چه کنیم تا نوجوانان به سمت خودکشی نروند؟

به گزارش راهبرد معاصر، پدیده خودکشی در افراد به‌ویژه در نوجوانان، امروزه به‌عنوان یـک مشکل مهـم بهداشت جهانی مطرح است. از دهه ۱۹۶۰ بـه بعـد با افزایش سریع روند اقدام به خودکشی در نوجوانان، محققان درصدد طراحی مطالعـات و بررسی‌های جدید و جدی برآمده‌اند.

بررسی‌ها نشان می‌دهند نوجـوانی می‌تواند دوره‌ای بحرانی برای شروع رفتار‌های صدمه به خود به‌حساب آیـد. به‌طوری‌که امـروزه پدیده خودکشی در نوجوانان، بعد از تصادفات، دومین علت مرگ‌ومیر در این گروه سنی محسوب می‌شود.

به بیان متخصصان، رونـد مـوارد خودکشـی در برخی از استان‌های ایران نشان می‌دهد از سـال ۱۹۹۰ بـه بعـد آمـار خودکشی در میان نوجوانان در حال افزایش بوده اسـت و طی سال‌های اخیر، نگرانی نسبت به افزایش تعداد چنین موارد بازهم افزایش یافته است. این پدیده می‌تواند نتـایج متفـاوتی نظیر نـاتوانی و معلولیـت، افـزایش هزینـه درمـان در ایـن افـراد و همچنین بـر جـای گذاشـتن فرزنـدان بی‌سرپرست را در سطح جامعه به همراه داشته باشد کـه خود منجر به افزایش بزهکاری در آنان می‌شود. ازاین‌رو، پیداکردن درک عمیـق از ایـن پدیـده جهـت ارائـه راهکارهـای پیشگیرانه و کنترلی ضروری اسـت.

در این راستا، دو نفر از محققان دانشکده پرستاری دانشکده علوم پزشکی لارستان در این خصوص، مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که در آن، اقدام به خودکشی توسط نوجوانان مورد موشکافی واقع شده است.

در این مطالعه کیفی که به روش تحلیل محتوا انجام شده است، تعدادی از نوجوانان دارای سابقه اقدام به خودکشی مراجعه‌کننده به مراکز بهزیستی شهرستان لارستان مشارکت داشته‌اند و از طریق مصاحبه‌های خاص علمی، داده‌های مورد نیاز محققان را فراهم آورده‌اند.

بر اساس یافته‌های این پژوهش، پنج دسته مختلف از دلایل شامل برهم خوردن رابطه عاطفی، درگیری با خانواده، فروپاشی ساختار خانواده، مشکلات روانی و استفاده از روش‌های مقابله‌ای ناکارآمد به‌عنوان مهم‌ترین عوامل شناخته شدند.

در این رابطه، محمد رفیع بذرافشان، محقق دانشکده پرستاری دانشکده علوم پزشکی لارستان و همکارش می‌گویند: «با توجه به یافته‌های این مطالعه، بایستی با تمرکز بر پیشگیری از عوامل خطرساز منجر به اقدام خودکشی در نوجوانان درکنار آموزش نحوه مقابله با تنش و افزایش دسترسی نوجوانان به خدمات تخصصی مشاوره‌ای و شبکه‌های اجتماعی مفید، سیستم حمایتی مناسبی را برای این افراد فراهم آورد».

آن‌ها معتقدند: «درواقع، با توجه به اهمیـت نقـش مهارت‌های مقابله‌ای ناکارآمـد، بـرهم خوردن تعادل روانی نوجوانان در هنگام اقدام برای خودکشی و نقش عوامل فردی و خانوادگی بر اقدام به خودکشـی نوجوانـان می‌توان گفت با انجام درست موارد ذکرشده ذیل، می‌توان تا حد زیادی از اقدام به خودکشی در نوجوانان پیشگیری کرد:

- آموزش مهارت حل مسئله و روش‌های کنتـرل تـنش و تخلیه پرخاشگری

- آموزش مهارت‌های ارتبـاطی و تـرویج دوستی‌های سالم و بدون مشکلات رایجـی کـه نوجوانـان گفته‌اند ماننـد روابط سالم و کنترل‌شده بـا دوسـتان غیـر هم‌جنس

- آمـوزش والدین در زمینه ویژگی‌های دوران نوجوانی و عوامـل خطرزای آن، چگونگی رفتار با نوجوانان و نظارت بـر نوجوانـان

- آگاه‌سازی خانواده‌ها از نقـش مهـم تنش‌های محـیط خانواده بـر سلامت نوجوان».

توجه به یافته‌های این پژوهش که در دوماهنامه پایش، متعلق به پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی منتشر شده است، می‌تواند تأثیر مهمی در کنترل این پدیده شوم در کشور ما داشته باشد.

منبع: ایسنا