به گزارش راهبرد معاصر غذاهایی که چربی، کلسترول و قند بالایی دارند، به طور کلی برای بدن و به طور خاص برای کبد، مضر هستند. کبد عضوی از بدن است که سخت کار میکند و انواع وظایف حیاتی از جمله تبدیل مواد غذایی به سوخت، پردازش چربی در خون، پاک کردن سموم مضر و ساخت پروتئینهای لازم برای انعقاد خون را بر عهده دارد.
درمان عادی برای بیماری کبد چرب ، چه مربوط به الکل باشد و چه نباشد، رسیدن به وزن مناسب از طریق رژیم غذایی و ورزش است. پس چه باید بخوریم؟
از آنجایی که هر فرد متفاوت است، باید با پزشک خود برای ارائه یک برنامه غذایی مناسب برای شما همکاری کنید.
رژیم غذایی مدیترانه ای را امتحان کنید. اگرچه برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب ایجاد نشده است، اما این سبک از غذا خوردن ترکیبی از انواع غذاهایی است که به کاهش چربی در کبد شما کمک می کند : چربی های سالم ، آنتی اکسیدان ها و کربوهیدرات های پیچیده.
چیزهایی که باید به آنها دست پیدا کنید عبارتند از:
سلول های شما از گلوکز، نوعی قند، برای انرژی استفاده می کنند. هورمون انسولین به رساندن گلوکز از غذای هضم شده به سلول های شما کمک می کند. افراد مبتلا به بیماری کبد چرب اغلب دارای شرایطی به نام مقاومت به انسولین هستند. یعنی بدن شما انسولین می سازد اما نمی تواند به خوبی از آن استفاده کند. گلوکز در خون شما جمع می شود و کبد شما آن را به چربی تبدیل می کند.
برخی چربی ها در رژیم غذایی شما می توانند به بدن شما کمک کنند تا از انسولین بهتر استفاده کند. این بدان معناست که سلول های شما می توانند گلوکز را جذب کنند و کبد شما نیازی به ساخت و ذخیره چربی ندارد.
از این موارد بیشتر دریافت کنید:
از چربی های اشباع شده دوری کنید، که منجر به رسوب بیشتر چربی در کبد شما می شود. این مواد شامل:
هنگامی که مواد مغذی به درستی تجزیه نمی شوند، سلول ها آسیب می بینند. این پدیده می تواند منجر به تجمع چربی در کبد شما شود. اما ترکیباتی که به عنوان آنتی اکسیدان شناخته می شوند می توانند به محافظت از سلول ها در برابر این آسیب کمک کنند. آنها را از کجا تهیه می کنید؟
دانشمندان در حال مطالعه مکمل ها هستند تا ببینند که آیا ممکن است برای کبد شما مفید باشند یا خیر:
قبل از مصرف هر گونه مکملی با پزشک خود مشورت کنید. آنها می توانند نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر دهند یا ممکن است مشکلات سلامتی دیگری ایجاد کنند. اگر مقدار مناسب را به روش صحیح مصرف نکنید، ممکن است مفید نباشند.
در رژیم غذایی خود جایی برای موارد زیر ایجاد کنید:
حتی کاهش تنها 5 درصد از وزن بدن می تواند باعث کاهش چربی در کبد شود. بین 7 تا 10 درصد از وزن بدن خود را کاهش دهید و التهاب و احتمال آسیب به سلول های کبدی را کاهش می دهید. حتی ممکن است برخی از آسیب ها را جبران کنید. آهسته حرکت کنید ( 1 تا 2 پوند در هفته خوب است) کاهش وزن سریع ممکن است اوضاع را بدتر کند.
ورزش هوازی در واقع می تواند میزان چربی کبد شما را کاهش دهد. یک تمرین سنگین نیز ممکن است التهاب را کاهش دهد. تمرینات مقاومتی یا تمرینات قدرتی مانند وزنه برداری نیز می تواند بیماری کبد چرب را بهبود بخشد. حداقل 5 روز در هفته 30 تا 60 دقیقه یا بیشتر تمرینات هوازی سطح متوسط تا بالا و 3 روز در هفته تمرینات قدرتی متوسط تا بالا را هدف قرار دهید.
