رمزگشایی از تصمیم مشکوک اروپا درباره تحریم‌ ایران

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ با گذشت حدود یک سال از بحران اوکراین، تنها سلاح دولت‌های غربی وضع تحریم‌های فزاینده علیه اقتصاد ملی روسیه بوده است. هدف اصلی بروکسل از وضع تحریم‌ها توقف روند توسعه و کوچک کردن حجم اقتصاد روسیه است تا به این وسیله ابرقدرت هسته‌ای را با مشکلات اقتصادی مواجه کند. 

طبق گزارش راشاتودی، تاکنون بیش از 6 هزار تحریم علیه روسیه وضع شده و این کشور را به تحریم شده‌ترین دولت تاریخ جهان تبدیل کرده است. به‌تازگی رئیس کمیسیون اروپا از بسته بزرگ تحریمی این اتحادیه علیه روسیه و کشورهایی همچون ایران و بلاروس خبر داد به این ادعا که کشورهای مذکور در جنگ به این کشور کمک می‌کنند. 

اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا در کنفرانس مطبوعاتی گفت، اتحادیه اروپا وضع مجموعه‌ای از تحریم‌ها را علیه روسیه و متحدانش تا زمانی که جنگ تداوم داشته باشد، ادامه خواهد داد. وی با نام بردن از دو کشور بلاروس و ایران وعده داد اتحادیه اروپا تحریم‌های روسیه را به این دو کشور تعمیم خواهد داد. 

وزیر امور خارجه آلمان از قرار گرفتن اسامی جدیدی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست تحریم‌های برلین خبر داد

بیان چنین اظهارنظری از سوی بروکسل یعنی آغاز مرحله دوم حمله به ایران با استناد به ادعاهای واهی همچون کمک تهران به مسکو. در مرحله نخست، دستگاه تبلیغات سیاسی-رسانه‌ای و مقام‌های اروپایی با تکرار مداوم ادعای حمایت نظامی ایران از روسیه افکار عمومی و محیط بین‌المللی را برای آغاز مرحله دوم، یعنی وضع تحریم‌های بی‌سابقه علیه جمهوری اسلامی ایران و کاهش روابط دیپلماتیک با تهران آماده کردند. 

در همین رابطه وزیر امور خارجه آلمان از قرار گرفتن اسامی جدیدی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست تحریم‌های برلین خبر داد. پیش‌بینی می‌شود پس از تصویب بسته‌های جدید تحریم علیه ایران، اروپایی‌ها به سمت کاهش روابط دیپلماتیک مانند توقف مذاکرات رفع تحریم‌ها، فراخواندن سفیران از تهران و ... حرکت کنند. 

16 دسامبر 2022 اتحادیه اروپا از تصویب بسته بزرگ تحریم علیه صنایع نظامی روسیه خبر داده بود. این بسته تحریم شامل ممنوعیت صادرات موتورهای پهپاد به کشورهای ثالث حامی روسیه می‌شد. در بند مخصوص به تحریم‌های ایران نیز گریزی به این موضوع زده شده است. این تحریم نهمین بسته تحریم اروپا علیه مسکو بود.

 

نوع اعمال تحریم‌ها علیه روسیه و سایر دولت‌های مستقل در جهان نشان دهنده استفاده غرب از اقتصاد به عنوان سلاحی علیه رقبا و دشمنان خود است. به عبارت دیگر مفاهیمی همچون بازار آزاد، حمایت از حقوق بشر یا نئولیبرالیسم تنها تا زمانی معنا دارند که منافع و امنیت کشورهای متروپل را حفظ کند. 

تأکید بیش از اندازه غربی‌ها بر ادعای کمک نظامی به روسیه با اهداف مختلفی دنبال می‌شود‌؛ هدف نخست، تحمیل هزینه سنگین به اقتصاد ایران به دلیل تداوم روابط راهبردی با روسیه در حوزه‌های متعدد است. اروپایی‌ها انتظار داشتند در هنگامه بحران اوکراین، تهران با امضای سریع توافق بازگشت آمریکا به برجام به بازگشت ثبات به بازار انرژی کمک کند و به یکی از بازیگران جایگزین برای حفظ منابع هیدروکربن قاره سبز تبدیل شود. 

