به گزارش راهبرد معاصر ارزش دارا یکم در پایان معاملات این هفته منتهی به جمعه 20 فروردین 1400 کاهش یافت و قیمت هر واحد صندوق دارا یکم به 12 هزار و 958 تومان رسید. بر این اساس ارزش 200 واحد صندوق دارا یکم به 2 میلیون و 591 هزار و 600 تومان رسید.
حجم معاملات دارا یکم بیش از 8 میلیون واحد بود و قیمت NAV 18 هزار و 332 تومان اعلام شد.
در این مقاله قصد داریم در رابطه با موضوع صندوق سرمایه گذاری دارا یکم و یا صندوق واسطه گری مالی دارا یکم و نحوه پذیره نویسی و همچنین نحوه خرید و فروش آن صحبت کنیم. همانطور که می دانید در اوایل سال 99 اولین صندوق سرمایه گذاری دولتی قابل معامله در بورس (ETF) با نام دارا یکم از سوی دولت به متقاضایان ارائه گردید و قرار است صندوق های etf دولتی بعدی در ماه های آینده عرضه شوند. در ادامه بیشتر با این صندوق و نحوه پذیره نویسی آن آشنا خواهید شد.
بطور خلاصه صندوق واسطه گری مالی یکم، سهام های باقی مانده دولت در بانک های تجارت ، ملت ، صادرات و بیمه‌های البرز و اتکایی می باشد که وزارت اقتصاد به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی مطابق با شرایط و قوانینی اقدام به واگذاری آن با 20% تخفیف نموده است. صندوق واسطه گری مالی یکم که با نماد "دارا یکم" در بورس درج نماد شده است یک نوع صندوق سرمایه گذاری در سهام با مدیریت غیر فعال می باشد که پس از حداقل یکسال فعالیت با توجه به درخواست اکثریت افرادی که حق رای در مجمع صندوق را دارند، با ارائه تأییدیه به هیئت واگذاری به سازمان، درخواست تغییر صندوق به سایر انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری امکان پذیر می باشد.
پذیره نویسی صندوق سرمایه گذاری دارا یکم از طریق واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) امکان پذیر می باشد. یکی از مزایای ارائه صندوق سرمایه گذاری دارا یکم بوجود آوردن شرایطی مناسب برای بسیاری از افراد جامعه است که تاکنون فرصتی برای ورود به بازار بورس را نداشته اند. می دانیم که حداقل نتیجه رونق بازار بورس ایران کاهش نرخ بیکاری و تورم است از این رو دولت سعی دارد با حمایت از بازار سرمایه و آزادسازی سهام عدالت، اقتصاد ایران را مردمی کند تا با سرمایه گذاری آگاهانه از سود و بازدهی خوبی بهره مند شوند. دولت با ارائه صندوق دارا یکم قصد انتقال اوراق بهادار در قالب یک سبد مشخص از سهام که در امیدنامه تعیین شده را دارد.
با توجه به توضیحاتی که تا این بخش از مقاله خدمت شما عزیزان ارائه شد تا حدودی با صندوق سرمایه گذاری دارا یکم آشنا شدید اما درک بیشتر بهتر است که با نحوه فعالیت آن آشنا شوید. در اصل می توان گفت که این صندوق واسطه گری مالی با هدف مدیریت و نگهداری دارایی های اوراق بهادار صندوق و همچنین دریافت سودهای تقسیمی سهام موجود در سبد دارایی ها بنا شده است. سرمایه گذاری خارجی در صندوق سرمایه گذاری دارا یکم ممنوع بوده و این صندوق فقط مجاز به سرمایه گذاری ریالی داخل کشور می باشد. این صندوق دارای مدت زمان فعالیت نامحدود می باشد. طبق تصمیم مدیر صندوق و همچنین تصویب مجمع، پول نقد و سودهای تقسیمی مصوب و دریافت شده سهام موجود در صندوق صرف شرکت در سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت ، گواهی سپرده‌های بانکی و یا پرداخت سود به سرمایه‌گذاران ، صرف شرکت در افزایش سرمایه شرکت‌های موجود در سبد صندوق به‌منظور حفظ درصد مالکیت در شرکت‌های سرمایه پذیر می شود.
