به گزارش راهبرد معاصر؛ ديپلماسي و رایزنی در هر مرحله مكمل و درمان يا تخفيف دردهاي كشورها مي باشد ليكن بقولي سخن گفتن بوقت خاموشي و بر عكس خاموشي بوقت سخن گفتن كه تشخيص و شناخت زمان مناسب مهمترين فاكتور است.
در كشور ما جناح هايي با هر نوع مذاكره مخالفند و تحريم ها را بد نمي دانند و طرف ديگر نیز مذاكره را نعمت مي دانند، فاكتور مهم اينكه بايد ديپلماسي در اركان نظام پذيرفته شود و صرفا بطور ابزاري و زمان درماندگي بكار گرفته نشود. كالبد شكافي ديپلماسي در جنگ تحميلي و سرانجام چگونگي خاتمه جنگ لزوم بهره گيري از مذاكره بوقت مناسب و برسميت شناختن آن را تاييد مي كند. در رابطه با سفر رییس جمهوری ایران به ژاپن چند نكته وجود دارد که باید به آن توجه كرد:
امسال نودمين سال رابطه این دو كشور مي باشد که قدمت دیرینی دارد که باید برای قوای هر چه بهتر شدن آن تلاش کرد. به دلیل اینکه ژاپن یک کشور قدرتمند چه از لحاظ اقتصاد و چه از لحاظ دیپلماسی است. در این رابطه باید به گونه ای مهره های دیپلماسی را بچینیم که بتوانیم رابطه قوی و محکمی داشته باشیم.
همچنین اقاي شینزو ابه بعد از١٨ سال به تهران سفر كرد سفری که می توان گفت شاید دست اوردهایی را داشت و اقاي روحاني بعد از شش ماه پاسخ این سفر را همراه با هیئتی بلند پایه داد که می توانیم به فال نیک گرفت.
کشور ژاپن در دوره تحريم نفتي انگليس در زمان ملي شدن صنعت نفت توسط محمد مصدق اين تحريم را شكست و محموله بزرگ نفتی را از ايران خريداري نمود که همین اقدام ژاپن باعث عصبانيت انگليسی ها شد.
یکی از مواردی که می توانیم به کشور ژاپن اشاره کنیم این است که این کشور به شدت وابسته به خريد نفت از كشورهاي خليج فارس مي باشد و هر نوع إخلال و نزاع در اين منطقه به اقتصاد ژاپن لطمه و صدمات زیادی ميزند.
مورد دیگری که نقش ژاپن را برای ایران پررنگ تر می کند نقش میانجیگری را برای ما و امریکا دارد گرچه برخی از کشورهای عربی و اروپایی این اقدام را انجام داده اند ولی ژاپن نیز از اقدام مستثنا نیست و یکی از کشورهای بشمار می آید که تمایل دارد ایران و امریکا رابطه خود را از سر بگیرد، نکته ای که اینجا حائز اهمیت است، میانجیگری ژاپن بیشتر مورد قبول ایران و امریکا است تا کشورهای دیگر.
لازم است به عقب برگردم و این موضوع را نیز اشاره کنم که نمي توانیم سفر شینزو ابه به تهران را شكست خورده تلقي بنماییم؛ به دلیل اینکه اين نوع بحران ها با يك ديدار و سفر به نتيجه نمي رسد و نیاز به زمان دارد که بتوانیم به یک نتیجه مطلوبی و قابل قبول برسیم.
نکته دیگر اینکه، مهمترين ابزارهاي ديپلماسي سفر در سطوح بالاست منوط به تدارك مناسب قبل از سفر در سطوح پايين تر و چانه زني هاي جدي است که اگر با برنامه ریزی دقیق و راهبردی باشد سفر بدون نتیجه قطعا نخواهد بود. ناگفته نماند آنچه كه از ديدار سفر ابه به تهران و همچنین سفر روحاني به توكيو رسانه اي مي شود همه حقايق نمي باشد که در رسانه ها بازگو می شود بلکه بخش مهم و اصلی آن بصورت کاملا محرمانه باقي مي ماند که بنظر من اصول دیپلماسی و دیپلماتیک همین است.
مسئله دیگری که باید گفته شود؛ ژاپن بجز دو مرحله تحريم هاي كشورمان هميشه بعد از انقلاب رتبه اول تا پنجم شريك تجاري ما بوده و دو طرف از اين رابطه راضي می باشند. ايران از صادر كننده هاي اصلي نفت به ژاپن بشمار می آید.
متاسفانه در حال حاضر يك قطره نفت و هيچ كالايي بين دو طرف تبادل نمي شود و بدون حل مشكل اصلي تحريم دورنمايي براي حل مشكل وجود ندارد که امیدواریم راه حل اساسی برای این داستان بوجود آید.
ژاپن بعد از شكست در جنگ جهاني تصميم گرفت امپراطور را كه مظهر وحدت ملت و رهبر سياسي و روحاني مذهب بود را به ديدار فرمانده فاتح امريكايى بفرستد و پيمان بدون قيد و شرط تسليم را امضا كند. اين رويه و نگاه به امريكا و قدرتهاي بزرگ همواره جزو سياستهاي مدرن ژاپن بوده و هست.