به گزارش راهبرد معاصر؛ این روزها وضعیت بغرنجی از لحاظ شیوع کرونا در تمام دنیا حاکم است و عنوان می‌شود هند با آماری 65 هزار نفری در یک روز جزو صدرنشینان تعداد مبتلایان به ویروس کووید 19 شده است با اینکه پیش از این عنوان شده بود آمار مبتلایان و مرگ و میر ناشی از آن در این کشور به دلیل جریمه‌ها و سخت گیری‌هایی که برای عدم رعایت موازین بهداشت وضع کرده، آن هم با وجود جمعیت بالایی که دارد بسیار کم بوده است اما امروز چندین ایالت در هند با قانون منع آمد و شد برای کنترل شیوع ویروس کرونا مواجه شده‌اند و پلیس نیز برای افرادی که بدون دلیل موجه خانه‌های خود را ترک کنند، جریمه سنگینی در نظر گرفته است.
این امر در بسیاری از کشورهای دیگر نیز حاکم است؛ عنوان می‌شود شمار مبتلایان به کرونا در سراسر دنیا از 22 میلیون و 870 هزار تن هم گذشته است. به روایت آمارهای بهداشت جهانی همچنان آمریکا با آماری بالغ برپنج میلیون و ۷۴۶ هزار و ۲۷۲ نفر صدر نشین است و بعد از آن هم برزیل با سه میلیون و ۵۰۵ هزار و هند با دو میلیون و ۹۰۴ هزار نفر در رده سوم جهانی قرار گرفته است و جایگاه ایران با ۳۵۳ هزار و ۵۵۸ نفر مبتلا در رده یازدهم جدول است.
با این حال این روزها دولت‌ها در کشورهای مختلف برای کنترل شیوع این همه‌گیری دست به اقداماتی زده اند که پا را از فرهنگ‌سازی اندکی فراتر گذاشته است؛ بعد از اجماع محققان و مسئولان سلامت و بهداشت جهان به استفاده از ماسک که می‌تواند از انتقال کروناویروس تا درصد بالایی جلوگیری کند، خودداری از استفاده از آن در کشورهای مختلف جریمه‌ای بیش از ۶۰۰۰ دلار یا حتی حبس به دنبال داشته است.
جریمه ماسک نزدن در دنیا
در انگلیس خودداری از پوشیدن ماسک در اماکنی که ماسک زدن اجباری شده، جریمه ۱۳۱ دلاری دارد؛ در ایتالیا که بیشترین تلفات و مبتلایان بیماری کووید19 در میان کشورهای اروپایی را دارد در شهر کاتانیای سیسیل عدم استفاده از ماسک با جریمه ۴۰۰ یورویی همراه است درحالیکه این رقم در منطقه کامپانیا ۱۰۰۰ یورو تعیین شده است. در منطقه لمبوردی که شدیدترین میزان شیوع کروناویروس را داشته است جریمه تعیین شده به ۵۰۰۰ یورو نیز رسیده است؛ این جریمه در اسپانیا که یکی از کانون‌های شیوع این بیماری است جریمه تعیین شده از ۱۰۰ تا ۶۰۰۰ یورو متغیر است. همچنین عنوان شده که اعمال این جریمه‌ها برای بار نخست با هزینه کمتری همراه بوده و در صورت تاخیر در پرداخت یا تکرار این تخلف، فرد ملزم به پرداخت جریمه بیشتر می‌شود.
هند نیز که این روزها در رتبه سوم جهانی به لحاظ تعداد بالای مبتلایان به کووید۱۹ قرار دارد میزان جریمه‌های مختلفی در ایالت‌های مختلف در نظر گرفته است که عنوان می شود این جریمه ها از جریمه های نقدی تا تنبیه بدنی یا حبس متغیر است. در کالیفرنیای آمریکا هم جریمه ۱۰۰ تا ۵۰۰۰ دلاری یا یک سال حبس در هاوائی برای خاطیان پروتکل‌های بهداشتی و استفاده نکردن از ماسک تعیین شده است.
25 درصد مردم ماسک نمی‌زنند!
