به گزارش راهبرد معاصر؛ حدود سیزده سال از هدفمندسازی یارانهها در ایران می گذرد و در این سالها تغییرات بسیاری در بحث یارانه را شاهد بودیم و دولت با دهک بندی خانوارها نسبت به واریز یارانه به صورت ماهیانه به حساب سرپرستان خانوارهای ایرانی اقدام کرده است. در حقیقت دولت برای کمک به معیشت طبقات متوسط و ضعیف جامعه، مبلغ ماهانهای را بهعنوان یارانه به حسابشان واریز میکند.
در این راستا اولین گام برای واریز یارانه دهک بندی خانوارها است بر این اساس دولت طبق معیارهایی که اعلام کرده است در برهه هایی اقدام به تغییر دهک خانوارها و به دنبال آن افزایش، کاهش و حتی حذف یارانه افراد مینماید و بر اساس بررسی های قانونی سه دهک پردرآمد جامعه از دریافت یارانه کنار گذاشته میشوند و هفت دهک باقیمانده یعنی اقشار کمدرآمد، مشمول دریافت یارانه هستند.
با مصوبه جدید هیئت وزیران، شش شاخص مانند درآمد ماهانه، خودرو بالای ۳میلیارد تومان، ملک بالای ۳۵میلیارد تومان و سقف خرید ماهانه به عنوان معیار دهک بندی اعلام شدند.
با توجه به تکلیف قانون بودجه سال 1403، دولت موظف بود تا آییننامه مربوط به نحوه دهک بندی خانوارها را تهیه و تصویب کند. با توجه به تغییر دولت در این بازه زمانی به نظر میرسد که این آییننامه بسیار دیرتر از زمان مقرر به تصویب هیئت وزیران رسیده است.
با توجه به آییننامه اجراییای که به استناد جزء (6) بند (الف) تبصره (8) ماده واحده قانون بودجه سال 1403 به تصویب هیئت وزیران رسیده است، خانوارهای دارای املاک و مستغلات از جمله باغ ویلاهای مجلل (لوکس) با مجموع ارزش ریالی بالاتر از 35 میلیارد تومان، خانوارهای دارای یک یا چند خودروی سواری یا وانت دو اتاق (کابین) دارای شماره انتظامی شخصی با مجموع ارزش 3 میلیارد تومان، خانوارهایی که درآمدهای آنها بیش از سقف مشخص باشد، خانوارهایی که میزان خرید آنها از طریق حسابهای غیرتجاری از رقم تعیین شده بالاتر باشد، ایرانیان مقیم خارج از کشور بر اساس اعلام وزارت امور خارجه و خانوارهایی که بیش از پنج سفر خارجی در بازه یک ساله داشته باشند مشمول شرایط قطع یارانه خواهند بود.
به این ترتیب به نظر میرسد که دهکبندی و شاخصهایی که تا پیش از این برای این منظور مورد استفاده قرار میگرفت کنار گذاشته شده است.
بر همین اساس شاخصهای جدید تعیین شده در این آییننامه تنها تا پایان سال معتبر خواهند بود چرا که براساس قانون بودجه سال 1403 به تصویب رسیده است. به این ترتیب مشخص نیست که آیا در این بازه زمانی آیا امکان اجرای کامل شاخصهای جدید وجود دارد و اینکه آیا در سال آینده نیز شرایط مشابهی در نظر گرفته خواهد شد؟
هیئت وزیران در جلسه 1403٫8٫6 به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان هدفمندسازی یارانه ها و به استناد جزء (6) بند (الف) تبصره (8) ماده واحده قانون بودجه سال 1403 کل کشور آیین نامه اجرایی موضوع جزء یاد شده را به شرح زیر تصویب کرد:
آیین نامه اجرایی موضوع جزء (6) بند (الف) تبصره (8) ماده واحده قانون بودجه سال 1403 کل کشور
ماده 1 - در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند
1. وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
2. سازمان: سازمان هدفمندسازی یارانه ها
3. پایگاه: پایگاه ملی اطلاعات رفاه ایرانیان
4. دستگاه دستگاههای اجرایی دستگاههای اجرایی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386
5. کارگروه تعامل پذیری کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی موضوع ماده (3) قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی مصوب 1401
ماده 2 - خانوارهایی که واجد هر یک از شرایط زیر باشند با رعایت ملاحظات اجتماعی و به صورت تدریجی غیر مشمول حمایت دولت تلقی می شوند:
1- خانوارهای دارای املاک و مستغلات از جمله باغ ویلاهای مجلل لوکس) با مجموع ارزش ریالی بالاتر از سیصد و پنجاه میلیارد (000'000'000'350 ریال)
2. خانوارهای دارای یک یا چند خودروی سواری یا وانت دو اتاق کابین) دارای شماره انتظامی شخصی با مجموع ارزش سی میلیارد (30،000،000) ریال
تبصره - برای خانوارهای بیش از پنج نفر به ازای هر نفر افزایش مبلغ یکصد و بیست و پنج میلیون (125،000،000) ریال به مبلغ مذکور در ردیف پنجم جدول فوق اضافه میشود.
