به گزارش «راهبرد معاصر»؛ علی باقری، معاون سیاسی وزیر امور خارجه و مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها گفت: مذاکرات در چارچوب تبادل پیام‌ها میان دو طرف همچنان ادامه دارد و طرف ها در حال تبادل دیدگاه‌های خود با یکدیگر هستند.
وی در گفتوگو با شبکه المنار لبنان درباره آخرین تحولات مذاکرات رفع تحریم‌ها گفت: پیشرفت‌های علمی، فناوری و صنعتی هسته‌ای ایران نشان دهنده این است جمهوری اسلامی ایران در سایه استقلال توانسته در عرصه هسته‌ای به مرزهای دانش و فناوری و صنعت دست یابد، اما قدرت‌های بزرگ برای مقابله با ملت ما این ظرفیت و دستاورد بزرگ را به تهدید تبدیل کردند و این دستاورد را به گونه ای جلوه می دهند که برای اهداف غیر صلح آمیز در جریان است، در صورتی که این حرف کاملاً نادرست است و فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران در چارچوب تعهدات جمهوری اسلامی ایران به آژانس بین اللملی انرژی اتمی و در چارچوب تعهدات معاهده ان.پی.تی دنبال می شود.
سید مصطفی خوش چشم، کارشناس مسائل بین‌الملل درباره سخنان علی باقری، مذاکره کننده ارشد ایرانی مبنی بر اینکه آمریکایی ها برای بازگشت به توافق اعلام آمادگی کردند و طرفی که برای بازگشت به توافق اعلام آمادگی می‌کند، باید آمادگی اجرای تعهدات خود را داشته باشد و تعهد آمریکا در حال حاضر رفع تحریم هاست، به «راهبرد معاصر» گفت: متأسفانه ایران در توافق برجام که سال ۲۰۱۵ به امضای طرف ها رسید، یک جانبه امتیازات نقدی به طرف غربی داد و امتیازات نسیه ای که قرار بود به ایران داده شود، تاکنون محقق نشده است. به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران نسبت به برنامه جامع اقدام مشترک از غرب طلبکار و غرب همچنان نسبت به ایران بدهکار است.
برجام نقایص بسیاری داشت که بخشی از آنها به گنگ بودن وضعیت رفع تحریم ها مربوط بود، لذا این نقایص و ابهامات باید حل شوند
وی افزود: موضوع حائز اهمیت اینکه از عمر برجام تقریباً دو سال دیگر باقی نمانده، طرف مقابل از آن آگاه است و امکان نقد کردن بدهی غرب به ایران سخت اتفاق می افتد، به همین دلیل غربی ها همچنان امیدوار به کسب امتیازاتی از ایران هستند. اگر قرار باشد مبنای کار طبق مفاد توافق امضاشده برجام در سال ۲۰۱۵ نباشد، طرف غربی از آن استقبال می‌کند و به دنبال تحقق مطالبات غیر منطقی خود و تحمیل موضوعاتی در حوزه‌های مختلف هسته‌ای، موشکی و ... به ایران است تا به زعم خود در توافق جدید بگنجاند.
کارشناس مسائل بین‌الملل توضیح داد: ایران به حق به دنبال نقد کردن امتیازات وعده داده شده از سوی غرب است، بنابراین قصدی برای دادن امتیاز بیشتر به طرف غربی ندارد، زیرا پیش تر امتیازات خود را داده و هرگونه قرارداد جدیدی باعث می شود ایران امتیاز بیشتری به غرب بدهد، در حالی که ایران خواهان این روند نیست.
خوش چشم گفت: برجام نقایص بسیاری داشت که بخشی از آنها به گنگ بودن وضعیت رفع تحریم ها مربوط بود، لذا این نقایص و ابهامات باید حل شوند. خوشبختانه در این دور از مذاکرات سعی شد ابهامات حل شود، زیرا برجام دارای هیچ ضمانتی نبود و بندهای ۲۶، ۳۶ و ۳۷ برای همین منظور و بر مبنای بی اعتمادی نوشته شده بود تا دو طرف بتوانند این قرارداد را اجرایی کنند.
کارشناس مسائل بین‌الملل عنوان کرد: تیم مذاکره کننده کشورمان به دنبال رفع نقیصه است تا ضمانت های اجرایی از طرف مقابل گرفته شود و شاهد تکرار وقایعی شبیه به اتفاقات سال ۲۰۱۵ نباشیم و طرف غربی به سرکردگی آمریکا به تعهدات و وظایف خود متعهد بماند.
وی تصریح کرد: فهرست بلندبالایی از ضمانت ها در حوزه‌های هسته‌ای، اقتصادی، حقوقی و سیاسی تهیه و برخی از آنها اخذ شده است که البته کافی نیست، بنابراین تیم هسته ای دولت سیزدهم برای رفع نقایص موجود در برجام تلاش می کند و گفت و گوها با واسطه های میان ایران و آمریکا برای مرتفع ساختن نقایص ادامه دارد.
طرف غربی به خوبی به این وضعیت آگاه است و سعی می کند برخی از امتیازاتی باقی مانده را از ما دریغ کند تا درنهایت مانند سال ۲۰۱۵ حتی اگر توافقی هم شکل گرفت، فقط چند ماه صادرات نفت بیشتری داشته باشیم
خوش چشم گفت: در صورت رفع نواقص با توجه به اینکه دو سال از عمر توافق برجام باقی مانده است و اینکه دولت قبلی متأسفانه امتیازات ایران را پیشاپیش داد، می توان گفت در بهترین حالت اگر طرف های غربی و آمریکایی متعهد به همه تعهدات خود باقی بمانند، بخش کوچکی از مشکلات اقتصادی حل می‌شود. بخش اصلی بهبود وضعیت اقتصادی وابسته به راهکارهای داخلی و گسترش روابط تجارت خارجی با کشورهای دیگر ازجمله چین، روسیه و کشورهای آمریکای لاتین و آفریقاست.
کارشناس مسائل بین‌الملل توضیح داد: در بسیاری از این موارد چه برجام باشد یا نباشد، چه تحریم‌ها باشد یا نباشد فعالیت های بسیار زیادی برای افزایش تجارت خارجی، بهبود وضعیت اقتصادی، تولید و صادرات با تجارت با کشورهای دوست و همسایه می توان انجام داد، بنابراین برجام حتی در بهترین حالت فقط می تواند ابزار کمکی و نه ابزار اصلی باشد.
خوش چشم عنوان کرد: طرف غربی به خوبی به این وضعیت آگاه است و سعی می کند برخی از امتیازاتی باقی مانده را از ما دریغ کند تا درنهایت مانند سال ۲۰۱۵ حتی اگر توافقی هم شکل گرفت، فقط چند ماه صادرات نفت بیشتری داشته باشیم، اما بعد از آن با بلوکه سازی دلارهای ایران مانع بازگشت پول به کشور می شوند، بنابراین طرف غربی ممکن است در دو سال باقی مانده امتیازاتی بسیار مقطعی به ما بدهند، در حالی که فقط چند ماه کاربرد دارد.
کارشناس مسائل بین‌الملل تأکید کرد: با این وضعیت نمی توان به سرمایه گذاری خارجی در کشور امیدوار بود، لذا این روند تأثیر عمده ای در تجارت خارجی برجای نمی گذارد. حتی در زمینه صادرات نفت و روابط بانکی نیز امتیازات بسیار محدودی واگذار می‌شود، بنابراین چالش و تقابل مذاکراتی همچنان ادامه دارد.