دو روایت از ارز ۴۲۰۰ تومانی/ وقتی آشنا ادعای جهانگیری را غیرقابل باور کرد

به گزارش راهبرد معاصر انتشار فایل صوتی ظریف باعث شد تا جنجال‌های زیادی در کشور ایجاد شود و طرفداران و منتقدان وزیر خارجه هفته داغی را سپری کنند. برخی از طرفداران ظریف انتشار این فایل را که زیر نظر مرکز بررسی‌های استراتژیک ضبط شده بود خنجری از پشت به ظریف و دیپلماسی آن هم در شرایطی که مذاکرات وین در مرحله حساسی قرار دارد دانستند و منتقدان ظریف هم این سخنانش را بر ضد منافع ملی دانستند.

بحث درباره اظهارات ظریف در فایل صوتی منتشر شده زمانی داغ‌تر شد که حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان برای اولین بار با ظریف به مخالفت برخاست و گفت: میدان و دیپلماسی دو صحنه مقابل هم نیست. اگر کسی فکر می‌کند یا میدان یا دیپلماسی، یا باید سیاست خارجی پیروز شود یا سیاست دفاعی، یا باید میدان پیروز شود یا مذاکرات، باید بگویم این حرف‌ها دقیق نیست.

مخالفت روحانی با ظریف امری است که تا کنون سابقه نداشته است، اما پس از تنش به وجود آمده بین روحانی و ظریف شب گذشته اسحاق جهانگیری در کلاب هاوس درباره ارز ۴۲۰۰ تومانی مطالبی به زبان آورد که نشان می‌دهد انسجام اعضای دولت تدبیر و امید در بیان دیدگاه هایشان متزلزل شده است و هر شخص اظهارات دیگری را رد می‌کند.

اسحاق جهانگیری شب گذشته در کلاب هاوس درباره ارز ۴۲۰۰ تومانی که به ارز جهانگیری معروف شده است، گفت: <اینکه گفته شد ارز جهانگیری؛ وقتی آن شب تصمیم گیری شد، اعضای آن جلسه که شامل تیم اقتصادی دولت و غیر دولت بود در پایان تصمیم گیری اعضای دولت و برخی از مشاورین رسانه‌ای آقای رئیس جمهور، پیشنهاد کردند برای اینکه تحت عنوان تصمیم دولت در جامعه جا بیفتد، جهانگیری آن را اعلام کند، اما من مخالف بودم. این ارز ۴۲۰۰ مصوبه جلسه سران سه قوه است. اینکه آقایان بعدا در موردش اظهار نظر نکردند به خودشان برمی‌گردد.>

برخلاف ادعای جهانگیری مبنی بر اینکه ارز چهار هزار و دویستی مصوبه جلسه سران سه قوه است حسام الدین آشنا رئیس سابق مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری که انتشار فایل صوتی ظریف از زیرمجموعه وی جنجال زیادی به پا کرد در مصاحبه با مجله اندیشه پویا (شماره ۵۵) در سال ۱۳۹۷ گفته بود: ️<در جلسه تصمیم‌گیری برای دلار ۴۲۰۰ تومانی حضور داشتم. وقتی اوضاع سخت می‌شود هیچ‌کس مسئولیت تصمیمش را قبول نمی‌کند. من روایت خودم را برای شما می‌گویم، بعد شما ببینید چه از آن می‌فهمید. رئیس جمهور اعلام کرد که می‌خواهیم در یک جلسه، در مورد وضعیت نرخ ارز که بالا می‌رود بحث کنیم. قبل از آن جلسه، آقای جهانگیری جلسات متعددی برگزار کرده بودند و آن جلسه نهایی اساسا به درخواست آقای جهانگیری تشکیل شد.