5. ایرانیان مقیم خارج از کشور بر اساس اعلام وزارت امور خارجه
6. خانوارهایی که بیش از پنج سفر خارجی در بازه یک ساله دارند.
میخواهیم به این موضوع بپردازیم و سایت استعلام دهک بندی یارانه و استعلام دهک خانوار با کد دستوری را توضیح دهیم.
برای گرفتن استعلام دهک بندی خانوار باید ابتدا وارد سایت حمایت معیشتی شوید. آدرس سایت استعلام دهک بندی hemayat.mcls.gov.ir میباشد بعد از ورود مراحل زیر را طی نمایید.
۱- گزینه ورود/ثبت نام را انتخاب نمایید.
۲- روی ورود از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند کلیک کنید و یا در همین قسمت کد ملی خود را وارد نمایید.
۳- شماره همراه سرپرست خانوار و تصویر امنیتی را وارد کنید.
۴- اکنون روی ارسال رمز یکبار مصرف بزنید تا کد تایید به شماره موبایل ارسال شود و حالا رمز یکبار مصرف ارسال شده را در فیلد مربوطه وارد نمایید.
۵- حالا روی مشاهده وضعیت مشمولیت یارانه و ثبت درخواست کلیک نمایید.
۶- دهک بندی خود را میتوانید مشاهده کنید.
استعلام دهک خانوار با کد دستوری: استفاده از کد دستوری (#کد ملی*۴۳۸۵۷*۴*) را به عنوان کد استعلام دهک خانوار معرفی کردند که اشتباه است و تنها کاربرد این کد برای اطلاع از اینکه فرد، از یارانه برخوردار است یا خیر، میباشد.
برای استفاده از این روش باید ابتدا با شماره ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ تماس بگیرید. سپس کد ملی سرپرست خانوار و شماره تلفنشان را وارد کنید. به این ترتیب میتوانید از دهک خود مطلع شوید.
جدول دهک خانوار
طیبه حسینی سخنگوی سازمان هدفمندسازی یارانهها توضیح داده است که یارانه هیچکس حذف نشده و سازمان هدفمندسازی یارانهها زمان پرداخت را اطلاعرسانی خواهد کرد.
۵۱ میلیون نفر مشمول یارانه نقدی دهک چهارم تا نهم میشوند که بودجه ۱۶ همتی برای پرداخت یارانه این گروه نیاز است.
بر اساس جدول زمانبندی واریز یارانهها، هر ماه در روز بیست و پنجم ماه یارانه نقدی دهکهای اول تا سوم و در روز سیام ماه یارانه نقدی دهکهای چهارم تا نهم واریز میشود.
در ماه آبان یارانه نقدی دهکهای اول تا سوم با حدود ۱۶ ساعت تأخیر به حساب سرپرستان خانوار واریز شد و یارانه نقدی دهکهای چهارم تا نهم که قرار بود ساعت ۲۴ روز چهارشنبه ۳۰ آبان قابل برداشت باشد هنوز به حساب سرپرستان خانوار واریز نشده است.
طرح کالابرگ الکترونیکی که از بهمن ۱۴۰۲ تا اردیبهشت ۱۴۰۳ اجرا شد، در سال ۱۴۰۴ با شرایطی جدید دوباره اجرا خواهد شد.
رحیم زارع سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه اعلام کرد: کمیسیون تلفیق در مصوبهای مقرر کرد تا سرپرستان خانوار مشمول یارانه نقدی در صورت تغییر شیوه به پرداخت غیرنقدی، از کالابرگ الکترونیکی استفاده کنند.
