بررسی عملکرد دولت‌ها در عمل به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی
اقتصاد مقاومتی سپری در برابر تحریم
بیست و نهم بهمن، هفتمین سالگرد ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی است که به بررسی عملکرد دولت‌ها در سال‌های گذر از آن پرداخته ایم.
به گزارش راهبرد معاصر سال ها می شود که عنوان "اقتصاد مقاومتی" برای مقابله با بسیاری از تحریم ها و اعمال قدرت ابر اقتصادهای دنیا به کشور توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده است.
این تاریخ به ۲۹ بهمن ماه یعنی در سال ۹۲ باز می‌گردد که رهبر انقلاب سیاست‌های کلی آن را به دستگاه‌های مختلف ابلاغ کردند. ابلاغ ۲۴ ماده‌ای که اصلی‌ترین تاکید آن به تولید و خوداتکایی است؛ موضوعی که با نامگذاری‌های پیاپی سال‌ها با نام تولید به اهمیت آن اشاره شده است.
این دور اندیشی رهبرانقلاب نسبت به صنعت و نمایه کلان اقتصاد ایران نشان دهنده پیش بینی های وی برای، مانع تراشی کشورهای استبدادنگر جهانی بود. همین امرمنجربه تلاش قسمت های مختلفی از تولید کشور شد تا بتواند کمترین میزان واردات را به بخش های مختلف کشور تخمیل کند.
تحریم علاج دارد اما نه با عقب نشینی
رهبر انقلاب اسلامی در یکی از دیدارهای ویدئو کنفرانسی با مردم، بیان می کنند: تحریم قطعاً قابل علاج است امّا علاجش عقب‌نشینی نیست. علاجش چیست؟ علاج تحریم فقط و فقط تکیه بر توانایی‌های ملّی است. باید این توانایی‌ها را هر چه داریم نگه داریم، دنبال کشف توانایی‌های جدید باشیم -که قطعاً هم توانایی‌های ما زیاد است- و به آنها تکیه کنیم و آنها را اِحیا کنیم، جوانهای خودمان را وارد میدان بکنیم و ارکان اقتصاد مقاومتی را -یعنی درون‌زایی و برون‌گرایی- [دنبال کنیم.] ما، هم امکاناتی در درون داریم، هم امکانات بین‌الملل داریم.
ایشان تاکید می کنند: ما، هم می توانیم در داخل تولید کنیم و امکانات فراوان گوناگونِ علمی، اقتصادی و غیره بجوشد از داخل، هم می توانیم در عرصه‌ی جهان، عرصه‌ی بین‌الملل [فعّالیّت کنیم.] ما دوستان خوبی داریم، با این دوستان می توانیم کار کنیم. تلاش لازم دارد، مجاهدت لازم دارد. در اقتصاد مقاومتی، درون‌زایی هم هست، برون‌گرایی هم هست و ما در هر دو مورد امکانات فراوانی داریم که می توانیم آنها را انجام بدهیم. ظرفیّتهایمان واقعاً بی‌پایان است و هر چه پیش برویم ظرفیّتهای جدیدی پیش می‌آید که البتّه باید با مدیریّت جهادی اینها به دست بیاید؛ با تدبیر واقعی و با مدیریّت جهادی اینها به دست می‌آید.
این تاکیدات تا حدودی سپری مقاوم، برای روزهای سخت تحریم در کشور به شمار رفت هرچند سخت اما تا حدودی قطع بسیاری از واردات از کشور منجر شد تا فشارها نسبت به فلج شدن اقتصاد ایران موفق نشوند.
کشوری با ۱۵ همسایه و بازارهای هدف
مهدی غضنفری عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران و عضو کمیته علمی هفتمین همایش سالیانه اقتصاد مقاومتی به بیان اهمیت موضوع تجارت منطقه‌ای در کشور پرداخت و گفت: ما کشوری با همسایه زیاد هستیم. ۱۵ همسایه داریم که برخی از آنها به لحاظ جغرافیایی و اقلیمی نمی‌توانند محصولاتی را تولید کنند که در ایران قابلیت تولید دارد. به این دلیل اگر موانع تجارت منطقه‌ای در ایران رفع شود و مشوق‌های لازم برای آن وضع گردد تجارت ایران می‌تواند رشد خیلی خوبی داشته‌باشد.
