بیماری‌هایی که با معاینه دندان فاش می‌شود

به گزارش راهبرد معاصر؛ آیا دهان می‌تواند دریچه سلامت کل بدن باشد؟ ممکن است کمی اغراق به نظر برسد، اما دهان یکی از اولین مکان‌های بدن است که بیمار بودن شما را نشان می‌دهد. به همین دلیل معاینات پزشکی منظم بخش مهمی از حفظ سلامت هستند. دهان خانه انواع باکتری‌ها است. برخی از این باکتری‌ها اگر بدون کنترل از دهان خارج شوند، می‌تواند موجب بیماری شود و یا شرایطی ایجاد کند که شما بدتر شوید.

در بیشتر موارد، مراقبت از سلامت دهان از طریق مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور مرتب از تاثیر هر گونه باکتری مضر جلوگیری می‌کند. با این حال، مراجعه به دندان پزشک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

بیماری‌هایی که از طریق دهان و دندان تشخیص داده می‌شوند

بیماری‌های قلبی:
مطالعات نشان می‌دهند که بیماری‌های لثه و التهاب با خطر بالای حمله قلبی یا سکته در ارتباط هستند. اگر سابقه بیماری قلبی یا عوامل خطر دیگر (فشار خون بالا، سابقه سیگارکشیدن و ...) داشته باشید مراقبت از لثه‌ها و رعایت بهداشت دهان و دندان ضروری است.

اگر نشانه‌ای از ورم و یا عفونت می‌بینید به دندان پزشک مراجعه کنید و هر گونه مشکل را با او درمیان بگذارید. بسیاری از افراد که هم مشکلات دندانی و هم بیماری قلبی دارند، با درمان بیماری‌های دندانی، بیماری قلبی آن‌ها نیز به میزان قابل توجهی بهبود می‌یابد.

بیماری قلبی هیچ علائم دهانی خاصی ندارد، اما بسیاری از بیماری‌های مزمن دندانی با خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی مواجه هستند. علائم رایج عبارت اند از عقب نشینی لثه، دندان شل، جابه جاشونده یا افتاده.

سرطان:
گاهی اوقات دشوارترین کار تشخیص بیماری است. هرچند که فکر کنید از سلامت خود آگاه هستید، دندان پزشک به احتمال بیشتر لکه قرمز یا برآمدگی غیر معمول را تشخیص می‌دهد که سرطانی است یا خیر که در این صورت غربالگری سرطان دهان تجویز می‌شود.

دیابت:
به گفته مرکز پیش گیری بیماری‌ها یک نفر از ۴ نفر افراد بزرگ سال دیابتی نمی‌دانند که مبتلا هستند. تورم مکرر لثه، تنفس بد، از دست دادن استخوان و ناتوانی در درمان بیماری‌های لثه، معمولا شاخص‌های یک مشکل اساسی هستند و ممکن است یکی از نشانه‌های دیابت شمرده شود.

این موارد موضوعاتی هستند که شاید بدون مشورت با دندان پزشک متوجه نشوید. ممکن است میزان بالای شکر در خون به سلامت دهان آسیب برساند، همان طور که مواد شیرین کننده یک قوطی نوشابه گازدار به دندان‌ها آسیب می‌رساند.

افزایش قند خون موجب خشکی دهان می‌شود و در نتیجه پلاک‌ها زیادتر می‌شود؛ بنابراین افرادی که دیابت‌های کنترل شده ندارند، مستعد مبتلا به مشکلات دهان و دندان هستند.

نشانه‌های رایج دیابت در هان عبارتند از: تنفس بدبو و آبسه‌های متعدد در لثه. بوی بد دهان مانند بوی یک میوه ترشیده و ناشی از ماده‌ای به نام کتون است. در صورت تجربه این مسائل به طور مداوم یا بریدگی و سوزش دهان که التیام نمی‌یابد به پزشک مراجعه کنید.

استرس:
شاید استرس به نظر یک مساله جدی در مقایسه با دیگر بیماری‌ها نباشد، اما استرس زیاد می‌تواند اثرات مضر بر سلامت ذهنی و فیزیکی داشته باشد. دندانپزشکان متوجه خواهند شد که آیا دندان‌های خود را فشار می‌دهید و یا فک را منقبض می‌کنید، که نشانه‌ای از استرس هستند. اگر استرس درمان نشود، می‌تواند منجر به مشکلات جدی تری مانند افسردگی و یا شکستگی استخوان و یا حتی از دست دادن استخوان شود.

بیماری کرون:
حدود ۲۰ درصد از بیماران مبتلا به اختلال روده ملتهب، دچار زخم دهان می‌شوند که ممکن است حتی از علائم شکمی مانند گرفتگی عضلات و اسهال پیشی بگیرد. پزشکان بیان می‌کنند که لب‌های متورم و زخم‌های داخل گونه و لب‌ها با مرکز سفید و هاله قرمزی دیده می‌شود. اگر فرد مشکوک به بیماری کرون باشد، از اشعه ایکس برای تشخیص بیماری‌های لثه استفاده و درباره سابقه بیماری او سوال می‌شود.

