دلیل تفاوت رفتار اروپا در مقابل تحریم آمریکا علیه ایران و کوبا

به گزارش  راهبرد معاصر ، یورو نیوز در گفتگو با «کورنلیوس ادباوهر» استاد دانشگاه برلین و محقق مؤسسه کارنگی به تحلیل این موضوع پرداخته و می‌نویسد: کمتر از دو هفته از اعلام تحریم‌های جدید آمریکا علیه کوبا نگذشته و در این مدت بارها اتحادیه اروپا با حمایت از کوبا، اعلام کرده است که نمی‌گذارد حتی یک روز «ارتباط تجاری اروپا و این کشور سوسیالیست» به خطر بیفتد.

فدریکا موگرینی، رئیس دستگاه سیاست خارجی و امور امنیتی اتحادیه اروپا پنج شنبه اعلام کرد که اتحادیه اروپا بواسطه تحریم کوبا پای آمریکا را به سازمان تجارت جهانی می‌کشاند. هم چنین وی تاکید کرد که در این زمینه سازوکاری ویژه راه اندازی می‌کند که شرکت‌های اروپایی فعال در کوبا بتوانند در صورت توقف فعالیت از سوی آمریکا از این کشور درخواست غرامت کنند.

برای این استاد دانشگاه رفتار اروپا با دو کشور در مورد تحریم‌ها آن چنان که به نظر می‌رسد «متناقض» نیست، با وجود اینکه «روابط بین اتحادیه اروپا با کوبا و ایران تفاوت‌هایی نیز دارد و دلیل اصلی آن «وزن دو کشور» در معادلات پیچیده جهانی است.

به گفته این استاد دانشگاه ایران از دو منظر «سیاسی» و «اقتصادی» جایگاه مهم‌تر و ویژه‌تری از کوبا دارد. هم چنین برجام، توافق جامع هسته‌ای با ابتکار عمل اروپا بدست آمده است.

کورنلیوس ادباوهر می‌گوید: «اهمیت ایران به جز از منظر استراتژیکی و منطقه‌ای در برنامه هسته‌ای این کشور نیز هست. توافق هسته‌ای یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دیپلماتیک اروپا در قرن اخیر است و به هیچ وجهی اروپا نسبت به آن کوتاه نخواهد آمد و به همین دلیل هم سعی خود را برای حفظ آن تا امروز کرده است.»

این استاد دانشگاه می‌گوید طراحی ساز و کار ویژه مالی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا با ابتکار عمل سه کشور مهم عضو اتحادیه بدست آمده است و هیچ گاه اروپا برای کوبا یا کشوری دیگر «اینستکس» را طراحی نکرده است.

ادباهر معتقد است خروج آمریکا از برجام با وجود پیش بینی‌های که می‌شد برخلاف تمامی انتظارات بود. چرا که برجام سندی است بین‌المللی و خروج آمریکا از این توافق کاملاً غیرقابل انتظار بود. به همین دلیل اروپا با گذشت زمان تلاش کرد جبران خروج آمریکا از توافق هسته‌ای را بکند اما اتحادیه در این مورد اشتباه محاسباتی داشت. آنها از روز اول تهدیدها و سخنان دونالد ترامپ را جدی تلقی نکردند.

از سویی دیگر به گفته کورنلیوس ادباوهر این موضوع تنها به عدم «تلاش اتحادیه اروپا در مقابله با تحریم‌ها» ارتباط ندارد و بیشتر به تصمیم «شرکت‌های بزرگ اروپایی که در اقتصاد جهانی حضوری فعال دارند» نیز برمی گردد.

این استاد دانشگاه برلین می‌گوید یکی از نقاط مشترک تحریم‌های آمریکا علیه ایران و کوبا خروج غیرقابل پیش بینی کاخ سفید از پیمان و تعهدات بین‌المللی بود. اما در این زمینه از منظر زمانی ایران، قربانی اول بود و کوبا کمتر از یکسال بعد مورد تحریم‌های تازه قرار گرفت. در طول این چندماه اتحادیه اروپا به یک آگاهی نسبی درباب شخصیت و تصمیم‌های رئیس جمهوری آمریکا دست یافت.

به گفته کورنلیوس ادباوهر «برای اروپا مقابله با تک روی های آمریکا» بسیار دشوار است چرا که اتحادیه اروپا همزمان مهم‌ترین متحد اقتصادی و سیاسی ایالات متحده محسوب می‌شود. رابطه و وابستگی اقتصاد اروپا به آمریکا هیچ ارتباطی به ابرقدرت‌های دیگر جهانی از جمله چین و روسیه ندارد. به همین سبب اروپا نمی‌تواند کاملاً با تصمیم‌های دونالد ترامپ مقابله کند. یکی از دلایل مهمی هم که «اینستکس» آن چنان که باید و شاید کاربردی نشده است همین است که در این سازوکار ویژه مالی، تجارت و ارتباط اقتصادی با ابرقدرتی چون ایالات متحده از گردونه خارج شده است.

مهر