«راهبرد معاصر» بررسی می‌کند؛
شهریه‌های نجومی نمادی از نابرابری آموزشی!
برخی کارشناسان بر این باورند که با وجود چنین شهریه‌هایی نجومی مسیر آموزش و یادگیری فرزندان طبقه قدرت و ثروت جامعه از مسیر فرزندان عامه مردم متفاوت شده است و مدارس خاص با خدمات آموزشی و فوق‌برنامه ویژه‌ای که برایشان تدارک دیده‌اند، مسیر موفقیت را برایشان سهل و تضمین می‌کنند .
به گزارش «راهبرد معاصر»؛ شهریه‌های نامتعارف در مدارس غیرانتفاعی از آن دست مسائلی است که هر ساله در آستانه ثبت‌نام و پیش‌ثبت نام مدارس غیردولتی ذهن خانواده‌هایی را که به هر دلیلی خواهان استفاده از خدمات آموزشی آنها برای فرزندانشان هستند را به خود مشغول می‌سازد. اما در سال‌های اخیر برخی شهریه‌ها چنان افزایش داشته و مدارس چنان آیتم‌های رنگ و وارنگی به لیست خدمات خود افزوده‌اند که گاهی تصور می‌شود تافته جدا بافته هستند و مدارسی لاکچری برای از ما بهتران محیا شده است. هر چند نباید حیات مدارس غیرانتفاعی زیر سوال باشد اما چنین تمایزی چیزی جز شکاف بیشتر طبقاتی عاید جامعه نمی‌کند.
شاید محور اصلی پرداختن به چنین موضوعی در این مقطع زمانی شهریه‌های 30 تا 40 میلیونی آن هم نه برای دانش آموز پیش‌دانشگاهی و کلاس‌های کنکور و آزمون‌های هفتگی و پیگیری مستمر و کلاس‌های تست و ... بلکه برای دانش آموز کلاس اول دبستان است که خبر عجیب ولی واقعی آن را هفته گذشته یکی از خبرگزاری‌ها در یک بررسی میدانی مخابره کرده بود.
عجیب ولی واقعی!
خبری که علامت سوال بزرگی ایجاد می‌کند و آن اینکه مگر نباید فرصت تحصیل و آموزش برابر با قانون اساسی کشور برای همگان یکسان و تمام دانش آموزان از امکان برابری برای توسعه استعدادها و مهارت‌های خود در زمینه آموزش برخوردار باشند؟ چرا یکی باید در یک مدرسه دولتی با کمترین امکانات و دیگری در یک مدرسه لاکچری با 40 میلیون شهریه تحصیل کند؟ آیا این عدالت آموزشی را زیر سوال نمی‌برد؟
برخی کارشناسان بر این باورند که با وجود چنین شهریه‌هایی نجومی مسیر آموزش و یادگیری فرزندان طبقه قدرت و ثروت جامعه از مسیر فرزندان عامه مردم متفاوت شده است و مدارس خاص با خدمات آموزشی و فوق‌برنامه ویژه‌ای که برایشان تدارک دیده‌اند، مسیر موفقیت را برایشان سهل و تضمین می‌کنند .
از حقیقت نابرابری آموزشی تا صحت و سقم شهریه های نجومی
نابرابری آموزشی با وجود مدارس لاکچری و شهریه‌های نجومی یک بخش ماجراست و سر دیگر ماجرا به چرایی و اصلا صحت وجود چنین شهریه‌هایی بر می‌گردد. اینکه اصلا دریافت چنین شهریه‌هایی قانونی است؟ یا دریافت شهریه‌های مدارس غیرانتفاعی با چه منطق و الگویی مشخص می‌شود و چه سازمان و نهادی بر آنها نظارت می‌کند؟ شاید اصلا چنین شهریه‌هایی خودسرانه از سوی مدیران مدارس غیر دولتی دریافت می‌شود.
برای پاسخ به این سوالات به سراغ «احمد محمودزاده»، رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی رفته‌ایم. دکتر محمودزاده در گفتگو با «راهبرد معاصر» به سوالات ما در خصوص شهریه های غیر متعارف مدارس غیر انتفاعی پاسخ داده است.
*جناب محمود زاده! از شهریه مدارس غیر انتفاعی برای سال جدید چه خبر؟ آیا شهریه ها مشخص است؟
هنوز خیر، شهریه مدارس غیر انتفاعی هنوز به توافق و نتیجه نهایی نرسیده است.