با استناد بر منابع حاصل از پذیره‌نویسی می توان گفت حدود 80% از سرمایه صندوق ETF دارا یکم را سهام های زیر تشکیل می دهند :
بیمه اتکایی امین : 11.44 % معادل 377.515.190
بیمه البرز : 17% معادل 680.000.000
بانک صادرات: 16/98% معادل 7.7429.770.513
بانک ملت : 16.97% معادل 8.479.099.996
بانک تجارت : 16.96% معادل 37.367.392.565
و از سوی دیگر جهت کاهش ریسک سرمایه گذاری در این صندوق 20% آن را گواهی‌های سپرده منتشر شده توسط بانک‌ها یا مؤسسات مالی اعتباری دارای مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، هر نوع سپرده‌گذاری نزد بانک‌ها و مؤسسات مالی اعتباری دارای مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و همچنین واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق در جهت انجام عملیات بازار گردانی و اوراق مشارکت، اوراق بهادار رهنی ، اوراق صکوک و سایر اوراق بهاداری که دارای شراطی خاصی که در ادامه ذکر شده تشکیل می دهد. این شرایط عبارت اند از :
حداقل سود آنها باید تضمینی و مشخص شده باشد.
قابله معامله در یکی از بورس ها باشد.
دارای مجوز انتشار از دولت ، سازمان بورس و اوراق بهادار و بانک مرکزی جمهوری اسلامی باشند.
نحوه خرید اوراق صندوق دارای یکممتقاضیان می توانستند در تاریخ روز یکشنبه مورخ ۱۴/۰۲/۱۳۹۹ الی روز چهارشنبه مورخ ۳۱/۰۲/۱۳۹۹ جهت پذیره نویسی صندوق دارا یکم با دو روش (با کد بورسی و بدون کد بورسی) اقدام کنند. متقاضیان مجاز به خرید حداکثر 200 واحد برابر با 20.000.000 ریال بودند که در آن به قیمت ثابت بر مبنای ارزش اسمی هر واحد صندوق خواهد بود. به این صورت که افرادی که از قبل دارای کد بورسی فعال بودند می توانستند از طریق سامانه معاملاتی کارگزاری های بورس که لیست آنها در سامانه کدال آورده شده اقدام به خرید واحدهای صندوق دارا یکم نمایند همچنین تمام افرادی که فاقد کد بورسی بوند نیز می توانستند از طریق درگاه های غیر حضوری و حضوری بانکی مشخص شده نسبت به خرید صندوق دارای یکم اقدام نمایند. لازم به ذکر است که افرادی که دارای کد بورسی فعال هستند می توانند از روش های فوق در صندوق های دارای یکم سرمایه گذاری نمایند و افرادی که دارای کد بورسی غیر فعال و قدیمی هستند باید اقدام به فعال کردن کد بورسی قدیمی خود نمایند. از سوی دیگر به دلیل پروسه زمان بر دریافت کد بورسی و همچنین شیوع بیماری کرونا افرادی که کد بورسی نداشتند نیز می توانستند از طریق شعب بانک های مسکن، سپه، صادرات، ملت، تجارت، ملی، کشاورزی و رفاه کارگران و شعب قرض‌الحسنه مهر ایران برای خرید آن اقدام نمایند و برای انجام معاملات ثانویه باید جهت دریافت کد بورسی اقدام نمایند.
معاملات ثانویه حداقل 1 ماه پس از پذیره نویسی واحدهای سرمایه‌گذاری و ثبت صندوق قابل معامله در بازار بورس تهران آغاز شده می شود. دارندگان سهام و سرمایه گذاران می توانند جهت خرید و فروش واحد ها به کارگزاری ها مراجعه نمایند. با توجه به قوانین تصویب شده نقل و انتقال واحد های سرمایه گذاری و انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و همچنین صدور و ابطال آنها معاف از مالیات بوده و مبلغی تحت عنوان کارمزد معاملات با مصوبات سازمان بورس و اوراق بهادار منظور خواهد شد. خرید صندوق دارا یکم از طریق کارگزاری و بانک ممکن بود اما برای فروش آن لازم است افراد دارای کد بورسی باشند و فروش واحدهای صندوق دارا یکم تنها از طریق بورس امکان پدیر است بنابراین افرادی که از طریق بانک اقدام به خرید صندوق دارا یکم نموده اند برای فروش آن باید اقدام به دریافت کد بورسی نمایند.