چه شما دچار کبد چرب باشید و چه قصد داشته باشید از ابتلا به آن پیشگیری کنید باید از مواد غذایی که در ادامه ذکر میشود اجتناب کنید. علاوه بر لیست مواد غذایی مضر، باید متذکر شویم همانطور که میدانید الکل، حرام و تجزیهی آن برای کبد بسیار دشوار است. حذف این موارد راه بسیار خوبی برای حفاظت از سلامت کبد شما خواهد بود:
نان سفید و سایر محصولاتی که از آرد سفیدِ تصفیه شده تهیه شدهاند، برای کبد مضرند؛ زیرا آنها کربوهیدراتهای سادهای هستند که در بدن به قند تبدیل شده و با مصرفشان، گلوکز خون به صورت جهشی بالا میرود و در واکنش به این افزایش قند، سطح انسولین نیز افزایش مییابد. مدت کوتاهی پس از این اتفاق، قند خونتان افت میکند و دوباره گرسنه خواهید شد؛ زیرا بدن شما به جز کالری هیچ مادهی مغذی حقیقی از مصرف این نانهای سفید دریافت نکرده است. برای جلوگیری از این چرخهی معیوب، هر چیزی که با "آرد سفید تصفیه شده" ساخته شده است را با نوع "100 درصد تهیه شده از دانهی کامل" جایگزین کنید. با این جایگزینی مفید علاوه بر این که گلوکز در جریان خونتان در مدت زمان طولانیتری آزاد میشود، فیبرهای حیاتی، ویتامینهای گروه B و مواد معدنی ضروری برای بدنتان را نیز دریافت میکنید.
کره دارای چربیهای اشباع شدهی بسیار زیادی است و اغلب سازمانهای بهداشتی توصیه میکنند که باید مصرف این اسیدهای چرب محدود شود. به طور کلی، نباید بیش از 5 تا 6 درصد از کالری دریافتی روزانه به شکل چربیهای اشباع شده باشد؛ اما اغلب اوقات این اتفاق به راحتی میافتد. حذف کره از رژیم غذایی به شما در حفظ این نسبت کمک خواهد کرد. میتوانید از مواد غذایی غنیتر و سالمتر برای جایگزینی کره استفاده کنید؛ مثل روغن زیتون، کرهی آجیلها، آووکادو، کره سیب و حمص.
بسیاری از غلات صبحانه مواد غذایی ناسالمی هستند که اشتباهاً به عنوان یک انتخاب سالم در نظر گرفته میشوند. آنها پر از شکر یا شیرینکنندههای مصنوعی، کربوهیدراتهای تصفیه شده و طعمدهندههای مصنوعی، نگهدارندهها و رنگهای غذایی هستند. پردازش تمام این مواد در یک لحظه برای کبد واقعاً دشوار است. در عوض، از غلات کامل بدون مواد نگهدارنده و رنگ استفاده کنید. به دنبال برچسبهایی باشید که نشان میدهد محصول، دارای فیبر بالا و غنی شده با ویتامینها و مواد معدنی مختلف باشد، سپس به جای شکر آن را با میوه تازه یا خشک شده شیرین کنید.
اغلب فست فودها و غذاهای آماده دارای میزان زیادی کلسترول، کربوهیدرات ساده و قند هستند. حتی غذاهای خوشطعمی که انتظارش را نداشتهاید، به طرز غیرمنتظرهای دارای قند هستند؛ تا با این ترفند مغز شما را فریب دهند تا میلتان به مصرف آنها زیاد شود. یک راه خوب برای از بین بردن اعتیاد به فست فودها این است که آن را در منزل تهیه نمایید. بدین منظور دستور پخت آنها را از اینترنت پیدا کرده و مقدار مواد غذایی ناسالمش را کم کنید تا کمکم به طعم جدید آن عادت کنید.
کافئین و قند موجود در نوشابهها اغلب برای مبارزه با خستگی استفاده میشوند؛ اما در واقع آنها انرژی پایداری را تأمین نمیکنند. نوشابهها دارای مقدار زیادی شکر یا شیرینکنندههای مصنوعی هستند به علاوهی افزودنیها، رنگهای مصنوعی و اسیدهایی که دندانهایتان را خراب میکنند. این نوشیدنیها هیچ مادهی مغذی مفیدی ندارند. از آنجایی که شکر اضافی در کبد به چربی تبدیل میشود، حذف این نوشیدنیها یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای مبارزه با بیماری کبد چرب غیرالکلی انجام دهید.
نوشیدنیهای میوهای کمی بهترند، اما نه زیاد. طبیعتاً قند موجود در میوهها هنگام آبگیری تغلیظ میشوند و تمام فیبرهای سالمشان کنار گذاشته میشود. مخلوط آب با کمی آبمیوه گزینهی بسیار بهتری برای زمان تشنگیتان است. هنگامی که احساس میکنید نیاز به دریافت کافئین دارید، به جای آن، کمی چای یا قهوهی کم شیرین میل کنید.
