چگونه ترامپ می تواند فشار حداکثری بر ایران را به حداکثر برساند؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ نشنال اینترست در تحلیل پیرامونی سیاست تحریمی فشار حداکثری، پیشنهاد تحریم گروه های مقاومت عراقی و بخش نانوی ایران را مطرح کرده است. در ادامه ترجمه این مقاله را می خوانید.

اکنون دیگر بیش از یک از آغاز کارزار "فشار حداکثری" دولت ترامپ علیه ایران و تقریبا دو سال از زمانی که وزیر خارجه پمپئو مطالبات 12 گانه خود را در خصوص تغییر رفتار ایران مطرح کرده، می گذرد.

برای ایران کارزار "فشار حداکثری"، بسیار مخرب بوده. اقتصاد این کشور به رکود، تورم به اوج رسیده و ریال ایران بیش از پیش بی ارزش شده است. بزرگترین اسکناس ایرانی که همان 100 هزار ریالی است، اکنون طبق نرخ رسمی، تنها 2.5 دلار می ارزد و این مقدار بیش از میزان میدانی واقعی است. به منظور دور زدن نگرانی روانی تورم افسار گسیخته، رژیم دست به انتشار و پخش تراول های بانکی 1 میلیون ریالی کرده است.

با تبدیل شدن سیاست خارجی و دفاعی به میدان فوتبال سیاسی، در کنگره مخالفت های شدیدی علیه سیاست ترامپ در قبال ایران بروز کرده. آن ها که می گویند "فشار حداکثری" هیچگاه کار نخواهد کرد هرچند در این ادعا، تاریخ را نادیده می انگارند. پیتر رادمن، در 1981، طی مقاله ای برای فصلنامه واشنگتن نوشته که سیاست فشار حداکثری ایران را مجبور به تغییر جهت در رابطه با گروگان های امریکایی و در نهایت آزادی آن ها در ابتدای ریاست جمهوری ریگان کرد. سپس در 1988، رهبر انقلابی ایران تحت همین سیاست، که منجر به فشار شدید بر اقتصاد ایران شده بود، آتش بس را پذیرفت؛ آتش بسی که اولین بار 6 سال پیش از آن پیشنهاد داده شده بود (نویسنده صهیونیست هیچ اشاره ای نمی کند که شروط منطقی ایران از جمله تعیین متجاوز و غرامت برای ایران از اولین تا آخرین قطعنامه های شورای امنیت تعیین نشده بود).

اشتباه بزرگ در "فشار حداکثری" این است که در آن خبری از یک استراتژی برای خرد کردن سپاه نیست و به عبارت دیگر کامل نیست. در حالیکه دولت امریکا سپاه را سازمانی تروریستی با اولویت بالا می بیند که نیروهای امریکایی و متحدان را در خارج هدف قرار می دهد، تمرکز اصلی اش را از 2007 بیشتر روی جمعیت داخل ایران قرار داده است. در آن زمان محمد علی جعفری، فرمانده کل سپاه گفته بود که مردم ایران نه نیروهای امریکایی، بزرگترین خطر برای نظام هستند (نویسنده در اینجا به تحریف سخنان فرمانده سابق سپاه پرداخته؛ عزیز جعفری تاکید داشت که بزرگترین تهدیدات نظام از داخل است نه خارج که اشاره ای است به تهاجم فرهنگی، فساد مسئولین و ... نه این که سپاه خود را در مقابل مردم ببیند). او درست می گفت. اگر وزیر خارجه پمپئو و مسئول ایران در وزارت خارجه، بریان هوک واقعا خواستار تسریع استراتژی های خود در قبال جمهوری اسلامی هستند، استراتژی های نرم زیادی در دست است که می توانند با بکارگیری آن، منافذ رخنه به سپاه را پر کرده تا این سازمان را بر گردانند.

