ماجرای عجیب حضور دانش‌آموزان سالم در مدارس استثنایی!

به گزارش راهبرد معاصر، دنیای دانش‌آموزان معلول علاوه بر تمام کمبودهایی که دانش‌آموزان در مدارس عادی با آن مواجهند، با مشکلات خاص دیگری نیز همراه است.

اگر معلول باشی همانند تمام مشکلات پیش رو در جامعه برای تحصیل در کنار دانش‌آموزان عادی هم فراز و نشیب‌های بسیاری وجود دارد و گاهی برخی مشکلات و رفتارهای نادرست باعث می‌شود، قید تحصیل در مدارس عادی را زده و به سراغ مدارس استثنایی بروی.

ماجرا آنجا پیچیده‌تر می‌شود که در مواردی برخی دانش‌آموزان بدون هیچ معلولیتی! صرفاً به دلیل ضعیف بودن در برخی دروس مانند ضعف در نوشتن دیکته از مدارس عادی رانده می‌شوند، آن هم در شرایطی که در بیشتر کشورهای دنیا شیوه آموزشی تلفیقی اجرا می‌شود یعنی تمام دانش‌آموزان در کنار یکدیگر درس می‌خوانند تا از همین دوران کودکی بیاموزند، باید تفاوت‌ها را پذیرفت تا در کنار یکدیگر زندگی کردن را آموخت.

با این حال حمید طریفی حسینی؛ رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی این خبر خوب را می‌دهد که هم‌اکنون از 40 هزار نفر دانش‌آموز نابینا، ناشنوا، معلول جسمی و حرکتی و طیف اوتیسم با عملکرد بالا، حدود 21 هزار نفر از آنها در مدارس عادی تحصیل می‌کنند.

او همچنین گفت: خانواده‌ها اصرار دارند، رویکرد تلفیقی (حضور دانش‌آموزان دارای معلولیت در مدارس عادی) توسعه یابد، رویکرد سازمان آموزش و پرورش استثنایی نیز تقویت رویکرد فراگیر و فراهم کردن شرایط تحصیل دانش‌آموزان معلول در مدارس عادی است. هم‌اکنون اگر دانش‌آموزان نابینا و ناشنوا به شیوه‌های ارتباطی تسلط پیدا کنند در دوره متوسطه به مدارس عادی هدایت می‌شوند.

در این گزارش به سراغ تعدادی از دانش‌آموزان معلول رفتیم تا از مشکلات تحصیل و حضور آنها در جامعه بیشتر بشنویم.

ماجرای تلخ رفتن به مدرسه استثنایی
دختر دانش‌آموزی که در حاشیه مراسم روز معلولان در مدرسه استثنایی شهید محبی به همراه دوستش در نمایشگاه برگزار شده، حضور دارد و هیچ گونه معلولیتی ندارد، در برابر تعجبم که چرا در مدارس استثنایی درس می‌خواند، می‌گوید: کلاس اول دبستان در مدارس عادی ثبت نام کردم اما در نوشتن دیکته کُند بودم، معلم بسیار بد رفتاری می‌کرد به همین دلیل به شدت از مدرسه رفتن دلزده شدم؛ در نهایت به اصرار معلم کلاس اول به مدرسه استثنایی آمدم و تا امروز که کلاس دهم هستم در مدرسه استثنایی درس می‌خوانم.

اکنون دانش‌آموز رشته خیاطی هستم و این مهارت را به خوبی در مدرسه یاد گرفتم اما هنوز نتوانسته‌ام به صورت شخصی از بیرون سفارش گرفته و درآمد کسب کنم، در آینده تصمیم دارم به شغل خیاطی ادامه بدهم.

صدای آواز و ساز دانش‌آموزان نابینا در تمام فضای نمایشگاه پیچیده و ناخواسته توجه هر فرد بازدیدکننده‌ای را به سمت خود می‌برد. گروه سه نفره‌ای که تشکیل شده از یک خواننده و دو نوازنده تار.

مشکلات موسیقی برای دانش‌آموزان کم‌بینا
یاسین قنبری؛ دانش‌آموز سال یازدهم رشته موسیقی که در مدرسه استثنایی شهید محبی درس می‌خواند، خواننده این گروه است.

او می‌گوید: بچه رشت هستم، از هشت سالگی شروع به خواندن کردم، حالا هم به عشق تحصیل در رشته موسیقی به تهران آمده‌ و به صورت شبانه‌روزی در مدرسه ساکنم.

مهدی یزدان‌پناه؛ دانش‌آموز کم‌بینا و نوازنده تار این گروه هم از نطنز اصفهان آمده است؛ او هم نواختن تار را از همان ابتدای کودکی از پدربزرگش آموخته است.

او می‌گوید: مدرسه مشکلاتی دارد مانند کمبود نیرو در حوزه موسیقی که امیدوارم رفع شود، برای پیشرفت در موسیقی به کلاس خصوصی خارج از مدرسه می‌روم.

