ادامه تقلاهای فرستاده آمریکا برای ایجاد صلح در یمن

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ پرونده بحران یمن اوایل سال جاری تا آوریل گذشته شاهد تحولاتی ازجمله ازسرگیری روابط ایران و  عربستان و سفر هیئت سعودی برای نخستین بار به صنعا بود که نوید خوش بینی نسبت به پایان بحران می دهد. این در حالی است که از سال 2014 میلادی و پس از انقلاب مردم یمن که به حملات ائتلاف عربی به سرکردگی عربستان منجر شد، این کشور به وسیله انصارالله کنترل می شود.

از ابتدای ماه می تاکنون به جز حل مناقشه محموله نفتی نفتکش صافر، به نظر می آید روند بحران یمن پیشرفت قابل توجهی نداشته و با توجه به رویکرد انصارالله در برابر سعودی ها پرونده صلح یمن راکد مانده؛ هر چند در این مدت بحث میانجی گری عمان و پیشنهادهای سازمان ملل متحد و طرف های بین المللی مطرح شده است.

لیندرکینگ 14 آگوست به حوزه خلیج‌فارس سفر کرد تا تلاش‌های سازمان ملل متحد را برای تمدید آتش‌بس و آغاز روند صلح جامع پیش ببرد

به نظر می‌آید دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا می‌خواهد پرونده بحران یمن را قبل از انتخابات ریاست‌ جمهوری آتی با انتقام موضع سیاست خارجی خود به وسیله فرستاده خود به یمن که اواسط آگوست انجام می شود، ببندد. باید دید آیا سفر تیم لیندرکیگ کلید احیای تحرکات دیپلماتیک بر سر پرونده یمن خواهد بود یا بحران به همین شکل (حالت میان جنگ و صلح) باقی خواهد ماند؟

 
تور حوزه خلیج فارس لیندرکینگ

شاهد هم زمانی تحولات منطقه ای و بین‌المللی ازجمله توالی چندین مناقشه همچون جنگ اوکراین و پرونده داغ هسته‌ای ایران هستیم، اما درباره یمن به نظر می‌آید تحرکات کمتر از چند ماه پیش باشد.

تحولات یمن به پرونده‌های بین‌المللی مختلفی مانند انتخابات ریاست ‌جمهوری آمریکا مرتبط است که امکان دارد دلیل اقدام جدید واشنگتن برای اعزام نماینده خود به کشورهای حوزه خلیج فارس گفت و گو بر سر آتش بس دائمی و صلح فراگیر در یمن باشد. این در حالی است که آخرین سفر وی به حوزه خلیج فارس و کشورهای عربی اوایل ماه می بود.

در بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا آمده است: لیندرکینگ 14 آگوست به حوزه خلیج‌فارس سفر کرد تا تلاش‌های سازمان ملل متحد را برای تمدید آتش‌بس و آغاز روند صلح جامع پیش ببرد.

بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا می افزاید: واشنگتن متعهد به حمایت از راه‌حلی برای مناقشه یمن در اسرع وقت است. ما از نزدیک با سازمان ملل متحد، عربستان سعودی، امارات، عمان و سایر شرکای خود همکاری می‌کنیم تا آتش بس بین المللی در یمن که طولانی ترین دوره آرامش را از زمان شروع جنگ فراهم کند و باعث ثبات در این کشور شود، برقرار شود.

نخستین مقصد لیندرکینگ امارات متحده عربی (14 آگوست) بود، جایی که وی با انور قرقاش، مشاور دولت امارات در امور خارجه ملاقات و درباره تلاش های بین المللی برای حل و فصل بحران یمن گفت و گو کرد. در این ملاقات فرستاده آمریکا خواهان اهمیت دادن به رهبری عربستان و تلاش برای یافتن راه حل مسالمت آمیز برای بحران یمن و پیامدهای انسانی آن شد.

قرقاش گفت: تعهد تاریخی امارات متحده عربی ثبات و رفاه یمن و حمایت کشورم از همه تلاش‌ها برای یافتن راه‌حلی برای بحران یمن است، به نحوی که منافع مردم یمن را حفظ کند.

