حاشیه‌های پررنگ‌تر از متن «کوپ 28» دبی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ در حالی که کابینه رژیم صهیونیستی با رد تمدید آتش‌بس در قبال نوار غزه دور جدید حملات علیه زیرساخت‌های شهری و غیرنظامیان فلسطینی را از سرگرفته است، امارات میزبان بیست‌وهشتمین کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی در امارت نشین دبی بود. سی‌ام نوامبر نمایندگان قریب به 180 کشور جهان راهی دبی شدند تا در نشست اجلاس تغییرات اقلیمی امارات به بررسی آخرین تغییرات اقلیمی و وضعیت گرمایش کره زمین در دوران گذار از سوخت‌های فسیلی بپردازند.  

با گذشت بیش از 56 روز از آغاز جنگ حماس و رژیم صهیونیستی، عمده توجه رسانه‌ها و افکار عمومی جهان معطوف به تحولات جاری در فلسطین اشغالی است. خودداری آیت الله رئیسی، رئیس جمهور کشورمان از سفر به دبی در اعتراض به حضور اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم صهیونیستی نشان دهنده غلبه حاشیه بر متن در جریان اجلاس «کوپ28» است.

هنگامی که پادشاهی سعودی در دوراهی عادی سازی روابط با صهیونیست‌ها قرار دارد، دوحه می‌تواند تابوی عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی را پس از حمله وحشیانه ارتش این رژیم به غزه از بین ببرد

در حالی که رسانه‌های داخلی از برنامه ریزی آیت الله رئیسی برای سفر به امارات و سخنرانی در نشست «کوپ28» سخن می گفتند، اما حضور هرتزوگ یکی از عاملان نسل‌کشی فلسطینیان در باریکه غزه سبب شد علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو به عنوان نماینده ایران در این نشست بین‌المللی شرکت کند. ابتکار هیئت ایرانی برای ترک محل برگزاری نشست تغییرات اقلیمی در اعتراض به حضور نماینده رژیم صهیونیستی سبب شد نظر بسیاری از رسانه‌ها و تحلیلگران منطقه‌ای به اقدام اعتراضی ایران جلب شود.

منتقدان این تصمیم ابوظبی معتقدند، اگر مسئولان برگزار کننده این نشست واقعاً دغدغه ایجاد جهانی بهتر و سالم‌تر دارند، نباید از رئیس رژیم اشغالگر قدس که مسئول قتل‌عام زنان و کودکان ساکن نوار غزه است، می‌کردند.

دیگر حاشیه نشست «کوپ28» دیدار شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر با هرتزوگ بود. در حالی که دوحه سعی می کند به وسیله رسانه‌های وابسته، به‌ویژه شبکه الجزیره، امیرنشین خود را در خط مقدم دفاع از آرمان فلسطین و حامی نخست جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) نشان دهد،  بزرگ‌ترین مقام سیاسی قطر در حاشیه نشست با رئیس رژیم صهیونیستی دیدار و گفت و گو کرد.

بازتاب این تصویر در رسانه‌های بین‌المللی سبب افزایش گمانه‌زنی‌ها در زمینه اراده قطر برای آشکارسازی روابط با تل‌آویو پس از پایان جنگ «طوفان الاقصی» شده است. به عبارت دیگر، هنگامی که پادشاهی سعودی در دوراهی عادی سازی روابط با صهیونیست‌ها قرار دارد، دوحه می‌تواند تابوی عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی را پس از حمله وحشیانه ارتش این رژیم به غزه از بین ببرد و زمینه لازم را برای پیوستن سایر کشورهای عربی به پیمان ابراهیم فراهم کند.

پس از توافق آب‌وهوایی پاریس در سال 2015 میلادی، بسیاری از کارشناسان روابط بین الملل بر این اعتقاد بودند مطرح شدن ایده کاهش گازهای گلخانه‌ای، جایگزین کردن سوخت‌های فسیلی، کربن صفر و تعطیلی کارخانه‌های صنعتی طرحی مشکوک از سوی بلوک غرب برای کاهش سرعت پیشرفت قدرت‌های نوظهور مانند هند و چین بوده است.