کم خونی:
پزشکان بیان می‌کنند اگر پوشش دهان کسی بسیار کم رنگ است (یک سایه روشن از صورتی) ممکن است فرد به کم خونی مبتلا باشد، وضعیتی که بدن، گلبول‌های قرمز خون کافی برای گردش ندارد. علاوه بر آن، زبان می‌تواند بافت ناهموار خود را از دست بدهد و به ظاهر صاف برسد.

روماتیسم مفاصل:
روماتیسم مفاصل ممکن است موجب درد و ورم مفاصل شود، اما علائم اولیه وضعیت ایمنی بدن نیز می‌تواند در دهان و به خصوص در جوانان ظاهر شود. بیماران با التهاب فک، درد فک یا کسانی که نمی‌توانند دهان خود را بیش از حد باز کنند، احتمال ابتلا به روماتیسم مفاصل زودهنگام را دارند.

پوکی استخوان:
تشخیص بیماری‌های استخوان سخت است، چون هیچ نشانه‌ای ندارد، زیرا بیشتر افراد تا زمانی که دچار شکستگی استخوان نشوند تست تراکم استخوان نمی‌دهند. با این حال، مراجعه به دندان پزشک می‌تواند کمک کننده باشد.

پوکی استخوان باعث تغییرات در دندان مانند فاسد شدن، نمی‌شود، اما باعث تغییرات استخوانی می‌شود که از دندان‌ها محافظت می‌کند. دندان پزشک می‌تواند از طریق عکس ایکس ری استخوان‌های دهان مانند استخوان فک، پوکی استخوان را تشخیص دهد.

یک استخوان سالم باید دارای ترکم هم در بخش لبه‌ها و هم در داخل داشته باشد در غیر اینصورت، به احتمال زیاد، بیمار مبتلا به پوکی استخوان است، در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۳ انجام شد، تراکم ستون فقرات یک زن یائسه با ضخامت استخوان فک او برابر بود، این بدان معناست که دندان پزشک قادر به شناسایی پوکی استخوان میباشد.

زوال عقل:
تحقیقات جدید در بریتانیا نشان داده است که زوال عقل با از دست دادن دندان مرتبط است. علاوه بر این یک تحقیق در سال ۲۰۱۲ نشان می‌دهد که افراد سالمند که بهداشت دهانی ضعیفی دارند، ۷۶ درصد بیشتر دچار زوال عقل می‌شوند. البته این موضوع نیاز به تحقیقات بیشتری دارد و ارتباط بین این دو موضوع کاملاً مشخص نیست.

با این وجود مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۳ انجام شد، از کشف یک باکتری مرتبط با عقب نشینی لثه در مغز افرادی که دچار زوال عقل هستند، خبر می‌دهد. این مسئله اثبات می‌کند که به احتمال زیاد بیماری زوال عقل نقش مهمی در التهاب لثه و عقب نشینی لثه دارد.

جنون:
از دست دادن حافظه و گیجی تنها نشانه‌های هشدار ضعف بهداشت دهانی نیست. در حقیقت، محققان دانشگاه کالیفرنیا حدود ۵،۵۰۰ نفر از شهروندان را به مدت ۱۸ سال مورد بررسی قرار دادند و دریافتند کسانی که کمتر از یک بار روزانه مسواک می‌زنند، ۶۵ درصد بیشتر نسبت به کسانی که هر روز مسواک می‌زنند به جنون مبتلا می‌شوند، زیرا باکتری بیماری‌های لثه ممکن است راه خود را به مغز باز کند که باعث التهاب و آسیب مغزی می‌شود.

رفلاکس (معده و روده):
اسید معده pH پایین تری از سرکه است که به مری و دهان بر می‌گردد و به مینای دندان آسیب می‌زند، این موضوع بیشتر در دندان‌های جلو دیده می‌شود. در این شرایط دندان‌ها فرسایش یافته و باریک‌تر می‌شوند. علائم دیگر این مشکل، احساس طعم ترشی در دهان است.

در حالی که بسیاری از افراد مبتلا به رفلاکس، سوزش معده دارند، اما برخی بیماران در حالی که خواب هستند، ممکن است ندانند دچار مشکل شده اند و نمی‌دانند چرا در نیمه‌های شب بیدار می‌شوند و این مشکل را تجربه می‌کنند.

محققان در یک تحقیق در سال ۲۰۰۸ دریافتند که بالغ بر یک سوم افراد بزرگسال که دچار فرسایش در دندان‌ها شده اند، بیماری رفلاکس معده دارند. توجه داشته باشید این فرسایش بدون ایجاد درد در قفسه سینه نیز ایجاد می‌شود؛ یعنی شم ممکن است از رفلاکس معده خود اطلاعی نداشته باشید؛ اما دندانپزشک می‌تواند این بیماری را تشخیص دهد. / ایسنا