حین این گفت‌و‌گو، دانش‌آموز کم‌بینای دیگری که در رشته موسیقی درس می‌خواند تقاضا دارد درباره مشکلاتشان سخن بگوید و اینگونه توضیح می‌دهد: سه سال است در مدرسه فقط یک قطعه را با ما کار می‌کنند، آیا در این شرایط انتظار پیشرفت داریم؟ سال آخر رشته موسیقی هستم اما به اندازه دانش‌آموز سال اول دبیرستان هم بلد نیستم. معلمان مدرسه به صورت انفرادی موسیقی را با ما کار می‌کنند، در حالی که آموزش باید در جمع باشد تا از یکدیگر فرا بگیریم؛ به دلیل شرایط مالی نامساعد هم نمی‌توانم به کلاس خصوصی بروم.

کسب مدال المپیک
امیرمهدی ابوالحسنی؛ دانش‌آموز معلول جسمی و حرکتی است که در پایه دهم مدرسه استثنایی حاجی‌بابایی تحصیل می‌کند؛ او به صورت حرفه‌ای در رشته دو و میدانی کار می‌کند و در مسابقات آسیایی سال 2021 بحرین توانسته مدال نقره و برنز در پرتاب نیزه و دیسک کسب کند و می‌خواهد در آینده به صورت حرفه‌ای‌تر به ورزش ادامه دهد.

رفتارهای نامناسب و ترک مدرسه عادی
او می‌گوید: تا کلاس سوم دبستان در مدرسه عادی درس خواندم اما برخی مشکلات باعث شد مدرسه استثنایی را انتخاب کنم، در مدارس عادی سایر دانش‌آموزان، اذیت می‌کردند چرا که هنوز عادی‌سازی نشده است متأسفانه در شرایطی که در جامعه همه با هم زندگی می‌کنیم اما روابط خوبی با یکدیگر نداریم!

کاردانش یا انسانی فقط 2 رشته برای معلولان

یکی دیگر از مشکلات این است که در مدارس استثنایی فقط دو رشته علوم انسانی و کاردانش برای دانش‌آموزان وجود دارد و باید از بین این دو رشته انتخاب کنیم. از سوی دیگر شرایط برای رفت و آمد معلولان در سطح جامعه مناسب نیست و در این زمینه فرهنگ‌سازی نشده است؛ برای تردد به مدرسه سرویس رایگان داریم اما برای رفتن به باشگاه 30 دقیقه تا یک ساعت معطل پیدا کردن ماشین می‌شوم چون یا فرد معلول را نمی‌پذیرند یا کرایه بیشتری می‌خواهند.

در مدرسه عادی راحت‌تر بودم
دانش‌آموز دختر دیگری که کم‌شنوا است و به همراه هم‌کلاسی‌اش با مواد غذایی پخته شده توسط خودشان از بازدیدکنندگان استقبال می‌کنند، می‌گوید: کلاس هشتم هستم و تا پایه سوم دبستان در مدارس عادی درس خواندم اما پس از آن مادرم من را به مدرسه استثنایی آورد، در مدارس عادی راحت‌تر بودم، چرا که اصلاً زبان اشاره را دوست ندارم.

مادری که فرزندش دارای معلولیت جسمی و حرکتی است، می‌گوید: فرزندم پایه اول دبستان در مدارس عادی درس خواند اما آنقدر از سوی معلم اذیت شد که ترجیح دادم به مدرسه استثنایی بیاید. ویلچری که استفاده می‌کند بسیار فرسوده است همچنین سرویس رفت و آمد به مدرسه تازه برقرار شده است و تا قبل از آن با هزینه شخصی فرزندم را به مدرسه می‌بردیم.

حضور دانش‌آموزان معلول در مدارس عادی فرهنگ‌سازی نشده است
مرتضی ابدالی مدیر مدرسه ناشنوایان اندیشه نیز درباره حضور دانش‌آموزان کم‌شنوا در مدارس عادی می‌گوید: بیشتر این دانش‌آموزان از ابتدا به مدرسه ناشنوایان آمده‌اند و اگر بخواهند به مدرسه عادی بروند ابتدا باید تست شوند، از سوی دیگر در مدارس عادی با جمعیت بالای دانش‌آموزان در کلاس درس، معلم برای دانش‌آموزان دارای معلولیت زمان کافی اختصاص نمی‌دهد.

او ادامه می‌دهد: هنوز برای حضور دانش‌آموزان معلول در مدارس عادی فرهنگ‌سازی نشده است، برخی دانش‌آموزان به مدارس عادی رفتند اما به دلیل آزار از سوی سایر دانش‌آموزان باز هم به مدارس استثنایی برگشتند. اگر فرهنگ‌سازی شود تا دانش‌آموز کم شنوا یا دارای سمعک را با همان وضعیتی که دارد، بپذیرند به سادگی در کنار سایر دانش‌آموزان تحصیل خواهند کرد./ تسنیم