بدین ترتیب در سال ۱۴۰۴ یارانه بگیران دهکهای اول تا سوم و یارانه بگیران دهکهای چهارم تا نهم که به ترتیب ۴۰۰ و ۳۰۰ هزار تومان یارانه نقدی دریافت میکنند، با درخواست سرپرست خانوار میتوانند از یارانه کالابرگ به جای یارانه نقدی استفاده کنند.
بند ۱۳ حمایت اجتماعی لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ شرایط استفاده از یارانه کالابرگ به جای یارانه نقدی را مشخص کرده است.در این بند دو نکته حائز اهمیت وجود دارد؛ نخست اینکه تغییر شیوه پرداخت از نقدی به کالابرگ الکترونیکی انجام نمیشود مگر به درخواست سرپرستان خانوار.
نکته دوم این است که تأکید شده این شیوه تغییر واریز یارانهها، بدون هرگونه مبلغ تشویقی اضافه بر مبلغ یارانه نقدی، مجاز دانسته شده است. به عبارت دیگر، امکان تغییر شیوه پرداخت یارانه از نقدی به کالابرگ تنها در صورتی امکانپذیر است که سرپرستان خانوار مایل باشند مبلغ ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار تومان یارانه نقدی را بدون هیچ گونه مبلغ تشویقی اضافه به صورت کالابرگ و برای خرید کالا استفاده کنند.
در حالی که بسیاری از رسانهها دلیل تاخیر در واریز یارانهها را عدم تامین اعتبار لازم در زمان مقرر اعلام کرده بودند، سخنگوی سازمان هدفمندی یارانهها در این خصوص گفت: این موضوع که عدم پرداخت یارانهها نبود منابع عنوان شده، گمانهزنی برخی رسانهها است. سازمان هدفمندی چنین چیزی را اعلام نکرده است.
به هر حال این برای نخستین بار بود که دو مرحله واریز یارانه با تاخیر انجام شد و اکنون این نگرانی به وجود آمده که یارانه نقدی ماه آذر نیز با تاخیر واریز شود.
در صورت عدم تاخیر، یارانه نقدی آذر ۱۴۰۳ برای دهکهای اول تا سوم روز ۲۵ آذر و برای دهکهای چهارم تا نهم روز ۳۰ آذر واریز خواهد شد.
در ابتدا این شائبه به وجود آمد که طرح جایگزینی صدکبندی به جای دهک بندی به مرحله اجرا رسیده از این رو یارانه برخی خانوارها قطع شده است.
معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این خصوص توضیح داد، زمانی میگفتند دهک دهم درآمدی باید از دریافت یارانه حذف شود،
اما از این پس اگر قرار شود در آینده حذفی صورت بگیرد، به صورت صدکی خواهد بود و مثلاً تصمیم گرفته خواهد شد که ۳ صدک آخر حذف شوند و یارانه نگیرد. یا اگر قرار باشد کمکهای ویژهای ارائه شود هم از این روش استفاده میکنیم.
وی افزود، قبلاً دهک اول را داشتیم که پایینترین دهک درآمدی از نظر معیشتی است و مثلاً اگر تصمیم گرفته شود یارانه ویژه به این دهک داده شود میگویند به ۵ صدک اول یارانه ویژه را میدهیم که تعدادشان نصف مجموع دهک اول میشود؛ لذا قدرت تحلیل صدک خیلی راحتتر و فهم فاصلههای آن خیلی بهتر است».
چندی است از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سخن از صدکبندی میشود؛ کلیت این کار برای تحلیل دقیقتر و معقولتر کردن عدالت بوده و عنوان میشود ارتباطی به قطع یارانهها ندارد؛
اما کسانی که با آزمون وسع جدید به صدکهای بالا و غیرمشمول وارد میشوند، یارانه آنها قطع خواهد شد.
برای فهمیدن اینکه اگر یارانه واریز نشد چه کنیم تا انتهای مطلب با ما باشید.
