موازنه مثبت، الگوی جدید سیاست خارجی عربستان-راهبرد معاصر
وام مسکن روستایی ۳۵۰میلیون تومان شد+ جزئیات و نرخ سود وام مسکن وضعیت بورس امروز ۱۲ مهر ۱۴۰۲ واکنش معاون سابق ترامپ به برکناری رئیس مجلس نمایندگان آمریکا خرازی: ایران به دنبال برقراری صلح و آرامش در قفقاز است خودکشی یکی از عاملان قتل مونا حیدری در اهواز اعلام اسامی داوران هفته هفتم لیگ برتر فوتبال دورنمای مناسبات ایران و مصر سفیر آمریکا در امارات: آمریکا مهم ترین بازیگر سیاست خارجی خاورمیانه است دیدار دستیار ویژه علی‌اف با امیرعبداللهیان در تهران استاندارد جدید، بهانه خودروسازان برای افزایش قیمت مخالفت و هشدار سازمان ملل درباره اخراج اجباری پناهجویان افغان از پاکستان عرضه ۸ مدل خودرو‌ی وارداتی‎ از هفته آینده/ ۳۰هزار متقاضی واجد شرایط شدند عملیات رویارویی پهپادی برای اولین‌بار در رزمایش پهپادی ارتش اندیشکده انگلیسی: پذیرش خواسته‌های عربستان از سوی آمریکا دشوار است بین کرم های مرطوب کننده خارجی، کدام برند بهتر است؟ عراق در مرز با سوریه احداث دیوار امنیتی را شروع کرده است+ تصاویر ماجرای کشف مشروبات الکلی در دانشگاه علوم پزشکی ایران روایت نماینده ولی‌فقیه در سمنان از توطئه «افغانستانی‌هراسی» زمان اعلام تکمیل ظرفیت آزمون استخدام آموزگار+ جزئیات ارتقای توان درگیری پدافند هوایی ارتش از سکوی زمینی به سکوی هوایی سلامی: پرتاب ماهواره در عصر محاصره علمی کار بسیار بزرگی است گزارش وال‌استریت‌ژورنال؛ واشنگتن در برابر هزینه‌های اوکراین کم آورد چگونه فرد دچار سکته قلبی را نجات دهیم؟ امکان استعلام برخط سوابق وسایل نقلیه موتوری برای دستگاه‌های اجرایی فراهم شد آخرین قیمت طلا، سکه، دلار و ارز ۱۲ مهر ۱۴۰۲ دلیل کاهش ناگهانی سطح هوشیاری چیست؟ امیر واحدی: بزودی اخبار خوبی از توان پهپادی نیروی هوایی ارتش اعلام می‌کنیم «عشق آباد» میزبان نمایشگاه تخصصی کالاهای ایرانی قیمت خودرو‌های ایران خودرو و سایپا امروز ۱۲ مهر ۱۴۰۲+ جدول روند صعودی قیمت دلار در مرکز مبادله ارزی وزیر ارشاد: بازیگرانی که ضدنظام تبلیغ می‌کنند نمی‌توانند در حوزه‌های قانونی فعالیت کنند وزیر آموزش و پرورش: پرداخت‌های جدید معلمان بر اساس رتبه بندی خواهد بود انهدام اهداف دریایی توسط پهپاد انتحاری «آرش» برای اولین بار تذکر به «آیت الله رئیسی» درباره لایحه نظام پرداخت حقوق و دستمزد توضیحات اسلامی درباره بازرسان اخراج‌شده آژانس وزیر نفت: دکل نفتی ناپدید شده متعلق به شرکت خصوصی است سرلشکر باقری: حضور نیروهای فرامنطقه‌ای مغایر با آرامش منطقه است امیرعبداللهیان: نظر ما و دولت سعودی تکرار بازی سپاهان و الاتحاد است دو راهکار وزارت نفت برای رفع ناترازی بنزین امیر شیخ: ۱۲ نوع پهپاد انهدامی و رزمی وارد سازمان ارتش می‌شوند ۵۱ هزار دستگاه خودرو سایپا در انتظار تحویل به مشتریان پیش بینی وضعیت بارندگی در کشور تا پایان هفته قیمت جهانی نفت امروز 12 مهر 1402 احتمال وقوع بارش‌های شدید و طغیانی شدن رودخانه‌ها در شمال و شمال‌غرب کشور قیمت دلار و یورو و نرخ ارز امروز ۱۲ مهر ۱۴۰۲+ جدول قیمت طلا و سکه امروز چهار شنبه ۱۲ مهر+ جدول هشدار هواشناسی/فعالیت سامانه بارشی در ۱۸ استان آخرین وضعیت بازار میوه و صیفی در آستانه عید مبعث ماجرای گل جنجالی ستاره استقلال به پرسپولیس عکس| هشدار AFC به پرسپولیس؛ مراقب این بازیکن باشید ستاره‌های غایب پرسپولیس مقابل الدحیل مشخص شدند افزایش ۱۰۴ هزار نفری جمعیت میلیونرهای ایران در ۱ سال/ کسب رتبه دوم در جهان پیشنهاد عجیب به پرسپولیس کمیته استیناف رأی جنجالی را عوض کرد! نرخ ارز کالاهای اساسی و نهاده‌های کشاورزی اعلام شد + فهرست وضعیت بورس امروز 10 مهر 1402 باقری: با انریکه مورا گفتگوی صریحی داشتیم دیدار نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با گروسی و مورا دبیرکل شورای همکای خلیج فارس: از اهتمام ایران برای ارتقای سطح همکاری‌ها در منطقه استقبال می‌کنیم قوت گرفتن احتمال تعطیلی دولت آمریکا قدردانی وزیر خارجه لبنان از حمایت سازنده ایران از این کشور متهم اصلی پرونده حمله به حرم مطهر شاهچراغ(ع) به اعدام محکوم شد توضیحات قوه قضائیه درباره شرایط زندان زنان عناصر ضد امنیتی توسط سربازان گمنام امام زمان در قرچک دستگیر شدند کسب درجه عالی انستیتو پاستور ایران در تشخیص آبله میمونی دستگیری عامل اصلی برنامه‌ریزی ناامنی در استان فارس ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های ترافیکی راهپیمایی جاماندگان اربعین در تهران محور هزار بازگشایی شد ترافیک پرحجم بازگشت زائران از مرزهای 6 گانه مجازات شهادت دروغ چیست؟ مرتضی پورصمدی درگذشت وزش باد و گرد و خاک در تهران اگر «گذرنامه» در عراق گم شد چه باید کرد؟ آخرین آمار ورود و خروج زائران اربعین حسینی+ جزئیات گزارشی از دادگاه حمید نوری سربازان غایب نمی‌توانند به پیاده‌روی اربعین عراق بروند سروده‌هایی در رثای عباس‌بن علی(ع)/ از مشک پاره اشک فرات است می‌چکد؛ غیر از لب تو نیست مگر آرزوی آب برای درخواست گذرنامه زیارتی به این 2 هیأت مراجعه کنید اینفوگرافیک|کریدور شمال به جنوب، رقیب جدی برای کانال سوئز عباسعلی براتی‌پور درگذشت امشب مهمانی برویم، فطریه‌مان با چه کسی است؟ نظر 10 مرجع تقلید درباره میزان زکات فطره که فردا باید پرداخت کنیم دعای روز اول ماه رمضان مجری برنامه سوره درگذشت عبدالله انوار درگذشت نامزدهای سیمرغ و داوران چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر اینفوگرافیک| الزامات و لوازم تحقیق رشد اقتصادی اینفوگرافیک|هدیه ۱۱ میلیارد دلاری ایرانی‌ها به اقتصاد ترکیه اینفوگرافیک| هراس پدرخوانده‌های داعش از سپاه پاسداران اینفوگرافیک|ایران؛ یکی از گسترده‌ترین شبکه‌های گاز دنیا درگذشت مجری با سابقه تلویزیون اینفوگرافیک| اما و اگر‌های مالیات بر عایدی سرمایه اینفوگرافیک| شهید حاج قاسم سلیمانی از نگاه رهبر معظم انقلاب ناشنیده های آشکار عملیات کربلای چهار افزایش آثار ارسالی به جشنواره فیلم فجر طرح | رهبرانقلاب: با ایران قوی مخالفند برگشت رامبد جوان به تلوزیون با «خندوانه» و مسابقه‌ای جدید بلیت سینما ارزان شد؟ اینفوگرافیک| بزرگترین تولید کنندگان اورانیوم جهان اینفوگرافیک/ نقشه کامل مسیرهای پیاده‌روی اربعین + هزینه‌ها اینفوگرافیک | ایران چهاردهمین اقتصاد جهان، در سال ۲۰۲۲ ویدیو | از کرملین تا پاستور؛ قطار ایران و روسیه روی ریل همکاری‌های دوجانبه ویدیو | کاهش ۰.۲ درصدی نقدینگی در فروردین؛ گامی بلند درجهت کنترل نرخ تورم ویدیو |بریکس؛ شتاب دهنده مسیر توسعه اقتصادی ایران اینفوگرافیک| ۱۰ گام تا رسیدن به امنیت سایبری مناسب ماجرای لغو مجوز صوت و تصویر «روبیکا»+ علت جزئیات تکمیلی نتایج شمارش آرای ریاست جمهوری 1400+ آمار دقیق نتیجه نهایی انتخابات مجلس خبرگان رهبری تهران 1400 نتایج انتخابات شورا‌ی شهر استان تهران ۱۴۰۰+ اسامی آرای آیت الله رئیسی در تهران چقدر بود؟ نتایج انتخابات شورای شهر اراک 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قزوین 1400 نتایج انتخابات شورای شهر کرمانشاه 1400 آمار دقیق انتخابات ریاست جمهوری 1400 به تفکیک استان‌ها+ جدول نتایج انتخابات شورای شهر ایلام 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قم 1400 نتایج انتخابات شورای شهر ساری 1400 نتایج انتخابات شورای شهر تبریز ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر سنندج ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر همدان 1400 نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری 1400/ آیت الله رییسی برنده انتخابات سیزدهم جدی‌ترین تهدید سایبری فعلی علیه ایران چیست؟ حکمرانی داده‌ها در دنیای دیجیتال مصادیق مجرمانه محیط زیستی جدید در فضای مجازی اعلام شد جریمه سنگین اپل از سوی سازمان ضد انحصار روسیه آپدیت جدید «تلگرام» به جنگ با «کلاب هاوس» رفت کلاب هاوس هک شد/ افشای اطلاعات شخصی ۱.۳ میلیون کاربر سارا بهرامی مهمان این هفته برنامه همرفیق+عکس تأیید هک اطلاعات ۱۵ هزار کاربر آمریکایی ۱۴.۵ میلیون آمریکایی به اینترنت ثابت دسترسی ندارند درخواست ترامپ از ایالت‌های آمریکا درباره غول‌های فناوری افزایش ظرفیت لایو اینستاگرام وقتی عربستان ثروتمند و نفت‌خیز هم از اینفلوئنسرها مالیات می‌گیرد همسریابی در فضای مجازی و کلاهبرداری از مردم اقوام ایرانی «اقلیت» نیستند تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیشه کریستال تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت آرد و گندم تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دامپروری و دام گوشتی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دانه های روغنی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیرینی و شکلات تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت فرش تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت نساجی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت چوب و مبلمان شکست استثناگرایی آمریکایی در عصر ترامپ به سمت دنیای پس از دلار پیش می رویم؟ خروج ترامپ از برجام؛ فشار حداکثری و نتایج حداقلی آیا عراق می تواند از نیروهای امریکایی خالی شود؟ مرگ ابوبکر البغدادی؛ کشته شدن سرکرده داعش چه پیامدی دارد؟ بازوهای نیابتی ایران در منطقه قدرتمندتر از همیشه درس‌های جنگ یمن برای اسرائیل وحدت میان جریان های سیاسی ایران در سایه سیاست فشار حداکثری آمریکا دولت پنهان در لبنان شکست سیاست فشار حداکثری ترامپ در قبال ایران/درهای مذاکره با ایران باز است طرح صهیونیست ها برای اشغال دره اردن رویای چین در هفتاد سالگی؛ خیلی دور، خیلی نزدیک سبک مبارزه تشکیلات خودگردان و اتحادیه اروپا برای حفظ کرانه باختری طرحی برای ایجاد یک سازه امنیتی در خاورمیانه تاریخ سری فشار اسرائیل برای حمله به ایران بررسی صنعت انیمیشن در منهای نفت/ ژاپن چگونه صنعت انیمیشن جهان را قبضه کرد؟ + فیلم منهای نفت: درآمد 16 هزار بشکه نفت تنها در یک سوله پرورش ماهی بررسی صنعت پرورش ماهی در مستند منهای نفت + تیزر بررسی صنعت لبنیات در مستند منهای نفت/ اشتغال یک میلیون نفری شیر و لبنیات منهای نفت: درآمد یک میلیارد دلاری پسته ایران/ هیچ کشوری توان تولید پسته مرغوب ایران را ندارد همه ابعاد تحریم؛ فرصت‌ها و تهدیدها تحریم‌ها به مبادلات ما با شرکت‌های کوچک اروپایی آسیبی نمی‌زند/ نرخ کنونی دلار بالاتر از نرخ واقعی آن است
«راهبرد معاصر» گزارش می‌دهد؛

