واکنش اصلاح طلبان به ردصلاحیت ها؛ از ارائه لیست واحد تا تخمین نتیجه انتخابات

به گزارش راهبرد معاصر، با نزدیک تر شدن به یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی گمانه زنی ها و واکنش ها  نسبت به مسائل انتخاباتی و مواضع افراد و جریان ها افزایش یافته است.بعد از اعلام نظر هیات های اجرایی در مورد صلاحیت داوطلبان کاندیداتوری انتخابات مجلس که تایید صلاحیت 91.2 درصد ثبت نام کنندگان را در پی داشت، شاهد موضع گیری جریانات مختلف بوده ایم. اصلاح طلبان سعی کرده اند اینگونه وانمود کنند که رد صلاحیت های گسترده ای اتفاق افتاده و با تحت تاثیر قرار دادن افکار عمومی، از این طریق شورای نگهبان را تحت فشار قرار دهند.

واکنش دبیرکل حزب مردم سالاری به رد صلاحیت برخی اصلاح طلبان

مصطفی کواکبیان، رئیس شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، در گفتگویی، با اشاره به ردصلاحیت برخی چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب مدعی شد برخی چهره‌های شاخص منسوب به  جریان اصولگرایان که حتی دارای پرونده‌های اقتصادی و متهم به فساد مالی هستند از سوی هیات‌های اجرایی تایید شده‌اند اما تعدادی از نمایندگان فعلی اصلاح‌طلب متاسفانه رد صلاحیت شده‌اند.

دبیرکل حزب مردم‌سالاری با تاکید بر این که اصلاح‌طلبان هیچ‌گاه با صندوق‌های رای قهر نخواهند کرد از هیات‌های نظارت استان‌ها و مرکزی خواست با رعایت دقیق قانون و عدالت و بی‌طرفی این روند را حتما اصلاح نموده و زمینه مشارکت گسترده مردم در انتخابات را فراهم سازند

کواکبیان همچنین گفت ما به دنبال لیست واحد در بین اصلاح‌طلبان هستیم اما بدون شک ما زمانی می‌توانیم در سراسر کشور لیست بدهیم که دست‌اندرکاران به ما اجازه دهند نامزدهای اصلاح‌طلب واجدشرایط و مقبول ما از فیلترهای اجرایی و نظارتی براساس قانون عبور کنند.

واکنش فعالان اصلاح طلب به اعلام نظر هیئت اجرایی در تایید و رد صلاحیت داوطلبان

پس از  اعلام نظر نهایی هیئت‌های اجرایی، گمانه‌زنی‌ها درباره احراز یا عدم احراز صلاحیت چهره‌های سیاسی نیز آغاز شد. از چهره‌هایی که با توجه به اظهارنظرات اخیرش می‌شد حدس زد که نامش در میان افراد ردصلاحیت شده باشد، 

علی شکوری راد بود. دبیرکل فعلی حزب اتحاد ملت که برای ثبت نام در انتخابات به ستاد مرکزی انتخابات وزارت کشور رفته بود،  پس از پایان مراحل نام‌نویسی در گفت‌وگو با خبرنگاران حاضر در وزارت کشور، با حمله به هیئت‌های اجرایی و نظارت انتخابات گفته بود: "هیئت‌های اجرایی و هیئت‌نظارت در برخی مواقع تحت تاثیر اطلاعات غلط قرار می‌گیرند. وی با بیان اینکه "اگر هیئت اجرایی و هیئت‌های نظارت نظر خود را اعلام کنند شورای نگهبان دیگر نمی‌تواند فردی را رد صلاحیت کند"، مدعی شده بود که" شورای نگهبان تنها باید به شکایت افرادی که از سوی هیئت های اجرایی رد شده باشند، رسیدگی کند". 

در عین حال بهرام پارسایی که ۲ سال نخست مجلس دهم در مقام سخنگوی فراکسیون امید فعال بود و حالا از حضور در انتخابات مجلس بعد بازمانده، رفتار هیات اجرایی در رد صلاحیت اصلاح طلبان را «سلیقه ای» می داند و از آن به عنوان رفتاری «آسیب زننده به اصل انتخابات» یاد می کند.

علی مطهری نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی نیز روز پنج‌شنبه در ششمین کنگره حزب همبستگی ایران اسلامی به موضوع تایید صلاحیت‌ها اشاره کرده و گفته بود: باید صلاحیت‌ها تایید شود چون کسانی که فساد اقتصادی و اخلاقی بزرگ دارند نباید در چنین جایگاهی حاضر شوند؛ البته در بررسی‌ صلاحیت‌ها بیشتر به این توجه می‌شود که آن فرد در کجا و کی چه گفته و اگر در جایی انتقادی به نظام داشته او را رد صلاحیت کنند یا اینکه اگر درباره‌ حکومت و ولی فقیه چیزی گفته باشد آن جمله را پیدا می‌کنند تا آن فرد را رد صلاحیت کنند؛ این یعنی کمتر به فسادهای اخلاقی و مالی توجه می‌شود. این نماینده مردم تهران در مجلس افزود: نتیجه آن است که افراد آزاده نمی‌توانند وارد شده و احیانا افراد متملق و چاپلوس راحت‌تر می‌توانند وارد شوند، بنابراین باز هم تاکید می‌کنم باید صلاحیت‌ها بررسی شود منتهی به نحو درست آن.