گوشت قرمز، چربی و کلسترول بالایی دارد و هضم آن مشکل است. یک مطالعه نشان داد افرادی که گوشت قرمز زیادی مصرف میکردند، 50٪ احتمال ابتلایشان به بیماری کبدچرب غیرالکلی و یا مقاومت به انسولین (که عامل مهمی برای ابتلا به NAFLD است) افزایش یافت.
گوشتهای فرآوری شده بدتر هم هستند؛ زیرا علاوه بر این که از چربیهای اشباع شده ساخته شدهاند، به دلیل دیگر ترکیبات مضر موجب التهاب و مقاومت به انسولین نیز شده و سطح قند خون را بالا میبرند. به هم خوردن تعادل انسولین و بروز التهاب، در کنار هم، تجمع چربی در کبد را افزایش میدهند و در نهایت ریسک کبد چرب غیرالکلی را بالا میبرند.
همانطور که قبلا ذکر شد کبد بیشتر افراد مقدار کمی چربی دارد اما اگر بیش از 5 درصد از وزن کبدتان چربی باشد میتواند بیماری کبد چرب ایجاد کند. طبق مطالعات، افرادی که زیاد پروتئین حیوانی مصرف میکنند بیشتر در معرض انباشت چربی اضافی در کبد بوده و ریسک بیماری کبدشان نسبت به آنهایی که بیشتر پروتئین گیاهی مصرف میکنند بالاتر است. ارتباط میان چاقی، عادات غذایی و کبد چرب غیرالکلی در این پژوهشها بررسی شد و نتایج نشان داد 54 درصد از افراد دچار اضافه وزنی که پروتئین حیوانی مصرف میکردند، بیشتر مستعد بیماری کبد چرب بودهاند.
همچنین یافتهها حاکی از آن هستند که ریسک ابتلا به بیماری کبد چرب ارتباطی به دریافت کالری نداشته است. نتایج نشان میدهند افرادی که دچار بیماری کبد چرب نبودهاند، روزانه به طور متوسط 2052 کالری دریافت میکردهاند اما افرادی که دچار بیماری کبد چرب بودهاند، دریافت کالری روزانهشان، 1996 بوده است. منبع اصلی کالری برای بیماران کبد چرب، از پروتئین بوده است: 16 درصد دریافت پروتئین برای افراد دچار بیماری کبد چرب در برابر 15.6 درصد دریافت پروتئین برای افرادی که بیماری کبد چرب نداشتهاند.
بسیاری از غلات صبحانه مواد غذایی ناسالمی هستند که اشتباهاً به عنوان یک انتخاب سالم در نظر گرفته میشوند. آنها پر از شکر یا شیرینکنندههای مصنوعی، کربوهیدراتهای تصفیه شده و طعمدهندههای مصنوعی، نگهدارندهها و رنگهای غذایی هستند. پردازش تمام این مواد در یک لحظه برای کبد واقعاً دشوار است.
بنابراین اگر ذائقهی شما تمایل زیادی به گوشت قرمز دارد توصیه میکنیم مصرف گوشت قرمز، مخصوصاً نوع فرآوری شده آن را محدود کنید. راهنماهای اخیر تغذیهای پیشنهاد میکنند بیش از یک تا دو واحد در هفته گوشت قرمز مصرف نکنید و حتی اگر در مورد سلامتی کبدتان نگران هستید، از این مقدار هم کمتر مصرف کنید و در عوض، گوشتهای سفید کمچرب مانند ماهی، مرغ و بوقلمون و همچنین سبزیجات با پروتئین بالا مثل اسفناج، بروکلی، سیبزمینیها و آوکادو را جایگزین کنید.
همچنین میتوانید رژیم غذایی مدیترانهای را در پیش بگیرید زیرا سرشار از غلات کامل، پروتئین بدون چربی، ماهی، سبزیجات و روغن ماهی است که همگی بینهایت برای سلامت عمومی مفیدند.
در مورد طبیعت ناسالم آبنباتها و شیرینیجات مطلب زیادی نیست که شما پیش از این در مورد آنها نشنیده باشید و لازم به توضیح باشد. شیرینکنندهها، نگهدارندهها، چربیهای اشباع شده و رنگهای شیمیایی برای کبدتان خوب نیستند؛ با این حال، بدن ما به مقدار مشخصی از قند نیاز دارد و مغز ما نیز آن را طلب میکند. شکلات تیره یک جایگزین بسیار عالی است که کمتر از شکلات شیری شکر دارد و حاوی برخی از آنتیاکسیدانهای سالم نیز هست. دیگر گزینههای بهتر برای شیرینیجات عبارتاند از اسموتیهای میوه، پوره میوههای یخزده و چای مورد علاقهتان که با کمی عسل شیرین شده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از هلث لاین، قهوه یکی از بهترین نوشیدنی هایی است که می توانید برای بهبود سلامت کبد بنوشید.