موازنه مثبت، الگوی جدید سیاست خارجی عربستان

با شکست نئوکان‌ها در انتخابات 2020 و قدرت‌گیری کابینه جو بایدن، ولیعهد عربستان تصمیم گرفت با اتخاذ سیاست «موازنه مثبت» به سمت انجماد تنش با «دشمنان دیروز» و مدیریت روابط با متحدان راهبردی حرکت کند. برای حکام ریاض حفظ حداکثری منافع ملی دارای اصالت است و بی‌شک یکی از اهداف ریاض برای نزدیک شدن به ایران، ایجاد فضاهای جدید برای افزایش نقش‌آفرینی در غرب آسیاست.
محمد بیات؛ کارشناس مسائل بین‌الملل
تاریخ انتشار: ۰۹:۳۹ - ۰۸ خرداد ۱۴۰۲ - 2023 May 29
کد خبر: ۱۸۶۳۸۱

موازنه مثبت، الگوی جدید سیاست خارجی عربستان

 

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ محمد، بزرگ‌ترین پسر سلمان بن عبدالعزیز در حالی سکان قدرت در پادشاهی سعودی را در اختیار دارد که به گفته بسیاری از تحلیلگران، معمار توسعه داخلی و سیاست خارجی جدید ریاض پس از کنار زدن برادران الشمری از اریکه قدرت است.


با به قدرت رسیدن ولیعهد جوان سعودی در ژوئن 2017 میلادی و کنار رفتن محمد بن نایف، گمانه‌زنی‌ها در زمینه کودتای سیاسی در عربستان با هدف افزایش نفوذ آمریکایی‌ها در ریاض و آغاز پروژه عادی سازی ‌روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی قوت گرفت. در این دوران محمد بن سلمان پس از گسترش اتحاد راهبردی با دولت ترامپ، سیاست رئالیسم تهاجمی را در منطقه غرب آسیا دنبال کرد.