در ایران هم این روزها ستاد ملی مقابله با کرونا و وزارت بهداشت تدبیر و رویکرد جدیدی برای مقابله با شیوع کرونا در پیش گرفته‌اند و برای کسانی که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمیکنند جریمه و فشارهای مختلفی در نظر گرفته شده است. چرا که عده ای با عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و نقض قوانین، سلامت عمومی را به خطر می‌اندازند و فرقی برایشان ندارد که این بی مبالاتی آنها می تواند جان عده ای را به خطر بیاندازد. چنانچه به گفته معاون بهداشت ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در تهران 25 درصد مردم در پایتخت از ماسک استفاده نکرده و 27 درصد از اصناف هم فاصله گذاری اجتماعی را رعایت نمیکنند.
شاید عده ای بر این تصورند که مرگ برای همسایه است! و آنها جزو آنهایی نیستند که مبتلا خواهد شد یا شاید هم به قدرت بدنی خود می‌نازند و از قدرت سیستم ایمنی خود اطمینان کافی دارند که چنین بی‌مبالات و بدون زدن ماسک و عدم رعایت فاصله‌های ایمن در اماکن عمومی تردد می‌کنند غافل از آنکه فردی ناقل و بدون علامت می‌تواند به راحتی آنها را مبتلا کرده و از پای در بیاورد.
لطفا ماسک بزنید
چندی پیش دکتر جلالی فخر، متخصص بیماری‌های داخلی درباره عواقب عدم رعایت پروتکلها و ماسک نزدن هشدار داده و در پستی غم انگیز ماجرایی را عنوان کرده بود که می‌تواند برای خیلی از آنهایی که تصور می‌کنند بیمار نمی شوند تلنگری باشد تا برای سلامت عزیزانشان هم که شده پروتکلها را جدی بگیرند؛ این پزشک متخصص همراه با عکسی از سی تی اسکن یک بیمار مبتلا به کویید 19 نوشته بود:« هم اکنون از بحرانی‌ترین مرکز بیمارستان می‌نویسم و این سی تی اسکن یک بیمار کرونایی است که شبیه انفجار بیروت می‌ماند و هر دو ریه به طرز هولناکی درگیر است، بیمار مردی قوی هیکل بدون بیماری زمینه‌ای، ورزشکار و با سیبیل‌های پرپشت و مشکی است که یک محله از او حساب می‌بردند و برایش افت داشته که ماسک بزند؛ حالا با لوله‌ای در نای، نای نفس کشیدن ندارد و متاسفم که اعلام کنم براساس پیش بینی‌های پزشکی تا از قبل طلوع خورشید فردا عمرش غروب خواهد کرد! در حالیکه می‌شد اینگونه نشود؛ لطفا ماسک بزنید.» این تنها نمونه‌ای از هزاران بیماری است که امروز روی تخت بیمارستان‌های سراسر کشور در حال دست و پنجه نرم کردن با این ویروس مهلک هستند.
با خیز دوم کرونا در کشور و افزایش آمار مرگ و میرهایی که پیش از این بسیار کاهش یافته بود و تجهیز دوباره بیمارستان‌هایی که خالی شده بود و حالا با اوج گیری کووید 19 به شکل آماده باش‌های جنگی در آمده و عدم رعایت‌های موازین بهداشتی از سوی برخی مردم، مسئولان بهداشتی و ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیمات جدی اتخاذ کردند و مانند برخی از کشورها از جریمه و فشار سخن به میان آوردند تا شاید آنهایی که اهمیتی برای خود و دیگران قائل نیستند اندکی از ترس جریمه هم که شده پروتکلها را رعایت کنند. در همین راستا چند روز پیش سعید نمکی، وزیر بهداشت با تاکید بر لزوم پرهیز از عادی انگاری‌ها در شرایط کرونا و اهمیت اعتلای رفتار بهداشتی مردم در این دوران، گفته است:« در کنار خواهش‌های مستمر، رویکرد جدیدمان فشار و جریمه است و اگر کسی حریم بشکند و پروتکلها و شیوه نامه‌ها را رعایت نکند با وی برخورد سنگینی می‌شود».
