مقاومت یمن و تغییر موازنه جهانی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ پس از فراگیری کووید-۱۹، اقتصاد جهان به یک رکود تاریخی وارد شد که بسیاری از تحلیلگران معتقدند خلق منازعات منطقه‌ای و جهانی مثل جنگ اوکراین، منازعه رژیم صهیونیستی و جبهه مقاومت، وقایع  سوریه، منازعه یمن و ائتلاف غربی و...  موجب تداوم و عمیق‌تر شدن و فراگیرتر شدن بحران اقتصادی خواهد شد.

با توجه به افزایش هزینه‌های حمل و نقل دریایی و بیمه کشتی‌ها و کالاها در سال‌های اخیر، توجه به باب المندب به دلیل کوتاهی مسیر دریایی بیشتر شده است

یکی از مهمترین راهبرد‌های دفاعی و امنیتی انصارالله یمن در مواجهه با ائتلاف غربی، قطع شریان اقتصادی از باب المندب و غرب آسیا به کانال سوئز و از آنجا به مدیترانه و اروپا می‌باشد. باب المندب دریای سرخ را از یک طرف به اقیانوس هند و از طرف دیگر از طریق کانال سوئز به دریای مدیترانه و اروپا متصل می‌کند.  

طبق برآورد سازمان بین‌المللی دریانوردی بیش از یک چهارم کشتیرانی جهانی از باب المندب انجام می‌گردد.  همچنین طبق برآورد دیگری ۳۰ تا ۴۰ درصد ترافیک کانتینری جهان، ۱۲ تا ۱۵ درصد از تجارت جهانی، هفت تا ۱۰ درصد نفت و هشت درصد گاز طبیعی جهان و روزانه بین ۶ تا ۸ میلیون بشکه نفت از این تنگه عبور می‌کند.

با توجه به افزایش هزینه‌های حمل و نقل دریایی و بیمه کشتی‌ها و کالاها در سال‌های اخیر، توجه به باب المندب به دلیل کوتاهی مسیر دریایی بیشتر شده است. به طوری که آمار نشان می‌دهد حمل و نقل دریایی باب المندب از 6.4 میلیون بشکه در سال ۲۰۱۸ به ۸ میلیون بشکه در سال ۲۰۲۳ افزایش پیدا کرد. این در حالی است که این مقدار در دهانه امیدنیک در منتهی الیه قاره آفریقا از 7.6 میلیون بشکه در سال ۲۰۱۸ به ۶ میلیون بشکه در سال ۲۰۲۳  کاهش یافت. این آمارها نشان دهنده این است که افزایش هزینه‌های ناوگان‌های دریایی موجب توجه به ترانزیت و حمل و نقل کالا و انرژی از دماغه امیدنیک به باب المندب شده است.

راهبرد اختلال در تجارت جهانی در باب المندب در دو سطح منازعه تجاری تاثیرگذار می‌باشد. در  سطح اول به اقتصاد کشورهای ساحلی دریای سرخ و شمال آفریقا برمی‌گردد به طوری که آمارها نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۲  فقط کشورهای لیبی، تونس، الجزایر، مراکش و موریتانی ۴۶.۵ میلیارد دلار کالا از پنج کشور آسیایی چین، کره جنوبی، هند، ژاپن و اندونزی وارد کردند که این میزان با شروع منازعه یمن و رژیم صهیونیستی به نصف این مقدار کاهش یافته است.

با توجه به افزایش هزینه‌های حمل و نقل دریایی و بیمه کشتی‌ها و کالاها در سال‌های اخیر، توجه به باب المندب به دلیل کوتاهی مسیر دریایی بیشتر شده است

علاوه بر این، با توجه به اینکه بندر ایلات یکی از بنادر مهم تجاری رژیم صهیونیستی در تجارت بین‌المللی است با ضرر ۴۴ میلیارد دلاری در سال گذشته میلادی مواجه بود. در سطح دوم، منازعه در باب المندب موجب تغییر مسیر ترانزیتی از طریق دماغه امیدنیک در منتهی الیه جنوب آفریقا و افزایش بسیار زیاد هزینه کالا در اروپا و غرب آسیا شده است؛ به طوری که برآوردهای بین المللی حاکی بر این است سفر از بندر رأس تنوره عربستان در خلیج فارس به بندر روتردام هلند در اروپا از مسیر باب المندب به کانال سوئد و دریای مدیترانه با سرعت ۱۵ گره دریایی ۱۹ روز و چهار ساعت به طول می‌انجامد، در حالی که همین سفر از دماغه امیدنیک در منتهی الیه جنوب قاره آفریقا ۳۳ روز به طول خواهد انجامید.

این مسئله یعنی افزایش ۷۵ درصدی هزینه‌های حمل و نقل و بیمه کالاها و خدمات منجر به افزایش هزینه‌های کالا و خدمات در اروپا و غرب آسیا شده است. برآوردها نشان می‌دهد که اختلال کشتیرانی در باب المندب موجب شده که بزرگترین شرکت‌های کشتیرانی جهان یعنی ناوگان کشتیرانی مدیترانه، ناوگان‌های کشتیرانی دانمارک، آلمان و فرانسه که بزرگترین ناوگان‌های تجاری جهان هستند بخش قابل توجهی از ترانزیت خود را از باب‌المندب متوقف نموده و تلاش نمایند از طریق دماغه امیدنیک کالاهای خود را از اقیانوس هند به اروپا ترانزیت نمایند.  

مجموعه مطالب فوق نشان می‌دهد که تداوم منازعه تجاری بین انصارالله یمن و ائتلاف غربی همچنین توسعه جنگ اوکراین، چین و آمریکا بر سر تایوان، منازعه رژیم صهیونیستی و جبهه مقاومت می‌تواند چشم انداز انتقال بحران تجاری به بحران‌های امنیتی جهان را برای سال ۲۰۲۵ به ارمغان آورد.

ز.