*هنوز به توافق نرسیده اید؛ ولی برخی مدارس غیر انتفاعی در حال حاضر برای ثبت نام شهریه های 30 تا 40 میلیون تومانی درخواست می‌کنند؟ آیا چنین شهریه‌ای آن هم در شرایطی که هنوز آموزش و پرورش برای شهریه سال تحصیلی جدید به نتیجه نرسیده است! قانونی است؟
تا شهریه های جدید اعلام نشده است بنا بر آنچه به مدارس اعلام شده است بر اساس شهریه سال گذشته پیش ثبت نام انجام می پذیرد.
28 میلیون تومان بیشتر از شهریه سال 1400
*یعنی در سال گذشته شهریه 30 تا 40 میلیونی داشته‌ایم که اکنون برخی مدارس آن هم برای کلاس اول آن را طلب می‌کنند؟
نه ما شهریه 30 تا 40 میلیونی در سال گذشته نداشته‌ایم، بیشترین شهریه ثابت در سال گذشته 28 میلیون تومان مربوط به استان تهران بوده، ولی ممکن است برخی از مدارس با برنامه‌های فوق برنامه، لباس فرم و میان وعده و صبحانه و نهار و سرویس به ارقامی بالاتر از شهریه ثابتی که عنوان شد برسند.
تعیین شهریه های سال تحصیلی جدید در هفته آینده؛ با متخلفین برخورد قانونی می‌شود
*این شهریه ثابت بر چه اساسی مشخص می‌شود؟ چه آیتم‌هایی مد نظر قرار می‌گیرد؟ آیا خود مدارس در آن دخیل هستند؟
شهریه ثابت، فوق برنامه و مکمل‌ها را براساس قانون و الگویی مشخص با در نظر گرفتن چندین عامل براساس ماده 15 قانون تاسیس مدارس هفته آینده و بعد از اتمام سال تحصیلی اعلام خواهیم کرد.
ما الگوی شهریه را به استانها اعلام کردیم و مدارس در حال پر کردن فرم‌ها هستند و این شهریه‌ها هفته آینده رسما اعلام می‌شود. این الگوها مدرسه با مدرسه و منطقه با منطقه و شهر به شهر متفاوت است و رِنج‌های متفاوتی دارد. ما شهریه‌های تمام مناطق مختلف را بررسی کردیم و مبالغ شهریه و تاب‌آوری مردم در هر منطقه را مورد ارزیابی قرار گرفته است و بحث تاثیر افزایش قیمت‌ها در سایر حوزه‌ها بر شهریه‌ها را نیز در نظر گرفتیم و براساس آن رقمی را اعلام می‌کنیم.
موسسین مدارس غیر انتفاعی می‌بایست شهریه ای را که اعلام می‌کنیم بر دیوار و تابلو اعلانات مدارس نصب کنند و با توجه به قانون شفافیت در شهریه‌ها ریز آن مشخص باشد اینکه چقدر از این شهریه برای شهریه ثابت و چقدر برای فوق برنامه‌هاست مشخص شود تا آن بخشی که به صورت توافق با اولیا است نیز مشخص باشد.
این دو عددی که عنوان شد باید متناسب با الگوی شهریه و براساس سند تحول بنیادین که امسال مد نظر است و رویکردهای تربیتی و آموزشی و پرورشی باشد. جز موضوع کنکور و المپیاد به سمتی خواهیم رفت که بیشتر این شهریه‌ها براساس کیفیت بخشی آموزشی و پرورشی باشد.
*اگر مدرسه ای در دریافت شهریه تخلف کند چطور بررسی می‌شود؟ آیا نظارتی هم انجام می‌شود؟
بله حتما نظارت می‌شود. براساس دستورالعمل ابلاغی به مدیران کل استانها قرار است یک تیم کاری از معاونین با محوریت خود مدیر کل استان تشکیل و بازدیدها انجام و اعتراضات ثبت شده در سامانه بررسی و در صورت لزوم برخوردهای قانونی هم انجام خواهد شد.
بهره‌سخن
هر چند شهریه‌های مدارس غیرانتفاعی مطابق با گفته مسئولان براساس تاب‌آوری مردم در هر منطقه‌ای و بر اساس فوق برنامه‌ها و مکمل‌ها مشخص می‌شود اما این امر خود بر وجود فاصله طبقاتی سنگینی در جامعه امروز ایرانی تاکید می‌کند؛ همان شکافی که اگر توزیع ثروت با اقدامات اساسی دولت که تازه آغاز شده زودتر شروع شده بود و درست عمل می شد شاید شاهد آن نبودیم.