به گزارش راهبرد معاصر؛ یک روز به پایان مهلت ایران به طرف اروپایی برای کاهش دور چهارمی تعهدات برجامی زمان مانده و طرف اروپایی به جای اقدامی موثر به فرافکنی علیه ایران متوسل شده است.
علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز گذشته از راهاندازی یک زنجیره ۳۰ تایی سانتریفیوژهای IR6 خبر داد. اتحادیه اروپا در واکنش به این اقدام جمهوری اسلامی را فرا خواند که به تعهدات خود در قبال برجام پایبند بماند.
مایا کوچیانچک، سخنگوی فدریکو موگرینی، هماهنگکننده سیاست خارجی اروپا در واکنش به اقدام تازه ایران به راهاندازی سانتریفیوژهای جدید از جمهوری اسلامی خواست که تصمیم خود را پس گرفته و به تعهداتش در قبال برجام وفادار بماند.
او تصریح کرد: ایران پس از خروج آمریکا از برجام ۱۴ ماه تمام به این توافق پایبند بود و اتحادیه اروپا نیز تا زمانی که جمهوری اسلامی به تعهدات خود در زمینه فعالیتهای هستهای وفادار بماند، پایبندی خود را حفظ خواهد کرد.
سخنگوی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز ایران را به پایبندی به تعهدات مربوط به توافق هستهای تشویق کرد. او افزود، غنیسازی فراتر از میزان تعیینشده در برجام از لحاظ اقتصادی نیز به ایران کمکی نخواهد کرد.
هایکو ماس وزیر خارجه آلمان نیز در جریان سفر خود به مجارستان به اقدام تازه ایران به راهاندازی سانتریفیوژهای جدید واکنش نشان داد و از آن انتقاد کرد.
وزیر امور خارجه آلمان بعدازظهر دوشنبه ۱۳ آبان (۴ نوامبر) در کنفرانسی خبری در بوداپست تسریع و افزایش غنیسازی از سوی ایران را گامی غیرقابلقبول خواند و گفت، جمهوری اسلامی با این کار آینده توافق هستهای را به کل به خطر میاندازد.
او تصریح کرد که این امر در مورد هر یکی از گامهای ایران صادق است که سبب نقض برجام شود.
به گفته هایکو ماس ایران سانتریفیوژهایی بسیار پیشرفته ساخته است که با آنچه در توافق هستهای تعیین شده، مغایرت دارد.
علی اکبر صالحی، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اعلام کرد که جمهوری اسلامی یک زنجیره ۳۰ تایی سانتریفیوژهای پیشرفته نسل ششم موسوم به IR6 را در نطنز راهاندازی کرده است.
او روز دوشنبه ۱۳ آبان (۴ نوامبر) در جریان بازدید خود از تأسیسات هستهای نطنز، گفت: «ما متوقف نشده بودیم و اگر چنین بود ما نمیتوانستیم در عرض ۲ ماه بیش از ۲۶۶۰ سو به ظرفیت سویی که الان داریم عملیاتی که ۶ هزار سو میباشد اضافه کنیم. یعنی الان مقدار سو ما رسیده به ۸۶۶۰ سو و تولید اورانیوم ما که قبل از گام سوم کاهش تعهدات برجامی حدود ۴۵۰ گرم در روز بود الان به بیش از ۵ هزار گرم رسیده است».
"سو" واحدی است که بر اساس آن حجم تولید سالانه اورانیوم غنیشده با درصد معینی از خلوص اندازهگیری میشود.
جمهوری اسلامی به اعضای باقیمانده در برجام، بهویژه کشورهای اروپایی، تا روز ۱۴ آبانماه فرصت داده تا "تعهدات بانکی و نفتی" خود را در قبال تهران انجام دهند و برای تسهیل مبادلات بانکی و فروش نفت ایران "گامهای عملی" بردارند.
دولت ایران ۱۸ اردیبهشت در سالگرد خروج آمریکا از برجام، طرفین اروپایی این توافق را تهدید کرد که در صورت تامین نکردن منافع اقتصادی تهران طی دو ماه، اولین مرحله کاهش تعهداتش را آغاز می کند.
عبور از سقف ۳۰۰ کیلوگرمی ذخایر اورانیوم غنیشده ۳.۶۷ درصد، خودداری از فروش آب سنگین و مازاد اورانیوم غنیشده گام اول کاهش تعهدات بوده است.
دولت ایران در دومین گام سطح غنی سازی را از سطح ۳.۶۷ درصد افزایش داد. افزایش دامنه تحقیق و توسعه و راهاندازی نسل جدید سانتریفیوژها هم به عنوان گام سوم مطرح شد.