تغییرات ایجادشده در برنامههای مالی و درآمد افراد در سال ۱۴۰۳ باعث شده است این مبلغ برای برخی کمتر از دورههای قبل واریز و برای برخی هم کاملا قطع شود. بسیاری از کسانی که با این مشکل روبهرو شدهاند بهدنبال راهحلی برای آن یا ثبت اعتراض هستند؛ اما نمیدانند چطور باید این کار را انجام دهند. اگر شما هم میخواهید درباره نحوه اعتراض به قطع یارانه و روشهای پیگیری آن اطلاعات دقیقتری کسب کنید، تا انتهای این مطلب همراه ما بمانید.
اصلیترین دلیل قطع یا کاهش مبلغ یارانه، تغییر دهکبندی خانوار است که با استعلام و مشاهده واریز یارانه مشخص میشود. زمانیکه درآمد خانواده نسبت به معیارهای دهکبندی افزایش پیدا کند، دولت با بررسی گردش حساب سرپرست خانوار اقدام به تغییر دهکبندی یا قطع یارانه خانوار میکند. این مسئله دلایل دیگری هم دارد که شامل موارد زیر میشود:
اعتراض به قطع یارانه معیشتی هیچ محدودیتی نداشته و برای عموم افراد آزاد است؛ اما احتمال پذیرش اعتراض کسانی که تا چند وقت اخیر مشمول دریافت یارانه میشدند ولی در حال حاضر یارانهای نمیگیرند، بیشتر است. حالتهای کلی اعتراض به یارانه به ترتیب زیر است:
در مواردی که گفته شد، نیاز به اعتراض به دهکبندی یارانه معیشتی دارید. این اعتراض روشهای مختلفی دارد که در ادامه با آنها آشنا میشوید؛ اما پیش از آن باید روشهای استعلام دهک خود را بشناسید تا بدانید نیاز به اقدامی دارید یا خیر.
برای اطلاع از دهکبندی جدید باید از روشهای استعلام آن کمک بگیرید. اطلاع از دهک معیشتی به شما کمک میکند که علت تغییر مبلغ یارانه یا کمشدن آن را متوجه شوید تا درصورت لزوم از روشهای درستی اقدام به اعتراض کنید. انواع روشهای استعلام دهک معیشتی را در ادامه به شما معرفی میکنیم.
برای اینکه مطمئن شوید علت قطع یارانه معیشتی شما تغییر دهکبندی بوده یا نه، میتوانید از سرویس دهکبندی معیشتی پیشخوان ۲۴ استفاده کنید. این سامانه از خدمات متنوعی تشکیل شده است که با کمک آنها نیازی به مراجعه حضوری یا پرداخت هزینههای اضافی ندارید. مراحل استعلام دهک معیشتی با پیشخوان ۲۴ به ترتیب زیر است:
استعلام دهک معیشتی از طریق تلفن هم امکانپذیر است. توجه داشته باشید که ممکن است این سامانه تلفن گویا برخی مواقع دچار اختلال شود. مراحل استعلام دهک معیشتی یارانه ۱۴۰۳ با تلفن، عبارتند از:
وقتیکه از علت قطع یارانه مطمئن شدید و نسبت به دهکبندی جدید اعتراض داشتید، باید این اعتراض به قطع یارانه را از طریق روشهای قانونی ثبت و پیگیری کنید. اعتراض به قطع شدن یارانه راههای مختلفی دارد که هم شامل روشهای حضوری و هم غیرحضوری میشود. برای اطلاع از جزئیات هر یک از این روشها در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
دولت در چند وقت اخیر برای رسیدگی به درخواستهای اعتراض به یارانه معیشتی، سامانهای با عنوان سامانه حمایت (hemayat.mcls.gov.ir) راهاندازی کرده است که با مراجعه به آن میتوانید بهصورت آنلاین اعتراض به کم واریز شدن یارانه یا اعتراض به عدم دریافت یارانه را ثبت کنید. برای پیگیری اعتراض یارانه معیشتی در سامانه حمایت باید مراحل زیر را دنبال کنید:
سامانه تلفنی اعتراض به قطع یارانه نقدی که اخیرا راهاندازی شده و میتوانید از طریق تماس با شمارههای زیر اعتراض به یارانه خود را ثبت کرده و پیگیری کنید:
برای افرادی که دسترسی به اینترنت ندارند و پاسخی از تلفن اعتراض به قطع یارانه دریافت نکردهاند، پیگیری اعتراض یارانه معیشتی از دفاتر پیشخوان دولت راهحل مناسبی است. درصورتی که میخواهید روش حضوری پیگیری یارانه قطع شده با کد ملی را امتحان کنید، باید به همراه مدارک شناسایی خود به یکی از دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کرده و درخواستتان را با تکمیل فرم اعتراض، ثبت کنید.
