ناتوانی آمریکا در روند عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی با اعراب

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ طبق گزارش های منتشر شده، اسرائیل و عربستان سعودی به سمت احیای روابط نزدیک تر می شوند؛ موضوعی که در گذشته غیرقابل تصور به نظر می رسید. الی کوهن، وزیر امور خارجه اسرائیل گفت: دو طرف می توانند تا پایان سال در این زمینه به پیشرفت دست یابند.

انتظارات این است در ماه های آینده احتمالاً عربستان سعودی اعلام کند به شهروندان اسرائیلی اجازه دهد برای زیارت حج پرواز مستقیم به شهر مقدس مکه داشته باشند.

هوخشتاین یکی از افراد مورد اعتماد بایدن است که در گذشته توانست زمینه توافق دریایی لبنان و اسرائیل را فراهم کند و این نشانگر آن است که عادی سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل جزو اولویت های اصلی دولت بایدن به شمار می رود

البته روابط غیررسمی ریاض و تل آویو به شدت رو به افزایش است و دولت بایدن تلاش می کند تا بر مبنای توافق ابراهیم، زمینه برقراری روابط دیپلماتیک رسمی میان عربستان سعودی و اسرائیل را فراهم کند. در این راستا، به تازگی جیک سالیوان مشاور امنیت ملی، برت مک گورک، مقام ارشد کاخ سفید در امور خاورمیانه و آموس هوخشتاین، مشاور ارشد انرژی دولت آمریکا برای دیدار با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به ریاض سفر کردند.

بعد از این نشست، مک گورک و هوخشتاین به تل آویو رفتند تا با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل درباره گفت و گوهای خود با بن سلمان رایزنی کنند.

هوخشتاین یکی از افراد مورد اعتماد بایدن است که در گذشته توانست زمینه توافق دریایی لبنان و اسرائیل را فراهم کند و این نشانگر آن است که عادی سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل جزو اولویت های اصلی دولت بایدن به شمار می رود.

رونن لوی، مدیرکل وزارت امور خارجه اسرائیل در جریان سفر هفته گذشته خود به واشنگتن درباره توافق احتمالی عربستان سعودی با اسرائیل گفت و گو کرد. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا احتمالاً در سفر ماه آینده خود به عربستان سعودی این موضوع را مطرح خواهد کرد.

آکسیوس در گزارشی سعی می کند هدف دولت بایدن در عادی سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل  را کسب دستاورد در کارزار انتخابات ریاست جمهوری بداند. در این گزارش آمده است، کاخ سفید برای دستیابی به توافق تا 6 یا هفت ماه آینده قبل از شروع کارزار انتخابات ریاست جمهوری فشار می آورد. البته مقام های آمریکا در واکنش به این گزارش معتقدند، گرچه عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی همچنان اولویت اصلی دولت است؛ اما چارچوب زمانی ای وجود ندارد.

برای عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان همچنان موانع زیادی وجود دارد. عربستان سعودی در ازای عادی سازی از واشنگتن سه خواسته دارد: تضمین امنیتی مشابه ناتو، حمایت از توسعه برنامه انرژی هسته ای صلح آمیز و غیر نظامی و کاهش محدودیت در زمینه فروش تسلیحات.

البته اقناع کنگره برای رضایت با خواسته های عربستان سعودی بسیار دشوار است؛ جایی که بسیاری از متحدان بایدن، عربستان سعودی را به دلیل قتل جمال خاشقجی فعال مخالف سعودی، سابقه بد حقوق بشری و بمباران یمن طرد می کنند.

با توجه به مواضع شدیدالحن بایدن در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری علیه عربستان سعودی، برخی تحلیلگران تردید دارند بن سلمان پیروزی بزرگ را دو دستی تقدیم مردی کند که حدود یک سال پیش از دست دادن با وی خودداری کرد. ریچارد گلدبرگ، کارشناس ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی ها معتقد است: این اشتباه است سعودی ها برای عادی سازی روابط با اسرائیل منتظر باشند دولت کنونی آمریکا تغییر کند.

اقناع کنگره برای رضایت با خواسته های عربستان  بسیار دشوار است؛ جایی که بسیاری از متحدان بایدن، عربستان را به دلیل قتل جمال خاشقجی، سابقه بد حقوق بشری و بمباران یمن طرد می کنند

در شرایطی موضوع عادی سازی روابط مطرح می شود که میان جهان عرب و کابینه ائتلافی اسرائیل (اعضایش دیدگاه رادیکالی نسبت به فلسطینیان دارند) تنش گسترده ای وجود دارد. چندی پیش بازدید تحریک آمیز ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل از حساس ترین مکان مقدس قدس باعث واکنش وزارت امور خارجه عربستان سعودی شد.

ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی از ابتکار صلح عربی (۲۰۰۲) دفاع می کند که در ازای تشکیل کشور فلسطین و خروج کامل اسرائیل از سرزمین‌های فلسطینی اشغال شده از سال 1967 خواستار به رسمیت شناختن اسرائیل است.

بن سلمان نیز در آخرین نشست اتحادیه عرب در جده این موضوع را بار دیگر تکرار و تأکید کرد، فلسطینیان در راس اولویت های پادشاهی باقی مانده اند. البته وی تمایل کمتری به موضوع فلسطین دارد، اما به دلیل جایگاه کشورش در جهان اسلام از عادی سازی روابط با اسرائیل خودداری می کند.

آرون دیوید میلر، عضو ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی گفت: بن سلمان در ازای عادی سازی روابط با اسرائیل مطالبات زیادی مطرح کرده؛ به ویژه زمانی که وی در واشنگتن جایگاه سیاسی ضعیفی دارد.

فوریت دولت بایدن برای پیشنهاد عادی سازی روابط به نزدیک شدن ریاض به تهران و این تصور که چین در حال تبدیل شدن به میانجی بزرگ در منطقه است برمی گردد. این تصور که نفوذ آمریکا در منطقه کاهش یافته، به دولت بایدن انگیزه بیشتری می دهد تا نقش میانجی گری ایفا کند.

چین ممکن است میان ایران و عربستان سعودی میانجی گری کرده باشد، اما فقط دولت آمریکا می تواند میانجی عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی باشد.