به گزارش راهبرد معاصر امروز یکصد و چهل و هشتمین دوره نشست وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در دبیرخانه این شورا در شهر ریاض، پایتخت عربستان سعودی، با هدف تقویت روابط راهبردی کشورهای عضو و بحث و تبادل نظر درباره آخرین تحولات منطقهای و بینالمللی برگزار شد.
بر اساس گزارش شبکه «اسکای نیوز»، وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در بیانیه پایانی نشست بر لزوم مشارکت اعضای این شورا در گفتوگوهای هستهای با ایران تأکید کردند.
پایگاه اماراتی «العین» با انتشار متن کامل بیانیه مذکور گزارش داد که کشورهای عضو این شورا انتخاب امارات به عنوان عضو غیردائم در شورای امنیت سازمان ملل متحد را تبریک گفتهاند.
در بخش دیگری از این بیانیه بدون اشاره به تجاوزات ائتلاف سعودی، با اتهامزنی به ارتش و کیمتههای مردمی یمن، اقدام نظامی آنها «تهدیدی برای امنیت منطقه و جهان» خوانده شده است.
شورای همکاری خلیج فارس در ادامه بیآنکه به کمکهای تسلیحاتی آمریکا به عربستان سعودی اشارهای بکند، از جامعه جهانی خواست که تلاشهای خود را برای جلوگیری از رسیدن تسلیحات نظامی به ارتش و کمیتههای مردمی یمن بیشتر کند.
بر اساس این بیانیه، کشورهای عضو شورا همچنین بر موضع ثابت خود در قبال آرمان فلسطین تأکید و تداوم کارشکنیهای تلآویو علیه مردم فلسطین را محکوم کردند.
اعضای شورای همکاری خلیج فارس ضمن استقبال از برقراری آتشبس در فلسطین بر اهیمت پایدار بودن این آتشبس تأکید کردند.
در بخش دیگری از این بیانیه به ایران پرداخته شده و با تکرار اتهامات همیشگی علیه ایران مبنی بر تلاش برای متزلزل کردن امنیت و ثبات منطقه، «بر لزوم پایبندی ایران به اصول و مبادی بینالمللی، اصل حسنهمجواری، احترام به حاکمیت کشورها» و عدم استفاده از آنچه خشونت خوانده شده، تأکید شده است.
شورای همکاری خلیج فارس همچنین خواست که مذاکرات وین، آنچه فعالیت بیثباتکننده ایران و حمایت این کشور از تروریسم خوانده شده، به همراه موشکی بالستیک ایرانی را دربر بگیرد.
بر اساس این گزارش، شورای همکاری حمایت خود را نیز از تلاشهای صورت گرفته برای جلوگیری از اقدام ایران به منظور آنچه توسعه سلاحهای هستهای خوانده شده، اعلام کرده و از ایران خواسته «از غنیسازی اورانیوم» دست بکشد.
شورای همکاری خلیج فارس بدون پرداختن به چرایی و چگونی روند کاهش تعهدات ایران، تهران را به کوتاهی در عمل به تعهداتش در قبال آژانس بینالمللی انرژی اتمی و تأخیر در ارائه اطلاعات لازم محکوم کرد و در عین حال، با تعیین تکلیف برای تهران، از ایران خواست که «به صورت جدی» وارد مذاکرات کنونی شود و «امنیت منطقه را به خطر نیندازد».
بعد از گذشت یک سال از خروج یکجانبه آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعدههایشان عمل نکردهاند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هستهای برجام صورت میگرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دیماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
تهران تأکید دارد که به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاحهای اتمی (انپیتی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هستهای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.
علاوه بر این، بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هستهای ایران بازدید کردهاند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هستهای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکردهاند.
ایران علاوه بر این در سال ۲۰۱۵ به توافقی با کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ برای حل و فصل تنشها بر سر برنامه هستهای خود دست پیدا کرد. علیرغم اذعان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.
ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی اسفندماه سال گذشته به توافقی برای ارائه دسترسیهای داوطلبانه از سوی ایران به دو مکان مشخص شده و تسهیل فعالیتهای راستی آزمایی آژانس دست یافتند. این توافق هفته پیش به مدت یک ماه دیگر (تا تاریخ ۲۴ ژوئن مصادف با سوم تیرماه) تمدید شد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید پروتکل الحاقی به این نهاد بینالمللی اجازه دسترسی گستردهتر به اطلاعات و اماکن موجود در ایران را میدهد.