این موضوع در حالی مطرح می‌شود که پیش تر کشورهای صنعتی تمام این مراحل را پشت سر گذاشتند و به قدرتی جهانی بدل شدند. در عمل، بسیاری از قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی سعی می‌کنند براساس اصل «خودیاری» و بیشینه‌سازی قدرت ملی به سمت توسعه بخش انرژی و همکاری‌های صنعتی حرکت کنند. طبق ارزیابی‌های انجام شده از سوی آژانس محیط زیست آلمان، برلین امکان کاهش 65 درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای و رسیدن به چشم انداز کربن صفر را تا سال 2045 میلادی ندارد.

این در حالی است که بزرگ‌ترین اقتصاد اتحادیه اروپا همواره یکی از سردمداران توجه دولت‌ها به موضوعات محیط زیستی بوده، اما در عمل نتوانسته بر محدودیت‌های بخش صنعتی غلبه و به سمت استفاده از انواع سوخت‌های پاک حرکت کند. علاوه بر تغییرات آب‌وهوایی، به موضوعاتی همچون وضعیت بهداشت، امنیت غذایی و امور مالی در کشورهای کم‌تر توسعه یافته توجه شده است.

بزرگ‌ترین اقتصاد اتحادیه اروپا همواره یکی از سردمداران توجه دولت‌ها به موضوعات محیط زیستی بوده، اما در عمل نتوانسته بر محدودیت‌های بخش صنعتی غلبه و به سمت استفاده از انواع سوخت‌های پاک حرکت کند

فراتر از زرق و برق‌های مراسم افتتاحیه «کوپ28»، بسیاری از ناظران بین‌المللی امارات را محل مناسبی برای برگزاری این اجلاس نمی‌دانند. ابوظبی با تولید روزانه 4 میلیون بشکه نفت نقش مهمی در روند انتشار گازهای گلخانه‌ای در کره زمین دارد. امارات قصد دارد بعد از اتمام توافق «اوپک پلاس» به سمت تولید 5 میلیون بشکه نفت در روز حرکت کند. شاید به همین دلیل است ناظران بیرونی انتخاب سلطان الجابر، مدیرعامل شرکت نفت دولتی ابوظبی را اشتباهی بزرگ از سوی برگزارکنندگان «کوپ28» می‌دانند.

این فرد در چنین جایگاهی بی‌شک اولویت بالاتری برای تجارت نفت تا رسیدگی به تغییرات اقلیمی و افزایش دمای زمین قائل است. سومین انتقاد وارد بر نشست دبی، آزادی نداشتن احزاب، سندیکاها و حتی اعتراضات مدنی در محل اجلاس برگزاری نشست بود. با آنکه اماراتی از تخصیص مکانی برای معترضان به دولتمردان و سیاست کشورهای صنعتی خبر داده بودند، اما تاکنون تصاویر قابل توجهی از این تظاهرات در رسانه‌ها مخابره نشده است.

این درحالی است که در دوره‌های پیشین بسیاری از سازمان‌های مردم نهاد، احزاب سبز و فعالان حوزه محیط زیست با حضور در محل برگزاری نشست علاوه بر اعتراض‌ به سیاست دولت‌های صنعتی، خواستار شنیده شدن صدایشان از سوی مقام های سیاسی و سرمایه داران می‌شدند.

بهره سخن

نشست تغییرات جهانی آب‌وهوا بیش از آنکه محلی برای رایزنی و توافق بر سر اصول و آرمان‌های مشترک بشری باشد، به محلی برای رایزنی مقام های سیاسی، شرکت‌های بزرگ حوزه انرژی و انعقاد توافق‌هایی با هدف مهار سرعت رشد کشورهای در حال توسعه در جنوب جهان بدل شد.

در حالی که بیش از 14 هزار نفر از مردم غیرنظامی باریکه غزه به وسیله آخرین پایگاه استعمار در شرق مدیترانه قتل عام می‌شوند، سران دولت‌های غربی با لبخندی معنادار در جلوی دوربین‌ها حاضر و از گرم شدن دو درجه‌ای کره زمین در سال 2100 ابراز نگرانی می‌کنند.

در چنین شرایطی تحریم این نشست از سوی رئیس جمهور و سپس هیئت اعزامی ایران به عنوان تلنگری به وجدان جامعه جهانی و لزوم توجه به اوضاع انسانی نوار غزه ارزیابی می‌شود.