مطالعات نشان داده است که نوشیدن قهوه از کبد در برابر بیماری محافظت می کند، حتی در میان کسانی که قبلاً با این عضو مشکل دارند.
به عنوان مثال، مطالعات مکرراً نشان داده اند که نوشیدن قهوه به کاهش خطر سیروز یا آسیب دائمی کبد در افراد مبتلا به بیماری مزمن کبد کمک می کند.
نوشیدن قهوه همچنین ممکن است به کاهش خطر ابتلا به یک نوع رایج سرطان کبد کمک کند و اثرات مثبتی بر بیماری و التهاب کبد دارد.
حتی با خطر کمتر مرگ و میر در افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی همراه است و بیشترین فواید آن در افرادی که حداقل سه فنجان در روز می نوشند مشاهده می شود.
به نظر می رسد این مزایا از توانایی آن در جلوگیری از تجمع چربی و کلاژن، دو مورد از نشانگرهای اصلی بیماری کبد، ناشی می شود.
قهوه همچنین می تواند التهاب را کاهش دهد و سطح آنتی اکسیدان گلوتاتیون را افزایش می دهد. آنتی اکسیدان ها رادیکال های آزاد مضر را که به طور طبیعی در بدن تولید می شوند و می توانند به سلول ها آسیب برسانند، خنثی می کنند.
چای به طور گسترده ای برای سلامتی مفید است، اما شواهد نشان داده است که ممکن است فواید خاصی برای کبد داشته باشد. یک مطالعه نشان داد که نوشیدن 10 فنجان چای سبز در روز با بهبود نشانگرهای خونی سلامت کبد مرتبط است
یک مطالعه کوچکتر شامل افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) نشان داد که نوشیدن چای سبز سرشار از آنتی اکسیدان به مدت 12 هفته باعث بهبود سطح آنزیم کبدی می شود و همچنین ممکن است به کاهش استرس اکسیداتیو و رسوب چربی در کبد کمک کند.علاوه بر این، بررسی دیگری نشان داد افرادی که چای سبز می نوشند کمتر در معرض ابتلا به سرطان کبد هستند. کمترین خطر در افرادی مشاهده شد که چهار فنجان یا بیشتر در روز می نوشیدند.
یک مطالعه بر روی موش ها نشان داد که عصاره چای سیاه بسیاری از اثرات منفی رژیم غذایی پرچرب بر روی کبد را معکوس می کند و همچنین نشانگرهای خونی سلامت کبد را بهبود می بخشد.
با این وجود، برخی از افراد، به ویژه کسانی که مشکلات کبدی دارند، باید قبل از مصرف چای سبز به عنوان مکمل، احتیاط کنند. به این دلیل که چندین گزارش از آسیب کبدی ناشی از استفاده از مکملهای حاوی عصاره چای سبز گزارش شده است.
گریپ فروت حاوی آنتی اکسیدان هایی است که به طور طبیعی از کبد محافظت می کند. دو آنتی اکسیدان اصلی موجود در گریپ فروت نارینژنین و نارینگین هستند.
چندین مطالعه برروی حیوانات نشان داده اند که هر دو به محافظت از کبد در برابر آسیب کمک می کنند.
اثرات محافظتی گریپ فروت به دو صورت شناخته شده است: با کاهش التهاب و محافظت از سلول ها.
مطالعات همچنین نشان داده اند که این آنتی اکسیدان ها می توانند به کاهش پیشرفت فیبروز کبدی کمک کنند، وضعیتی مضر که در آن بافت همبند بیش از حد در کبد ایجاد می شود. این معمولاً ناشی از التهاب مزمن است. علاوه بر این، در موش هایی که با رژیم غذایی پرچرب تغذیه شده بودند، نارینژنین موجود، میزان چربی در کبد را کاهش داد و تعداد آنزیم های لازم برای سوزاندن چربی را افزایش داد که می تواند به جلوگیری از تجمع چربی اضافی کمک کند. در نهایت، در موشها نشان داده شده است که نارینگین موجود در گریپ فروت، به بهبود توانایی متابولیسم الکل و مقابله با برخی از اثرات منفی ناشی از آن کمک میکند.