وی ادامه داد: خیلی از کشورهای دیگر چنین فرصتی ندارند. البته این مساله در مورد تجارت بین‌الملل نیست. تجارت بین‌الملل نیز لازم است انجام شود مثلا ما از چین کالا‌هایی را وارد و به آن صادر می‌کنیم. اما تجارت منطقه‌ای به دلیل موقعیت جغرافیایی و استراتژیک ما اهمیت بسیار بیشتری دارد. ضمن این که در بسیاری از موارد، موانع تحریم‌ها را نیز ندارد.
غضنفری گفت: یک مشکلی در دانشگاه‌ها وجود داشت که باعث می‌شد به هدفشان نرسند. همین مساله اگر برای اندیشکده نیز پیش بیاید می‌تواند باعث نرسیدن اندیشکده به هدف خود شود. در واقع تولید اندیشه و رسیدن آن به مخاطبان فرایندی است که باید کامل شود تا فایده داشته‌باشد. مثلا ممکن است علم پزشکی توسعه یابد، اما محصول آن به بیمار نرسد.
شاید اقتصادی که نگرشش به بازارهای هدف همسایه باشد، یکی ازدستاورد موفق اقتصاد مقاومتی است، اعزام تولیدات فناورانه و همچنین خدمات فنی مهندسی از جمله مواردی است که "اقتصاد مقاومتی" به آن تاکید داشته و طبق گفته های وزیر راه و شهرسازی به آن اشاره می کند.
وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: قبل از انقلاب تمام قراردادهای عمرانی کشور با مهندسان، پیمانکاران و مشاوران خارجی بوده است. امروز مهندسان، مشاوران و پیمانکاران ایرانی سرآمد هستند و اگر این تحریم‌های ظالمانه نبود امروز در مسائلی می‌توانستیم حداقل ۱۰ میلیارد دلار عواید دریافتی از کار کردن و صادرات خدمات فنی و مهندسی داشته باشیم.
تشکیل صندوق ضمانت صادرات در راستا تاکید بر اقتصاد مقاومتی
بهمن صالحی دبیر کل انجمن صادر کنندگان خدمات فنی و مهندسی در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی باشگاه خبرنگاران جوان، با تاکید بر مزیت‌های صادرات خدمات فنی و مهندسی بیان کرد: زمانی که شرکتی قصد حضور در بازارهای بین‌المللی را دارد باید خود را با استاندارهای جهانی تطبیق دهد و همین برای رشد شرکت‌ها و بهبود تکنولوژی شرکت کفایت می‌کند. شرکت بین المللی هر فعالیت در داخل کشور داشته باشد با استاندارد بالاتری خواهد بود.
دبیر کل انجمن صادر کنندگان خدمات فنی و مهندسی ادامه داد: صادرات خدمات فنی و مهندسی پایداری و زمان طولانی‌تری در روابط اقتصادی دارد. صادرات کالا در مدت زمان کوتاهی انجام شده و کنار می‌رود اما در صادرات خدمات مهندسی ابتدا طراحی، اجرای چند ساله و سپس تعمیر و نگه داری و بهره برداری بر عهده پیمانکار خواهد بود. در این حوزه روابط اقتصادی طولانی‌تر و پایدارتر خواهد بود و برای کشور جنبه استراتژیک دارد.
او تشریح کرد: اوایل دهه ۷۰ کشور نگاهی به توسعه صادرات پیدا کرد که منجر به ایجاد صندوق ضمانت و بانک توسعه صادرات شد و در همین زمان انجمن صادرات خدمات فنی و مهندسی با کنار هم قرار گرفتن چند انجمن و چند شرکت تشکیل شد. شرط عضویت در این انجمن داشتن پروژه مهندسی در خارج از کشور است.
گفتنی است، کشور در سال هایی که گذشت بر مبنای اقتصادی مقاومتی موارد بسیاری زیادی را بررسی کرده است اما هنوز به آن چه انتظار و قوانین تبیین شده است. نرسیده و گاهی دست اندازه های پیش روی این کشور از جمله تحریم و برخی موارد نظیر انتظار به حل مشکلات از کشورهای غرب سرعت عمل این مصوبه را کاهش داده است.
باشگاه خبرنگاران