به گزارش راهبرد معاصر؛ از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ در کاخ سفید بر میزان شکاف ها در میان رهبران ناتو به نحو فزاینده افزوده شده است. شعار اول آمریکای ترامپ در کنار تلاش او برای اخذ بیش از پیش مطالبات مالی از اروپا موجب شده تا رهبران قاره سبز در راستای ایجاد سازوکاری نظامی مجزا از آمریکا گام بردارند.
اظهارات اخیر رئیس جمهور فرانسه مبنی بر مرگ مغزی شدن ناتو به رهبری آمریکا اگرچه با انتقادات برخی رهبران اروپایی منجمله مرکل مواجه شد، اما بیانگر آشکار شدن بیش از پیش جدال ها میان واشنگتن و بروکسل است.
حال ترکیه عضو مهم این سازمان نظامی اعلام نموده از مشارکت در طرح ناتو در حوزه بالتیک امتناع خواهد ورزید. خبرگزاری رویترز با استناد به منابع آگاه گفته بود كه آنكارا از فرستاده خود در ناتو خواسته است كه طرحی را که برای حمایت از لهستان و كشورهای بالتیك در صورت حمله روسیه ارائه شده است را امضاء نکند.
پیش از این دبیر کل ناتو، با اشاره به حمله ترکیه به سوریه بدون هماهنگی با ناتو، گفته بود: "حمله ترکیه به شمال سوریه توسط بسیاری از کشورهای ناتو محکوم شد. بدیهی است که موفقیت ها در مبارزه با دولت اسلامی نباید به خطر بیفتد، وضعیت پرتنش بشردوستانه نباید بدتر شود. با این وجود حداقل ما شاهد کاهش خشونت در شمال شرقی سوریه هستیم و تلاش های جدید برای یافتن راه حل سیاسی شکل گرفته اند. باید دانست که ترکیه یک متحد مهم است. "
رهبران ناتو در حالی این روزها و به مناسبت هفتادمین سالروز تاسیس بزرگترین سازمان نظامی جهان در لندن گردهم آمده اند، که سازمان یاد شده بیش از هر زمانی در لبه پرتگاه نابودی و از هم گسیختگی قرار گرفته است.
ماکرون: مسئولیت اظهارات خود درباره ناتو را میپذیرم
پس از انتقادات دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، درباره اظهارنظر ماکرون درباره ناتو، امروز (سه شنبه) پیش از برگزاری نشست سران این پیمان در لندن، رئیسجمهوری فرانسه در دیداری با همتای آمریکایی خود از سخنانش درباره مرگ مغزی ناتو دفاع کرد.
پیش از این، امروز، دونالد ترامپ از سخنان اخیر امانوئل ماکرون درباره "مرگ مغزی" ناتو انتقاد کرد و آن را برای ۲۸ عضو دیگر این ائتلاف توهینآمیز خواند.
وی با اشاره به اینکه امروزه مبارزه علیه تروریسم تعریف روشنی ندارد، از اعضای ناتو خواست تا در مورد یک تعریف روشن درباره این مسئله با یکدیگر به توافق برسند.
ماکرون همچنین با انتقاد از مبارزه آنکارا با کردهای هم پیمان ائتلاف بینالمللی در سوریه، بیان کرد: "زمانیکه به ترکیه نگاه میکنم میبینم که آنها در حال جنگ با کسانی هستند که همراه ما مبارزه کردند".
رئیسجمهوری فرانسه همچنین ترکیه را متهم کرد که برخی اوقات با واسطههای داعش همکاری میکند.
وی همچنین خواستار گفتگوی استراتژیک "بدون ساده لوحی" با روسیه شد تا درگیریها کاهش یابد. با این حال وی پیشرفتهایی درباره حل و فصل بحران اوکراین را به عنوان پیششرط این گفتگوها قرار داد.
ماکرون با اشاره به خروج واشنگتن و مسکو از معاهده نیروهای اتمی میانبرد، بر لزوم یک توافق جدید در این زمینه برای تضمین امنیت در قاره اروپا تأکید کرد.