توجه داشته باشید که برای پیگیری علت قطع یارانه معیشتی از طریق دفاتر پیشخوان، باید به دولت وکالت دهید تا منابع مالی و حسابهای شما را بررسی کند تا درصورت تایید اعتراض دهکبندی شما تغییر کند. مدارک لازم برای شکایت یارانه و ثبت آن بهصورت حضوری عبارتند از:
برای اینکه بدانید اعتراض شما تایید یا رد شده است باید از همان روشی که برای اعتراض اقدام کردهاید پیگیری کنید؛ یعنی درصورت اعتراض به معیشتی از طریق سامانه حمایت باید به پروفایل کاربری خود مراجعه کرده و برای پیگیری علت قطع یارانه معیشتی، درخواستهای خود را بررسی کنید؛ همچنین برای دسترسی به شماره تلفن پیگیری یارانه معیشتی هم میتوانید از شمارههای معرفیشده کمک بگیرید. اگر هم برای طی کردن مراحل جدا کردن یارانه، اعتراضتان را بهصورت حضوری ثبت کرده باشید، نتیجه اعتراض به قطع یارانه برای شما پیامک خواهد شد.
با توجه به بازبینی دهکها و ایجاد تغییرات مختلف در دهکبندیهای یارانهای، جاماندگان هم میتوانند اعتراض خود به قطع شدن یارانه را ثبت کنند. نحوه اعتراض به یارانه برای این افراد هم طبق موارد معرفیشده بوده و تفاوتی ندارد؛ همچنین برای دریافت جواب اعتراض به یارانه معیشتی هم میتوانید از طریق سایت اعتراض به قطع یارانه، سامانه تلفنی یا دریافت پیامک اقدام کنید.
قطع شدن یارانه میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که در این مقاله به تمامی آنها اشاره کردیم. در این مطلب علاوه بر آموزش نحوه اعتراض به قطع یارانه، معرفی سامانه اعتراض به قطع یارانه، تلفن اعتراض به قطع یارانه، مدارک لازم برای ثبت درخواست و روشهای پیگیری یارانه قطع شده انجام شد. درصورت مطالعه این مطلب میتوانید به جواب تمام سوالات مربوط به علت قطع یارانه و اعتراض به آن دست پیدا کنید.
قطعی یارانه میتواند دلایل مختلفی داشته باشد اما معمولا بهعلت درج شماره شبای اشتباه یا تغییر دهکبندی خانوار، یارانه معیشتی افراد قطع شده و به حسابشان واریز نمیشود.
درصورتی که قصد دارید اعتراض به عدم دریافت یارانه را بهصورت حضوری ثبت کنید، باید به یکی از دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کرده و فرم اعتراض به یارانه معیشتی را پر کنید تا مراحل آن پیگیری شود.
چنانچه سرپرست خانوار تا پایان هفته در موعد واریز یارانه موفق به دریافت یارانه نشدند برای مشاهده وضعیت به پنجره واحد «خدمات هوشمند- سامانه رفاهی پنجره ملی» به آدرس https://my.gov.ir/ مراجعه کرده و از وضعیت خود اطلاع کسب کنند.
شماره تلفن پیگیری یارانه معیشتی و اعتراض به آن 0216369 است. درصورتی که موفق به برقراری ارتباط نشدید میتوانید با سامانه تلفن گویای 09200006369 تماس بگیرید.
سامانه اعتراض به قطع یارانه یا حمایت، حدود یک سال است که راهاندازی شده و آدرس این سامانه هم hemayat.mcls.gov.ir است.
بله؛ کدملی و شماره تماس ثبتنامشده سرپرست خانوار از جمله اطلاعاتی هستند که برای اعتراض به حذف یارانه و دریافت نتیجه اعتراض به قطع یارانه به آنها نیاز دارید.
خیر؛ چیزی بهعنوان شماره پیامک اعتراض به یارانه معیشتی و ارسال اعتراض بهصورت پیامک بهطور قانونی وجود ندارد. کدهای دستوری معرفیشده در سامانههای دیگر بهمنظور استعلام دهک و وضعیت یارانه معیشتی در نظر گرفته شدهاند.