در سیاست منطقه‌ای، سعودی‌ها با تبدیل الگوی روابط جنگ سرد به صلح سرد از شدت‌ تنش‌ها با محور اخوانی و مقاومت کاستند تا به این وسیله بتوانند از شدت رقابت‌های ژئوپلیتیکی بکاهند


جنگ یمن، تداوم اشغال نظامی بحرین، حمایت از جریان ضد انقلاب در منطقه غرب آسیا- شمال آفریقا، همکاری با سنتکام برای هدف قرار دادن مقاومت، بحران دیپلماتیک با ترکیه و چراغ سبز به امارات و بحرین برای عادی‌سازی روابط با تل‌آویو تنها گوشه‌ای از سیاست تهاجمی شخص ولیعهد بود.

 


با شکست نئوکان‌ها در انتخابات نوامبر 2020 و قدرت‌گیری کابینه جو بایدن، نه تنها بسیاری از قراردادهای اقتصادی- نظامی میان ریاض و واشنگتن به حالت تعلیق درآمد؛ بلکه بن سلمان تصمیم گرفت با اتخاذ سیاست «موازنه مثبت» مبتنی بر نظم شبکه‌ای، به سمت انجماد تنش با «دشمنان دیروز» و مدیریت روابط با متحدان راهبردی حرکت کند.


این سیاست در عرصه فرامنطقه‌ای به نزدیکی بیش‌از پیش عربستان به چین، روسیه و هند در برابر کشورهای حوزه یوروآتلانتیک منجر شد. مهم‌ترین نمود این راهبرد جدید سفر شی جین پینگ، رئیس جمهور چین به ریاض و همکاری سعودی‌ها با مسکو در قالب «اوپک پلاس» ارزیابی می‌شود.


در سیاست منطقه‌ای، سعودی‌ها با تبدیل الگوی روابط جنگ سرد به صلح سرد از شدت‌ تنش‌ها با محور اخوانی و مقاومت کاستند تا به این وسیله بتوانند از شدت رقابت‌های ژئوپلیتیکی بکاهند و بر روی توسعه اقتصادی و پروژه‌های بلندپروازانه سند چشم انداز 2030 متمرکز شوند.


نشست العلاء، سفرهای متقابل رهبران سعودی و ترکیه و توافق پکن زمینه لازم را برای بازتعریف سیاست خارجی سعودی در غرب آسیا فراهم کرده است. برای فهم راهبرد جدیدی بن سلمان در منطقه دو دیدگاه متفاوت وجود دارد؛


در دیدگاه نخست، ولیعهد سعودی پس از شکست راه‌‌حل‌های نظامی- امنیتی برای ایجاد، حفظ و توسعه پایگاه نفوذ در زیرساختار منطقه و شمال آفریقا؛ با چراغ سبز آمریکا، سیاست گسترش همکاری‌های سیاسی- اقتصادی را برگزیده است تا به این وسیله آنچه را که در میدان نبرد به دست نیاورده است، به وسیله جادوی طلا محقق کند.


به عنوان نمونه، برخی کارشناسان بر این عقیده‌اند دلیل اصلی عادی‌سازی روابط سعودی با دمشق و کمک به از بین رفتن وضعیت تعلیق این کشور در اتحادیه عرب، سوء استفاده از نیاز حیاتی سوریه به منابع مالی برای بازسازی زیرساخت‌ها و بازیابی جایگاه این کشور در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است.


به عبارت دیگر سعودی‌ها ترجیح می‌دهند به جای بی‌توجهی به دولت قانونی سوریه یا تداوم سیاست شکست‌خورده حمایت از معارضان مسلح؛ بهبود روابط با بشار اسد را دنبال کند تا به این وسیله بتوانند زمینه دور شدن تدریجی سوری‌ها را از محور مقاومت فراهم کنند.