راسموسن: ناتو هیچگاه تا این حد گرفتار اختلاف نبوده است
در حالی که ناتو برای جشن هفتاد سالگی خود آماده میشود، آندرس فوگ راسموسن دبیرکل پیشین ناتو تاکید کرد شرایط کنونی با وضعیت ایدهآل فاصله دارد. راسموسن در مصاحبه با "ریدیو دنیش" گفت: «هیچگاه پیش از این در تاریخ ناتو، ما چنین حجمی از اختلاف و تفرقهای که اکنون شاهد هستیم، تجربه نکردهایم.»
این مقام پیشین ناتو سه موردی که موجب پیش آمدن بحران کنونی شده است و ممکن استس بزم ناتو در لندن را تحتالشعاع قرار دهد، ذکر کرد. او در ابتدا از دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا نام برد که بنیاد همکاری ناتو موسوم به ماده ۵ را زیر سوال برده است. براساس این ماده، حمله به یک کشور عضو باید به مثابه حمله به کل ائتلاف در نظر گرفته شود.
مورد دوم که راسموسن به آن اشاره داشت، اظهارات اخیر امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه است که اخیرا ناتو را در وضعیت "مرگ مغزی" توصیف کرده بود. این سخنان بحثها و انتقادهای زیادی را به همراه داشت.
سومین و آخرین موردی که دبیرکل پیشین ناتو به آن پرداخت، مخالفت داخلی شدید با عملیات نظامی اخیر ترکیه در شمال سوریه است. راسموسن گفت: «یکی از موارد نگرانی این است که ترکیه به علت خرید تجهیزات دفاعی روسیه با خطر به حاشیه رانده شدن در بحث همکاری دفاعی ناتو روبرو شود. با این حال ناتو باید ترکیه را حفظ کند و این خطایی تاریخی است که ناتو به ترکیه پشت کند، چه رسد به اینکه بخواهد آن را از این ائتلاف بیرون بیندازد.»
به گفته راسموسن، چنانچه هر کدام از این مباحث در نشست ناتو در لندن مطرح شود، اوضاع به سادگی از کنترل خارج میشود. او افزود: «مساله دیگر تردیدی است که درباره انتخابات بریتانیا که قرار است چند روز پس از این نشست برگزار شود، وجود دارد. این مورد میتواند تبعات جدی برای کشورم دانمارک و دیگر کشورهای عضو به همراه داشته باشد.»
راسموسن اظهار داشت که تمام عدم قطعیتها و اختلافات ممکن است "روحهای ضعیف همانند ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه" را برای آزمایش دودلی ناتو وسوسه کند. آندرس فوگ راسموسن روسیه را "حریف استراتژیک ناتو" خواند و تأکید کرد که ماشینآلات نظامی این ائتلاف "خوب پیش میروند." فوگ راسموسن در پایان گفت: "از زمان پایان جنگ سرد اکنون، ناتو امروز بیش از گذشته مورد نیاز است."
اردوغان: ناتو ناگزیر است خودش را به روز کند
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در آستانه سفر به لندن برای مشارکت در نشستهای ناتو اظهار کرد: تهدیدهایی که امروز با آنها مواجه هستیم ناتو را ناگزیر میکند که خودش را به روز کند.
وی افزود: ما تنها کشوری هستیم که به شکل مستقیم با داعش جنگیدیم و آن را در سوریه شکست دادیم.اردوغان ادامه داد: ناتو باید برای مقابله با تهدیدات خودش را بیشتر تقویت کند تا کشورهای عضو آن به دنبال جایگزین نباشند.
رئیس جمهوری ترکیه تصریح کرد: تمام اعضای ناتو موظف هستند تغییری را ایجاد کنند که امکان اتخاذ مواضع قاطعانه علیه گروههای تروریستی را فراهم کند.
اردوغان تاکید کرد، اگر ناتو سازمانهایی که ما با آنها میجنگیم را تروریستی قلمداد نکند با طرحهای این ائتلاف در بالتیک مخالفت خواهیم کرد.
وی تصریح کرد: اگرچه برخی افراد با سوء نیت تلاش میکنند عضویت ما در ناتو را کمرنگ جلوه دهند اما جایگاه و موضع ما در آن کاملا واضح و روشن است.
رئیس جمهوری ترکیه همچنین با اشاره به تفاهمنامه دریایی با لیبی نیز گفت: یونان میتواند گامهایش را بردارد اما ما نیز حق انجام برخی اقدامات را داریم. هر چه را لازم باشد انجام خواهیم داد. فرانسه نیز از این تفاهمنامه ناراحت است اما این توافق براساس حق حاکمیت ترکیه و لیبی انجام شده و غیرقابل مذاکره است.
