تلاش‌های سیاسی برای احیای توافق آتش‌بس/ برتری راهبرد صنعا

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ تلاش برای ازسرگیری مذاکرات آتش بس میان یمنی ها با ائتلاف سعودی برای دستیایی به راه حل اساسی و بنیادین با هدف رفع موانع و مشکلات موجود به یکی از اخبار مهم تحولات یمن در حوزه رسانه ای تبدیل شده است. اینکه این موضوع تا چند اندازه می تواند مسیر را برای باز شدن روند دوباره گفت و گوها فراهم کند بخشی از ماجرا و اینکه گفت و گوهای مقدماتی برای ازسرگیری مذاکرات و برآورده سازی شروط تا چه میزان خواهند توانست فضای مدنظر دو طرف را تلطیف کند، بخش دیگر ماجراست.

واقعیت این است، آنچه در زمینه تلاش های سیاسی برای بازگشت دو طرف به مسیر آتش بس با حضور نمایندگان اروپا و سازمان ملل متحد در امور یمن در اردن برگزار شد، نشان می دهد طرف های میانجی گر در امور یمن در حوزه منطقه ای و بین المللی احیای توافق برای دستیابی به آتش بس را تنها فرصت موجود در این زمینه قلمداد می کنند.

تلاش برای بازگشایی مسیرهای تازه سیاسی با هدف ازسرگیری مذاکرات، گفت و گوها و به کارگیری تمامی ظرفیت ها و توانمندی های موجود در این حوزه، در شرایط فعلی بازتابی از رویکردهای راهبردی صنعا در این زمینه است

موازی با این موضوع خبرهایی در زمینه تشکیل نشستی در مسقط با هدف بررسی موضوعات اصلی مورد اختلاف مانند پرداخت حقوق کارمندان، بازگشایی مسیرهای ارتباطی در مناطقی مانند تعز، بازگشایی بندر الحدیده، افزایش پروازها از فرودگاه صنعا و پیشگیری از تنش ها منتشر شده است.

همچنین شاهد انتشار اخبار غیر رسمی درباره برگزاری نشستی دیگر میان فرستادگان دو طرف درگیر در یمن در اردن برای برداشتن موانع و اختلافات هستیم و این، یعنی آنچه صنعا را به تمدید نکردن توافق آتش بس متقاعد کرد، بسترهای فعالیت طرف های به اصطلاح میانجی گر برای فشار به طرف مقابل، یعنی ائتلاف سعودی و هم پیمانانش بوده است.

درواقع تلاش برای بازگشایی مسیرهای تازه سیاسی با هدف ازسرگیری مذاکرات، گفت و گوها و به کارگیری تمامی ظرفیت ها و توانمندی های موجود در این حوزه، در شرایط فعلی بازتابی از رویکردهای راهبردی صنعا در این زمینه است. به عبارت بهتر تصمیم صنعا در نزدیک به یک ماه گذشته در زمینه تمدید نکردن توافق آتش بس تا برآورده شدن مطالباتش موجب شده است میانجی گران به فکر راه حلی تازه برای برآورده سازی حداقلی مطالبات صنعا باشند.

آنها می دانند پیش شرط مذکرات و ازسرگیری آن در حوزه سیاسی – دیپلماتیک به برآورده شدن بخشی از شروط و مطالبات صنعا ولو محدود منوط است. طبعاً به نتیجه رسیدن نشست ها و گردهمایی ها زمانی می تواند مسیر بازگشت به ریل سیاسی – دیپلماتیک تلقی شود که طرف های میانجی گر توانسته باشند رضایت صنعا را جلب کنند.

از جمله نکات قابل توجه تحولات سیاسی – دیپلماتیک مذکور، ورود مستقیم نمایندگان سعودی به روند گفت و گوها به عنوان سرکرده ائتلاف متجاوز به یمن است. این موضوع آن قدر مهم است که در ذیل تحلیل و پردازش آن باید ابعادی را در نظر داشت؛ به نحوی که پذیرش مستقیم مسئولیت مذاکرات از سوی سعودی به عنوان نماینده ائتلاف و گفت و گوهای مستقیم با صنعا نه تنها به معنای پذیرش قدرت سیاسی انصارالله و دولت نجات ملی از سوی سعودی، بلکه به معنای شروع روند تازه سیاسی در عرصه تحولات یمن است.

اهمیت وقوف به این موضوع آن قدر مهم است که عبدالملک العجزی، عضو مذاکره کننده صنعا در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: مذاکره با سعودی به معنای حذف دیگر طرف های یمنی از راه حل سیاسی نیست، بلکه گفت و گو با طرف سعودی به توقف جنگ و رفع محاصره و بازسازی محدود می شود. در این مرحله سیاسی، احزاب یمنی بخشی از راه حل سیاسی خواهند بود، اما مشارکت آنها باید برای ثبات ملی، وحدت و حاکمیت یمن و پایان وابستگی این احزاب به خارج باشد.

آنها می دانند پیش شرط مذکرات و ازسرگیری آن در حوزه سیاسی – دیپلماتیک به برآورده شدن بخشی از شروط و مطالبات صنعا ولو محدود منوط است

این توئیت و مناسبات موجود درباره تحولات اخیر در حوزه سیاسی – دیپلماتیک و اهمیت افزایش جایگاه صنعا از سوی طرف مقابل و نوع کنش و واکنش صنعا به این اتفاقات و جهت گیری موجود در این زمینه در کنار یادآوری نقش دیگر احزاب و جریان های یمنی، بر این دلالت دارد که باید منتظر فصل تازه ای از روابط سیاسی میان صنعا با احزاب مستقل یمن بود.

این رویکرد و جایگاه تعریفی صنعا در عرصه مدیریت سیاسی در شمال یمن می تواند شروعی تازه برای گستره افکنی سیادت سیاسی صنعا به رهبری انصارالله و دولت نجات ملی بر بخش های بیشتری از یمن به شمار رود. آنچه با نام تلاش برای ازسرگیری گفت و گوها و تلاش برای احیای توافق آتش بس انجام می شود، در عمل متأثر از شرایط سیاسی و میدانی حاکم بر روند تحولات موجود است.

با مشخص شدن موضع صنعا در این زمینه و تصمیم بر تمدید نکردن توافق و ملاحظه و مشاهده جدیت صنعا از سوی طرف مقابل و میانجی گران، تعدیل رویکرد عملیاتی در حوزه سیاسی در دستور کار قرار گرفته است که پیش شرط آن برآورده کردن حداقلی مطالبات صنعا در پس زمینه باز کردن مسیرهای گفت و گوی دوباره است.

این یعنی اگر صنعا با برنامه و اهداف تعیینی – تدوینی و با عنایت به شروط شناخته شده خود به روند مذاکرات وارد شود، مطمئناً در صورت توافق متفاوت از گذشته خواهد بود؛ تفاوتی که به حفظ منافع صنعا منجر خواهد شد.