نمکی با تاکید بر اینکه باید با حریم شکنان محکم برخورد کرد، عنوان کرده بود:« کسی که می‌گوید خسته شدم و نمی‌توانم ماسک بزنم، پس آن پزشک و پرستار چگونه ساعت‌ها این شرایط را تحمل کنند؟ این درست نیست. از همه مسئولان اعم از نیروهای نظامی، انتظامی، قضایی و ... می‌خواهم در این شرایط سخت به یاری ما بیایند و نگذارند با شکستن پروتکلها بار سنگین عزیزان ما در عرصه سلامت سنگین‌تر شود».
نظارت عمومی و جریمه خصوصی
شاید نظارت ناظران بهداشت و سلامت وزارت بهداشت یکی از مواردی است که سبب می‌شود صنوفی که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمیکنند اندکی به خود بیایند اما در کشوری به پهناوری ایران چطور باید با چوب بالای سر هر فردی ایستاد تا بدون ماسک و فاصله گذاری ایمن به کار خود ادامه ندهد اصلا مگر امکان‌پذیر است؟!
دکتر علیرضا رییسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به عدم رعایت پروتکلها از سوی برخی صنوف گفته است:« ما 7 هزار نفر نیرو داریم که برای کشوری با این وسعت و با این تعداد اصناف و با اضافه شدن پروتکل‌های کرونا کم است.» وی تاکید کرده:« نظارت‌های هفتگی انجام می‌شود و تقریبا هفته‌ای ۱۴ هزار بازدید مشترک در سطح کشور در حال انجام است و در هفته بالای ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ واحد را پلمب می‌کنند، اما برخی از اصناف هستند که رعایت پروتکلها در آنها پایین است».
به گفته این مقام مسئول نانوایی‌ها و پاساژها از مراکزی هستند وضعیت بغرنجی به لحاظ رعایت پروتکل‌های بهداشتی دارند و بعد از آن پایانه‌های برون شهری و درون شهری مسافربری در رده سه و چهار از نظر رعایت ضعیف پروتکلها قرار دارند اما در عین حال وضعیت رعایت پروتکلها در بانک‌ها نسبتا خوب است. رییسی گفته است:« برای افرادی که در ادارات پروتکلها را رعایت نمیکنند جرائمی در نظر گرفته شده که از تذکر کتبی و درج در پرونده تا کسر یک سوم حقوق و تعلیق متغیر است و این جریمه ها درباره اصناف از تذکر تا تعطیلی و پلمب ادامه دارد.»
حالا سوالی که اینجا به وجود می آید این است که آیا باید حتما وزارت بهداشت ناظر رعایت پروتکلها باشد؟ آیا با این روش می‌توانیم در جنگ با کووید 19 موفق شویم؟ قطعا پاسخ منفی است و نیاز است همه مردم پای کار بیایند! در همین خصوص آیت‌الله رییسی هم گفته اینکه فکر کنیم فقط ناظرین وزارت بهداشت باید نظارت کنند، اشتباه است. باید بسیج اصناف و.. مشارکت کنند و نظارت‌های مردمی هم بسیار مهم است.
بهره سخن
کووید 19 در حال اوج گیری در دنیا است و با شروع فصل پاییز هم قدرتش رو به فزونی می‌رود و این امر بر هیچکس پوشیده نیست؛ هر چند گفته می‌شود روسیه واکسن کرونا را کشف و آن را ثبت کرده اما آنچه مسلم اینکه با وجود تحریم‌های ظالمانه‌ای که حتی در حوزه دارویی بر کشور ما روا شده است بهترین راه درمان پیشگری است؛ حالا مسئولان بهداشتی از جریمه و فشار برای خاطیان پروتکل‌های بهداشتی می‌گویند اما بهترین ناظران خود مردم هستند وقتی من از نانوایی، سوپر مارکت، فروشگاه و پاساژی که پروتکلها را رعایت نمی‌کند خرید نکنم یا تذکر بدهم و این حریم شکنی‌ها را گزارش کنم، قطعا عدم رعایت پروتکل ها کم کم برای همه مردم امری غیر ممکن می‌شود.