تا کنون، اثرات گریپ فروت یا خود آب گریپ فروت، مورد مطالعه قرار نگرفته است. تقریباً تمام مطالعاتی که در مورد آنتی اکسیدان های موجود در گریپ فروت انجام شده است، روی حیوانات انجام شده است.
با این وجود، شواهد فعلی نشان می دهد که گریپ فروت با کمک به جلوگیری از آسیب و التهاب، راه خوبی برای حفظ سلامت کبد است.
ماهیهای چرب حاوی اسیدهای چرب امگا 3 هستند که چربیهای سالمی هستند که به کاهش التهاب کمک میکنند و با کاهش خطر بیماری قلبی مرتبط هستند.
یک بررسی در سال 2016 نشان داد که اسیدهای چرب امگا 3 به کاهش چربی و تری گلیسیرید کبد در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی یا استئاتوهپاتیت غیر الکلی کمک می کند.
در حالی که به نظر می رسد مصرف ماهی های چرب غنی از امگا 3 برای کبد شما مفید است، افزودن بیشتر چربی های امگا 3 به رژیم غذایی تنها چیزی نیست که باید در نظر بگیرید. نسبت چربی های امگا 3 به چربی های امگا 6 نیزنکته ی بسیار مهمی است. نسبت امگا 6 به امگا 3 که خیلی زیاد باشد، می تواند باعث ایجاد بیماری کبدی شود. بنابراین، ایده خوبی است که مصرف چربی های امگا 6 را نیز کاهش دهید.
روغن زیتون به دلیل فواید بسیاری که برای سلامتی دارد، از جمله اثرات مثبت بر سلامت قلب و متابولیک، به عنوان یک چربی سالم در نظر گرفته می شود. با این حال، اثرات مثبتی بر کبد نیز دارد.
یک مطالعه کوچک شامل 11 فرد مبتلا به NAFLD نشان داد که مصرف 1 قاشق چایخوری (6.5 میلی لیتر) روغن زیتون در روز باعث بهبود سطح آنزیم کبدی و چربی می شود. همچنین سطوح پروتئین مرتبط با اثرات متابولیک مثبت را افزایش داده است.
شرکت کنندگان، تجمع چربی کمتر و جریان خون بهتر در کبد داشتند. چندین مطالعه جدیدتر اثرات مشابهی را در مصرف روغن زیتون در انسان به ثبت رسانده اندد، از جمله تجمع چربی کمتر در کبد، بهبود حساسیت به انسولین و بهبود سطح خون آنزیمهای کبدی.
تجمع چربی در کبد بخشی از مرحله اول بیماری کبدی است. بنابراین، اثرات مثبت روغن زیتون بر چربی کبد و همچنین سایر جنبه های سلامتی، آن را به بخشی ارزشمند از یک رژیم غذایی سالم تبدیل می کند.
آب چغندر منبع نیترات ها و آنتی اکسیدان هایی به نام بتالین است که ممکن است برای سلامت قلب مفید باشد و آسیب اکسیداتیو و التهاب را کاهش دهد. منطقی است که فرض کنیم خوردن چغندر خود اثرات مشابهی بر سلامتی دارد. با این حال، بیشتر مطالعات از آب چغندر استفاده کرده اند.
چندین مطالعه برروی موش ها نشان داده اند که آب چغندر به کاهش آسیب اکسیداتیو و التهاب در کبد و همچنین افزایش آنزیم های سم زدایی طبیعی کمک می کند. در حالی که مطالعات حیوانی امیدوارکننده به نظر می رسد، مطالعات مشابهی روی انسان ها انجام نشده است.
سایر اثرات مفید آب چغندر برای سلامتی در مطالعات حیوانی مشاهده شده و در مطالعات انسانی نیز تکرار شده است. با این حال، مطالعات بیشتری برای تایید فواید آب چغندر بر سلامت کبد در انسان مورد نیاز است.
با این که لیست فوق کامل نیست، اما با نگاهی اجمالی به آن متوجه میشوید غذاهایی مورد بحث ما قرار گرفتهاند که دارای قند، سدیم و چربی زیادی هستند و همهی اینها باید برای محافظت از کبد محدود شوند. شناخت مقدار این مواد در غذاهای مورد علاقهتان میتواند به شما در ایجاد حفظ تعادل سالم در رژیم غذایی کمک کند. لازم نیست به طور کامل این مواد مضر را حذف کنید (مگر اینکه پزشکتان این را بگوید)، اما کاهش مصرف آنها به میزان زیادی به کاهش وزن شما کمک خواهد کرد و این هدف کلیدی برای درمان بیماری کبد چرب غیرالکلی و همچنین سلامتی کل بدنتان است./سلامت نیوز