در سوی مقابل، سیاست تنش‌زدایی سعودی‌ها نتیجه توان بازدارندگی مقاومت و نظم در حال تغییر بین‌المللی تعبیر می‌شود. طبق این استدلال، سعودی‌ها پس از مشاهده پوشالی بودن تضمین‌های امنیتی آمریکا و شکست سیاست‌هایشان در سوریه، یمن، لبنان و عراق تصمیم گرفتند با دنبال کردن پنج دور مذاکرات امنیتی بغداد و درنهایت صلح پکن، دست دوستی به سمت تهران دراز کنند.

سعودی‌ها ترجیح می‌دهند به جای بی‌توجهی به دولت قانونی سوریه یا تداوم سیاست شکست‌خورده حمایت از معارضان مسلح؛ بهبود روابط با بشار اسد را دنبال کند


پس از انعقاد این توافق تاریخی، جنگ یمن وارد وضعیت آتش‌بس و تبادل اسیران میان دولت نجات ملی یمن و ائتلاف سعودی شد. همچنین با سفر دو مقام ایرانی به بیروت، مقدمات سیاسی برای ازسرگیری گفت و گوهای سیاسی میان احزاب و جریان‌های مختلف سیاسی در لبنان فراهم شد.

 


این گفت و گوها می‌تواند زمینه تشکیل دولت وحدت ملی را در «عروس خاورمیانه» فراهم کند. دیگر نمود نزدیکی تهران و ریاض را می‌توان در جریان خروج دیپلمات‌ها و شهروندان ایرانی از سودان بحران زده و استقبال شایسته از ایرانیان دانست.


در تقابل دوگانه واقع‌گرایی و آرمان‌گرایی برای تحلیل سیاست خارجی جدید سعودی به نظر می‌آید مسیر سومی نیز وجود دارد. برای حکام ریاض نیز به مانند سایر رهبران جهان حفظ حداکثری منافع ملی دارای اصالت است. بی‌شک یکی از اهداف ریاض برای نزدیک شدن به رقیب قدیمی خود در منطقه یعنی ایران، ایجاد فرصت‌ها و فضاهای جدید برای افزایش نقش آفرینی در منطقه غرب آسیاست.


 با وجود این، صلح پکن فرصت‌های متقابلی برای ایران با هدف بازتعریف روابط با بحرین، اردن و مصر فراهم کرده است. به عبارت دیگر، برای فهم بهبود روابط میان ایران و پادشاهی سعودی باید از تحلیل‌های رادیکال خودداری و با نگاهی مبتنی بر واقعیت تحولات جدید منطقه را تحلیل کرد.

 
بهره سخن

پیروز انتخابات 2024 میلادی آمریکا می‌تواند تأثیر جدی بر سیاست‌های ولیعهد جاه‌طلب سعودی در منطقه غرب آسیا برجای بگذارد. کارشناسان معتقدند، اگر بار دیگر دونالد ترامپ موفق به پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری شود، آنگاه ممکن است بار دیگر رهبران سعودی گسترش رابط دوجانبه با واشنگتن، پیگیری پیمان صلح ابراهیم و اتخاذ سیاست تهاجمی در قبال ایران و ترکیه را در دستور قرار دهند.


برای مقابله با نتیجه منفی این سناریوی احتمالی لازم است تهران پیوند اقتصادی- امنیتی با سعودی را با هدف افزایش وابستگی متقابل دنبال کند. روی دیگر سکه، پیروزی مجدد دموکرات‌ها در انتخابات 2024 میلادی و تداوم سیاست‌ تنش زدایی در هسته مرکزی سیاست خارجی عربستان است.


اگر این مهم تحقق یابد، آنگاه سعودی ترجیح خواهد داد همچنان در مدار موازنه مثبت به بازیگری بپردازد؛ مگر آنکه واشنگتن امتیاز قابل توجهی همچون حق غنی‌سازی اورانیوم یا اجرای توافق نظامی برای جلب نظر ولیعهد  جوان را با هدف به حرکت درآوردن قطار عادی‌سازی روابط میان کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی اعطا کند. 

 

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
تحلیل های برگزیده