به گزارش «راهبرد معاصر»؛ احمد الشرع، رئیس جمهور جدید سوریه که پیش تر به شاخهای از القاعده وابسته بود، احتمال عادیسازی روابط سوریه با اسرائیل را رد نکرد. الشرع در دیدار با مریلین استاتزمن، نماینده جمهوریخواه کنگره آمریکا از ایالت ایندیانا که در دمشق انجام شد، به وی گفت در شرایط مناسب آماده پیوستن به توافقنامه ابراهیم است. استاتزمن در مصاحبه ای مطبوعاتی گفت: از الشرع پرسیدم آیا با توافقنامه ابراهیم موافق است یا خیر، که گفت حتماً، اما در شرایطی خاص.
استاتزمن و کوری لی میلز، نماینده جمهوریخواه فلوریدا هفته گذشته غیررسمی از سوریه بازدید کردند
الشرع این شرایط یا موقعیت را مشخص نکرد، اما استاتزمن گفت، رئیس جمهور موقت سوریه نگرانی خود را درباره تجاوز اسرائیل به خاک این کشور و تلاشهای این رژیم برای تجزیه سوریه و نیز ایجاد منطقه خودمختار در کنترل دروزیها در امتداد مرزهای اسرائیل ابراز کرد.
استاتزمن و کوری لی میلز، نماینده جمهوریخواه فلوریدا هفته گذشته غیررسمی از سوریه بازدید کردند و نخستین اعضای کنگره بودند که از زمان سرنگونی بشار اسد، رئیس جمهور سابق سوریه در اوایل دسامبر 2024، با الشرع دیدار کردند.
استاتزمن گفت: مهم است با دولت جدید صحبت و انگیزهها و نیاتش را درک کنیم. ما دیکتاتور دیگری در سوریه نمیخواهیم، بلکه میخواهیم اسرائیل در خاورمیانه متحد و دوست داشته باشد.
با وجود این، دولت ترامپ همچنان به منزوی کردن دولت جدید سوریه ادامه میدهد. مقام های سوریه به تازگی در اقدامی که ایالات متحده آن را نشانهای از حسن نیت تلقی کرد، دو عضو برجسته جهاد اسلامی، گروه فلسطینی مورد حمایت ایران که در سوریه فعالیت میکند دستگیر کردند. سرکوب فعالان فلسطینی ازجمله شروط دولت آمریکا برای لغو تحریمهاست، گرچه این شروط مستلزم تعهد به گفت وگو یا روابط با اسرائیل نیست.
چارلز لستر. همکار و مدیر بخش مبارزه با تروریسم مؤسسه خاورمیانه گفت، دولت جدید دمشق «در شرایطی که امروز به سادگی وجود ندارد» پذیرای توافقنامه ابراهیم است. به گفته لیستر، تا آن زمان به نفع الشرع است دست کم تمایلش را برای عادیسازی روابط و برگزاری مذاکرات نشان دهد. وی افزود، الشرع و اسعد الشیبانی، وزیر امور خارجه دولت جدید سوریه از خود خونسردی نشان میدهند، تا جایی که میتوانند بدون اغراق برای جلب رضایت مخاطبانشان حرف میزنند و وانمود میکنند در شرف انجام کاری هستند که هنوز انجام ندادهاند.
در زمان دولت اسد هیچ رابطه دیپلماتیکی میان سوریه و اسرائیل وجود نداشت. در واقع، دو کشور از زمان تأسیس اسرائیل در سال ۱۹۴۸ در حالت جنگ بودهاند. بنابراین، هرگونه اقدامی از سوی الشرع برای تعامل با اسرائیل جنجال گستردهای در داخل سوریه به راه خواهد انداخت، به ویژه از آنجایی که ارتش اسرائیل بارها پس از سقوط دولت سابق، به بهانه جلوگیری از افتادن سلاح به دست افراد «فاقد صلاحیت»، حملات هوایی به مکان های نظامی متعلق به آنها انجام داده است.
به همین ترتیب، ماه گذشته بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل خواستار خلع سلاح کامل در جنوب سوریه شد، در حالی که الشرع بر پایبندی اش به توافق آتشبس ۱۹۷۴ با اسرائیل تأکید کرد.
الشرع و اسعد الشیبانی از خود خونسردی نشان میدهند، تا جایی که میتوانند برای جلب رضایت مخاطبانشان حرف میزنند و وانمود میکنند در شرف انجام کاری هستند که هنوز انجام ندادهاند
بدون شک، چالش اصلی پیش روی دولت انتقالی سوریه، رعایت مرز باریک میان دفاع از حاکمیت به وسیله کانالهای مشروع سیاسی و دیپلماتیک، جلوگیری از افتادن در دام اسرائیل و پاسخ به هرگونه اقدام تهاجمی آن خواهد بود. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا همچنان به دنبال گسترش توافقنامه ابراهیم، مهمترین دستاورد سیاست خارجی دوره نخست ریاست جمهوری اش است که طبق آن، اسرائیل روابطش را با چهار کشور عربی عادیسازی کرد.
مشارکت دادن عربستان سعودی در مذاکرات، بهترین دستاورد خواهد بود و راه را برای سایر کشورها هموار میکند تا از این روند پیروی کنند. اما دولت ترامپ سایر کشورهای جهان عرب و اسلام را نیز به عنوان اهداف بالقوه برای عادیسازی روابط در نظر میگیرد.
استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ به خاورمیانه گفت، سوریه و لبنان که چندین جنگ با اسرائیل داشتهاند، امکان دارد روزی به توافقنامه ابراهیم بپیوندند. وی ماه گذشته در مراسمی در کمیته یهودیان آمریکا گفت: تغییرات اساسی در منطقه، به ویژه شکستهایی که نیروهای متحد ایران در آن کشورها خوردند، میتواند در این زمینه نقش داشته باشد.