لیندرکینگ در این تور منطقه ای با مقام هایی از دولت مستعفی یمن، عربستان سعودی، امارات، عمان و سایر شرکای بین المللی دیدار و با آنها درباره اقدامات لازم برای تضمین آتش بس دائمی گفت و گو خواهد کرد.

بن بست سیاسی

در ماه‌های گذشته، از زمانی که تحرکات عربستان و عمان متوقف شد، بحران یمن به استثنای برخی موارد شاهد بن‌بست بزرگی بود. با وجود تلاش های فراوان ائتلاف عربی و نمایندگان سازمان ملل متحد و آمریکا، تلاش های صلح تاکنون هیچ پیشرفتی در زمینه های مختلف نداشته است.

لیندرکینگ در این تور منطقه ای با مقام هایی از دولت مستعفی یمن، عربستان سعودی، امارات، عمان و سایر شرکای بین المللی دیدار و با آنها درباره اقدامات لازم برای تضمین آتش بس دائمی گفت و گو خواهد کرد

سعودی ها انصارالله را مسئول این وضعیت می‌داند، زیرا به تازگی (و در اقدامی که عربستان نقض طرح صلح ادعا می کند) نیروهای نظامی خود را متشکل از هزاران سرباز و خودرو به استان‌های حجه، تعز و الجوف فرستاد تا دور جدیدی از عملیات بازدارنده خود را در برابر موارد نقض آتش بس از سوی عربستان انجام دهند.

تهدیدات انصارالله در ماه گذشته نشانه‌هایی از شکست نظامی عربستان را آشکار کرد، ازجمله اینکه آنها اعلام کرده بودند در صورت نقض توافق صلح آمادگی دارند شهر نیوم را به عنوان مهم‌ترین پروژه اقتصادی عربستان هدف قرار دهند.

اواخر ژوئیه بغداد به وسیله فؤاد حسین، وزیر امور خارجه عراق آمادگی خود را برای میانجی گری در حل بحران یمن بعد موفقیت در حل و فصل پرونده میانجی گری روابط عربستان و ایران اعلام کرد. ازسرگیری روابط دیپلماتیک ایران و عربستان اکنون به عنوان کلید پایان بحران یمن تلقی می شود.

تقلای عادی واشنگتن

تحلیلگران سیاسی معتقدند، سفر فرستاده آمریکا به خلیج فارس چیز جدیدی نیست جز اینکه تمایل آمریکا را برای خلاص شدن از یکی از موضوعات برجسته در سیاست خارجی دولت بایدن در کوتاه مدت نشان می دهد. واشنگتن پیش تر تجربه شکست در ایجاد تفاهم میان عربستان و انصارالله داشته است و عمان که به عنوان میانجی مورد قبول انصارالله و عربستان شناخته می شود، نتوانسته است موفقیت و پیشرفت ملموسی در این پرونده به دست آورد.

سلطان نشین عمان آوریل گذشته موفق شد دور نخست رایزنی های عربستان و انصارالله را مدیریت کند، اما نتوانست به پیشرفت سیاسی ملموس دست یابد و مسیر مذاکره را چه با کاهش میزان خواسته‌های انصارالله یا با فشار آوردن به عربستان سعودی برای پذیرش شرایط خود ادامه دهد.

یمنی ها امید داشتند بایدن به وعده های انتخاباتی خود برای پایان دادن به جنگ یمن عمل و از موقعیت خود برای کشاندن همه طرف ها به پای میز مذاکره و پایان دادن به درگیری ها استفاده کند، اما دوره نخست ریاست جمهوری وی رو به پایان و چیزی محقق نشده است.

آنچه بیش از همه به آتش بس و توقف تقریبی جنگ کمک کرد، اقدامات آمریکا نبود، بلکه مصالحه میان عربستان سعودی و ایران بود. علاوه بر این، مذاکرات عربستان و انصارالله از حدود سه ماه پیش و پس از سفر هیأتی سعودی- عمانی به صنعا در آوریل و زمانی که تلاش های منطقه ای و بین المللی برای برقراری صلح در یمن تقریباً متوقف شد، به صفر رسید.

همه بازیگران در یمن بر اهمیت دستیابی به صلحی پایدار که به جنگ پایان ‌دهد، اتفاق نظر دارند، اما در راه تحقق آن اختلاف نظر و حتی کارشکنی وجود دارد.