نقش مهم توسعه روابط ایران و روسیه در نظم جدید جهانی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ سفر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به مسکو برای دیدار با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه که قرار بود  17 ژانویه (27 دی) انجام شود،‌ با توافق دو طرف به تعویق افتاد. وزارت امور خارجه روسیه در همین زمینه اعلام کرد: طبق توافق دو طرف، گفت‌وگو میان لاوروف و امیرعبداللهیان به تعویق افتاد.

پیش تر ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه گفته بود، لاوروف و امیرعبداللهیان قصد دارند درباره اوضاع برنامه جامع اقدام مشترک، همکاری‌ها در سازمان ملل متحد، اوضاع سوریه، افغانستان، قفقاز جنوبی و امور مربوط به دریای خزر گفت‌وگو کنند.

امیرعبداللهیان شهریور ماه نیز سفری به مسکو انجام داده بود که با هدف حل بحران اوکراین طبق درخواست به عمل آمده از جمهوری اسلامی ایران انجام شده بود. وی پیش از آن نیز دو بار دیگر حامل پیام وزیر امور خارجه اوکراین برای مقام‌های روس بود؛ موضوعی که ثابت می کرد دیپلماسی هوشمندانه جمهوری اسلامی به خوبی مسیر شکوفایی را دنبال می کند، تا جایی‌که  نشان داد توانمندی و اراده جمهوری اسلامی برای تحقق این مهم به تقویت جایگاه کشورمان در نظام بین الملل کمک کرده است.

گسترش ابعاد همکاری ها میان جمهوری اسلامی ایران و روسیه ازجمله نگرانی‌های کشورهای غربی و به طور خاص آمریکاست. از این رو توجه خاصی به بر هم زدن تمرکز در روابط میان ایران و روسیه از سوی غرب وجود دارد. با وجود این، دیدارها و تماس های متعدد میان سران دو کشور در 1.5 سال اخیر حکایت از آن دارد روابط تهران و مسکو تحت تأثیر تلاش های غرب در این زمینه قرار نگرفته است.

امروز روسیه به تنهایی در برابر جبهه ناتو در کارزار بسیار مهمی قرار دارد که جبهه غربی ایجاد کرد و به رهبری آمریکا به‌طور مستقیم برابر روسیه ایستاده است

روح‌الله مدبر، تحلیلگر مسائل روسیه با بررسی ابعاد مختلف توسعه همکاری های ایران با روسیه به «راهبرد معاصر» گفت: توسعه روابط با روسیه از چند بُعد حائز اهمیت است. چندی پیش مقام معظم رهبری تأکید کردند جهان در حال گذر از پیچ تاریخی است و تحولات بسیار مهمی در دنیا رخ می‌دهد. امروز روسیه به تنهایی در برابر جبهه ناتو در کارزار بسیار مهمی قرار دارد که جبهه غربی ایجاد کرد و به رهبری آمریکا به‌طور مستقیم برابر روسیه ایستاده است. آینده نظام بین الملل بعد از این تحولات بسیار مشخص تر و صف آرایی ها دقیق تر خواهد بود. 

تحلیلگر مسائل روسیه یادآور شد: امروز جمهوری اسلامی ایران و روسیه روابطی تنظیم کرده اند که می تواند نقش مهمی در نظم جدید جهانی داشته باشد. همان‌گونه که در پیام سال نوی پوتین مطرح شد، تمام تلاش جریان‌های غربی برای موفق شدن در حوزه تحریم و فشار بر مسکو کاملاً ناموفق بوده و امروز اقتصاد روسیه با بیش از 5 هزار بسته متنوع تحریمی مواجه است، اما اقتصادش قدرتمند، پویا و با ارزش پول ملی بالا و حتی قوی‌تر از دوران شروع عملیات ویژه نظامی مقابل غرب صف‌آرایی می‌کند. 