آقای جهانگیری در آن جلسه گزارشی از جلسات قبلی خودشان با تیم اقتصادی دولت و بیرون دولت ارائه کردند که خلاصه‌اش این سه نکته بود بود: یک، ما دیگر امکان این را که دلار را روی ۳۵۰۰ نگهداریم، نداریم. دو، چاره‌ای نیست جز این که به سمت تک نرخی کردن ارز برویم. سه، غیر از این نرخ، هر دلاری که هست را باید قاچاق تلقی کنیم. آقای روحانی به تک تک اعضای آن جلسه نگاه کرد و پرسید: این جمع‌بندی همه شماست؟ گفتند: بله. ایشان در آن جلسه گفتند من با این جمع‌بندی صد درصد مخالف هستم، اما اگر همه شما موافق هستید و این را تنها راه نجات کشور می‌دانید، من به مثابه «اکل میته» با این پیشنهاد موافقت می‌کنم.>

آشنا درباره جلسه‌ای که به تصویب دلار ۴۲۰۰ تومانی ختم شد گفته است: <تقریبا بالای پانزده نفر در جلسه بودند. یک نفر عدد ۵۵۰۰ تومان را پیشنهاد کرد و یک نفر دیگر ۴۵۰۰ تومان را. آقای روحانی فرمودند ما مطابق مصوبه مجلس دلار را تا ۴۱۰۰ تومان هم می‌توانیم افزایش دهیم. یعنی در بودجه برای ۳۹۰۰ تومان به ما مجوز عادی دادند و تا ۴۱۰۰ را هم اجازه داریم که بالا ببریم. من تا ۴۱۰۰ را موافق هستم، چون خلاف قانون هم عمل نکرده ایم. پس اختلاف سر ۴۱۰۰ و ۴۵۰۰ بود. چون پیشنهاد ۵۵۰۰ تومان را هیچ کس به غیر از کسی که ارائه کرده بود قبول نکرد. نظر آقای رئیس جمهور بیش‌تر روی ۳۹۰۰ تومان بود. اما بین ۴۱۰۰ و ۴۵۰۰، عدد ۴۲۰۰ تومان در آن جلسه مورد توافق قرار گرفت. بعد ️صحبت شد که چه کسی این را را بگوید؟ رئیس بانک مرکزی بگوید، رئیس جمهور بگوید یا معاون اول؟ آقای جهانگیری گفتند من باید این را اعلام کنم.

من بالای سر آقای جهانگیری رفتم و گفتم اگر شما این را اعلام کنید، باید همه حیثیت سیاسی خودتان را پای این کار بگذارید آقای جهانگیری. گفتم که اگر شما این را اعلام کنید، باید تا آخرش جوابگوی این تصمیم باشید. گفتم که آقای جهانگیری آیا شما این آمادگی را دارید؟ ایشان گفت من مسئولیت دارم و باید این کار را من انجام دهم. ایشان مصاحبه کرد و در آن مصاحبه نرخ ۴۲۰۰ تومان را اعلام کرد، قاچاق بودن غیر آن را هم اعلام کرد. بلافاصله از آن جلسه بیرون آمد و این‌ها را اعلام کرد؛ این که ما برای همه مصارف، ارز ۴۲۰۰ تومانی داریم. کلمه (همه مصارف) غلط بود و نباید گفته می‌شد. ایشان باید می‌گفت برای همه چیز‌هایی که مجوز می‌دهیم ارز ۴۲۰۰ تومان می‌دهیم. به هر حال، این شرح کل ماجراست.>

اینکه در یک سو جهانگیری می‌گوید ارز ۴۲۰۰ تصمیم سران قوا بوده و آشنا می‌گوید جهانگیری جلسات متعددی با تیم اقتصادی دولت و بیرون دولت برگزار و جلسه‌ای که به تصویب ارز ۴۲۰۰ تومانی ختم شد به درخواست وی برگزار شده بود نشان از تشتت آرای دولتی‌ها در ماه‌های آخر دولت تدبیر و امید دارد. عملکرد ضعیف تیم اقتصادی دولت و افزایش ۹ برابری نرخ ارز از سال ۹۲ تا کنون و ایجاد ارز ۴۲۰۰ تومانی و ارز نیمایی باعث رانت خواری‌ها و فساد‌هایی شد که نتیجه آن ایجاد بحران اقتصادی و سخت شدن معیشت مردم شده است. اظهارات شب گذشته جهانگیری درباره ارز ۴۲۰۰ تومانی نشان دهنده آن است یکی از افرادی که در سه نرخی شدن ارز در کشور تاثیر مهمی داشته هم اکنون به دلیل فاجعه بار بودن این تصمیم از زیر بار مسئولیت آن شانه خالی کرده است./باشگاه خبرنگاران