به گزارش راهبرد معاصر تعیین تکلیف سهام عدالت وراث موضوعی است که پس از آزادسازی سهام عدالت از سوی برخی از وارث مشمولان سهام عدالت مطرح می شود. بر اساس آمار اعلام شده از سوی ستاد آزادسازی سهام عدالت سه میلیون نفر از سهامداران سهام عدالت فوت شده اند و اولین قدم برای تعیین تکلیف سهام آن مراجعه وارث به مراجع قضایی برای گرفتن گواهی حصر وراثت است. تا به امروز 10 میلیون وراث سهام عدالت شناسایی شده است که اغلب آنها در مرحله گرفتن گواهی برای حصر وراثت هستند و فقط تعداد کمی از آنها این گواهی را دریافت کرده اند. به طوری که تنها سهام عدالت حدود 120 هزار نفر از متوفیان به وراث منتقل شده است.
بر اساس اعلام شرکت سپرده‌گذاری مرکزی پس از انجام انحصار وراثت، ورثه باید در سامانه سجام ثبت‌نام کنند و یکی از ورثه با مراجعه به سایت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، قسمت میز خدمت الکترونیک را انتخاب کرده و اطلاعات مربوط به انحصار ورثه را بارگذاری می‌کند، در نهایت شرکت سپرده‌گذاری اقدام های لازم برای انتقال سهام عدالت به وراث را انجام می‌دهد. اما این توضیح تنها به صورت خبر رسانه ای شده و هنوز امکان استفاده عملی از آن وجود ندارد.
با توجه به شیوع کرونا تلاش شد تا مراجعه حضوری وراث را را به کمترین میزان برسد که لازمه آن ایجاد سرویس های اجرایی بود. به تازگی حسین فهیمی مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی درباره این موضوع گفته است: در حال حاضر می‌توانیم بگوییم این افراد و متقاضیان برای انتقال سهام به دفاتر پیشخوان مراجعه کنند، اما نمی‌خواهیم جمعیت ۱۰ میلیون نفری در شرایط سخت نسبت به این حق قانونی خود اقدام کنند؛ بنابراین بهتر است صبر کنند تا زیرساخت‌های انتقال انلاین سهام با لینک تمام نهاد‌های مربوطه آماده شود.
با این صحبت مشخص می شود که هنوز زیر ساخت های لازم برای انتقال آنلاین سهام ایجاد نشده و فعلا تعیین تکلیف سهام عدالت مابقی وراث امکانپذیر نیست. البته پیش از این محمدجواد فرهانیان مدیر برنامه‌ریزی و توسعه سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار کشور گفته بود: زیر ساخت‌های الکترونیکی تخصیص سهام عدالت متوفیان به وراث در شرکت سپرده‌گذاری مرکزی آماده شده و منتظر تایید نهایی قوه قضاییه است و چنانچه قوه قضاییه تایید کند، کلیه فرایند انتقال قهری به شیوه مکانیزه انجام میشود، به عبارت دیگر چنانچه قوه قضاییه تایید کند، این سهام به شکل خودکار به ورثه قانونی متوفی منتقل خواهد شد.
«علیرضا ترابی» درباره چگونگی انتقال سهام متوفیان به وراث اظهار داشت: برای انتقال سهام به ورثه قانونی باید مراحلی را از طریق سایت شرکت سمات (شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه) و دفاتر پیشخوان دولت طی کرد که این مراحل به این ترتیب است.
وی در این زمینه گفت: در ابتدا وراث به سایت شرکت سمات (اینجا) مراجعه کرده و وارد قسمت خدمات انتقال سهام اشخاص متوفی می‌شوند، پس از مطالعه فهرست دفاتر پیشخوان دولت و انتخاب نزدیک‌ترین دفتر با در دست داشتن مدارک لازم اقدام به تشکیل پرونده قهری می‌کنند.
ترابی با اشاره به مدارک لازم در این زمینه، افزود: گواهی‌نامه واریز مالیاتی، گواهی انحصار وراثت، گواهی فوت، اصل و تصویر اصل شناسنامه و کارت ملی متوفی (یا برابر اصل) و وراث مدارک مورد نیاز است.
مدیر خدمات حقوقی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه خاطرنشان‌کرد: پس از مراجعه به نخستین دفتر پیشخوان دولت نسبت به ارائه فرم نقل و انتقال قهری به یکی از ورثه یا نماینده وراث اقدام کرده و پس از تکمیل مدارک اخذ شده به سمات ارسال می‌کنند.
تعدادی از مشمولان سهام عدالت بعد از ثبت نام در این طرح فوت کردند از امروز وراث این مشمولان می‌توانند با در اختیار داشتن اصل گواهی حصر وراثت و کارت ملی خود می‌بایستی به دفاتر "منتخب" پیشخوان دولت، مراجعه و تقاضای تقسیم سهام عدالت شخص متوفی را بین تمامی وراث یا یکی از ورثه تکمیل و امضا کنند تا سهام عدالت فرد متوفی به آنان اختصاص داده شود.
به گزارش ایسنا، عملیات تقسیم و اختصاص سهام عدالت مشمولان فوت شده سهام عدالت به وراث قانونی این مشمولان از روز شنبه امروز ۱۶ تیر ماه ۱۳۹۷ آغاز میشود.
در این مرحله کلیه ورثه قانونی اشخاص متوفی با در اختیار داشتن اصل گواهی حصر وراثت و کارت ملی خود می‌بایستی به دفاتر منتخب پیشخوان دولت که اسامی این دفاتر منتخب در سایت اطلاع رسانی سهام عدالت به نشانی www.samanese.ir منتشر شده است مراجعه کنند و تقاضای تقسیم سهام عدالت شخص متوفی را بین تمامی وراث یا یکی از ورثه تکمیل و امضا کنند تا سهام عدالت فرد متوفی به آنان اختصاص داده شود.
مطابق این اعلام سازمان خصوصی‌سازی، در این مرحله تنها وراثی که تمامی آنان در قید حیات هستند از امکان تقسیم و اختصاص سهام عدالت برخوردارند و حضور کلیه وراث قانونی یا وکلای قانونی آنان و یا ولی و قیم شخص وارث در دفاتر منتخب پیشخوان دولت الزامی است. اسناد و مدارک مورد نیاز که می‌بایستی همراه ورثه بوده و به دفاتر پیشخوان ارائه شود و سایر جزئیات لازم از طریق اطلاعیه‌های سازمان خصوصی سازی و از طریق سامانه اینترنتی به نشانی فوق اطلاع رسانی میشود.
کلیه افراد مراجعه کننده به دفاتر منتخب پیشخوان همچنین می‌بایستی با همراه خود یک شماره شبای بانکی مربوط به حساب بانکی معتبر خود را داشته باشند تا پس از اعلام آن به سامانه سهام عدالت از طریق این دفاتر پیشخوان، امکان برخورداری از سود سهام عدالت از طریق واریز این سود به شماره شبا بانکی آنان فراهم شود.