این مقام ترکیهای در ادامه با اشاره به روابط آنکارا و مسکو، عنوان کرد: روابط ترکیه با روسیه جایگزین روابط با متحدان نیست بلکه مکمل این روابط است.اردوغان در ادامه گفت که روسیه یک بازیگر برجسته در منطقه و جهان است.
پوتین گسترش ناتو را تهدید علیه روسیه عنوان کرد
«ولادیمر پوتین»، رئیس جمهور روسیه با انتقاد از تداوم روند گسترش و توسعه ناتو این مسئله را با توجه به گذشت سالها از فروپاشی شوروی بی معنا عنوان کرد.
رئیس جمهور روسیه که در میان فرماندهان نظامی در شهر سوچی سخنرانی میکرد، گسترش ناتو را تهدیدی علیه روسیه دانست.
پوتین در عین حال اظهار امیدواری کرد که اشتراک منافع جایگزین رویکرد فعلی در گسترش ناتو شود و تاکید کرد که علی رغم تنشها، اما کشورش همچنان آماده همکاری است.
رئیس جمهور آمریکا: ممکن است فرانسه از ناتو جدا شود
«دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا که در مراسم هفتادمین سالگرد تاسیس ناتو در اجلاس سران این سازمان در لندن حضور دارد، تاکید کرد که ناتو برای اهداف بزرگی به کار گرفته شده است.
ترامپ همچنین اظهارات اخیر رئیس جمهور فرانسه درباره ناتو را «بسیار زننده» عنوان کرد.
رئیس جمهور فرانسه پیش از این در اظهاراتی اعلام کرده بود که ناتو دچار «مرگ مغزی» شده است که این اظهارات با واکنشهای منفی گسترده در میان دیگر اعضای ناتو مواجه شد.
ترامپ همچنین گفت ممکن است روزی فرانسه از ناتو جدا شود، اما توضیحات بیشتری در این ارتباط نداد.
جرمی کوربین: کاش ناتو وجود نداشت
روزنامه دیلی میل امروز (سه شنبه) نوشت، این فیلم که مربوط به سال ۲۰۱۴ است نشان میدهد جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر انگلیس میگوید: من طرفدار ناتو نیستم و حتی میگویم ای کاش ناتو وجود نداشت. من طرفدار هیچ ائتلاف نظامی غربی نیستم و میگویم ای کاش هیچکدام از آنها وجود نداشتند.
این فیلم در حالی منتشر شده که انگلیس در آستانه میزبانی نشست سران ناتو در روزهای آتی است که در آن رهبرانی از جمله دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا نیز حضور خواهند داشت.
جرمی کوربین در مصاحبهای مربوط به ماه گذشته میلادی از اینکه بگوید ائتلاف ناتو یک موفقیت بزرگ نظامی است، امتناع کرد و در پاسخ به اینکه آیا با گفتههای نیک کارتر، رئیس ستاد ارتش انگلیس درباره این ائتلاف نظامی موافق است، گفت: مطمئن نیستم که ناتو را موفقیتآمیزترین ائتلاف نظامی در تاریخ توصیف کنم.
بر اساس گزارشهای رسانهای، حزب محافظه کار حاکم انگلیس امیدوار است که بتواند از فقدان حمایت حزب کارگر از ارتش انگلیس به عنوان هسته اصلی در رقابتهای سیاسی انتخاباتی خود استفاده کند.
کوربین روز یکشنبه در نخستین سخنرانی خود درباره سیاست خارجی خود در آستانه انتخابات ۱۲ دسامبر، به این مساله اشاره کرد که میخواهد دولت بعدی انگلیس موضعش را در قبال روسیه نرمتر کند و از اینکه برای کمک و حمایت به سمت آمریکا متمایل باشد، دست بردارد.
کوربین همچنین با تمرکز با نشست قریبالوقوع ناتو در لندن ادامه داد: اگر حزب کارگر بتواند در انتخابات ۱۲ دسامبر پیروز شود، برای ائتلاف به منظور کاهش تنش در اروپا و فراتر از آن تلاش میکند.