به گزارش راهبرد معاصر؛ کالری به واحد اندازه‌گیری انرژی گفته می‌شود و مقدار انرژی لازم برای بالا بردن دمای یک گرم آب به اندازه یک درجه سلسیوس را در برمی‌گیرد. از نظر تغذیه، کالری برای تعیین مقدار انرژی موجود در غذا‌ها کاربرد دارد.
رابطه پیچیده کالری و اضافه
اضافه وزن و چاقی چالش‌های جدی سلامت در بسیاری از کشور‌ها هستند. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که مصرف زیاد کالری مهم‌ترین عامل بروز این مشکل است در حالی‌که ارتباط بین کالری و اضافه وزن پیچیده‌تر از چیزی است که به‌نظر می‌آید. کالری می‌تواند از پروتئین‌ها، نشاسته یا چربی ایجاد شود، اما شیوه استفاده و ذخیره‌سازی این کالری‌ها در بدن به عوامل مختلفی به‌خصوص وضعیت متابولیسم بدن، سطح فعالیت‌های جسمانی و اجزای بدن بستگی دارد.
پروتئین‌ها اجزای ضروری در رژیم غذایی هستند و نقش مهمی در کنترل وزن دارند. پروتئین‌ها در تشکیل و ترمیم بافت‌ها همچنین تولید آنزیم‌ها و هورمون‌ها و بسیاری دیگر از عملکرد‌های بدن موثر هستند. براساس یکی از مطالعات، بدن ما نیاز ذاتی به پروتئین دارد و تا زمان تامین این نیاز، تمایل به غذا خوردن وجود دارد. محققان بر این باورند که سبک تغذیه امروزی که شامل خوراکی‌های فرآوری شده و فاقد پروتئین کافی است، می‌تواند منجر به دریافت کالری زیاد و بروز چاقی شود.
تاثیر خوراکی‌های فرآوری‌شده
خوراکی‌های فرآوری‌شده مانند چیپس، بیسکوئیت و دسرهای آماده معمولا فاقد پروتئین هستند، اما مقدار زیادی نشاسته و چربی دارند. مصرف این خوراکی‌ها باعث کاهش سطح پروتئین در بدن می‌شوند و در نتیجه تمایل به مصرف کالری بیشتر از حد نیاز بدن برای رسیدن به پروتئین موردنیاز افزایش پیدا می‌کند.
براساس نظر متخصصان، مصرف خیلی زیاد خوراکی‌های فرآوری‌شده عامل مهم بروز چاقی است. یکی از مطالعات در این زمینه نشان می‌دهد بیش از نیمی از کالری روزانه بدن از خوراکی‌های با فرآوری بالا تامین می‌شود. این نوع خوراکی‌ها معمولا مقدار زیادی شکر، چربی اشباع و نمک دارند و از طرفی فاقد ترکیبات مغذی مانند پروتئین‌ها و فیبرها هستند.
علاوه بر پروتئین‌ها، مقدار کم فیبرها در رژیم غذایی نیز عامل اصلی بروز چاقی خواهد بود. فیبرها، ترکیبات مهمی در رژیم غذایی سالم هستند و می‌توانند در احساس سیری و کنترل وزن موثر باشند. بسیاری از افراد به اندازه کافی در رژیم غذایی فیبر مصرف نمی‌کنند که عمدتا به دلیل مصرف زیاد غذا‌های فرآوری‌شده است. خوراکی‌های فرآوری شده معمولا فاقد فیبر هستند که می‌تواند منجر به مصرف زیاد کالری شود.
مصرف صحیح پروتئین‌ها و کنترل وزن
توصیه به مصرف پروتئین‌ها با توجه به سن، جنس و میزان فعالیت بدنی متفاوت است. به‌طور کلی، بزرگسالان روزانه نزدیک به یک گرم پروتئین به‌ازای هر کیلوگرم وزن نیاز دارند. این مقدار در ورزشکاران و سالمندان کمی بیشتر است. در رابطه با دریافت پروتئین‌ها باید اشاره کرد که گرچه رژیم‌های با پروتئین بالا می‌تواند به کاهش وزن در کوتاه‌مدت کمک کند، اما تحقیقات اخیر نشان می‌دهد این نوع رژیم‌های غذایی می‌توانند منجر به تسریع پیری و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌ها شود.
به گفته محققان، بهترین رژیم غذایی برای کنترل وزن و حفظ سلامت بدن، مصرف فراوان خوراکی‌های گیاهی مانند سبزیجات، غلات سبوس‌دار، میوه‌ها، آجیل و حبوبات است. این خوراکی‌ها سرشار از فیبر، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که در ایجاد احساس سیری بدون تمایل به پرخوری تاثیر دارند. نباید فراموش کرد که کنترل وزن و حفظ سلامت بدن فقط به دریافت کالری بستگی ندارد و میزان فعالیت جسمانی، تعادل تغذیه و سبک زندگی سالم نیز نقش موثری خواهند داشت. / بهداشت نیوز