درون کارزار فشار حداکثری هرچند هنوز منافذ فرار زیادی از تحریم ها باقی است اما خوشبختانه، ممکن است آن ها را با رفتاری که به رژیم ایران فشار بیاورد بدون آن که به مردم آسیب برساند، پر کرد. تحریم های امریکا علیه سپاه بسیار سختگیرانه بوده و شاید 40% اقتصاد ایران تحت اداره همین نهاد باشد. اکنون شبه نظامیان شیعه عراق هم همین روش را پیش می روند و به سپاه در جبران افت توان اقتصادی یاری می رسانند. در حالیکه خزانه داری تحریم هایی علیه شبه نظامیان عراقی به دلیل نقض حقوق بشر و اقدامات تروریستی وضع کرده، این تحریم ها چندان نتوانسته اند منافع تجاری شبه نظامیان در عراق را تحت تاثیر قرار دهند. شبه نظامیانی که به فعالیت های مخرب ایران کمک می رسانند.

درون مرزهای ایران، نظام روحانی در حال سرمایه گذاری روی صنایعی است که توان نظامی را بالا می برد و واشنگتن تا حد زیادی از آن ها غافل مانده. مثلا مهندسان ایرانی بیش از یک دهه، روی نانو تکنولوژی کار کرده اند و بنظر پیشرفت های بزرگی هم رقم زده اند. سعید سرکار، رئیس نانو تک ایران، اخیرا گزارش داده که اکنون 610 محصول مرتبط با نانو در بازار داخلی وجود دارد و 15 صنعت جدای ایرانی از این فناوری استفاده می کنند که شامل دارو، مصالح، پارچه، خودرو، نفت و گاز، پتروشیمی و صنایع خانگی می شود. سرکار همچنین مدعی است که ایران موفق شده محصولات نانو را به 45 کشور صادر کند. فعالیت های چین به ایران در این صنعت یاری رسانده. در همین زمان فعالیت ایران روی فیبر کربن، جمهوری اسلامی ایران را قادر ساخته تا پهپادهایی پیشرفته و سبک تر بسازد که شاید به صنعت سانتریفیوژ هم برسد.

تازه تر هم ایران تلاش هایی برای استخراج عناصر کمیاب از زمین داشته که بسیاری از آن ها استفاده بسیاری در کاتالیزورها، مغناطیس ها و صنعت بنزین دارند. اگر دولت ایران موفق شود، نه تنها می تواند کمی کمبود ارز خود را جبران کند، بلکه در صنایع خود هم به توانمندی دست می یابد که ظرفیت مقابله با تحریم را افزایش می دهد.

نگرانی امریکا در رابطه با جاه طلبی های هسته ای ایران و برنامه موشکی بالستیک آن، شاید در صدر تیترها باشد اما صنعت ایران گسترده تر است و عملیاتی کردن آن می تواند قدرت برنامه های ایران را بسیار بیشتر افزایش دهد. اشتباه است که عمق صنایع امروز ایران را نادیده بگیریم زیرا همین ها پایه ای برای توانمندی های نامتقارن ایران خواهند شد که رهبران این کشور برای استفاده از آن در روزهای بعد، تردید به خود راه نخواهند داد. زمان آن رسیده که بنای در حال ساخت جاه طلبی صنعت نظامی ایران در نسل بعدی را تضعیف کنیم.

نظریه: در این مقاله نویسنده به این تشخیص رسیده که جمهوری اسلامی ایران در مقابله با کارزار فشار حداکثری تحریم ها، دست بسته نخواهد بود و راه های جایگزین برای خودکفایی در برخی بخش ها، کاستن از نیاز به واردات و حتی رشد صادرات خود، ایجاد می کند. در این راستا پیشنهاد تحریم روی دو بخش مهم را می دهد: اول تحریم گروه های عراقی مقاومت که فعالیت اقتصادی دارند و دوم نانو که ایران پیشرفت های زیادی در آن داشته است.