ارائه لیست واحد از جانب اصلاح طلبان در هاله ای از ابهام!

موسوی لاری وزیر کشور دولت اصلاحات معتقد است جریانی در داخل کشور در تلاشند تا با عدم رعایت اصل بی طرفی، زمینه حضور مردم را کاهش دهند. به گفته وی، نه همه اصولگرایان، بلکه رادیکال های داخلی در تلاش هستند که زمینه حضور مردم را کاهش دهند و موفقیت خود را در عدم حضور مردم تعریف می کنند. او از «کوبیدن اصلاحات» با عنوان نقطه مشترک جریان برانداز خارجی و جریان رقیب داخلی یاد می کند و «صداوسیما» را همان قدر در «تخریب اصلاحات» فعال می داند که رسانه هایی مانند «بی بی سی.» موسوی لاری همچنین پیش بینی کرده، باتوجه به نقل قول هایی که از برخی اعضای شورای نگهبان مطرح شده، ۵۰درصد نمایندگان در این دوره رد صلاحیت می شوند! و این رد صلاحیت ها را علاوه بر عدم حضور مردم پای صندوق های رای، زمینه ساز تشکیل مجلسی دانسته که از آن با «مجلس دست چین» یاد می کند. موسوی لاری با وجود همه اینها اما از «صبر» حرف می زند.او معتقد است که باید «صبر کنیم ببینیم چه می شود.» چراکه به گفته او، صبر اصلاح طلبان است که نتیجه تصمیم آنها برای چگونگی حضورشان در انتخابات را تعیین خواهد کرد. نکته ای که البته تا امروز هنوز نامعلوم است و نتیجه این ابهام، همان گونه که در بیانیه شورای هماهنگی جبهه اصلاح طلبان مورد تاکید قرار گرفته، چیزی نیست مگر نامشخص بودن چگونگی ارایه لیست واحد از جانب اصلاح طلبان.

حسین کمالی دبیرکل حزب اسلامی کار در گفتگویی گفت: اگر لیست اصلاح‌طلبان قابل عرضه باشد و کسانی را برای مطرح کردن داشته باشند آن را مطرح خواهند کرد، اما اگر رد صلاحیت‌ها به شکل گسترده باشد و افرادی هم که ثبت‌نام کردند رد صلاحیت شوند طبیعتا کاندیدایی باقی نمی‌ماند که بخواهند ارائه بدهند؛ این در حالی است که بسیاری از افراد شاخص با احتمالی که درباره چگونگی رفتار شورای نگهبان در تایید صلاحیت‌ها می‌دادند حتی در ثبت‌نام انتخابات هم شرکت نکردند.

رئیس سابق خانه احزاب بیان‌کرد: اصلاح‌طلبان اگر لیستی برای ارائه نداشته باشند، حضورشان مانند سایر آحاد جامعه است و فقط در انتخابات رای خواهند داد و درباره چگونگی رای دادن و اینکه از مردم دعوت کنند که به چه کسی رای بدهند اظهار نظر نکرده و موضوع را به عهده خود آنان وا می‌گذارند.

نماینده ادوار مجلس خاطرنشان کرد: اگر بررسی صلاحیت‌های مجلس یازدهم با همین روندی که دیده می‌شود پیش برود و روش موجود اصلاح نشود، مجلس آینده ناکاراتر از مجلس فعلی خواهد بود و حتی اگر مردم هم بیایند و رای بدهند به دلیل نداشتن توانایی، مردم در آینده سرخوردگی بیشتری پیدا خواهند کرد.

عبدی البته نگاه متفاوتی به حضور اصلاح‌طلبان در عرصه رقابت‌های انتخاباتی دارد. او می‌گوید:  مسئله انتخابات برای اصلاح‌طلبان تمام شده است و اگر در انتخابات شرکت کنند برای آن است که به هرحال حضوری داشته باشند و بگویند ما بوده‌ایم.

این چهره اصلاح‌طلب هم‌چنین می‌گوید: انتخابات با شرایط موجود به معنای واقعی برای اصلاح طلبان تمام شده است و تأیید صلاحیت‌ها تأثیر چندانی بر عملکرد بعدی آنان نخواهد داشت.

صادق خرازی دبیرکل حزب ندای ایرانیان در گفتگویی گفت: اصولگرایان، نیروهای ارزشی و سنتی همگی پای کار انتخابات می‌آیند. مجموعه نیروهای اصولگرا که شامل پایداری‌ها، مؤتلفه، جامعه مدرسین، رهپویان، ایثارگران، بسیج و ... هستند، همچنین نیروهای ارزشی و سنتی که کل آن‌ها جمعیتی بین ۲۰ تا ۲۵ درصد و در بعضی مناطق ۳۰ درصد هستند، یا مثلاً در مناطق مذهبی جنوبی تهران تا ۴۰ درصد هم می‌رسند.