میزان تقاضا برای خرید واحدهای صندوق دارا یکم کمتر از حد انتظار بود. با توجه به تخفیفی که دولت برای خرید این صندوق ها در نظر گرفته بود و اینکه هیچ محدودیتی برای خرید این صندوق ها به جز داشتن کد ملی وجود نداشت انتظار می رفت افراد بیشتری برای خرید این صندوق ها اقدام کنند. سود صندوق etf دارا یکم در حال حاضر به میزان 100 درصد تخمین زده شده به عنوان مثال فردی که به مبلغ 2 میلیون تومان از این صندوق خریداری کرده باشد اکنون دارایی او دو برابر شده و برابر با 4 میلیون می باشد. با سود خوبی که صندوق دارا یکم تا کنون داشته به نظر می رسد استقبال برای خرید صندوق های ETF بعدی بیشتر باشد به خصوص که حقوقی ها هم حق خرید این صندوق ها را دارند. (در صندوق ETF دارا یکم تنها افراد حقیقی قادر به خرید واحدهای این صندوق بودند)
جهت پذیره نویسی صندوق ETF دارای یکم از سوی دولت شرایطی لحاظ شده که این شرایط به شرح زیر می باشد :
افرادی که دارای کد ملی می باشند بدون محدودیت سن می توانستند جهت پذیره نویسی در این صندوق اقدام نمایند و پذیره نویسی صندوق دارا یکم برای افراد غیر ایرانی مجاز نبوده و همچنین استفاده از حساب آنها برای پرداخت وجوه، امکان‌پذیر نیست.
در سامانه معاملاتی زمان ورود سفارش ها 14:00 الی 16:00 بوده از این رو سفارش های خرید ثبت شده در هر روز ، در پایان تمام سفارشات جمع آوری شده و از سامانه معاملاتی حذف خواهد شد به همین دلیل متقاضیان پس از اتمام مهلت سفارش گیری دیگر مجاز به ویرایش و یا حذف سفارش خود نخواهند بود.
کارگزاری ها نیز باید از تامین مبالغ مورد نیاز برای پذیره نویسی تا زمانیکه تعداد واحد های که به هر شخص تخصیص داده می شود اطمینان حاصل کنند.
بعد از اتمام مهلت پذیره‌نویسی، جمع آوری درخواست های ثبت شده طی حداکثر ۵ روز کاری انجام شده و به مقدار حداکثر 200 واحد سرمایه‌گذاری به هر کد ملی اختصاص خواهد یافت. اما در صورتی که مجموع درخواست های خرید بسیار بیشتر از ارزش سهام مورد نظر برای انتقال به صندوق باشد به روش تسهیم به نسبت واحد های صندوق به متقاضیان آن اختصاص یافت.
در شرایطی که واحد سرمایه گذاری به پذیره نویسان اختصاص نیابد و یا کمتر از میزان واریز شده اختصاص یابد ، مدیر باید طی حداکثر 5 روز کاری پس از اتمام پذیره نویسی، مابه التفاوت مبالغ دریافتی را بازگرداند. و اگر سرمایه گذار از طریق سیستم بانکی اقدام به پذیره نویسی کرده باشد باید آن مبلغ از به حساب بانکی شخص واریز گردد و اگر از طریق سامانه معاملات بورسی اقدام نموده این وجه به حساب شخص صاحب کد معاملاتی واریز خواهد شد.
برخی از اپلیکیشن ها همچون آپ و سامانه های آنلاین معاملاتی نیز جهت پذیره نویسی این صندوق های ETF دولتی به منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا و کاهش حجم مراجعه کنندگان به بانک ها و کارگزاری ها ، روی کار آمدند.
فعالیت صندوق ها پس از اتمام فرآیند پذیره نویسی آغاز شده و همچنین اخذ مجوز فعالیت توسط صندوق از سازمان بورس و اوراق بهادار با 20% تخفیف نسبت به میانگین قیمت ۳۰ روزه نماد مورد نظر به شرط آنکه قیمت بعد از اعممال تخفیف، از 70% قیمت پایانی روز معاملاتی قبل از شروع پذیره نویسی پایین تر نباشد و آن در معاملات خارج از جلسه رسمی بدون هیچ کارمزدی بع صندوق انتقال داده شده.