مدبر گفت: با ابتکارعملی که همواره پوتین در پیش گرفته است، به‌ویژه ارتقای سازمان های جدیدی که مقابل سازمان های غربی هستند و با سیاست های تحریمی به ارگان های روسی فشار می آورند، مسیر خوبی در پیش دارد. کشورمان با تعامل با طرف روسی عضو سازمان همکاری های شانگهای شد و با همکاری کرملین جایگاه خود را در اتحادیه اقتصادی اوراسیا تقویت کرد؛ دو نهادی که در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی و امنیتی بسیار پویا هستند. 

کشورمان با تعامل با طرف روسی عضو سازمان همکاری های شانگهای شد و با همکاری کرملین جایگاه خود را در اتحادیه اقتصادی اوراسیا تقویت کرد

این تحلیلگر مسائل روسیه تصریح کرد: همزمان با تصویب قوانین تجارت و همکاری ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا سطح همکاری های کشورمان با کشورهای عضو این اتحادیه افزایش خواهد یافت. نکته بعد که بسیار مهم است، اینکه قرار بود موضوع توافق نامه همکاری جامع 20 ساله ایران و روسیه به سرانجام برسد که در صورت نهایی شدن این توافق نامه، رئیس جمهور کشورمان نیز برای امضای این تفاهم نامه احتمالاً راهی مسکو خواهد شد.

این تحلیلگر مسائل بین الملل ادامه داد: با وجود تمام فشارهای جریان غرب و تهدیداتی که غرب علیه جمهوری اسلامی مطرح می کند، سطح همکاری های نظامی میان کشورمان و روسیه در حال تقویت است و به هیچ وجه ایران نباید تحت تأثیر تبلیغات غرب و تهدیدات غیر قانونی در زمینه توسعه مناسبات نظامی با مسکو قرار بگیرد. شاهد بودیم هفته های گذشته کاخ سفید سنگین ترین بیانیه ها را مطرح کرد مبنی بر اینکه از هر روشی برای ایجاد مانع در زمینه همکاری های نظامی ایران و روسیه استفاده می کند. 

مدبر گفت: جمهوری اسلامی ایران باید از هر روشی برای تقویت همکاری با روسیه استفاده کند. در نظم جدید جهانی ارتقای همکاری های نظامی و… بسیار حائز اهمیت است به‌ویژه برگزاری مانورهای نظامی میان ایران و روسیه و تقویت بخشی از حوزه فناوری نظامی دو کشور اهمیت زیادی دارد.

وی افزود در زمینه تبادلات مالی میان دو کشور قرار بود «شبکه میر» ایران و روسیه نهایی شود؛ موضوعی که می تواند به کاهش وابستگی ایران به دلار بسیار کمک کند. با اتصال به شبکه میر روسیه تجار ایرانی به راحتی می توانند تبادلات خود را انجام دهند. 

تحلیلگر مسائل روسیه با بیان اینکه سطح تجارت ایران و روسیه باید افزایش یابد و دست‌کم 10 برابر شود، در زمینه مذاکرات رفع تحریم‌ها و برجام گفت: با وجود شیطنت های طرف غربی، روسیه سال‌هاست از جمهوری اسلامی حمایت می‌کند. روس ها به‌ويژه در 1.5 سال گذشته در حوزه احقاق حق جمهوری اسلامی در زمینه توافق هسته ای و بدعهدی غربی ها در قبال ایران با کشورمان همگرایی داشتند.

مدبر گفت: امیدوارم سفر آتی وزیر امور خارجه کشورمان به روسیه (که در حال حاضر به تعویق افتاده است) زمینه ساز سفر بعدی آیت‌الله رئیسی به مسکو باشد. تماس تلفنی چندی پیش تین با آیت‌الله رئیسی بیانگر این است کرملین جدی و مصمم در مسیر توسعه مناسبات خود با جمهوری اسلامی قرار دارد و نیاز است این مسیر در داخل هموار شود. 

وی افزود: به هیچ وجه نباید تحت تأثیر فضاسازی غربی ها قرار بگیریم به‌ویژه فضاسازی های انجام شده از سوی ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین برای تحت تأثیر قرار دادن روابط تهران و مسکو. بی‌تردید منافع دو کشور در توسعه مناسبات و تقویت روابط در همه ابعاد است.