از سویی حامیان پروپاقرص اصلاح‌طلبان هم چیزی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد هستند که ممکن است دقایق آخر تصمیم بگیرند و پای صندوق رأی بروند، چراکه گزینه دیگرمان این است که راه را برای ورود اصولگرایان تندرو به مجلس بازکنیم. باقی مردم آرای خاکستری هستند که ممکن است اصلاح‌طلبان بتوانند درصدی از آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهند. اما اینکه با قاطعیت بگوییم اصلاح‌طلبان این کار را می‌کنند یا خیر، حقیقت امر این است که من نشانه‌های خوبی از اردوگاه اصلاح‌طلبان دریافت نمی‌کنم.

وی همچنین در مورد سامانه رای‌سنجی اصلاح‌طلبان گفت: من معتقدم طرح سرا در نظام سیاسی ما جا نمی‌افتد، طرح سرا در حاکمیت ما جا نمی‌افتد و نقدهای اساسی و ریشه‌ای به این طرح وارد است.

سامانه رای‌سنجی اصلاح‌طلبان،سرا

اما فارغ از بحث احراز صلاحیت‌ها، به نظر می‌رسد که اصلاح‌طلبان هنوز در رابطه با سازوکار انتخاباتی خود به یک اتفاق نظر مشخص نرسیده‌اند. به طوری که  شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌‌طلبان که همانند انتخابات 94 مسئولیت ساماندهی فعالیت‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان را بر عهده دارد، همچنان در تلاش است  تا به نحوی رضایت احزابی که با  طرح سامانه رای‌سنجی اصلاح‌طلبان (سرا)‌  مخالف هستند، را جلب کند. طرحی که به گفته حسین مرعشی صحبت کردن درباره آن مانند گریه کردن سر قبری است که جنازه‌ای در آن وجود ندارد. 

از سوی دیگر اظهارات روزهای اخیر غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران  درباره این طرح مبنی بر این که "طرح سرا از نظر کارشناسی زمانی می‌تواند عملیاتی باشد که  این نظرسنجی‌ها در یک مجموعه‌ای قبل از انتخابات انجام شود که آن افراد با هم به لحاظ کلیات همفکر باشند" بیان‌گر این است که حزب کارگزاران به عنوان یکی از احزاب تاثیرگذار جریان اصلاحات،‌ برنامه‌ای برای همکاری با شورای سیاست‌گذاری در بحث پیاده‌سازی سامانه سرا ندارد. 

ادامه‌ بهانه‌تراشی‌های مدعیان اصلاحات

اگرچه 25 نفر از لیست 30 نفره امید و همچنین بسیاری از چهره‌های اصلاح‌طلب در این دوره از انتخابات مجلس شرکت کرده‌اند اما مدعیان اصلاحات همچنان اصرار دارند بگویند که به‌دلیل نظارت استصوابی، مشارکت جدی در انتخابات ندارند!

عبدالله ناصری عضو شورای مشورتی رئیس دولت اصلاحات در مصاحبه با یک سایت خبری گفت: «با وجود درخواست رئیس دولت اصلاحات، برخی از شخصیت‌ها حاضر به نامزد شدن نشدند و دلیل آن‌ها نیز این بود که علاوه بر نظارت استصوابی که همواره مانعی برای حضور اصلاح‌طلبانه با وزن واقعی‌شان است، دیگر از نگاه مردم مجلس فاقد کارکرد است. »

وی در ادامه با بیان اینکه «برخی از دوستان اصلاح‌طلب بعد از رخدادهای اعتراضی و بحران اجتماعی که در سطح کشور اتفاق افتاد، حاضر به ثبت‌نام نشدند.» گفت: «متاسفانه در این حوزه نیز شاهد بودیم که افرادی بسیار اندک خود را نامزد کردند.»

ثبت‌نام برخی چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب هرچند به‌صورت حداقلی در انتخابات مجلس، سؤال جدی را در ذهن ناظران ایجاد کرده که بر اساس چه تحلیلی به انتخابات ورود داشته‌اند.

در حالی ‌که اصلاح‌طلبان حتی پاسخگوی عملکرد ناامیدکننده فراکسیون امید، حمایت از روحانی و عملکرد منفعلانه و ضعیف دولت نبوده و نیستند، با برخی از چهره‌هایی به انتخابات ورود کرده‌اند که رد صلاحیت‌شان توسط شورای نگهبان اظهرمن‌الشمس است. شاید می‌خواهند با رد صلاحیت خود و هزینه‌سازی برای حاکمیت و مظلوم‌نمایی در پیشگاه جامعه، برخی چهره‌های سفید را با احساسی کردن فضای جامعه در آستانه انتخابات و تحریک مردم به رأی دادن، وارد مجلس کنند.