تأکید تیم مذاکره کننده ایران بر خطوط قرمز نظام به شکست برنامه غربی‌ها و تداوم بحران قیمت در بازار انرژی منجر شد. دومین هدف، جلوگیری از شکل‌گیری اتحاد نظامی مستحکم میان تهران- مسکو است. بسیاری از کشورهای جهان با روسیه یا اوکراین روابط نظامی- امنیتی دارند و این موضوع را بدون هیچ ترسی در رسانه‌ها اعلام می‌کنند. به عنوان نمونه، ترکیه با ارسال رسمی پهپادهای «بیرقدار» (بایراکتار تی‌بی2) در میدان جنگ به صورت علنی از اوکراین حمایت می‌کند، اما کسی از تحریم آنکارا حرف نمی‌زند. 

واقعیت این است، اگر ایران به عنوان کشوری مستقل امکان دستیابی به فناوری‌های نظامی روز جهان را به دست آورد، آن‌گاه کشورهای عضو ناتو مسیر بسیار دشواری برای گسترش نفوذ خود در منطقه اوراسیا خواهند داشت. سومین هدف اروپایی‌ها، تسهیل ورود رژیم صهیونیستی به میدان جنگ است. بروکسل با تکرار مداوم ادعای کمک نظامی ایران به روسیه، کمک‌های نظامی رژيم صهیونیستی به کی‌یف را با بهانه مبارزه با خطر ایران توجیه می‌کند.

تأکید تیم مذاکره کننده ایران بر خطوط قرمز نظام به شکست برنامه غربی‌ها و تداوم بحران قیمت در بازار انرژی منجر شد.

در هنگامه گذار به نظم جدید جهانی، قدرت‌های منطقه‌ای همچون ایران، ترکیه و پادشاهی سعودی حکم بازیگران «تاج بخش» را در میدان رقابت آمریکا، روسیه و چین بازی می‌کنند. اگر قدرتی به دنبال دسترسی آسان به منابع هیدروکربن یا خطوط راه گذر فعال برای دسترسی به بازارهای شرق و غرب عالم باشد، لازم است ابتدا به توسعه همه‌جانبه روابط خود با قدرت‌های تأثیرگذار منطقه بپردازد.

 

برهمین اساس پکن در 10 سال اخیر سیاست انعقاد توافق‌نامه‌های مشارکت جامع راهبردی را با ایران، ترکیه، سعودی، عراق و امارات در دستور کار خود قرار داده است. اروپایی باید بدانند اگر قصد دارند نقشی مؤثر در تحولات آتی منطقه غرب آسیا داشته باشند، باید ابتدا در سیاست‌های خود درقبال حاکمیت سیاسی در تهران تجدیدنظر کنند. 

قدرت هسته‌ای، منطقه‌‌ای، موشکی و پهپادی ایران باید اروپایی‌ها را به این نتیجه برساند تحریم یا جنگ رسانه‌ای راه تنظیم مناسبات با تهران نیست؛ بلکه تنها سبب کاهش نفوذ سیاسی و به خطر افتادن منافع حیاتی آن‌ها در غرب آسیا خواهد شد. 

بهره سخن

در تعریف انواع تهاجم سخت و نرم، تحریم اقتصادی یکی از اشکال جنگ سخت معرفی می‌شود که دارای پیامدهای نظامی- غیرنظامی بسیاری است. حرکت دومینووار غرب به سمت وضع تحریم‌های جدید علیه اقتصادهای ملی روسیه می‌تواند تأثیرات مخرب جدی بر اقتصاد ملی این کشور بگذارد و سبب تشدید واکنش نظامی این کشور علیه غرب‌گرایان در کی‌یف شود. 

افزایش تحریم‌های تهران به بهانه‌های مختلف (هسته‌ای، بحران اوکراین، حقوق بشر و ...) نیز نه تنها سبب تغییر سیاست‌های تهران نخواهد شد، بلکه موجب سوق دادن ایران به سمت قدرت‌های نوظهور جهانی همچون چین، روسیه، هند، برزیل و آفریقای جنوبی می‌شود. به عبارت دیگر، تحریم‌های بروکسل علیه روسیه و ایران نه تنها اخلالی در روابط دو کشور ایجاد نخواهد کرد، بلکه زمینه لازم برای تقویت این محور نظامی- اقتصادی را فراهم خواهد آورد.