است.
اسلاملو: اکثر جامعه زنان نسبت به حجاب خصومتی ندارند
نعیمه اسلاملو، پژوهشگر و مدرس حوزه زن، حجاب و خانواده نیز در همین برنامه عدم تبیین فرهنگ حجاب را مهم‌ترین عامل جهت چالش حجاب برشمارد و افزود: با توجه به برنامه‌هایی که در سطح کشور و در مراکز دانشگاهی و عمومی برگزار می‌کنیم، مشاهده می‌کنیم اکثر جامعه زنان نسبت به حجاب خصومتی ندارند. متأسفانه گاهی افراد مذهبی تصورشان از بدحجاب این است که این‌ها اسلام‌گریزند و دین را قبول ندارند که البته برایمان ثابت شد این تصور غلطی است.
وی افزود: وقتی کارکردهای حجاب را برای افرادی که بدحجابند تشریح می‌کنیم و نتایج بی بند و باری را توضیح می‌دهیم، اکثریت می‌پذیرند؛ ما در مدارس و دانشگاه‌های بزرگ کشور وقتی با این افراد مواجه می‌شویم، پذیرای حجابند منتها افسوس اینجاست در این زمینه تبیین نشده است. آیا جوانان ما فوائد جامعه و آثار بی‌بند و باری را اگاهی دارند یا خیر. کار بازدارند یک کارکرد است، اما از سوی دیگر تبیین مناسب دیگر صورت نمی‌گیرد.
بنابراین همان طور که اشاره شد عدم تبیین مناسب امر عفاف و حجاب یکی از چالش‌ها و از دیگر سو نیازهای جامعه دینی و متدین ایران اسلامی‌‌مان شناخته می‌شود. در این بین نقش حوزه‌های علمیه به عنوان مراکز ارائه اندیشه ناب دینی برای آماده‌سازی محتواهای قرآنی در زمینه حجاب و نیز نقش هنرمندان متعهد دینی در جهت عرصه این محتواها به جامعه، نقشی بسیار حساس و البته ضروری در این برهه حساس تاریخی محسوب می‌شود.
منبع: تسنیم